Tíminn - 09.10.1970, Blaðsíða 7
WSTUDAGUR 9. október 19T0. ________ __________TIMINN ___________________________________________________________7
— Wtmfom —
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvsemdastjóri: Kristján Benediktsson Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb). Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Tómas
Karisson Auglýsingastjóri: Steingrimur Gislason Ritstjórnar-
sflcrifstofur i Edduhúsinu, simar 18300 —18306 Skrifstofur
Bankastræti 7 — Afgreiðslusími 12323. Auglýsingasimi 19523.
Aðrar skrifstofur simi 18300. Áskriftargjald kr 165,00 á mánuði,
Innanlands — í lausasölu fcr. 10,00 eint. Prentsm Edda hf.
Hamrafell
Þær fréttir berast frá frændum okkar Norðmönnum,
að þeir búi við mjög hagstæða afkomu um þessar mund-
ir, og eigi hinn mikli kaupskipastóll þeirra mestan þátt
í því. Farmgjöld hafa mjög hækkað á undanförnum
árum og þó aldrei meira en á þessu ári. Einkum hefur
farmgjaldahækkunin orðið mikil á sviði olíuflutninganna.
Á sama tíma og norski kaupskipastóllinn stækkar og
gróði hans stóreykst, hafa íslendingar aðra sögu að segja.
Samkvæmt athugun, sem ungur viðskiptanemi, Magnús
Gunnarsson, hefur gert, hefur íslenzki kaupskipaflotinn
minnkað um 28% síðan 1966. Mestur hefur samdráttur-
inn orðið á sviði olíuflutninganna. Um hann farast Mbl.
svo orð í forustugrein á þriðjudaginn van
„Ef litið er á einstaka tegundir kaupskipa kemur í
ljós, að olíuskipaflotinn hefur dregizt saman um 80 af
hundraði. Hér er um gífurlegan samdrátt að ræða, sem
hlýtur að vekja menn til umhugsunar um þetta efni.
Erlend skip annast alla olíuflutninga til landsins, og
fyrstu átta mánuði þessa árs hafa verið greiddar tæpar
89 milljónir fyrir þá þjónustu í vöruskiptagjaldéyri".
Nánar er ekki sagt í Mbl. frá þessum mikla samdrætti
á sviði olíuflutninganna. Það er vel skiljanlegt. Þessi
samdráttur á sér sögu, sem eðlilegt er, að Mbl. kæri sig
ekki um að flíka. Hún er sú, að Samband íslenzkra sam-
vinnufélaga réðst í það 1956 að kaupa stórt olíuflutninga-
skip, Hamrafell. Rekstur þess gekk vel í fyrstu, en síðan
komu til sögu tímabundnir erfiðleikar. SÍS þurfti þá á
nokkurri fyrirgreiðslu að halda í sambandi við rekstur
skipsins. Ríkisstjórnin hafnaði ekki aðeins að veita hana,
heldur notaði tækifærið til að fela Rússum að annast
að mestu olíuflutningana hingað. SÍS vildi þó ekki selja
skipið strax, heldur reyndi að hafa það í flutningum er-
lendis. Slíkt reyndist örðugt og urðu því endalokin þau,
að Hamrafellið var selt fyrir fimm árum Hefði slíkt skip,
eða annað eins verið í eigu íslendinga nú, myndi hafa
verið hægt að lækka flutningskostnaðinn verulega, en
þó hafa sæmilegan hagnað af rekstrinum.
Vegna þess, að Hamrafell hafði ekki réttan eiganda,
að mati ríkisstjórnarinnar, hlaut það ekki eðlilega fyrir-
greiðslu vegna tímabundinna erfiðleika. Fyrsta tilraun
íslendinga til þess að koma sér upp eigin flota til meiri-
háttar olíuflutninga, fór því út um þúfur Þess geldur
þjóðin í dag, þegar farmgjöld olíuskipanna stórhækka.
Norrænt hneyksli
Norðurlöndin öll, nema ísland, hafa undanfarin ár
rekið ferðamálaskrifstofur 1 Bandaríkjunum. Skrifstof-
ur þessar hafa síðustu árin næstum eingöngu verið
kostaður af opinberu fé. Sameiginlega gefa þær út upp-
lýsingarit, þar sem kynntar eru ferðir til Norðurlanda.
íslendingar fengu fyrst nú í ár aðild að þessu riti. en
þó með því ákveðna skilyrði, að Loftleiðir mættu ekki
kynna þar ferðir sínar milli Bandaríkjanna og Norður-
landa.
Það er óhætt að segja, að fréttin af þessari útilokun
á Loftleiðum hefur vakið mikla undrun og hneykslun
hér á landi. íslendingar hafa gert sér aðrai og betri hug-
myndir uni norrænt samstarf en þær sem birtast hér
í reynd. Þessu norræna hneyksli eiga íslendingar að
svara á þann veg, að hafna allri þátttöku í norrænu
ferðamálasamstarfi meðan þannig er níðzt á einstökum
íslenzkum fyrirtækjum. Þ.Þ.
r ■ ■ ■■■ ■ ■■■ ■ ■■■■■"■ ■■■■ "
CLAIRE STERLING, New York Times:
Fjórða hvert barn, sem fæðist
í heiminum, er indverskt
Fólksf jölgunin er langmesta vandamál Indlands.
INDIRA GANDHI
EG HEFI séö ftraman í fram-
tíðina. Hún er hér á Indlamdi,
þar sem efkiö verður þvert yfir
þetta víðáttumifcla land áin þess
að vera nokkurn tíma einn. Leið-
in liggur þorp úr þorpi þúsundir
milna alveg láitiaust. Torvelt er
að trúa, að svona margt fóllk geti
verið hér, það streymir út úr
tooftmium, fyllir stræti o.g torg,
stendur, húkir og liggur við
vegkantinn, flæðir um vegina
gangandi, hjólandi, í burðarstói-
um uxaitoenrum og yfirfulium
strætisvögnum. Þrjár miMjónir
Cara yfir sömu brúna í Kailkútta
á hverjum morgni og til baíka að
fcvöldi. 550 miHjónir manna eta
og sofa, talka saman og aultoa kyn
sitt, vinna, dýrtoa guð sinn, veifcj-
aist og deyja í óendanLegri mann-
mergð, sem efcfcd verður með
motokru mótí umflúin.
Sumir halda fram, að Indverj-
ar viiji ekki komast undan, þeir
vilji lifa mitt í mergðinni og talki
naumast eftír súrum úrgamgs-
þefnum frá læfcjum og opnum
ræsum, verði ónærnir fyrir ban-
vænum sýklunum úr vatninu
(það er að segja þeir, sem lifa
af fyrstu bemstouna), og sé jafn-
vel sama, þó að þeir hafi efciki
annað að láfa af en hnefafylii af
hrísgrjónum auk tesopa. Þetta
getur vel verið saitt, ég var efcki
niæigilega kuinniuigur þjóðimni tii
þess að dæma þar um. En hitt
er vist, að enginn gimist að
svellta í hel, en það hlýtur að
verða hkitskipti Indverja í enn
ritoar’ mæ’i en n’’ gerist ef þeir
draga efclki úr bameignum.
INDVERJAR eignast fieiiri
böm en nokkrir aðrir, ef Kin-
verjar á meginLandinu em undan
skildir. Hér á landi býr sjöundi
hver fbúi jarðarinnar og fjórða
hvert bam í heimi fæðist hér.
íbúatala landsins hefir tvöfald-
azt á þrjáitíu árum og kann að
tvöfaldast enn á rnæstu tuttugu
ámm. Nú fæðast tvö böm á Ind-
Landi á hverjum þreanur sekúnd
um, 57 þúsund á daig, 21 mill'jón
á áiri Vegna aukinna hollustu-
hátta hefir hvert barn tvöfalt
meiri möguleifca en kynslóð afa
og ömmu tíl að lifa af fyrstu
mánuðina og meðalaldurinn hef-
Lr meira en tvöfaldazt, eða er
orðinn 48 ár í stað 20 áður, sem
þýðir 28 ár í viðbót tíi bameigna.
Indverjum fjölgaði í hálfan
nilljarð á undanigemgnum 5000
árum, en íbúa tala Landsins kann
að vera farin að nálgast háitfan
annan milljairð við Lok þessarar
aldar.
Mannifj ölgunarsérf ræðinigamir
hafa verið að vara okkur við
þessum ógnum að undanförnu,
hinu skyndilega og ægilega
stökki í mannfjölgun, sem leiðir
af fæfekun dauðsfalLa án þess að
fæðingum sé fæfckað um leið.
Þetta era óhi -fcjanleg og ósveigj
anleg tölfræðisannindi, sem gætu
eert 'ífið óbæriiegt á hnettínum
jafnvel i otokar tíð. sem nú iif.
nm Þeir okkar sem haLda að
hinar auðugu, vestrænu þjóðir
eeti með einhveri” móti smokr-
að sér ”* úr þessu, ættu að hugsa
sig betur um. Við emm að visu
um það bil helmmgi Ienigur að
tvöfailda IbúaitöLu hei na'lands
okfcar en Asíumenn eða Suður-
Amerltoumr’nn, en við eigum otok.
ur etoki undanfcomu auðið, hvenn-
ig sem alöt veltur. Færi töLfræði
sannindin okkur ekki í kaf hljóta
fátaatou þjóðimar að gera það.
LilTUM til dæmis á Indland og
Indverja, Bandaríkjamenn einir
hafa Iagt að mönkum 10 miiljarða
dollara til framþróunar f Landinu
síðan að þjóðin öðlaðist sjálf-
stæði, en auk þess hefir borizt
gífurleg hjálp annars staðar frá.
Vitaskuld hafa þessir fjármunir
komið að notum, en meginhLuta
þeirra hefir verið varið til barátt
unnar við að standa f stað.
Hinir nýfæddu þegnar á ári
hverju auka matarþörf þjóðarimm-
ar um þrjá milljarða punda, hús-
næðisþörfina um hálfa þriðju
milljón húsa, skói«þömfina um
126500 skóla og kennaraþörfina
þrisvar sinnum það. Fatnaðarþörf
in eykst um fast að 200 milljón-
um metra tolæðis og fjórar milk
jónir nýrra starfa þurfia að koma
til árlega.
Ma tv ælaf ramteiðsl an iófcst ná-
lega um þriðjung á árunum 1951
tíl 1966, en það hrötok naumast
til að halda við þeim tæplega
fjögurhundmð gramma matar-
skammti, sem áður kom í hlut
hvers Indverja að meðaltali. Síð-
an hefir hin dásamlega „græna
bylting* afurðagóðra komteg-
unda komið tíl, en meðal mat
r’rsfcammturinn á dag hefir ekki
hætokað nema um rúm fimmtíu
grömm þrátt fyrir hana. A þess-
um 16 ámm hefir 31 milljón
nýrra starfa orðið til, en samt
hefir atvinmilevsingjum fjölgað
úr þremur milljónum í tíu mil-
lónlr á þessu tímabill.
I NYJU DELHI fæst enginn til að
rr-^a um. hvemig umhorfs verði
árið 2000 ef fbúum Indlands held.
•r áfram að fjöiga jafin ö" og
að undanförau, og ástæðan er
einfaidlega sú, að við getum ekld
gert okfcur það í hugarilund. Rikis
stjómin gerir þvi rr fyrir, í
hinni svonefndu fjórðu áætilun ■
sinnd, að árið 1985 verði mann-
fjöLgunin orðin helmimgi hœg-
ari en hún er nú.
Ef þetta stæðist yrði „fjögur
1 -truð og þrjátíu miiijónum
fænri munna að fylla en eOila að
þrjátíu árum liðnum. En Ibúa-
talan næmi 900 milljónum þnátt
fýrir það. Eigi að takast að
„halda lifinu í“ þessum mann.
fjölda, — svo að •’’ivi é meitia
sagt, — verða Indverjar aö brjóta
um hurdrað milljónir ekra Xands
til ræfctunar og áveitu, fimm-
falda áburðairnotkunina, tí’öfalda
komframtie’ðsJunia og þrefaida
framleiðslu mjóiltour, sytouireyrs
og fleiiri fæðutegunda á næstu
fimmtán árum.
ER ÞETTA ómögulegt? Mér til
mifcillar fum — og lesendum ef-
Laust líka, — er það etoki alveg
ómögulegt. Það er ~vo auðvelt
að koma auga á, hvað Indv"jar
hafa Iátið ógert, að mörgum sést
yfir hitt, sem þeir hafa komið i
verk.
Indverska ríki’«tjórnin hefir að
undanförnu, og eimkum þó sið-
an 1966, reynt -?t fæfcfca bameign
um meira og með öðrum hætiti
e? •”>fciv”r* staðar annans -taðar
hefir verið -eynt. Brfiffieikarnir
eru svo miklir. að margir era þeg
ar sannfærðir um a>3 orrustan sé
töpuð. En þeim skjátlast að ég
hyfíg, enda er í raun og veru
hvorki unnt að sigra né bíða
ósigur i slikri orrastu sem þess-
arri. Sérhvert bam. sem hafði
getað fæðst en fæðfc’ kki, þok-
ar Indverjum ofurlítið í áttina,
— til viv '' ot af hundrað
ir 'ór” og er auð-
vitað akkt mikið, en þó melra ea
ekki ncitt.