Tíminn - 03.10.1970, Page 14

TÍMINN
LAUGARDAGUR 3. október 191»
ÁRNAÐ HEILLA
Fimmtugur er í dag Gestur
Sveinsson, verkamaður, Hafnar-
íirSi. Hann verður a3 heiman í
dag.
íþróttir
Framhald af bls. 13
í boði Flugfélags íslands og lék
hér einn leik við Faxa, li3 FÍ, og
lauk þeim leik me3 sigri Faxa 2:0.
Flugfélagsmenn heimsóttu BEA
í sí'Basta mánuði og léku þá aftur
við sama úrvafsiið. Lauk þeim
leik, sem fram fór í 27 stiga hita.
með jafntefli 0:0.
Þetta er mjög góður árangur hjá
Fí, því BEA hefur úr um 15 þús-
und manna starfsliði að velja, og
þar á meðal úr mörgum góðum
knattspyrnumönnum. BEA tók í
fyrra þátt í keppni milli flugfé-
lagaliða í Evrópu, og varð í 2. sæti
í þessari „Evrópukeppni".
Hinn árfegi knattspyrnuleikur
milli Fí og Loftleiöa fór fram fyr-
ir skömmu og sigraði FÍ í þeim
leik 2:0.
Dráttarbraut
Framhald af bls. 3.
fræðingur hefur haft umsjón og
eftirlit með framkvæmdum. —
Mannvinkjagerðin hófst sumarið
1965 og miðaði vel áfram í fyrstu,
en vaxandi dýrtíð kallaði á auk-
ið fjármagn. Lánsfjárskorturinn
setti því hömlur á framkvæmda-
hraðann og þess vegna bygginga-
tíminn orðinn tveim árum lengri,
en áætlað var. Heildarkostnaðaur
mannvirkjanna er núna um 52
milljónir króna.
— Þann 25. sept. s.l. var fyrsta
skipið m.s. Hamravik, tekið upp
í brautina, en á gömlu brautinni
eru nú í viðgerð 15 bátar, og sagði
Bjarni Einarsson að skipasmíða-
stöðinni hefði framundan næg
verkefni, og gerði hann ráð fyrir
að starfsmönnum hjá fyrirtækinu
mundi fjölga verulega á næsta
ári.
Trjágróður
Framhald af bls. 16.
um flúoreitrunar frá álverdnú í
Straumsvík vill iðnaðarráðuneyt-
ið taka eftirfarandi fram:
í samningi rikisstjórnarinnar
og Swiss Aluminium Ltd., um ál-
bræðslu við Straumsvík eru sér-
stök ákvæði, er lúta að því að
girða fyrir mengun frá álbræðsl-
unni og um bótaskyldu, ef tjón
hlytist af mengun.
ISAL er skyilt að gera allar eðli
legar ráðstafanir til að hafa hem-
il á og draga úr skaðlegum áhrif-
um af rekstri bræðslunnar í sam
ræmi við góðar venjur í iðnaði
í öðrum löndum við svipuð skil-
yrði.
Einungis vísindalegar rannsókn-
ir geta skorið úr um það. hver
áhrif mengunar kunna að vera.
Til þess að rannsaka og fylgj-
ast með hugsanlegri mengun um-
hverfis Straumsvík var skipuð
nefnd, sem hóf starfsemi sfna i
janúar 1966. Iðnáðarráðherra, Jó-
hann Hafstein, skipaði 2 menn 1
nefndina:
Dr. Aksel Lydersen, prófessor,
Tröndheim, sem er formaður
norska reykvarnarráðsins eða
mengunarráðs þar í landi og Pét-
ur Sigurjónsson, efnaverkfræðing,
fulltrúa Rannsóknarstofnunar iðn-
aðarins.
Swiss Aluminium tilnefndi tvo
menn í nefnina:
Dr. A. Sulzberger, FI, Neuhaus-
en og Dr. A. Bosshord. Struams-
vík.
Eru tekin sýnj af lofti, gróðri
og jarðvegi í byrjun gróðrartíma-
bils og lok gróðratímabils hvers
árs og einnig er safnað mánaðar-
lega sýnum af regnvatni.
Sýnum þessum er síðan skipt
í hluta og rannsökuð í Forschungs
Insfiu't, Neuhausen, SINTEF,
Tröndheim og Rannsóknarstofnun
iðnaðarins í Reykjavík.
Nefndin ber síðan saman nið-
urstöður rannsóknastofnananna á
fundum sínum.
Með þessari skipan mála er
reynt að tryggja, að í ljós komi
hið raunverulega og sanna um
hugsanlega mengun.
Rannsóknum bessa árs af hálfu
nefndarinnar er ekki lokið. Nið-
urstöður rannsóknanna lætur
nefndin iðnaðaráðuneytinu í té
jafnóðum og þær liggja fyrir.
Nefndin starfar að þessum mál-
um samkvæmt reglugerð stað-
festri af iðnaðaráðuneytinu. Næsti
fundur nefndarinnar verður í þess
um mánuði.
Iðnaðarráðnueytið hefur óskað
eftir því við Rannsóknarstofnun
landbúnaðarins með bréfi í dag,
að hún hlutist til um, að ráðu-
neytinu verði send án tafar grein
argerð Ingólfs Davíðssonar, grasa-
fræðings, um undirbúning, fram-
kvæmd og niðurstöður rannsókna
hans á meintri flúormengun frá
álverinu í Straumsvík. Ingólfur
Davíðsson er starfsmaður Rann-
sóknarstofnunar landbúnaðarins.
en tilgreindar flúorrannsóknir
ekki á hennar vegum. Væri þá
hægt að láta meta vísindalegt gildi
þeirra, en í fjölmiðlum hafa mikl
air fullyrðingar verið á þeim
byggðar og einnig staðhæfingar
Ingólfs Davíðssonar sjálfs.
Á VÍÐAVANGI
Framhald af bls. 3.
yrðingar verið á þeim byggðar
og einnig staðhæfingar Ingólfs'
Davíðssonar sjálfs.“
Af þessari yflrlýsinglu má
það ráða, að Iðnaðarráðuneytið
telji jafnvel, að Ingólfur Davíðs
son, grasafræðingur, hafi brot-
ið af sér sem starfsmaður Rann
sóknarstofnunar landbúnaðar-
ins með því að gera þessar rann
sóknir upp á eigin spýtur og í |
sínum eigin frítíma — og j
líklegast þó freklegast af öllu, |
að hann skuli leyfa sér að fara *
með niðurstöður sínar til f jöl-;
miðla og þar með greina al- j
menningi frá málinu! Iðnaðar-1
ráðuneytið skrifar þeirri stofn-
ÞAKKARAVÖRP
Innilegar þafckir til allra þeirra, sem glöddu mig
á sextugsafmæli mínu 29. ágúst s.l
Daníel Markússon.
Móðir mín
Ásrún Jörgensdóttir
frá Krossavík
verður jarösungin frá Akureyrarkirkju mánudaginn 5. okt. kl. 1,30.
F. h. systra minna og annarra vandamanna
Elín Óiafsdóttir.
un, sem ekkert hefur með rann-
sóknir á þessu máli að gera, eins
og fram kemur í yfirlýsingunni,
og ætlar sér í krafti þess að
Ingólfur er þar stnrfsmaður að
skikka þá stofnun til að knýja
Ingólf til að láta af hendi upp-
lýsingar, sem hann hefur undir
höndum. Þetta er ákaflega leið
inleg yfirlýsing fyrir þá sem
að henni standa. Það vita all-
ir, sem þekkja Ijúfinennið Ing-
ólf Dvíðsson, að hann hefði lát-
ið Iðnaðarráðuneytinu í té all-
ar upplýsingar og aðstoð í þessu
máli, liefði það bara viljað lúta
svo lágt, að hafa tal af Ingólfi
Davíðssyni. Það er vegna þess,
sem þessi yfirlýsing hefur á
sér einskonar svip hótunar um
atvinnukúgun og refsingar gegn
opinberum starfsmanni, sem
hefur leyft sér að skýra al-
menningi frá niðurstöðum rann
sókna sinna í stórmáli, sem
allan alinenning varðar. en i
blóra við það pukur, sem setur
svip sinn á þau mál, sem nú-
verandi valdhafar í landinu og
embættismenn þcirra fara með.
Það sem styður einnig þá
iskoðun, að valdihafirnir séu
reiðir Ingólfi í stað þess að
vera honum þakklátir eins og
-almenningur, sem vill fá að
fylgjast með og fá málin rædd
frá öllum hliðum fyrir opnum
tjöldum, að öll stjórnarblöðin,
með „bezta fréttablað lands-
ins“, Morgunblaðið í broddi
fylkingar, hafa þagað algjör-
lega um málið fram til þessa
dags, hvað sem um málið verð-
ur þar sagt í dag — T.K.
Suðurlandssíld
Framhald af bls. 1
mörkuðum og víðar, og hafa þeir
þegar seft þangað mjög stóra ; Md
á verði, sem svarar til oa $ 40/—
foþ. Sænskir aðilar hafa komið á
fót söltunarstöðvum Kanada í
samvinnu við þarlenda menn. Svlp
uð samvinna hefir þegar tekizt
með norskum og kanadískum að-
ilum.
Þá hafa ýmsir sænskir sí’.dar-
kaupendur hafið söltun í Dan-
mörku og Svíþjóð í samráði við
danska aðila og kaupa Svíar
stærstu síldina, sem á ,’and þerst í
Hirtshals og Skagen. Telja þeir
sig, þrátt fyrir hátt fersksíldar-
verð, fá ódýrari og stærri síld með
þessu móti en íslendingar bjóða.
Smásíidina selja Danir til annarrar
vinns-’u í Þýzkalandi og víðar.
Frá Bretlandseyjum og Noregi
hefir einnig borizt töluvert magn
af saltaðri síld á Norðurlandamark
aðina og er sú síld seid á langtum
,’ægra verði en Suðurlandssildin er
boðin á.
Saltsíldarneyzla hefir síðustu
misserin farið ört minnkandi í
Svíþjóð og fleiri iöndum og staf-
ar það einkum af stórhækkutu
verði : :k þess sem skort hefir síld
af þeim stærðum. sem viðkomandi
markaðir sækjast helzt eftir, þ.e. i
svokal.'aðri ,,tslandssíld“ fNorður-
og Austurlandssi’d). Aætlað er, að
sænski markaðurinn burfi samtals
150—200 þúsunci tunnur í ár, cn
fyrir tveim árurn síðan nam salt-
síldarþörf Svia uni 250 þúsund
tunnum.
2. Kaupendur , Sovétrikjumwn,
sem oft hafa keypt mikið rnagn af
Suðurlandssí’d, telja sig ekki þurfa
á saltsildarinnflutningi að halda,
það sem eftir er af þessu ári, og
eru Sovétrm :,ii he.’dur ekki reiðu-
búniir að ræða um kaup til af
ereiðslu eftir áramót.
Pó.’verjar, sem keypt hafa salt-
aða Suðurlandssíld í áratugi, gera
ráð fyrir, að póLski sildarflotinn,
sem um þessar mundir heldur sig
einkum við slrendur Norður-Amer
íku. muni salta nægilegt magn af
sí.’d fyrir pólska markaðinn.
I viðræðum, sem fram fóru \!ð
Pólverja fyrir skömmu í Varsjá,
var upplýst, að saltsíldarneyzla í
Póilandi færi ört minnkandi og
væri gert ráð fyrir, að neyzlan í
ár yrði 100.000 tunnum minni en á
s.l. ári.
Samningaumleitanir standa yfir
við fleiri Austur-Evrópulönd en
niðurstöður liggja enn ekki fyrir.
3. Til þess að gera söltunarstöðv-
unum kleift að greiða sem næst
fersksíldarverð fyrir Suðurlands-
síld, hefir Síldarútvegsnefnd talið
nauðsynlegt að ná mun hærra verði
og hagstæðari samningum um
stærðir o.ff. en keppinautarnir
hafa samið um. Þetla tókst á vertíð
inni s.l. ár, vegna þess að ýmsir
kaupendur á Narðurlöndum og
víðar treystu því í lengstu lög, að
Norðurlandssíldin myndi safnast
saman austur af landinu, þegar
líða tæki á haustið, en vantaði svo
saltsíld, þegar veiði Norðuri'ands-
síldar brást með öllu. Aðstæðurn-
ar í ár eru m.a. að því leyti breytt-
ar, að kaupendur gera nú ekki ráð
fyrir að nein Norðuriandssíld veið-
ist og bafa þess vegna frá því
snemma í sumar reynt að tryggja
sér stóra síld frá ýmsum öðrum
saltsíldarframleiðslulöndum.
Það fer því að verulegu leyti
eftir því hve mikið magn af stórri
síl-d kaupendum á Norðurlöndum
og víðar tekst að fá frá keppinaut-
unum, hvaða verði og hvaða skil-
málum tekst að ná í sambandi við
væntanletga Suðurlandssíldarsamn
ínga.
Geimfararnir
Framihald af bls. 16.
ftradurinn skyldi haldinn á vegum
félagsinis.
Eins og fram hefur komið, hafa
geimfararnir heimsótt sjónvai'pið
og var í kvöld sýndur þáttur, þar
sem þeir skýrðu frá geimferð
sinni og svöruðu spurningum
fréttamanna. Blaðamenn hafa hins
vegar ekki verið boðnir til fund-
ar við geimfaranna, og eru margir
hverjir lítt hrifnir af því, að við-
teknar reglur um samskipti við
fjölmiðla í málum sem þessum,
skali svo þverbrotnar.
Formaður SHÍ gaf í kvöld út
eftirfarandi yfirlýsingu um fund-
inn:
„Áður auglýstur fundur með
bandarísku geimförunum, sem
hér eru staddir, og sem halda
átti í Háskólabíói, verður ekki
haldinn á vegum SHÍ, þar sem
um það varð ekki fullt samkomu-
•lag á síðustu stundu milli stjórn
armanna félagsins. bótt annað hafi
komið fram í samtökum áður. —
Magnús Gunnarsson“.
Setudómari
Fra-mhald af bls. 16.
Taldi hann, að hinum nýja setu-
dómara bæri einnig að gera það,
með því að skyldleiki hans og
Sigurðar Thoroddsen, höfundar og
helzta hvatamanns að Gljúfurvers
virkjun, vekti tortryggni í hans
garð. Auk þess kvað lögmaðurinn
Magnús Thoroddsen þegar hafa
lagt efnisdóm á málið, þegar hann
úrskurði í því sem fógeti.
Búizt er við úrskurði hins nýja
setudómara um frávikningarkröf-
una einhvern næstu daga.
Nýjar bækur
Framhald af bls. 2
á árinu leikrit það, byggt á Kristni
haldi undir Jökli, sem Iðnó hefur
nú sýningar á. Sveinn Einarsson,
leikhússtjóri, samdi leikritið upp
úr verki Laxness og verður nafn
bókarinnar „Úa“.
Helgafell gefur alls út á þessu
ári 15 bækur, og er verð bókanna
um 10—15% hærra en á síðasta
ári, og mun það almennt minni
hækkun en annars staðar í Skandi
navíu, að sögn Ragnars.
Menntaskóli
Framhald aí bls. 2
ar stærðfræðideild, með aukinni
áherzlu á efnafræði og líffraeðileg
ar greinar, hins vegar hagfræði-
og viðskiptadeild, væntanlega í
(líkingu við Verzlunarskóla ís-
•lands, eftir þær breytingar, sem
fyrirhugaðar eru á skipulagi hans.
Ilvernig þessar hugmyndir þró-
ast í framkvæmd fer þó mjög eftir
mannvali til kennslustarfa og
þeirri ytri aðstöðu sem skólanum
verður búin.
Þann 20. ágúst skipaði Mennta-
málaráðhenra þá Jón Baldvin
Hannibalsson, skólameistara, Gunn
laug Jónasson, bóksala. og Jón
Pál Halldórsson, frkv.stj. í bygg-
ingarnefnd fyrir Menntaskólann
og er skólameistari formaður
nefndarinnar. Arkitekt hefur enn
ekki verið ráðinn en fyrirhugað
er að hefjast fyrst handa um
fyrsta áfanga heimavistarhúsnæð-
is. Mun nefndin sækja það fast
að fá fjárveitingu á næstu fjár-
lögum, er geri kleift að hefjast
handa um framkvæmdir þegar á
næsta vori,
Börnin tvö
Framhald af bls. 1
mennirnir barnsstígvél koma
í ljós. Var þá lögreglunni -gert
aðvart og kom hún þegar á
staðinn. Síðan var öllu vatninu
dælt upp úr og lágu þá lífc
barn-anna á botni gryfjunnar,
sitt hvoru megin.
Bergþóra var fædd 1. nóvem-
ber 1961 og var yngst fjögurra
systkina. Faðir henmar er
Agúst Hallsson, en móðir henn-
ar lézt fyrir fjórum mánuðum.
Jóhannes Birgir var fæddur 24.
marz 1962 og var hann næst-
elztur fjögurra systkina. For-
eldrar hans eru Un-nur Sigurðar
dóttir og Jón Þórir Jóhannes-
son.
Stjórnsýsla
Framhald af 8. síðu
ans, enda gæti slífct leitt til
lakari framleiðslu. Hún reynir
fremur að vera á undaci tóman-
um og leiða. Markmið fyrir-
tæfcis er einmitt skv. viður-
kenndri skilgeriningu að skapa
viðskiptavini, — finna vöru
eða þjónustu, sem menn vant-
ar, þó að þeir hafi e.t.v. ekki
gert sér það ljóst. Mikil ábyrgð
hvílir á stjórnsýslu f öllu sölu-
starfi, ekki sízt við gerð aug-
lýsinga og kynningarrita, sem
verða að vera sannleikanum
samkvætn.
Frá lokum seiani heims-
styrjaldar hafa neytendur sjálf
ir tekið frumkvæðið í því
efni að tryggja rétt vörufram-
boð. Þeir kveða upp eigin dóm
um vörugæði. Neytendaráð eru
til komin vegna þess, að stjórn
sýsla hefur ekki gætt skyldu
sinnar, heldur sofið á verðin-
um. — ella væra ráðin óþörf.
Hins vegar ættu þessir tveir
aðilar, neytendahreyfing og
stjórnsýsla, að geta unaið sam
an. Framivæmdastjórar fyrir-
tækja eru gjarnan of samgrón-
ir vandamálunum, og því gætu
leiðbeiningar frá samtökum
neytenda orðið þeim að góðu
liði. Afstaða stjórnsýslu ætti
að vera sú að hvetja til slíkrar
samvinnu.
Niðurstaðan er, að stjóm-
sýsla er háð neytendum á sama
hátt og í sama mæli sem hlut-
höfum og starfsliði. Þessir þrír
þættir eru hennar „heilaga
þren. ing“.
Seinni hluti þessarar greinar
mun fjalla um skyldur stjóra-
sýslu gagnvart þjóðfélaginu i
heild. — M. G.