Tíminn - 12.09.1970, Qupperneq 3

lAUSÆÐ-AGUR 12. september 1970.
TÍMINN
3
EINN SKUTTOGARII STAD
TVEGGJA TIL NESKAUPSTADAR
EJ—Reykjavík, PÓ—Neskaup-
stað, föstudag.
Tvö fyrirtæki í Neskaupstað
hafa haft áhuga á að festa kaup
á þriggja ára gömlum skuttogur-
um í Frakklandi. Eru það Síldar-
vinnslan h.f. og Arnarborg h.f. Á
síðasta fundi í bæjarstjórn Nes-
kaupstaðar lágu fyrir beiðnir frá
báðum fyrirtækjunum um bæjar-
ábyrgð vegna skuttogarakaup-
anna, og hljóðuðu þær upp á 13%
af kaupverði þeirra. Báðar beiðn
Irnar voru samþykktar, en beiðn-
in frá Arnarborg h.f. með skilyrð
Veðrið komið út
Fyrra hefti 15. árgangs af Veðr
inu, alþýðlegiu tímariti veðurfræð
inga, er komið úf.
Jónas Jakobsson skrifar þátt-
inn Úr ýmsum áttum, og rabbar
um heiti vindstiga, sóLskin^rit eft
ir Markús Á. Einarsson og veður-
tunglamyndir.
PáH Bergþórsson segir frá alð-
ferð norska prófessorsins Eliasar
Morks að meta trjávöxt og annan
gróður eftir loftsiagi og birtir
m.a. kort, sem á að sýna hitaskil-
yrði tiT skógræktar hér á landi.
Jónas Jakobsson og Knútur
Knudsen segja frá veðurfari síð-
asta vetrar, og Páll Bergþórsson,
greinir frá Hafísspá fyrir árið,
sem er að líða.
Þá er fyrri hluti greinar eftir
Hlyn Sigtryggsson um lagnaðarís
við Island.
Ennfremur eru gamlar veður-
vísur og kaflar úr bréfum frá les-
endum, m.a. frá HaTldóri á Ás-
brandsstöðum um glitský eða ísa-
ský, sem áður voru talin benda
til hafíss við iandið.
Fjórða sýning hjá
listasafni ASI
Hinn 10. september var opnuð
sýning á landslagsmálverkum hjá
Listasafni ASÍ að Laugavegi 18
Þetlta er fjórða sýningin, sem
safnið efnir til á yfirstandandi
ári.
Sýningin nefnist: íslenzkt lands
lag.
Höfundur verkanna eru Jó-
hannes Kjarval, Sigurður Sigurðs-
son, Snorri Arinbjarnar, Jóhannes
Geir, Ásgeir Jónsson, Jón Þor-
leifsson, Þórarinn B. Þorláksson,
Jú’íana Sveinsdóttir og Jón Stef-
ánsson. Sýndar eru fjórar myndir
Jóns Stefánssonar en eitt verk
eftir hvern hinna málaranna.
Sýningin verður opin næstu
vikur kl. 15—18 daglega nema
laugardaga.
Háskólafyrirlestur um
myndir í Ferðabók
Eggerts og Bjarna
Dr. med. Egiil Snorrason flytur
í boði Háskóla íslands fyrirlestur
í 1. kennslustofu mánudaginn 14.
september kl- 20,30, um myndirn-
ar í Ferðabók Eggerts og Bjarna.
Nefnist fyrirlesturinn: Lidt om-
kring iliustrationeme tii Eggert
Ólafssons og Bjarni Páisson Is-
landsrejse.
um, sem allir vissu að fyrirtækið
gæti ekki uppfyllt. Er því óvíst,
hvort nema einn skuttogari verði
keyptur til Neskaupstaðar að
sinni.
Skilyrði þau, sem meirihluti
bæjarstjórnarinnar setti voru að
kaupendur skipanna Tegðu fram
fasteignaveð að upphæð 5 miiljón
ir króna, og að skipin skyldu
landa af!a sínum á Neskaupstað
a.m.k. 8 mánuði ársins.
Á bæjarstjórnarfundinum lagði
einn af fuHtrúum minnihlutans,
Reynir Zoega, fram breytingarti'l-
Tög'U þess efnis, að ákvæöin í
tiillögu meirihlutans um skilyrði
fyrir bæjarábyrgðinni um fast-
eignaveðið yrði feilt niður. Þessi
breytingatillaga var fel-ld af meiri
hluta Alþýðubandalagsins. og til
laga meirihlutans síðan samþykkt.
Þótt bæjarfulltrúum Alþýðu-
bandalagsins væri fuffljóst, að
Arnarborg h.f. getur ekki notfært
sér ábyrgiðina eins og hún var
samþykkt á fundinum.
Þrír af fimm fulltrúum Alþýðu-
bnndaliagsmeiriMiutans eru að
miklu leyti tengdir Síldarvinnsl-
unni h.f. Bæjarstjórinn, Bjarni
Þórðarson, er stærsti einkahlut-
hafi fyrirtækisins, og jafnframt
stjórnarmeðlimur. Forseti bæj-
arstjórnar Jóhannes Stefánsson er
stjórnarfonmaður Síldarvinnslunn
ar h.f. og Jóhann K. Sigurðsson,
sem er framkvæmdastjóri út-
gerðar Síldarvinnslunnar h.f. á
einnig sæti í bæjarstjórn. Er auð-
séð að þessir menn vilja ráða at-
vinnufyrirtækjum og atvinnulífi
hér í bænum að svo mikTu leyti
sem þeir geta.
Seyðisfjarðarkaupstaður hefur
boðið bæjarábyrgð á skipakaup-
um, án þess að fasteignaveð kæmi
á móti. Þar væri eina skilyrðið, að
landað yrði á Seyðisfirði að
minnsta kost fjóra mánuði á ári.
A fyrrgreindum bæjarstjórnar-
fuindi var samþykkt að bæjar-
stjóri semdi fyrir hönd bæjarins
við stjórn SíMarvinnslunnar um
fasteignaveðið sem Síldarvinnslan
setti fram. Eru þeir kumpánar
þarna greinilega að semja við
sjálfa sig, þar sem þeir ráða öllu
í bæjarstjóm og Síldarvinnslunni
h.f.
Mánudagsmynd
Háskólabíós
Ótrú eiginkona
(La femme infidele) Leikstjóri
er Claude Chabrol. Með aðalhlut-
verikin fara: Michel Bouquet og
Stephane Audran, sem er eigin-
kona leikstjórans. Efnið er í stuttu
máli það að eiginkonan heldur
fram hjá manni sínum, sem er
eldri en hún.
Eiginmaðurinn kemst að þessu
og í örvæntingu sinni og afbrýði
semi drepur hann friðil konunnar,
en lætur sem ekkert sé á eftir.
Eiginkonan rennir grun í hið sanna,
en lætur líka sem ekkert sé. en
þá er það stóra spurningin, geta
hjónin tekið upp þráðinn aftur og
búið saman hamingjusömu lífi eft
ir það, sem á undan er gengið?
Hus Jons Sigurðssonar í Hofn. A myndmni eru Julius Solnes, verkfræðingur (t.h.) formaður Is-
lendingafélagsins í Höfn og Guðmundur Björnss on, verkfræðistúdent, formaður Félags íslenzkra
námsmanna þar, (Tímamynd — Kári).
Jóns Sigurðssonar-
húsið vígt í dag
; KJ—Kaupmannahöfn,
l föstudag.
IForsetar Alþingis eru nú
komnir til Kaupmannahafnar
og eru að undirbúa athöfn þá,
, sem fram fer á morgun í Jóns
' Sigurðssonar húsinu, sem
> stendur við Östervoldgade 12,
j en húsið hefur nú verið end-
j urbyggt og því breytt á allan
' hátt og er það nú komið í mjög
í gott lag, en áður var það í nið
J urníðslu. Á fyrstu hæð er bú-
1 ið að gera samkomusal, sem
í rúmar á annað hundrað manns
J og þar fá féiogin i Kaupmanna
| höfn góða aðstöiðu til að halda
I fundi og samkomur. Þar inn
af er eldhús fyrir veitingastarf
semi. A annarri hæð er íbúð
fyrir íslenzka fræðimenn og
býr nú íslenzkt fólk í þessari
íbúð. Þriðja hæðin verður til-
einkuð Jóni Sigurðssyni að
nokkru leyti, þar sem nokkur
herbergi verða lögð undir
muni hans og myndii af hon-
um. Þar verður einnig bóka-
safn félaganna. Á hæðinni þar
fyrir ofan verður síðan íbúð
islenzka sendiráðsprestsins í
Kaupmananhöfn, Hreins Hjart
arsonar. Hann kemur til Kaup-
mannahafnar alveg á næstunni.
t kjalilaranum eiru snyrtiher-
bergi og geymslur og aðstaða
fyrir tómstundaiðju. Húsið er
í alla staði hið vistlegasta orð-
ið eins og þeir Júlíus SóTnes
og Guðmundur Björnsson
sögðu fréttamanni Tímans, þá
er margra alda draumur Is-
lendinga í Kaupmannahöfn að
rætast með þvi að eignast fast
an samastað, en þeir hafa ver-
ið á hrakhólum með starfsemi
sína. Hefst starfsemin strax
eftir helgina, en á sunnudaginn
verður húsið opið íslendingum
sem eru í Kaupmannahöfn og
geta þeir þá skoðað húsið eftir
þær miklu endurbætur, sem
farið hafa-fram á því.
Daglaun og mjólk
Alþýðublaðið ræðir í gær á
forsíðu um daglaun og mjólk,
og ber snman hluífallið á
milli launa og mjólkurverðs
nú og 1965. Blaðið segir:
„Nú eftir hinar miklu hækk-
un, sem or'ðið hefur á mjólk,
kostað mánaðarskammtur fjög
urra manna fjölskyldu af
mjólk krónur 1409,94. Verka-
maður, sem hefur fyrir fjög-
urra manna fjölskyldu að sjá,
og fær laun samkvæmt 2.
launataxta Dagsbrúnar, er 17,7
vinnustundir að vinna fyrir
mjólkinni.
Haustið 1965, þegar mjólkur
lítrinn kostaði kr. 7.50 greiddi
sami verkamaður krónur 587,48
fyrir sama mánaðarskammt af
mjólk 0[f var þá 14,28 vinnu-
stundir að vinna fyrir mjólk-
inni, eða 3,49 vinnustundum
skemri tíma en nú.
Það kemur sem sagt í ljós,
a'ð verkamaðurinn er nú um
það bil fjórðungi fleiri vinnu-
stundir að vinna fyrir því
mjólkurmagni, sem fjölskyldan
neytir á mánuði, en hann var
haustið 1965.
Þetti þróun hefur vakið rétt
mæta gagnrýni og reiði neyt-
enda, og er það skýlaus krafa
neytenda, að þessi óheillaþró-
un verði stöðvuð“.
Hvert beinist krafan?
Þetta segir Alþðublaðið, og
skulu útreikningar þess á eng-
an hátt véfengdir, og hiklaust
tekið undir kröfuna um „að
þessi óheillaþróun verði stöðv-
uð“.
En er ekki ástæða til að
spyrja: Er mjólkurverðið, það
eina, sem laga þarf? Hefur
það hækkað mest í neyzluverð
laginu síðustu fimm árin? Og
hvert beinist krafan um að
stöðva þessa óheillaþróun?
Hverjir bera ábyrgð á henni,
og hverjum ber að stöðva
hana? Af orðmn Alþðublaðs-
ins mætti helzt ætla, að mjólk
væri eina neyzluvaran, sem
hefði hækkað, og sökin væri
bænda.
Lítum betur á þetta mál.
Bændur eiga liér enga sök.
Þeir fá aðeins samræmishækk
anir eftir á, eins og allir vita,
miðað við almennar launahækk
« anir í landinii, sem þeir ráða
J í engu. Mjólkin er ekki eina
3 varan, sem hækkað hefur. —
X Hvað um fisk, kornvöru, aldin
| og allar aðrar neyzluvörur al-
mennings innlendar og erlend-
ar. Þær hafa langflestar hækk
að miklu meira á þessum tíma,
og hlutfallið milli verðs þeirra
og launa verkamanns hefur
skekkzt meira þar en í mjólkur
dæminu. Þetta er augljóst og
margsönnuð staðreynd.
Mjólkurdæmi Alþýðublaðs-
ins cr aðeins eitt af mörgum
og alls ekki hið hrikalegasta
um minnkandi mátt verka-
mannakaupsins undir „við-
reisn“. Það er dómur yfir geng
isfellingar- og dýrtíðarstjórn-
inni, sem setið hefur að völd-
um. dómur um Gylfa og félaga
hans.
Krafa Alþýðublaðsins „að
þessa óheillaþróun verði að
Framhild á bls. 14.