Morgunblaðið - 24.11.2005, Blaðsíða 8

8
LEIKHÚS
Nemendaleikhúsið samanstendur af átta leiklist-
arnemum á lokaári við Listaháskóla Íslands. Í rúm
þrjú ár hefur þessi mannskapur numið þá list að
leika og á meðan hefur allt annað þurft að mæta
afgangi. Á lokaárinu sýnir leikhópurinn afrakstur
námsáranna með þremur uppsetningum. Í haust-
byrjun frumsýndu þau leikverkið Forðist okkur sem
hefur hlotið einróma lof gagnrýnenda sem og ann-
arra sem sáu verkið og varð leikhópurinn að hætta
sýningum fyrir fullu húsi. Nú er svo komið að upp-
setningu númer tvö en það verður á verkinu Þrjár
systur eftir hinn rússneska Tsjekhov og verður það
frumsýnt 4. desember næstkomandi í leikstjórn
Hörpu Arnardóttur í Borgarleikhúsinu.
Á Hressingarskálanum sitja Birgitta, Svenni og Dóra
úr Nemendaleikhúsinu á sunnudagsíðdegi og bíða
eftir blaðamanni.
„Ekki málið, við erum vön að bíða,“ segir Svenni
þegar blaðamaðurinn mætir loksins, muldrandi ým-
iss konar afsakanir. Af öskubakkanum og kaffibrús-
unum að dæma hafa þau beðið í einhvern tíma. Til
að forðast frekari vandræðalegheit þá vindur
blaðamaður sér undir eins í að spyrja þau út í und-
irbúning Þriggja systra.
Austantjaldsgleði
„Þetta gæti ekki verið meira frábrugðið Forðist
okkur,“ svarar Dóra og bætir við að það sé mjög
gott fyrir leikhópinn að reyna eitthvað allt annað.
„Við viljum læra sem mest af þessu og það er alveg
að takast,“ útskýrir Birgitta. Þau segja að það sé
augljóslega mikill munur á að leika glænýtt verk
eins og Forðist okkur og svo Þrjár systur sem frum-
sýnt var fyrir rúmri öld síðan. „En það er alls konar
viðbjóður í þessu líka, mikið af framhjáhaldi og
geðsjúku fólki,“ segir Dóra en verkið Forðist okkur
innihélt frekar mikinn viðbjóð sem var eitt af ein-
kennum verksins. Firringin og viðbjóðurinn í Þrem-
ur systrum er engu minni í þessu verki segja þau en
þar er slíkt miklu meira undirliggjandi.
Músíkin er stór hluti af sýningunni en hún er í hönd-
um hljómsveitarinnar Strakovsky Horo og semur
Ólöf Arnalds, nemi við tónlistardeild LHÍ, tónlistina
og stjórnar hún einnig tónlistarflutningnum.
„Hljómsveitin spilar svona balkan-tónlist og verða
þau með okkur á sviðinu. Ætlunin er að fá dálítinn
Black Cat , White Cat/Underground-fíling í verkið
svo þetta verði ekki bara þungt rússneskt heldur
líka svona austantjaldsgleði,“ lýsir Dóra.
Einkalífið látið fjúka
„Þegar við byrjuðum í leiklistarnáminu var sagt við
okkur að nú gætum við kvatt vini okkar og fjöl-
skyldu næstu fjögur árin,“ segir Birgitta þegar hún
rifjar upp upphafið af námsferlinum á leiklist-
arbraut. „Og það reyndist alveg satt.“
Þau segjast hafa gengist undir nokkurs konar ein-
angrun sem augljóslega reynir á öll mannleg tengsl,
utan við hópinn sem og innan hans. Vinir og fjöl-
skyldur hafa þurft að mæta afgangi á þessum tíma.
„Við erum þess vegna mjög heppin í bekknum að
ná svona vel saman,“ bætir Svenni við enda ná-
lægðin gífarlega mikil og stöðug.
„Þessa dagana erum við í leikhúsinu frá svona hálf-
tíu til miðnættis. Maður er einhvern veginn alltaf í
skólanum,“ segir Dóra en bætir svo við að sumar-
og jólafríin séu í lengra lagi. „Auðvitað koma upp
vandamál þegar við erum með rassinn upp í hvert
öðru svona yfirgengið nóg,“ segir Svenni. „Þá eru
vandamálin ekki byrgð inni heldur leyst um leið.“
Þau minnast á svokallaða „aumingjafundi“ í þessu
samhengi en til þeirra er gripið þegar mórallinn í
hópnum er af einhverjum ástæðum í hættu stadd-
ur. Á þessum fundum er leyfilegt og í rauninni er
það skylda að ausa úr skálum reiði og gremju og alls
þess sem spillir móralnum.
„Andrúmsloftið verður þá mjög þægilegt,“ segir
Birgitta, „því þarna vitum við að við erum á þessum
fundi og við megum segja þetta og hitt og hinir
geta alveg eins tekið þessu.“ „Og einnig ef það er
eitthvað laust í reipunum í hópnum,“ segir Svenni,
„með aga og fleira þá komum við saman og löðr-
ungum hvert annað og tökum okkur á.“
Vilja breyta
Hvað gerist svo eftir útskrift?
„Þá erum við komin á markaðinn, losnum undan
framkomubanninu. Þá getum við í rauninni gert
það sem við viljum,“ segir Dóra. Þetta framkomu-
bann sem hún nefnir meinar nemendum leiklist-
ardeildar að koma fram annars staðar en í tengslum
við námið. Þetta er meðal annars hugsað til þess að
nemendurnir fái að vera einir og óáreittir á meðan
námið stendur yfir. Það hafa þó orðið heitar um-
ræður um þetta bann og margir hafa sett sig upp á
móti því en Dóra vill meina að það hafi reynst þeirra
hópi vel.
Þegar þau eru svo spurð út í vinnuframboðið eftir
útskrift þá segjast þau ekki vera mjög bjartsýn.
„Þetta er bara eins og að vera listamaður,“ segir
Dóra. „Þú getur sótt um í atvinnuleikhúsunum og
sumir fá tilboð um að vera þar. En það er í rauninni
fýsilegast fyrir unga leikara að vera lausráðnir og ég
held að það sé stefnan hjá sumum leikhússtjór-
unum að fastráða ekki unga leikara. Á meðan þú
ert ungur og graður þá gerirðu skapandi, sniðuga
og nýja hluti en ef þú ert fastur í vinnu í stofn-
analeikhúsi færðu kannski ekki útrás fyrir slíkt.“
„Ég held það sé mjög þroskandi fyrir hvaða lista-
mann sem er,“ heldur Birgitta áfram, „að þurfa að-
eins að hafa fyrir hlutunum og gera það sem þú
vilt.“ „Og ekki leika lík eða fánabera í tíu ár,“ bætir
Svenni við.
„Ef þú hefur fólk í kringum þig sem þú vilt vinna
með og vill vinna með þér að einhverju nýju og
spennandi þá er um að gera að nýta sér það,“ segir
Dóra. „Og búa sér til tækifæri,“ bætir Birgitta inn í,
„þó það sé eflaust mjög erfitt en það er bara spurn-
ing um hversu graður þú ert í það.“
Talið berst svo að breyttu landslagi í íslensku leik-
húsi sem Nemendaleikhúsið hefur meðal annars
tekið þátt í að umbylta. Þau nefna leikskáldið Jón
Atla og leikhópinn Vesturport sem helstu boðbera
nýrra tíma í íslensku leikhúsi. Eitt af því sem var eft-
irtektarvert við sýningarnar á Forðist okkur var
hversu ungan áhorfendahóp þau náðu að draga
inn þar sem ungt fólk fer öllu jöfnu ekki mikið í leik-
hús. „Það var mjög skrýtið og frábært að sjá þetta
fólk í leikhúsinu, fólk sem maður hafði bara séð í
bíóhúsum og á barnum,“ segir Dóra og þau segjast
vona að þau muni geta haldið áfram á þessari línu í
framtíðinni og fengið yngra fólk inn í leikhúsin.
Sveinn tekur í sama streng. „Það er ekkert spenn-
andi að koma út úr skóla og ætla bara að falla að
myndinni. Maður verður að koma út og vilja breyta
hlutunum. Sjá hvað er að og reyna að gera betur.“
LEIKHÚS NÝRRAR KYNSLÓÐAR
NEMENDALEIKHÚSIÐ
Texti
Þormóður Dagsson
Mynd
Sverrir Vilhelmsson
Á meðan þú ert ungur og graður þá gerirðu
skapandi, sniðuga og nýja hluti