Tíminn - 17.02.1972, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 17. febrúar 1972
TÍMINN
7
liiii ®íwímw h
! ■ -................- ■ ............. .
Otgefandi: FrawsiikttarfloR-kurfnn
; Framkv«nKl«»ti(irÍ5: Krls+fárt Bertódtkfssútt;: Ritstjórart :Þ6rarirttl: :: : :
Þórarinsson (áb)> Attdrés KrltfiártSSOrt, 4ón Heljetbrt, Irtdríðf
G. Þorsteinsson og Tómas Ksrfsson. Aúðlýsingasfiúrí: Steirt-
: srimor Gíslason. R'itsliórnarskrifstofur f Bddúbúsirtú/ súner
1Ö300 — 18306. Skrifstofur Bankastræti 7. —• Aforetssiusfmi
13323, Augiýsingasimi 19523, AOrar sRrifstofyr simi T83O0,
Áskriftargíald kt, 32S.ÖO á mánuít innanlaniís. í latlsasólif
kr, 15.00 eintekia. — filaíaprertt b.f. |Offeat>
Þekking bóndans
Ásgeir Bjarnason formaður Búnaðarfélags
íslands vakti m.a. athygli á þvi i hinni yfirlits
glöggu ræðu, sem hann flutti við setningu
Búnaðarþings, að bóndastarfið væri enn hið
fjölþættasta og vandasamasta starf. Þar nægir
ekki fjármagnið eitt, nema þvi fylgi þekking og
reynsla i starfi. Ef vel á að fara þarf bóndinn
að þekkja landið - jarðveginn, grastefundirn
ar, áburðarefnin - og einnig að kunna góð skil
á fóðrun, meðferð og ræktun búfjár og umhirðu
og viðgerð á vélum.
Fáum tekst að afla þessarar þekkingar nægi-
lega vel nema stunda búnaðarnám. Bænda-
skólar hafa frá þvi Torfi i ólafsdal stofnaði
fyrsta búnaðarskólann verið bændastéttinni til
ómetanlegs gagns til að efla þekkingu i land-
búnaði. En skólanámið eitt dugar ekki lengur.
Það nægir ekki að læra einu sinni til búskapar,
áður en starfið er hafið. Heldur þarf sifellt að
endurnýja og bæta við þekkinguna. Þar kemur
þáttur leiðbeiningaþjónustunnar, sem hefur
verið aðalverkefni Búnaðarfélags íslands frá
stofnun þess.
Ásgeir Bjarnason sagði, að það væri nú
mikið um það rætt innan Búnaðarfélags ís-
lands og búnaðarsambandanna, að nauðsyn-
legt sé að efla leiðbeiningaþjónustuna, þar sem
það hefur sýnt sig, að séu leiðbeiningar nógu
miklar og góðar, þá verður búreksturinn betri
en annars. Markmiðið er einn ráðunautur fyrir
hverja 100 bændur. 1 leiðinni þarf að ihuga
verkefnaskiptingu á milli Búnaðarfélags ís-
lands og búnaðarsambandanna og hugleiða
það, á hvern hátt búnaðarsamböndin geta
stuðlað að og stutt dreifðar tilraunir.
Málefni þessi þurfa að þróast á lengri tima
svo að þau nái tilætluðum árangri. Endur-
skoðun og skipulangning þarf alltaf að fara
fram af og til, svo léttara sé að fylgjast með
nauðsynlegum nýjungum.
Það mun verða eitt að helztu verkefnum
Búnaðarþings að þessu sinni að ræða um þetta
þýðingarmikla mál landbúnaðarins og bænda-
stéttarinnar.
Hvað kostar búið?
Ásgeir Bjarnason upplýsti i ræðu sinni við
setningu Búnaðarþings, að 20 kúa bú muni nú
kosta um 7,2 millj. króna, en sauðfjárbú með
400 ám um 8 millj. Þá er allt talið: jörð, ibúðar-
hús, peningshús, vélar og bústofn. Þetta sýnir,
að það þarf meira en litið fjármagn til að hef ja
búskap.
Af þessu er það vel ljóst, að nauðsynlegt er
að veita frumbýlingum meiri stuðning til bú
skapar. Aðrar þjóðir standa okkur mun framar
i þessum efnum, t.d. Danir. Þeir lána allt að
90% út á jörð með tilheyrandi mannvirkjum,
vélum og bústofni.
Mál frumbýlinga mun verða eitt af aðal-
málum þess Búnaðarþings, sem nú situr að
störfum. Þ.Þ.
CONOR CRUISE O'BRIEN:
Brezki herinn verður
að fara frá írlandi
En tilkynna þarf brottfarardaginn með fyrirvara
Höfundur þessarar grein-
ar, Conor Cruise O’Brien,
var á árunum 1956-60 aöal-
fulltrúi irlands hjá Samein-
uðu þjóöunum, 1961 var hann
sérstakur erindreki Samein-
uöu þjóöanna i Kongó, og
1962-65 háskólarektor I
Ghana, en slöar prófessor
við háskóla I New York.
Hann á nó sæti á þingi Ir-
lands sem fulltrúi Verka-
mannaflokksins. Hann er i
röð þekktustu stjórnmála-
manna ira og nýtur álits viða
um heim.
VÆRU brezku hersveitirnar
kvaddar á burt frá Norður-tr-
landi i þessum mánuði brytist
út borgarastyrjöld milli mót-
mælenda og kaþólskra og her
irska lýðveldisins hlyti að
dragast inn i þau átök. Mann-
fall i slikri styrjöld yrði að
sjálfsögðu langtum meira en
dæmi eru enn um á Norður-
Irlandi og kaþólskir menn i
Belfast og þar i grennd yrðu
harðast úti.
Hitt er svo annað mál, að
brezku hersveitirnar geta
hvorki unnið sigur né orðið um
kyrrt um óráðna framtið. Ég
var þeirrar skoðunar allt fram
að blóðsúthellingunum i
Londonderry 30. janúar, að
hersveitirnar yrðu vegna
hættunnar á borgarastyrjöld,
— að vera um kyrrt þar til
búið væri að semja um stjórn-
málalausn. En eftir skothrið-
ina i Londonderry kemur nær-
vera hersveitanna i veg fyrir
stjórnmálalausn, nema unnt
sé að setja henni ákveðin
timamörk fyrirfram.
Kaþólskir menn bæði á Norð-
ur-trlandi og Suður-trlandi
lita almennt svo á, að brezku
hersveitirnar hafi af ráðnum
hug myrt þrettán unga
kaþólska menn i Londonderry
30. janúar. I
KAÞÓLSKIR menn á Norð-
ur-trlandi töldu brezku her-
sveitirnar vera sér til verndar
gegn ágangi og reiði rikis-
stjórnar mótmælenda frá þvi i
ágúst 1969 og þar til snemm-
sumars 1970, og höfðu þó ekki
áttvon á þvi fyrirfram. En frá
þvi á miðju sumri 1970 og til
jafnlengdar 1971 tók viðhorf
kaþólskra á Norður-trlandi til
hersins mjög miklum breyt-
ingum til hins verra. Kom
einkum tvennt til, eða tilkoma
skæruliða IRA i landinu og hin
mikla áherzla brezku ihalds-
stjórnarinnar á bælingu með
hervaldi, en að þvi reri ríkis-
stjórn mótmælenda i landinu
öllum árum.
Fyrri hluta sumars 1971
hölluðust menn enn að þvi, að
herinn gæti talizt hlutlaust afl,
sem „héldi i horfinu”. En á
þessu varð nokkur breyting aö
þvi er kaþólska menn snerti i
júli 1971, þegar brezkir her-
menn i Londonderry skutu tvo
kaþólska menn, sem almennt
var álitið, að heföu verið vopn-
lausir. Siðarskautbrezkur her-
maður i Belfast alsaklausan
vörubilstjóra, Harry Thornton
að nafni, og brezkir hermenn
börðu saklausan félaga hans
sundur og saman. Þó kastaði
fyrst tólfunum 9. ágúst 1971,
þegar farið var að halda
mönnum i fangelsi án dóms og
laga, og kom einvörðungu nið-
ur á kaþólskum mönnum.
Fallinn Iri borinn til grafar á Norður-lrlandi.
(UPl)
VITASKULD skutu
skæruliðar IRA á brezka her-
menn og vörpuðu að þeim
sprengjum þetta ár, eða frá
þvi i júli 1970 og fram i júli
1971. Og hitt má einmg vel
vera, að hersveitir af hvaða
þjóðerni sem er hefðu orðið
jafn þunghentar á heima-
mönnum, sem skutuskjólshúsi
yfir fjandmenn þeirra.
Blóðbaðið i Londonderry 30.
janúar hefir haft það i för með
sér, að tilfinningatengsl ibúa
irska lýðveldisins við minni-
hlutann i Norður-lrlandi eru
nú miklum mun sterkari en
áður. Viðhorf almennings á
lýðveldinu er nú með þeim
hætti, að ef ástandið i norður-
hluta landsins versnaði enn
skyndilega gætu átökin hæg-
lega breiðzt út um eyjuna alla.1
BREZKA rikisstjórnin talar
enn af vongleði um viðræður
og „tryggt hlutskipti minni-
hlutans”. Hitt er eigi að siður
staðreynd, að meðan mönnum
er haldið i fangelsi án dóms og
laga og meðan hersveitirnar
eru á verði, getur ekkert orðið
úr alvarlegum viðræöum, og
hlutverk minnihlutans getur
ekki orðið annað en einhvers
konar andstaða, ýmist óvirk
eða ofbeldiskennd.
Ég er sannfærður um, að
framhald á núverandi stefnu
brezku ríkisstjórnarinnar get-
ur ekki leitt til annars en
framhalds ef ekki aukningar
á þjáningum þeim, sem ibúar
norðurhluta landsins verða nú
að búa við, og án þess að nokk-
uð þokist i átt til stjórnmála-
lausnar. Niðurstöð-
ur skoðanakannana sýna, að
meirihluti almennings i Bret-
Iandi vill að herinn hverfi frá
Norður-trlandi. Og sá meiri-
hluti stækkar sennilega þvi ör-
ar sem ljósara verður, hvers
eðlis kviksyndið er.
EINS og ástandið er nú virð-
ist næsta sennilegt, að brezka
rikisstjórnin ákveði allt i einu,
að hentugast sé að hverfa með
herinn á burt eins og gert var
iPalestinu, og „lázta hina inn-
fæddu gera upp sín á milli”,
þar sem hvorki sé mögulegt að
knýja fram hernaðarlausn né
stjórnmálaláusn. Ef svo færi
yrðum við fyrst að búa við við-
varandi skæruhernað gegn
brezka hernum, en i kjölfar
hans kæmi miklu ægilegri
ógnir borgarastyrjaldar milli
mótmælenda og kaþólskra.
ÞEGAR ég hugleiði hver
framvindan hefir orðið, hygg
ég lang viturlegast að stefna
að brotthvarfi hersins á sinum
tima og ákveöa brottfarar-
daginn með nægilega löngum
fyrirvara. Það hlyti að verða
þeim Lynch og Faulkner
máttugri hvati en nokkuð ann-
að til þess að hefja loksins al-
varlegar viðræður. Máttugasti
hvatinn fælist i vitund þeirra
og vissu um gagnkvæma eyði-
leggingu —algerthrun um allt
Irland — sem óumflýjanlegt
væri, ef viðræður þeirra færu
út úm þúfur.