Tíminn - 23.03.1971, Blaðsíða 6

8
ÞRIÐJUDAGUR 23. marz 1971
TÍMINN
MIÐSTÖÐ HEIMSMENNINGAR
RÍSI Á ÍSLANDI
SAMEINAÐ MANNKYN
Greinargerð við ræðu flutta í Detroit í Banda-
ríkjunum af dr. Jóhanni M. Kristjánssyni í
september 1969 — á vegum SPIRITUAL
UNITY OF NATIONS. S-U-N.
í framhaldi af ræffu er ég
flutti á vegum SPIRITAL UN-
ITY OP NATION í Detroit í
Bandaríkjanna í septem-
ber 1969 og birtist í ísl. þýð-
ingu í Tímanum 21. marz sl., er
eftirfarandi greinargerð.
Eins og dagsetaing ræðunnar
ber með sér, hefi ég ekki flýtt
mér að birta hana í íslenzku
málgagni, — sá ekki beina
ástæðu til þess. Ég skrifaði
hana í upphafi á ensku í þeim
tilgaugi einum, að flytja hana
á umræddu þingi og þýddi hana
ekki á íslenzku fyrr en á sl.
jólum, að þróun mála hefir orð-
ið sú, að ég sé ástæðu til að
birta hana hér heima.
Þess var ekki að vænta, að til-
lögur um firávik frá rótgrónum
sjónarmiðum yrði skilyrðislaust
tekið vel af öllum aðilum þings-
ins, en eins og ræðan sýnir,
lagði ég tfl, að kraftar og fjár-
magn, sem lægi í skipulagslít-
illi starfsemi um víða veröld, í
ótal félögum, stofnunum og fé-
lagsheildum, auk einstaklinga,
yrði á breiðari grundvelli beint
,,niður“ í mannlífið, til þess að
sýna í verkinu þá tirú og þá
mannúð, sem er svo mikil í
orði en minni á borði, og það
heimssamband, sem ég talaði
um, yrði horns+einninn að þeirri
þróun. Nokkrir æðumenn, er
töluðu á eftir mér. fó— 'of-
samlegum orðum n «' <'æóu
en hún var ekki tekin til raun-
verulegrar umræðu, enda eru
þessi þing ekki umræðufundir
í venjulegri merkingu, það tal-
Hans heilaglelki SVAMI RAMA
ar sinn um hvert málefni, og
sótzt eftir að þau séu sem fjöl-
breytilegust, á vettvangi heim-
speki, trúmála og vístada, en
mairgir ræddu um þetta við
mig, bæði fulltrúar og gestir
þingsins. Það, sem mér þótti
einna mest um vert, voru und-
irtektir uni;a fólksins, sem
margt sótti þingið. Það kom
margt til mín og sagði: „Þú tal-
aðir um það, sem við vildum
heyra“. Svo hafa eftirhreyturn-
ar orðið mjög ánægjulegar;
fjöldi uppörvandi' elskulegra
bréfa.
Á þtaginu var ritstjóri víðles-
ins amerísks tímarits, sem heit-
ir ORION MAGAZINE. Hann
bað mig um ræðuna til birt-
ingar. Rúmum mánuði síðar
birti hann hana svo í heild, með
hálfratr síðu mynd af einu okk-
ar þjóðmerkja, „MEÐ LÖGUM
SKAL LAND BYGGJA“. Rit-
stjóri annars tímarits fékk ræð-
una líka. Það mætti segja, að
hann hefði verið frá svörtu
pressunni, en þá er átt við mál-
gagn blökkumanna. Tímarit
þetta eða málgagn er gefið út
í Kaliforníu, og heitir AMERI-
CAN IS. I þessu hlaði hafa kom-
ið langir kaflar og tilvitnanir í
ræðuna. Síðast í gær barst mér
eintak af þessu blaði með löng-
um „bút“ úr henni og tveim
r”nJ.... -f mér. í safni ritgerða
1' ;á utgeíanda á MAURITIUS
birtist ræðan í heild, fáum mán-
uðum síðar.
Þessi þing eru orðin þrjú.
Það fyrsta í HOVE í Englandi
1968 (ég hef áður sagt frá því
í Tímanum), svo þetta í Detroit
og í vor sem leið í Brighton í
Englandi. Það stóð í fjóra daga,
þau fyrri tvö í þrjá daga hvort.
Ég flutti ræður á tveimur þeim
fyrstu, en ég sótti einnig þing-
ið í Brighton.
Ræðumenn á efnisskrá eru
aldrei fænri en 32, en ræðurn-
ar fleiri, því margir flytja fleiri
en eina ræðu. — Þingfundir
eru frá kl. 10 á morgnana til 11
að kveldi alla dagana.
Gestir í fundarsal munu yfir-
leit vera 4—600. Húsnæði hefir
alltaf verið ákjósanlegt.
Á þingunum hafa mætt full--
trúar frá Japan, Indlandi, Nýja
Sjálandi. Suður- Vfríku svo og
náttúrlega frá Ameríku og
mörgum löndum í Evrópu. Borg
arstjórum og fulltrúum þjóð-
Dr. JÓHANN M. KRISTJÁNSSON
U,r «.«• jfVííSfe. '
kirknanna, þar sem þessi þing
eru haldin, er boðið. Þeir hafa
mætt til setaingar þinganna.
Forseta Bandaríkjanna var boð-
ið á þingið í Detroit. Þess var
nú ekki vænzt að hann kæmi,
— hann var þá nýkominn heim
úr heimsreisu sinni, meðal ann-
ars til kommúnistaríkjanna, og
glatt á hjalla í Washington,
eftir tunglferðina. Annars sendi
Síðari hluti
hann þinginu vinsamlega
kveðju.
Það er ekki síður gagn og
gaman að hitta gesti þingsins
— áheyrendur — en þá, sem
fyrir þingunum standa. Háborðs
umræðurnar á kvöldin er einn
skemmtilegasti þáttur þingsins.
Það þarf hörkulið á háborðið,
því það er skotspónn hinna
ótrúlegustu og hvatskeytlegustu
spurpinga. Þar eru ungu menn-
irnir óvægir og skjóta „brenn-
andi“ spurntaguim á háborðið,
þar sem fyrir eru átta „útvald-
ir“. Oft eru svör þetrra vitur-
leg, sem vænta má, en stundum
komast þeir í hann krappann.
Þá f j.úka skemmtilegir brandar-
ar.
Eitt slíkt þing er haldið í
PRETORIA í Suður-Afríku ein-
mitt um þetta leyti (12. til 15.
marz).
Ég ætlaði á þetta þing, en
úr því gat ekki orðið. Það er
dýrt að sækja þingin svona
langt. Annars vil ég taka það
fram, að á þetta þing koma að-
ilar, er hafa mikil áhrif og mik-
il ,,satnbönd“, og tel ég mig
því hafa misst mikils við það,
að geta ekki farið. Þetta eru
líka þeir elskulegustu mann-
fundir, er ég þekki. — Ég reyni
að bæta mér þetta upp að ein-
hverju leyti, með því að fá
hingað til fundar við mig full-
trúa sumra helztu stofnananna.
Ég er oft spurður, hvar ég
hafi „sambönd“ og hvar ég ætli
að fá gullið í þessa miklu stofn-
un. Ég hefi svarað, að ég hafi
þegar samböndin og gullið verði
til, þegar skipulagningin er
komin lengra.
THE WORLD FELLOWSHIP
OF RELIGION, með höfuð-
stöðvar í Indlandi, sem hans
heilagleiki Kirpal Singh er for-
seti fyrir. með mikla starfsemi
I Ameríku, hefir boðið mér
persónulega aðstoð, og óskað
að vera rneðstofnandi þessa
TTEIMSSAMBANDS, sem ég
he.fi rætt og ritað um sL 9 ár.
að köma þyrfti.
Svo eru það INTERNATIO-
NAL ACADEMY í Kanada,
THE WORLD CULTURAL
COUNSIL, Beriín, THE CENT-
RO STUDI E SCAMBI INTER-
NAZIONALI, Róm. THE
WORLD PEACE ASSOCI-
ATION, Englandi, S-U-N o.fl.,
sem myndu beint og óbeint
leggja þessu máli lið. Ég er
fulltrúi á fslandi fyrir þessar
stofnanir.
Á Indlandi er stofnun, sem
heitir AUROVILLE — Dagrenn-
ing. Grundvöllurinn að henni
var lagður fyrir 40 árum, en
hún var ekki í því formi; sem
hún er nú í, fyrr en 1968. Hér
er þess enginn kostur að gera
grein fyrir tilgangi hennar. Að-
ild að henni eiga 23 héruð Ind-
lands og 124 þjóiðir. Hún nýtur
stuðnings indverska ríkisins og
UNESCO. Utan um þessa stofn-
un er heil borg að rísa. Áætl-
að er að hún verði fullbúin eft-
ir 15—20 ár. Ibúar hennar eru
áætlaðir að verði 50 þúsundir
frá öllum þ.ióðflokkum og þjóð-
'im heims, helzt uppaldir frá
unaa aldri í þessu sérstæða
bjóðfélasi Weimsfrægir bygg-
ingameistarar vinna nú að bygg-
ingu þessarar borgar. Leiðandi
menn stofnunarinnar hafa kom-
ið auga á huamynd mína um
þessa ímynduðu — enn sem
komið er — MENNINGARHÁ-
ROBG NORDURSINS. Þeir hafa
tjáð mér aðdáun sína á hug-
myndinni. oa . talið að mikil
tengsl gætu orðið milli þessara
stofnana.
Eins oe fram kom í ræðu
minni í Detroit. hefi ég í huga
þann möguleika. að ný útvarps-
og sjónvarpsstöð rísi á íslandi,
enda þótt þau réttindi séu nú
í hendi íslenzka ríkisins og
m
Hans heilagleiki, herra erkibisk-
up dr. WILLIAM F. WOLSEY,
tnternational academi, Kanada.
Bandaríkjahers einna. En það
er ekki aðeins útvarps- og sjðn-
varpsstöð, sem ég hefi í huga,
heldur fullkomin fjölmiðlunar-
stofium, sem ráði yfir allri
þeinri tækni, sem þar að lýtur,
og aukast mun um alla fr'amtíð.
Mér dettur ekki í hug, að slík
stöð, með útvarp og sjónvarp
sem einn Hð í fjölþættu verk-
efni, gæti á nokkum hátt brot-
ið í bága við íslemzka Ríkisút-
varpið og sjónvarpið, né nokkr-
ar aðrar tanlendar útvarps-
stöðvar, sem eru eins og hrá-
viði um allan heim, stórar og
smáar — þvert á móti stutt
þær. — Sú fjarskiptastöð, sem
ég er að tala um, er óviðkom-
andi einkastöðvum einstakra
ríkja og einstakra trúarfélaga,
sem eru víða um heim og ann- ,,
ama er hafa takmarkaðan tíl-
gang og þjóna einhyerjum sér- .,
stökum málefnum. Sú stöð, sem
hér um ræðir, á engan sinn líka
á jörðtani, hefur tæknilega séð
aldrei getað orðið til fyrr en
nú, hefði haft takmörkuð verk-
efni fynr í samanburði við það,
sem nú er. Hún þjónaði engum
sérhagsmunum neinnar þjóðar,
trúarbragða eða stjórnmála-
stefnu, hún yrði rödd komandi
kynslóða, sem rifi niður rotinn
heim og byggði upp nýjan, hún
yrði kirkja heimsins, sem ekki
aðeins boðar fcrið á jörðu, held-
ur framkvæmdi hann kristni og
siðgæði og það helgasta og
bezta, eins og það hefir hæst
risið og sívaxandi þróun þess
fengi farveg til mannkynsins
alls, til þess er tæknin í „heim-
inn borin“, það þarf bara vits-
muni og ábyrgðarhæfileika til
JOSEPH BUSBY D.D.
Stofnandi og framkvæmdastjóri
S-U-N.