Morgunblaðið - 03.11.2005, Blaðsíða 10

10
HÖNNUN
KALLANZ
Það er vandlifað. Það er margt í þessu. Þetta er
bara svona. Það er víst ekkert við þessu að gera.
Þetta eru dæmi um afstöðu sem ég hef oftast
viljað túlka sem uppgjöf og aumingjaskap. Mér
hefur þótt óþolandi þegar rætt er um stjórnmál
að hlutirnir séu bara svona. En hvað ef það er
ljóst að þeir eiga alls ekki að vera svona! Þá
þarf að breyta þeim eða að minnsta kosti láta
lífið við það að reyna. Óréttlæti er rangt og
verður að leiðrétta. Vissulega ber manni að
virða rétt annarra til að hafa sínar skoðanir en
það þýðir ekki að maður eigi að virða skoð-
unina sjálfa, nema hún sé rétt. Ekki er hægt að
fella sig við þá hugmynd að sannleikurinn sé af-
stæður. Um þetta ættu sósíalistar og frjáls-
hyggjumenn að geta verið sammála. Þeir sem
eru staðsettir á milli þeirra eru hins vegar mun
afslappaðri gagnvart sannleikanum og vilja bara
að sem flestir séu sáttir á hverjum tíma. Enda er
fylgið yfirleitt mest á miðjunni. En er það gáfu-
legt að láta sér detta í hug að sannleikann sé að
finna í stjórnmálum? Stjórnmál ná ekki yfir öll
svið mannlegrar tilveru þótt þau geti haft ríka
(les: ríkis) tilhneigingu til þess. Hvað tekur þá
við utan heims hins fullkomna réttlætis sem
stjórnmálin ættu með réttu að snúast um? Ba-
ahhhh...þegar menn geta ekki lengur beitt fyrir
sig orðum eins og íbúalýðræði, Norðurlönd,
þekkingarþorp, umræðustjórnmál, háskóli, fé-
lagslegt jafnrétti nú eða einstaklingsfrelsi, því
þau hafa ekki sömu merkingu utan stjórnmál-
anna, hvað tala stjórnmálafíklarnir þá um? Nú
það sama og þeir sem aldrei hugsa eða tala um
hin helgu vé stjórnmálin: Veðrið. Eða fjölskyld-
una sína. Eitthvað sem það finnur daglega á
eigin skinni. Yfirleitt er það líka skemmtilegra,
en þegar maður stendur sjálfan sig að því að
vilja frekar tala um lágmarksríkið þegar mamma
manns segist elska mann þá er sennilega eitt-
hvað að manni. Kærleikurinn fær ekki að kom-
ast að. Hvort myndi maður annars velja þegar
allt kemur til alls – fullkominn kærleika eða full-
komið réttlæti? Já sei sei, það held ég...það er
vandlifað maður, ha!
RÉTTLÆTI
OG KÆRLEIKUR
KALLANZ
Næstkomandi laugardag er lokadagur Grasrót-
arsýningarinnar í Nýlistasafninu og af því tilefni
verður blásið í partílúðrana með tilheyrandi látum.
Þátttakendur sýningarinnar mæta svo hressir á
sunnudeginum til að pakka saman verkum sínum,
en þó ekki alveg allir. Hönnuðirnir Guðfinna Mjöll
Magnúsdóttir og Brynhildur Pálsdóttir fengu það
verðuga verkefni ásamt myndlistarkonunum Hörn
Harðardóttur og Rakel Gunnarsdóttur að end-
urhanna „hangsið“, félagsaðstöðu safnsins, til
frambúðar.
„Hugmyndin að baki „hangsinu“ er að samtvinna
tilraunastofu og götumarkað. Blóðhitinn á götu-
mörkuðum á móti aganum og þeim hugmyndum
sem fæðast á tilraunastofum fannst okkur skemmti-
leg tilvísun í þá starfsemi sem á sér stað innan Ný-
listasafnsins,“ segir Guðfinna sem segist iðulega
reyna að skapa ákveðna stemningu þegar hún tekur
að sér verkefni á borð við þetta.
„Ef vel tekst til er jafnvel hægt að hreyfa það mikið
við fólki að hið nýhannaða umhverfi nær að breyta
athöfnum fólks. Jafnframt eru smáatriði mikilvæg,
svona alls konar atriði sem fólk tekur ekki eftir við
fyrstu sýn og kemur þeim á óvart eftir að hafa eytt
smátíma inni í rýminu,“ bætir Brynhildur við.
Þó svo að Brynhildur og Guðfinna taki þátt í Grasrót-
arsýningunni, sem er oftast kennd við myndlist, taka
þær fyrir það að vera titlaðar listamenn. „Þetta er al-
gengur misskilningur. Fólk kom til okkar á opn-
uninni og sagði „flott innsetning“. Ég held að
ástæðan sé sú að Íslendingar eiga sér ekki langa
hönnunarsögu. Þessi grein er að mörgu leyti
óþekkt,“ segir Guðfinna.
En er það ekki jákvætt, svona fyrir ykkur persónu-
lega að fást við eitthvað sem fáir hafa tekist á við?
„Það er bæði jákvætt og neikvætt. Það getur verið
erfitt að þurfa alltaf að vera að skilgreina sig og
reyna að útskýra fyrir fólki að hönnun er ekki mynd-
list. Þetta er bara allt annar handleggur,“ svarar
Guðfinna sem tekur stétt sína greinilega mjög alvar-
lega.
En nú eru hin fjölmörgu tímarit sem eru á mark-
aðnum í dag uppfull af greinum um hönnun og lífs-
stíl. Má ekki draga af því þá ályktun að fólk sé frekar
með á nótunum þegar kemur að hönnun? „Jú, að
einhverju leyti en hins vegar er hönnunarheimurinn
ótrúlega stór og fjölbreyttur. Það sem er á boð-
stólum hér á landi er frekar einhæf flóra. Tökum
Arne Jacobsen sem dæmi, það þekkja hann allir og
þeir sem hafa áhuga á hönnun á annað borð kepp-
ast um að kaupa hluti eftir hann, en hann dó 1971.
Það hefur ýmislegt gerst síðan þá,“ segir Brynhildur.
Það er mikill hiti í stelpunum og það er greinilegt að
undir niðri kraumar mikill baráttuandi. Það er því
best að fólk búi sig undir byltingu í íslenskum hönn-
unarheimi.
Hvað tekur svo við eftir laugardaginn?
„Við erum með ýmislegt á prjónunum, næst ber að
nefna tvöfalda þátttöku okkar á hönnunardögum
sem haldnir verða í Reykjavík daganna 17. til 20.
nóvember, önnur sýningin ber nafnið Vík Prjóns-
dóttir, hin heitir Sigurvegarar dagsins, en sú síðari er
gerð af hópi sem hefur unnið að nokkrum verk-
efnum í sameiningu undir nafninu, „Takk fyrir síð-
ast“. Þegar þessu lýkur ætlum við að einbeita okkur
að nýstofnaðri veisluþjónustu okkar sem ber nafnið
„Borðið“ en sú þjónusta sérhæfir sig í að hanna
mat,“ segir Guðfinna. Hanna mat? „Já, hönnuðir í
dag láta sig ýmislegt varða og þetta er aðeins eitt af
því. Sú grundvallarhugmynd sem við vinnum með í
matargerð er ekki frábrugðin öðrum verkefnum
okkar. Stemningin er í fyrirrúmi og maturinn er
hannaður í samræmi við tilefnið.“
Guðfinna og Brynhildur eiga sér sitthvort drauma-
verkefnið. Guðfinna segir sitt vera að hanna elli-
heimili. „Á elliheimilinu verður starfræktur leikskóli
en þannig geta kynslóðir mæst. Þetta tíðkast víðast
hvar erlendis og hefur reynst vel. Svo er það líka
draumur hvers hönnuðar að fá stór rými þar sem
þarf að huga að sem flestu.“ Brynhildur á sér ekki
eins fjarlægan draum því hennar draumur er nú
þegar á teikniborðinu og býður þess að vera fjár-
magnaður. „Ég hef nú þegar hannað súkkulaði og
fór með hönnunina til Hafliða Ragnarssonar súkku-
laðimeistara sem ætlar að hjálpa mér að fylgja því til
framleiðslu. Súkkulaðið er „Fjallasúkkulaði“ og eru
molarnir í forminu eins og nokkur þekkt íslensk fjöll
og er fyllingin í samræmi við þær bergtegundir sem
í fjöllunum má finna. Súkkulaðið er unnið úr nátt-
úrlegum hráefnum og er því mun hollara en það
sem við eigum að venjast,“ kallar Brynhildur úr stig-
anum en þær stöllur eru að leggja lokahönd á
hangsið en rýmið var ekki alveg tilbúið þegar sýn-
ingin var opnuð 15. október síðastliðinn. Það er því
upplagt að reka inn nefið og aðra líkamsparta í Ný-
listasafnið laugardaginn 5. nóvember næstkomandi
klukkan 19 þegar lokun sýningarinnar verður blásin
upp með tónleikahaldi og almennri gleði eins og áð-
ur sagði.
ÍSLENSK HÖNNUN
Í NÝLISTASAFNINU
HÖNNUÐIR MEÐ LÆTI
1.
Finna og Brynhildur
hönnuðu „Hangsið“
ásamt Hörn og Rakel
2.
Hillur í götumark-
aðsstíl
3.
Ljósakróna „Hangs-
ins“ minnir óneit-
anlega á tilrauna-
stofu.
Texti
Berglind Häsler
Mynd
Þorkell Þorkelsson
1
2 3
Ég hef nú þegar hannað súkkulaði