Fréttablaðið - 14.09.2003, Side 16

Þú ert sonur Bjarna Benedikts-sonar, sem var sterkur leiðtogi
en afar umdeildur. Hafði það mót-
andi áhrif á þig að alast upp í póli-
tísku umhverfi?
„Umhverfið hefur alltaf áhrif á
fólk og auðvitað hafði það áhrif á
mig að alast upp í stjórnmálaum-
hverfi. Ég lærði snemma að það
þýðir ekkert að taka alla hluti inn
á sig, það verður að ýta þeim frá
sér. Ef menn bugast út af gagn-
rýni sem þeir verða fyrir vegna
starfa sinna að stjórnmálum eiga
þeir að sinna einhverju öðru.“
Þú hefur mjög sterka pólitíska
sýn. Hefurðu aldrei efast um skoð-
anir þínar?
„Ég hef aldrei verið haldinn
efasemdum um skoðanir mínar.
Fyrir tveimur árum gaf ég út bók
sem heitir Í hita kalda stríðsins og
þar er að finna greinar sem ég
skrifaði á um tuttugu ára tímabili
um stjórnmál og afstöðuna til al-
þjóðamála. Þegar ég las greinarn-
ar yfir fyrir prentun þurfti ég
ekki að breyta stafkrók. Þær
standa enn fyrir sínu þótt heimur-
inn hafi gjörbreyst.“
Hefurðu þá aldrei haft á röngu að
standa í pólitík?
„Að trúa á eigin málstað jafn-
gildir því ekki að hafa alltaf rétt
fyrir sér. Ég held hins vegar að ég
hafi alltaf valið mér góðan mál-
stað. Í meginatriðum er ég mjög
sáttur við þær skoðanir sem ég
hef haft og hvernig ég hef sett
þær fram. Ég hef fylgst með um-
ræðum um alþjóðamál hér og í
öðrum löndum og satt að segja get
ég ekki annað en vorkennt mörg-
um af þeim andans mönnum sem
lentu í þeim hremmingum að mat
þeirra á alþjóðamálum og þjóðlífi
reyndist vera tóm vitleysa.“
Skrif mín eru umvandanir
Þú sýnir oft hörð viðbrögð við
gagnrýni og svarar henni yfirleitt.
Ertu svona baráttuglaður eða
finnst þér harðar umræður nauð-
synlegur hluti af pólitíkinni?
„Ætli það sé ekki hvort
tveggja. Ég var alinn upp við það
að menn ættu að svara fyrir sig
og ekki láta neinn eiga neitt inni
hjá sér. Þegar ég var í blaða-
mennsku ræddi Matthías Johann-
essen stundum við mig um það að
sumir menn væru þannig gerðir
að það borgaði sig ekki að eiga
við þá orðastað. Af mörgum rit-
deilum sem ég hef átt í á opinber-
um vettvangi í áranna rás hef ég
lært að þetta er rétt. Ef skrif mín
eru skilgreind og skoðuð kemur í
ljós að sumum mönnum hef ég
ekki svarað.“
Eru það þá meðmæli ef menn fá
frá þér svör eða gagnrýni?
„Það þýðir að minnsta kosti að
mér finnst einhvers virði að eiga
við þá orðastað.“
Reiðistu pólitískum andstæðing-
um þínum ef þú ert þeim ekki
sammála?
„Nei, ég get ekki reiðst þeim en
stundum mislíkar mér. Ég er bú-
inn að skrifa vefsíðu mína,
bjorn.is í átta ár. Það er ákveðinn
þráður í þeim skrifum og ég held
að þar birtist viðleitni mín til að
sýna fram á það sem mér finnst
miður fara, eins og þegar mér
finnst fólk fara víðs fjarri sann-
leikanum, hafa menn fyrir rangri
sök eða halda einhverju fram sem
stenst ekki miðað við þeirra fyrri
gjörðir. Þetta á bæði við um
stjórnmálamenn og fjölmiðla-
menn. Mér blöskrar stundum þeg-
ar ég sé hvernig fjölmiðlamenn
taka á stjórnmálum. Þannig að líta
má á skrif mín að nokkru leyti
sem umvandanir fremur en árás-
ir. Þetta er þörf eða kannski árátta
að draga fram það sem mér finnst
miður fara. Sumir segja að ég sé
allt of fastur í þessum skrifum en
ég hef gaman af þeim. Ég held
þeim ekki að neinum en margir
eru fastir áskrifendur að pistlum
mínum.“
Þú nefndir fjölmiðlamenn. Hvað
finnst þér gagnrýnisvert við
frammistöðu þeirra?
„Það væri ósanngjarnt að vera
með alhæfingar en það má staldra
við ákveðin dæmi. Tökum til
dæmis mann sem er ráðinn til að
tala um menningarmál í menning-
arþætti í Ríkisútvarpinu og segir
þar allt í einu að ákveðinn stjórn-
málamaður sé brjálæðingur. Ég
tel að sá pistlahöfundur sé að
bregðast trúnaði. Af hverju má ég
ekki gagnrýna hann fyrir það?
Það er ekki valdníðsla heldur hluti
af sjálfsagðri umræðu. Ég á rétt á
að hneykslast eins og aðrir.“
Finnst þér stjórnmálamenn of
værukærir í umræðunni og ekki
nógu afdráttarlausir?
„Mér finnst oft á tíðum eins og
stjórnmálamenn telji að þeir eigi
að sitja hjá í þjóðfélagsumræðu.
Mín skoðun er að stjórnmálamenn
eigi að skrifa og taka þátt í rök-
ræðum, en það er svo sem ekki
öllum lagið að koma hugsunum
sínum á framfæri á þann veg.“
Útilokar ekki formanns-
framboð
Þú ert bardagamaður í pólitík.
Hlýturðu ekki að stefna að því að
verða formaður Sjálfstæðisflokks-
ins nú þegar menn búast við að
Davíð Oddsson sé á förum úr póli-
tík?
„Það er ekkert sjálfgefið í þeim
efnum og enginn sjálfkjörinn til
formennsku. Ég segi bara eins og
aðrir vinir mínir sem eru miklir
stuðningsmenn Davíðs: ég vona
að hann sitji sem lengst.“
Segjum svo að hann hætti, mynd-
irðu þá bjóða þig fram?
„Ég ætla ekki að útiloka neitt.
En það er ekki sama fyrirkomulag
í Sjálfstæðisflokknum og í Sam-
fylkingunni, að menn leggi pant-
anir inn nokkur ár fram í tímann.
Ákvarðanir verða teknar þegar
þær eru tímabærar.“
Það er sagt að kalt sé á milli ykk-
ar Geir Haarde.
„Við höfum starfað saman í
mörg ár og það er enginn kuldi á
milli okkar.“
Þið talið saman?
„Já, auðvitað tölum við saman.“
Ekki sjálfgefið að
herinn fari
Það er sagt að draumur þinn sé að
verða utanríkisráðherra. Er það
réttt?
„Mér sýnist það stundum frek-
ar vera draumur annarra að ég
verði utanríkisráðherra. Ég hef
mikinn áhuga á utanríkismálum
og hef gaman af að sýsla við þau.
Ég tel mig hafa haft veruleg áhrif
í utanríkismálum án þess að vera
utanríkisráðherra og uni vel við
það sem ég er að gera hverju
sinni. Framtíðin verður að leiða í
ljós hvaða verkefni mér verða fal-
in.“
Víkjum að utanríkismálum. Það
hlýtur að koma að því að herinn
fari, verða íslensk stjórnvöld ekki
að gera áætlun um varnarmál?
„Af hverju gefa menn sér að
herinn hljóti að fara? Ég tel það
ekki svo sjálfgefið. Ég hef sett
fram þau sjónarmið að Íslending-
ar verði að búa sig undir að varn-
arsamstarfið við Bandaríkin taki
á sig nýja mynd. Í því felst ekki að
ég telji að Bandaríkjamenn eigi að
fara héðan heldur að hér séu verk-
efni og viðfangsefni sem við eig-
um að líta til og taka meira í okk-
ar hendur en við höfum gert. Ég
hef ekki verið að tala um það að
stofna hér íslenskan her í þeim
skilningi sem menn leggja al-
mennt í hugtakið. Við höfum vík-
ingasveit lögreglunnar og tækja-
búnað og þekkingu hjá Landhelg-
isgæslunni. Við verðum hins veg-
ar að hugsa um framtíðina í
stærra samhengi og útiloka ekki
neitt.“
Umdeild embættisskipan
Það vakti miklar deilur þegar þú
skipaðir hæstaréttardómara á
dögunum. Af hverju tókstu
ákvörðun sem ljóst var að yrði um-
deild?
„Ég tók vel rökstudda ákvörð-
un og komst að skynsamlegri nið-
urstöðu en gerði mér grein fyrir
að það yrðu ekki allir sammála,
sérstaklega ekki þeir sjö sem ekki
fengu starfið. Ég vissi að það væri
sama hvað ég gerði, ákvörðunin
yrði alltaf umdeild. Fólk sem ég
bjóst við að myndi aldrei styðja
neitt embættisverk mitt hefur
lýst yfir stuðningi við þessa
ákvörðun mína. Aðrir hafa ekki
komið mér á óvart í andstöðu
sinni.“
Þú hefur sagt að gagnrýni á þessa
skipan sé ómálefnanleg. Er það
ekki full sterkt til orða tekið?
„Þegar ég var spurður að því í
sjónvarpi hvort frændsemi eins
umsækjandans við Davíð Odds-
son hefði ráðið ákvörðun minni
sagði ég spurninguna ómálefn-
lega og að það hefði verið ómál-
efnanleg afstaða hjá mér ef ég
hefði valið mann í embætti af því
hann væri frændi Davíðs Odds-
16 14. september 2003 SUNNUDAGUR
Björn Bjarnason ræðir um stjórnmála- og lífsskoðanir sínar,
umdeilda embættisveitingu, hermálið og vonbrigði á ferlinum.
Hef alltaf valið
góðan málstað
Mér blöskrar
stundum þegar ég sé
hvernig fjölmiðlamenn taka
á stjórnmálum. Þannig að
líta má á skrif mín að nokkru
leyti sem umvandanir fremur
en árásir. Þetta er þörf eða
kannski árátta að draga fram
það sem mér finnst miður
fara. Sumir segja að ég sé
alltof fastur í þessum skrifum
en ég hef gaman af þeim. Ég
held þeim ekki að neinum en
margir eru fastir áskrifendur
að pistlum mínum.
,,
UTANRÍKISMÁL
„Ég hef mikinn áhuga á utanríkismálum og hef gaman af að sýsla við þau.
Ég tel mig hafa haft veruleg áhrif í utanríkismálum án þess að vera utanríkisráðherra
og uni vel við það sem ég er að gera hverju sinni. Framtíðin verður að leiða í ljós
hvaða verkefni mér verða falin.“
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/A
LD
A
LÓ
A
FRÉTTAB
LAÐ
IÐ
/ALD
A LÓ
A