Morgunblaðið - 06.11.2005, Síða 33
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 6. NÓVEMBER 2005 33
A
u
g
lý
sin
g
a
sto
fa
G
u
ð
rú
n
a
r Ö
n
n
u
Morgunverðarfundur 8. nóvember 2005
kl.8:30–10:00 í Skála Radisson Sas / Hótel Saga
Fundurinn er haldinn að frumkvæði Iso,- umhverfis- og
öryggishóps sem hafa það markmið að skapa faglega
umræðu um málefni sem varða Iso staðla og umhverfis-og
öryggismál. Fundir faghópanna eru vettvangur fyrir gagnvirka
miðlun þekkingar og reynslu á þessu sviði.
Vottun stjórnunarkerfa, margir staðlar
Gæði - öryggi - umhverfi - eitt kerfi
Gunnar H. Guðmundsson, 7.is - Samhæfð stjórnunarkerfi
Svana Helen Björnsdóttir, Stiki ehf - Reynsla Stika af
samþættingu Iso 9001 og BS 7799
Reynir Guðjónsson - Samþætt stjórnkerfi Alcan á Íslandi hf
Spurningar og umræður
Verð kr. 2.500 fyrir félagsmenn kr. 4.000 fyrir aðra.
skráning á www.stjornvisi.is
Setning stjórnunarviku: Einar Ragnar Sigurðsson formaður Stjórnvísi.
Fundarstjóri: Helga Jóhanna Bjarnadóttir,
Umhverfis-og efnaverkfræðingur Línuhönnun
erindi á ensku
Borgartún 35 • 105 Reykjavík • sími 511 4000 • fax 511 4040
utflutningsrad@utflutningsrad.is • www.utflutningsrad.is
Að flytja
M
IX
A
•
fí
t
•
5
0
9
7
0
Námskeið 10. og 17. nóvember
Markmið námskeiðsins er að efla færni þátttakenda til
að flytja erindi á ensku. Hvernig á t.d. að taka til máls
á ensku, fara úr einu viðfangsefni í annað, útskýra
glærur, draga fram helstu áhersluatriði, ljúka erindinu
á áhrifaríkan hátt og taka við fyrirspurnum úr sal?
Námskeiðið er tvískipt;
Fyrri hluti, 10. nóvember frá 10 - 12, felst í fræðslu um það
sem gerir erindi eða kynningu áhrifaríka. Þátttakendur fá
safn af enskum orðum og orðatiltækjum sem gjarnan eru
notuð við flutning erinda.
Seinni hluti, 17. nóvember frá 9 - 17, felst í flutningi erindis.
Þátttakendur fá þá tækifæri til þess að nýta sér þekkingu sem
þeir öðlast frá fyrri hlutanum, flytja og hlýða á erindi hvers
annars og veita álit undir leiðsögn stjórnanda.
Námskeiðið fer fram á ensku og er gert ráð fyrir að þátttak-
endur komi með erindi til flutnings á seinni hluta þess.
Leiðbeinandi á námskeiðinu er Alda Sigmundsdóttir. Hún
hefur kennt ensku í Bretlandi, Þýskalandi, á Spáni og á Íslandi.
Um árabil hefur hún unnið að ráðgjöf fyrir einstaklinga og
fyrirtæki varðandi flutning á ensku og enskan texta.
Staðsetning: Nordica Hótel
Dagsetning: 10. nóv. kl. 10 - 12 og 17. nóv. kl. 9 - 17
Verð: 34.900 kr. (innifaldar veitingar báða dagana)
Ath! Hámarksfjöldi þátttakenda er 10 einstaklingar.
Allar nánari upplýsingar er að finna á www.utflutningsrad.is.
Skráning fer fram í síma 511 4000 eða með því að senda tölvu-
póst á utflutningsrad@utflutningsrad.is.
listamann landsins á nýliðinni öld,
Sverri Haraldsson. Líklega er það
vegna þess að hann tók opinber-
lega afstöðu gegn einstrengings-
legri stefnu safnsins og stríddi for-
ráðamönnum þar. Listasafnið
keypti nokkrar abstraktmyndir eft-
ir Eirík Smith fram til 1970, en
steinhætti því þá og hann var ekki
til á þessari úrvalssýningu, enda
hefur honum verið haldið kirfilega
úti í kuldanum. Listasafn Reykja-
víkur á eftir hann eitt verk, sem er
á stærð við póstkort, en annað
ekki. Listunnendur í landinu hafa
ekki látið þessa hentistefnu safn-
anna hafa nein áhrif á sig og Eirík-
ur er nýbúinn, nú áttræður, að
halda góða sýningu í heimabæ sín-
um, Hafnarfirði.
Annaðhvort á safnið engin verk
eftir Braga Ásgeirsson, eða finnst
ekki þess virði að sýna þau. Þó
voru „fundnir hlutir“ í verkum
Braga, þar á meðal dúkkuhöfuð,
sérstakt nýmæli í íslenzkri ab-
straktlist og bágt er að safnið
skyldi ekki minnast þess. Á sýning-
unni var heldur ekki hægt að sjá að
Alfreð Flóki hafi nokkru sinni verið
til og áfram má spyrja með orðum
Þóru Þórsdóttur: Hvar voru „póli-
tísk verk Rósku og tímamótaverk
Hildar Hákonardóttur tengd
kvennabaráttunni?“ Við lýsum
einnig eftir frábærum myndum
Ragnheiðar Jónsdóttur og síðar
verður vikið að eddumálverkum
Baltasars, sem einnig voru ósýni-
leg á þessari úrvalssýningu.
Í kafla um form og náttúru sakn-
aði ég þess að sjá ekkert eftir
Hring Jóhannesson, sem sannar-
lega var bæði listamaður í fremstu
röð og sér á parti. Á safnið virki-
lega enga mynd eftir Jóhannes
Geir? Ekki sáust heldur hin myst-
ísku landslög Georgs Guðna, né
blómskrúð hins nýverðlaunaða
Eggerts Péturssonar. Ekki heldur
ein einasta af sérstæðum „skáld-
verkum“ Helga Friðjónssonar og
auk þess saknaði ég þess að sjá
ekki einn svipmikinn fleka eftir
Tolla, sem hefur líkt og Sverrir
heitinn Haraldsson verið óspar á
að senda listfræðingum tóninn og
er trúlega ekki í náðinni.
Átti Sveinn Björnsson ekki tví-
mælalaust heima í þessu úrvali, eða
á safnið ekkert eftir hann? Og hvað
um Jón Axel Björnsson, sem er
góður málari og tengist líka hug-
myndafræðilegri list. Á sama hátt
má spyrja um verk eftir Steinunni
Þórarinsdóttur, Barböru Árnason,
Kjartan Guðjónsson, Magnús Tóm-
asson, Kristjönu Samper og Helga
Gíslason.
Af einhverjum ástæðum vantaði
verk eftir Gunnar Örn, sem var að
minnsta kosti í miklu áliti hjá list-
fræðingum fyrir um aldarfjórðungi.
Einnig vil ég minna á málarana
Þorbjörgu Höskuldsdóttur, Magn-
ús Kjartansson, Pétur Halldórsson
og ekki sízt Einar Hákonarson,
sem er afbragðs listamaður og eig-
inlega eini baráttujaxlinn og minnti
vel á dapurlega stöðu myndlistar-
manna gagnvart sýningarhúsnæði
með tjaldsýningu sinni í sumar.
Svo er átakanlegt að láta Leif
Breiðfjörð vanta, listamann í sér-
flokki á sviði kirkjulistar. Og bein-
línis er grátlegt að láta vanta eina
af stórmyndum Sigurðar Örlygs-
sonar sem væru magnaðar á hvaða
alþjóðlegri sýningu sem væri. Hér
eru aðeins fáir listamenn nefndir
og áreiðanlega einhverjir þunga-
vigtarmenn eftir sem ég hef gleymt
og bið þá afsökunar.
Einhver væri vís með að spyrja:
Hvað er maðurinn að fjasa; er það
ekki bara vegna þess að Listasafn
Íslands á ekki neitt eftir hann?
Rétt er það og varla von. Ég tók
ungur þá ákvörðun að helga mig
blaðamennsku og nú bókaskrifum.
Myndlistin varð að eins konar
aukagrein, þrátt fyrir daglega iðk-
un. Mér finnst bara sanngjarnt að
þeir gangi fyrir sem helga sig list-
inni að öllu leyti, en tek það fram
að ég þarf ekki að kvarta. Myndir á
ég á þrem söfnum, sumar eru í
eigu stærstu bankanna og ótal fyr-
irtækja. Aðsókn að sýningum mín-
um, til að mynda á Kjarvalsstöðum,
var hreint ótrúleg. Ég get ekki
beðið um meir.
Listapósturinn er þarft framtak
Tryggvi P. Friðriksson, sem rek-
ur Gallerí Fold, er ritstjóri Lista-
póstsins. Þessi einblöðungur er
gefinn úr í tvö þúsund eintökum og
lætur ekki mikið yfir sér. En þeim
mun þyngra vegur margt af því
sem þar er sagt, enda er Tryggvi
beinlínis með fingurinn á púlsinum
í myndlistarheiminum.
Í síðasta Listapósti stóð meðal
annars þetta:
„Mikil ólga er meðal myndlist-
armanna, sem telja sig hafa orðið
útundan undanfarin ár og margir
eru bitrir. Eldri málarar telja sig
hafa verið svikna á árum áður þeg-
ar ákveðið var að rífa Listamanna-
skálann og leysa sýningamál þeirra
á annan hátt, meðal annars með
byggingu Kjarvalsstaða. Víst er að
eftir að núverandi kerfi var tekið
upp hefur aðsókn að safnhúsinu
minnkað með hverju árinu. Nýleg
skrifuðu yfir fjörutíu myndlistar-
menn undir áskorun um að rekstr-
arforminu verði breytt þannig að
vestursalur Kjarvalsstaða verði
lánaður út til myndlistarsýninga og
úthlutað eftir einhvers konar um-
sóknakerfi.“
Hvar er íslenzki
menningararfurinn?
Við eigum námu af myndefni í
fornbókmenntum okkar, en sjáum
við þessar rætur íslenzkrar menn-
ingar einhvers staðar, til að mynda
í myndlist 20. aldar? Það fer lítið
fyrir því. Það hefur þótt ólíkt eft-
irsóknarverðara að vera á höttun-
um eftir og jafnvel að kópíera það
nýjasta úr útlendri framúrstefnu.
Að leita inn á við að rótum okkar
er líklega svo „púkó“. Undantekn-
ingar eru þó til og menn hafa unnið
myndir sem byggðar eru á nor-
rænni goðafræði, en einkum eftir
beiðni og þá vegna bóka um efnið.
Þó er einn íslenzkur listamaður,
sem hefur unnið stórvirki á þessu
sviði. Þar á ég við Baltasar og mál-
verk hans, sem byggð eru á efni úr
Eddunum. Svo mikill er þessi efn-
isflokkur að vöxtum að Baltasar
hefur haldið fjórar einkasýningar á
þess konar málverkum hér á landi
og alls fimm í útlöndum. Á sýn-
ingum hans hér, bæði í Hafnarborg
og Gerðarsafni hafa verið svo stór-
ar og magnaðar myndir að framhjá
þeim verður ekki komizt nema sér-
stakur vilji standi til þess.
Slík áherzla hefur verið lögð á að
þegja eddumálverk Baltasars í hel
að ekkert var eftir hann og verka
hans að engu getið í bók eða bækl-
ingi sem út kom á vegum opinberr-
ar stofnunar fyrir nokkrum árum
og fjallaði um verk í íslenzkri
myndlist úr norrænni goðafræði.
Hér er engu hægt að bera við;
listverkin eru mögnuð, sem er að
sjálfsögðu aðalatriðið, en auk þess
er málarinn atvinnumaður. Ekki
trúi ég því, sem stundum hefur
heyrzt, að þetta tómlæti sé til kom-
ið vegna þess að málarinn er
spænskur að uppruna. Hann hefur
verið íslenzkur ríkisborgari í
marga áratugi og sannari Íslend-
ingur getur maður varla orðið.
Spurningin er: Hvenær sýður
upp úr? Hvenær lætur hinn þögli
meirihluti það ekki duga að „mikil
ólga“ sé manna á meðal? Nú þurfa
þeir að taka sig saman sem eru
sprækir og kröftugir og hafa afl til
að gera það sem gera þarf. Ef til
vill er kominn tími til að menn taki
sig saman og byggi nýjan Lista-
mannaskála í stað hins gamla, sem
var eiginlega vélaður úr höndum
þeirra.
En það er ekki nóg. Listasafn Ís-
lands þarf að styrkja í sessi og búa
svo um hnúta þar að fordómar ráði
ekki förinni.
’Með yfirskriftinniÚrval verka frá 20.
öld er beinlínis verið
að velja landsliðið í
myndlist á öldinni.‘
Höfundurinn er rithöfundur og
myndlistarmaður.
Ljósmyndir: Gísli Sigurðsson
Gunnlaugur Scheving: Sæþoka, 1968. Eitt hinna mögnuðu og „monúmental" málverka Schevings með þessu myndefni.
Myndin er tekin á sýningunni á Kjavalsstöðum.
Fréttir í tölvupósti