Tíminn - 03.10.1970, Page 9

LAUGARDAGUR 3. október 1970
Útgefandl: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Frairikvæmdastjóri: Kristján Benediktsson. Ritstjórar- Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Tómas
Kaijsson. Auglýsingastjóri: Steingrimur Gíslason Ritstjórnar-
síkrifstofur 1 Edduhúsinu, símar 18300 —18306 Skrifstofur
Bankastræti 7 — Afgreiðslusímr 12323. Auglýsingasirm 19523
Aðrar sikrifstofur simi 18300. Áskriftargjald kr 165,00 á mánuði.
innanlands — í lausasölu kr. 10,00 eint. Prentsm. Edda hf.
Táknrænt dæmi
í yfirlýsingu, sem birtist hér í blaSinu í gær frá
Félagi Sambandsfiskframleiðenda, vegna skrifa banda-
ríska tímaritsins Consumers Report, um galla á íslenzk-
um fiski á Bandaríkiamarkaði, segir m.a.:
„íslenzk fiskframleiðsla hefur fram ag þessu gert
betur en að standast samanburð við fiskframleiðslu frá
öðrum framleiðslulöndum. Engu að síður á íslenzk fisk-
framieiðsla við mikil vandamál að striöa. Kröfur um
framleiðslugæði fara vaxandi. Önnur framleiðslulönd
hafa gert stærri átök í að bæta sína framleiðslu heldur
en við höfum gert. Að mæta auknum kröfum mun kosta
mjög verufcegt fjármagn til aukinnar tækni og til lag-
færinga á húsum, tækjum og umhverfi. Fjármagn til
þeirra hluta er ekki fyrir hendi.
Einnig mun þurfa á mjög aukinni verkkunnáttu að
halda. Hér hefur lengi skort fiskiðnskóla. í mörg ár hefur
verið óskað eftir því að stofnsettur yrði fiskiðnskóli. Það
hefur ekki verið óskað eftir fiskiðnskóla til skrauts,
heldur af knýjandi nauðsyn. Án Gskiðnskóla er íslenzk-
ur fiskiðnaður að dragast aftur vr, og án hans hlýtur
íslenzkur fiskiðnaður að dragast meira og meira
aftur úr á næstu árum.
Að þessu væri rétt að hyggja á meðan enn hafa
ekki hent stærri slys.
Þessi yfirlýsing gefur vissulega tilefni til að rifja
app sögu baráttunnar fyrir stofnun fiskiðnskóla.
Á árinu 1960 fluttu þeir Ingvar Gíslason og Jón
Skaftason tillögu til þingsályktunar um athugun og undir-
búning að stofnun og rekstri fiskiðnskóla. Liðsmenn
þessa máls töluðu fyrir daufum eyrum þingmeirihlut-
ans .Tillagan var endurflutt á hverju þingi og loks er hún
hafði verið flutt í fimmta sinn náði hún samþykki 30.
apríl 1964. Skipuð var fjölmenn sérfræðinganefnd og
lauk hún störfum 8. des. 1966 með því að senda ríkis-
stjórninni sameiginlega tillögu sína um frumvarp að lög-
um um fiskiðnskóla, ásamt ítarlegri greinargerð. Niður-
staða nefndarinnar var í fullu samræmi við skoðanir
þeirra alþingismanna, sem barizt höfðu fyrir málinu
innan þings og utan, studdir af samþykktum samtaka
fiskiðnaðarins.
Það heiði mátt ætla að ríkisstjórnin hefði brugðið
skjótt við og hafizt handa um undirbúning skólastofn-
unarinnar. Því miður var því ekki að heilsa. Sjávar-
útvegsmálaráðherrann lagði frumvarpið til hliðar. Aðrir
ráðherrar, sém ættu að láta sér annt um framfarir í at-
vinnulífi, iðnaði og fræðslumálum, láta sér það lynda,
að tillögur fiskiðnskólanefndar gulni og rykfalli í glat-
kistu síávarútvegsmálaráðherrans.
Meira en 10 ár eru liSin síðan fiskiðnskólamálinu
var fyrst hreyft á Ajþingi af þeim Ingvari Gíslasyni og
Jóni Skaftasyni. Hátt á sjöunda ár er liðið síðan Alþingi
samþykkti að skora á ríkisstjórnina að vinna að því að
gerðar yrðu ákveðnar tillögur um stofnun og starfstilhög-
un almenns fiskiðnskóla og brátt eru fjögur ár liðin
frá því fjölmenn sérfræðinganefnd skilaði fullbúnu frum-
varpi til ríkisstjórnarinnar.
Fiskiðnskóli virðist þó enn eiga langt i land. meðan
þessi ríkisstjórn situr að völdum.
Þessi saga er því miður einnig saga ýinissa annarra
framfaramála á sviði atvinnulífs og skólamála síðasta
áratug. Það, sem í vegi hefur staðið er áhuga- og skiln-
ingsleysi þeirrar ríkisstjórnar, sem að völdum hefur
setið. — TK
TÍMINN ð
JAMES M. NAUGHTON, New York Times:
Agnew talar til þeirra, sem eru
hvorki til hægri eða vinstri
Hann treystir á, að þeir séu meirihluti kjósenda.
SPIRO T. AGNEW
AGNEW varaforseti kom
fram á samkomu Republikana-
flokksins í Albuquerque um
daginn. Var svo fyrir mælt,
að hann skyldi „ganga inn á
sviðið frá vinstri" og „út af
því til hægri“.
Þessi fyrirmæli hefðu sem
bezt getað átt við stjórnmála-
feril varaforsetans. Spiro T.
Agnew var kjörinn fylkisstjóri
í Maryland með atkvæðum
frjálslyndra kjósenda fyrir
fjórum árum, en í baráttu hans
fyrir Republikanaflokkinn í
þingkosningunum í haust virð-
ist hann vera málpípa íhalds-
sainra miðstéttarmanna.
„Við erum með þér Spiro, ‘
hrópaði kona ein í Saginaw í
Michigan. „Gættu hægri arms-
ins. Guð blessi þig.“
Vel getur verið ,að valdhaf-
arnir í Hvíta húsinu ætli sér
að hafa gott nf vinsældum
Agnews meðal slíkra kjósenda
í þingkosningunum i haust.
Hitt virtist þó einnig koma ber
lega fram í hraðferð varaforset
ans um sex vestur- og mið-vesí-
ur fylki um daginn, að tilgung-
urinn var ekki síður sð undir-
búa kosningaharáttuna i foi-
setakosningunum árið 1972
AGNEW hóf harða' átórskota
hríð að „róttækum og frjáls-
lyndum" demo’krötum i öld-
ungadeildinni, en það gat verið
gert einvörðungu vegna bar-
áttu flokkanna í þingkosning-
unam. Þá hót forsetinn á betri
megandi verkamenn úr Demo-
krataflofeknum að sýna þjóð-
rækni sína með því að kjósa
Republikaflokkinn. Þetta gat
einnig átt við baráttu flokk-
anna í þingkosningunum.
Allt í einu vék varaforset-
inn máli sínu til flofeksmanns
sinna í Repuhlikanaflokknum og
tjáði þeim, að þeir hlytu að
bíða ósigur ef þeir leituðu eft-
ir eða veittu viðtöku aðstoð
„róttækra afla“. Þá horfði mál
ið á anan veg við en áður og
þarna mátti kenna viðleitni
valdhafanna i Hvíta húsinu til
að mynda nýjan meirihluta
með því að sameina verkame.nn
úr Republikanaflofeknum og
auðuga demokrata.
AGNEW varaði kjósendur
fyrst við of frjálslyndum repu-
blikönum í ræðu i San Diego,
en sú aðvörun virtist illa sam-
ræmast því markmiði hans að
fá kjörna nægilega marga repu
blikana 3. nóvember til þess að
ná meirihluta í öldungadeiid
þingíins. Eini frambjóðandi
Republikanaflokksins, sem
unnt væri að kalla „róttækan
og frjálslyndan". var Charles
E. Goodeil í New York, hin-
um megin álfunnar.
Aðvörunin var samt sem
áður skynsamleg stjðrnmála-
lega séð. ef húa var tekin i
senr. sem oending til repabhk-
ana að taka ekki of nærri sér
atkvæðagreiðslur í öldunga-
deildinni um utanrikismál. ú-
nefningar til hæstaréttar og
synjanir um fjárveitingar, og
eins konar forleikur að forsíta
kosningunum 1972.
Agnew kom að þessu í ræðu
sinni í Springfield í Hlinois,
föðurlandi Lincolns:
„Kominn er tími til að ein-
hver taki að sér að gerast full-
trúi vinnandi, manna í þessu
landi, mannanna, sem gleymzt
hafa í bandarískum stjórnmál-
um, hvort sem þeir vinna erf-
iðisvinnu eða ekki, og forset-
inn og ég viljum einmitt taka
að okkur þetta starf.“
STJÓRÍNMÁLARÁÐGJAF-
ARNIR, sem fylgja varaforset-
anum á kosningaferðalagi hans,
grípa afar oft til orðanna
„Scammon og Wattenherg."
Þau eiga við þá Richard M.
Scammon og Ben J. Watten-
berg, sem rituðu fyrir skömmu
bókina „Hinn raunverulegi
meiri'hluti". Þar er lögð
áherzla á hófsemi, sem hina
einu, öruggu stjórnmálaafstöðu
í nálægri framtið.
Agnew kom fram sem höf-
undur sjónleiks, þar sem ríkis-
stjórn Nixons fór með hlutverk
hetjanna, en andstæðingar
hennar í stjórnmálum voru
bófarnir.
Hann reyndi að sýna fram á,
að stjórnin í Hvíta húsinu væri
málsvari „kjarna bandarísku
þjóðarinnar, hins vinnandi
manns ,sem hefur í tekjur 5—
15 þúsund dollara á ári og sér
fyrir fjölskyldu sinni án nokk-
urrar ölmusu af hálfu þess
opinhera“, hinna kirkjuræknu,
heimiliselsku manna, sem bera
virðingu fyrir fánanum og „eru
hvenær sem er reiðuhúnir að
skipta á hjálmi og hörðum
hatti“ og „geðjast ekki að því
að vera kenndir við kreddu-
festu, þó að þeir vilji láta börn
in sín ganga í skóla nærri heim
ilinu.“
Hinum „róttæku og frjáls-
lyndu“ lýsti hann sem „fá-
mennum hópi harðsvíraðra
manna,“ sem væri „á valdi
stefnu. sem leiddi og ætti að
leiða til undanláts.“ Þeir vieru
að vísu einlægir í sannfæringu
- irra* / sau íljsí^
sinni, en „greiddu atkvæði
með því að veikja varnir okk-
ar, draga úr siðferðilegri mót-
stöðu og veikja löggæzlu."
ÞAÐ er ekki nýtt fyrirbæri i|
í bandarískum stjórnmálum að 8
reyna að ná til þeirra, sem eru |
hvorki til hægri né vinstri. Við- [|
leitni Agnews til að mynda I
meirihluta, sem tæki heim-
spekilega afstöðu, var nýstár- i
leg að því leyti, hve ákaft hann |
sakaðl andstæðinga sína um að |
vera á „flótta til fylkingarmiðj |l
unnar", Og hve áfjáður hann I
var að varna þeim að ná þeirri
höfn.
Áherzlan, sem varaforsetinn
lagði á „þjóðhollustuna",
minnti dálítið á hróp George
C. Wallace um að „verja Banda
ríkin". Hann neitaði einnig að
nefna hina „róttæku og frjáls-
lyndu“ á nafn (vegna þess, eins
og hann sagði við spurula
blaðamenn, „að ég vil láta ykk- ra
ur halda áfram að hlusta á
mig“) og sú afstaða minnti
suma á heflaða útgáfu af að-
ferð hins látna öldungadeildar-
þingmanns Josephs R. Mc-
Carthys á árunum milli 1950
og 1960, þrátt fyrir það, að
Agnew tók hvað eftir annað
fram, að þessir andstæðingar
hans væru miklu fremur ráð-
villtiv en óþjóðhollir.
AGNEW kryddaði ræðu sína
með tilvitnunum í ýmsa for-
ustumenn í stjórnmálum, án
þess að fást til að kalla þá
beinlínis „róttæka og frjáls-
lynda“. Af því, hvaða mönnum
hann vék þannig að, mátti |
nokkuð ráða um hið leynda i
markmið hans. J
Meðal þeirra, sem varaforset §
inn vék að á þennan hátt, voru
til dæmis Edward M. Kennedy
öldungadeildarþingmaður frá
Suður-Dakota, Hubert H.
Humphrey fyrrverandi varafor
seti og Ramsay Clark fyrrver-
andi ríkissaksóknari. Allt eru
þetta menn, sem talið er að
komi til mála sem keppinautar
Nixon: í forsetakosningunum “
árið 1972.