Tíminn - 24.03.1972, Blaðsíða 10

10
TÍMINN
Föstudagur 24. marz 1972.
6 daga stríðið
(framhald)
Jafnframt almennu póst-
þjónustunni var einnig rekin
herpóstþjónusta. Israelsmenn
notuöu þrlhyrndu her-
póststimplana meö D.Z., sem
áöur hefir veriö útskýrt ásamt
póstnúmeri. Til notkunar fyrir
hermennina var af einkaaðila
gefiö útflugbréf, mynd 11, og
sérstakt herpóstkort, bæöi
meö skjaldarmerki hersins
áprentuðu.
Bréf milli herstööva á svæöinu
voru send meö póstmanni
hersins og stimpluö meö mis-
munandi kringlóttum stim-
plum. Á mynd 12 er sýndur
stimpill yfirmanns hersins á
svæöinu, en á mynd 13 er bréf
meö kringlóttum Z-stimpli,
Zwaiher. Að ofan til hægri er
svo stimpill með áletruninni,
Yfirmaöur herafla Gaza-
svæöisins. Aö neöan til vinstri
er einkastimpill yfirmannsins,
dagsetning og undirskrift.
Bréfiö er stílað til undirfor-
ingjans í E1 Arish.
I júni 1967 hertóku
israelskar hersveitir aftur
Gaza-svæðið eftir skyndiárás.
Egyptar höfðu aukið póst-
þjónustu sina á svæðinu á
árunum 1956-1967, með þvi að
opna ný pósthús. Israelsmenn
héldu þessari aukningu við.
Strax 13. júli 1967 var aðal-
pósthúsið i Gaza opnað á ný,
og á eftir komu svo hin póst-
húsin og nýjum var bætt við.
Stimplarnir, sem notaðir
eru, eru allir af gerðinni, sem
sýnd er á mynd 14. Þeir eru á 3
málum. Efst eru hebresku
bókstafirnir ZHL. Til vinstri
staðarnafn með latneskum
bókstöfum og númer, þar sem
það á við. Neðst er hebreskt
staðarnafn og til hægri á
arabisku. Ummál er 28-29
mm. Flest pósthúsin taka við
ábyrgðarsendingum.
Aðalpósthúsið i Gaza hefir
notað nr. 1, 2, 3, 4, frá 13. júli
67, og 5 frá 9. april '68. Eitt
útibúið er i A1 Mukhtar götu.
Die el Balah hefir notað nr. 1
20. júli '67, en 2 og 3 tekin upp
seinna. Han Yunes hefir notað
1 frá 20. júli '67, en 2 og 3
nýlega tekin i notkun. Rafiah
hefir notað nr. 1 og 2 frá 23. júli
'67, en 3 tekið upp seinna.
Gabalya eru flóttamanna-
búöir rétt hjá Gaza, og hafa
þær notaö 1 frá 20. november
67, en nr. 2 er nýlega tekinn
upp. Bani Suheyla er litið þorp
hjá Han Yunes og notar nr. 1
frá 8. febrúar 68, en 2 er
nýlega tekinnupp. A1 Nuseirat
tók upp nr. 1 og 2, 18. mai 1969,
en þaö eru flóttamannabúðir
milli Gaza og Dir el Balah.
Þeir stimplar, sem tekið er
fram um, að hafi veriö teknir I
notkun seinna, voru þá allir
notaöir opnunardaginn, en
siðan geymdir. Eðlilega eru
svo Israelsk frimerki notuð á
öllum þessum pósthúsum.
Stimpilmerki eru yfirstimpluð
meö Gaza-svæðið.
Þjónustubréf milli póst-
stöðva eru burðargjaldsfrjáls,
en hafa mörg ýmsa opinbera
stimpla, sem mjög er safnað.
Það eru t.d. stimplar meö
númeri pósthússins sem
sendistimpli og með
hebreskum og arabiskum
teksta „ZAHAL COMMAND
GAZA & SINAI / SERVICE
DES POSTES,” mynd 15. 011
pósthúsin hafa slika stimpla.
Þessir stimplar hafa einnig
verið notaðir til að yfir-
stimpla hin ýmsu egypzku
eyðublöð, eins og kvittanir
fyrir ábyrgðarbréfum.
Sigurður H. Þorsteinsson.
«3sn imi
Mynd 11.
Mynd 14.
Mynd 12
Mynd 15.
/
** fió5

Mynd 13.
Fyrir tuttugu árum stóðu fætur
minir ennþá á helgri jörð heima-
byggöar og ég andaði að mér
svölu sjávarlofti norðurhafsins.
Þá var ég um skeið starfsmaður
barna- og unglingafræðslu
Hólmavikurþorps.
Þótt skólinn standi nokkuö
fjarri þjóðbraut, lá leið min oft að
loknum vinnudegi inn á „plássiö”.
Hægra megin við götuna, sem
þangaö iiggur, stendur lágt hús
og litið i sniðum. Þaðan mátti oft
heyra hamarshögg og annað
vinnuhljóö, þótt komið væri fram
yfir þann starfstima, sem sam-
tök eöa forysta hinna vinnandi
stétta hefur hneppt i fjötra skipu-
lagsins.
Ég vandist þvi fljótt að ganga á
þetta hljóð og opna hurðina án
þess aö drepa á dyr aö siðaðra
manna hætti. Og þar sat hann viö
„leistann” og skóaði. Grannur
maður með gleraugu hátt á
nefinu.
„Viltu i nefið, Þorsteinn
minn?”. Néi, það vildi ég ekki.
Eitt af þvi fáa, sem til munaðar
er talið og ég hef ekki getað þýðzt
um dagana. Sennilega þó af
hégómaskap fremur en dyggð.
Já, hér sat „Valdi skó” og fór
æfðum höndum um nettan
kvenskó, sem einhver mjúkmál
yngismeyja hefur fengiö hann til
að gera við i flýti, þvi henni liggur
á. Jú, og auðvitað gerir hann það
„bara fyrir hana”.
Siðan þetta var, hefur stundum
gróið gatanmilli okkar Valda, þvi
ekki hefur hún verið oftroðin. —
Þorvaldur heiti ég og er Jóns-
son, fæddur að Vöðlum i ön
undarfirði. Foreldrar minir voru
Jón Þórðarson frá Hvalsá i
Hrútafirði og Hólmfriður
Árnadóttir.
Amma min, móðir móður min-
nar, var systir Friðriks Söbeck,
sem bjó i Reykjarfirði.
Við vorum sex systkinin, og var
ég þeirra elztur. Þegar ég var
fimm ára, voru foreldrar minir
fluttir norður I Hrútafjörð „á sina
sveit” sökum fátæktar. Það var á
þeim árum, þegar miskunnsemin
var háð fjármálavaldinu, jafnvel
meira en nú er.
Það munaði þó minnstu, að
minn lifhlutur yrði á annan
veg framreiddur en orðiö hefur,
þvi Torfi kaupmaður á Flateyri
vildi gjarnan taka mig og gera að
kjörsyni sinum. Þrátt fyrir
fátæktina var það ekki foreldrum
minum að skapi, og sjálfur var ég
ekki aðspurður, enda sennilega
orðið svarafátt. En þó eru mér
ekki með öllu úr minni liðin þessi
samskipti. Ég man óljóst eftir
karlinum, en þó ennþá betur eftir
hænu, sem lá á eggjum i búðinni
hjá honum og selkóp, sem synir
hans ólu i kassa.
Þau tiðindi gerðust hjá móður
minni eftir að hún var norður
komin, að hún fékk arf frá
Kaupmannahöfn, að upphæð 90
krinur. Þótti þar hafa hlaupið
heldur betur á snæri hennar, og
vildi hreppsnefndin komast i
krásina og tileinka sér.
Einhver kom þó henni til
liösinnis og hindraði þetta
miskunnarlausa tiltæki, og tókst
henni þvi að nota þessa fjármuni
til að skýla nekt sinni og barna
sinna.
Eitt ár voru foreldrar minir
vinnuhjú i Guðlaugsvik, og var ég
þar hjá þeim. En niu ára gamall
fór ég svo að Broddanesi, létta-
drengur, til Jóns Þórðarsonar og
Guðbjargar Jónsdóttur, og var
hjá þeim.i tvö ár. Eftir það fór ég
til Brynjólfs Jónssonar og Ragn-
heiðar Jónsdóttur. Hún var systir
Guðbjargar, og var ég þar
þangað tíl ég var um tvitugt. Þá
fór ég að Þorpum I Steingrimfirði
og kvæntist Valgerði, dóttur Jóns
Guðmundssonar, bónda þar. 1
Þorpum var ég svo um þrjátiu ár.
Fyrst vorum við þar
húsmennskufólk, en þegar Jón
tengdafaðir minn dó, keypti ég
sjötta partinn i jörðinni og bjó á
honum fram til ársins 1944, að ég
fluttist til Hólmavikur.
Nálega tvo vetur var ég á fsa-
firði hjá Eliasi Kærnested og
skóaði. Aldrei tók ég sveinsbréf,
en vann eftir þetta alltaf við skó-
smiði heima hjá mér. Og að siö-
ustu sögðu mér einhverjir hátt-
settir spekingar hér fyrir sunnan,
að svo lengi heföi ég unað við
leistann, að enginn véfengdi min
fullu réttindi, þótt ekki heföi ég
bréf upp á þau.
í Strandasýslu hef ég dvalizt
alla mina ævi, að fráteknum þeim
fimm árum, sem foreldrar minir
guldu ekki fátæktar sinnar i
önundarfirði vestra.
Það hefur margt erfitt á daga
mina drifið. Þó hef ég aldrei þurft
að vera annarra handbendi, siðan
ég fékk sjálfræði mitt.
— Jú, ég hef lent i talsvert tvi-
sýnum ferðalögum, og ein sú
versta ferð, sem ég hef farið, var
ósköp, að þvi er virtist i fyrstu,
átakalitið byggðarölt.
Þetta var veturinn 1918. Móðir
min var þá til heimilis á Smá-
hömrum og vildi fara inn að Gröf
i Bitru til fundar við Agústu
dóttur sina, sem ólst upp hjá
hjónunum þar, Einari Einarssyni
og Jensinu Pálsdóttur. Agústa
giftist seinna Þorsteini Sigurðs-
syni, bónda á Vatnsleysu.
Móðir min fékk mig til að fara
með sér i þetta ferðalag, og fórum
við snemma morguns frá Þor-
pum. Við gengum á is yfir Kolla-
fjörð að Broddanesi og stönzuðum
þar kaffitima. Var þá bezta
veður. Frá Broddanesi fórum við
að Skriðnesenni, og þar var aftur
stanzað, þvi engin veðrabreyting
virtist sjaanleg.
En þegar við vorum komin um
það bil miðja vegu áleiðis inn að
Bræðrabrekku fór veðrið að
versna, og þegar við komum
þangað heim var komin hörku-
skafhrið af vestri, og var þá farið
að bregða birtu.
Mér fannst nú ráðlegast að fara
ekki lengra, en móðir min vildi
óðfús halda áfram, ef ég treysti
mér til að rata. Ég var ungur og
hraustur þá og ekkert deigur i
skapi, en ekki geðjaðist mér þessi
fyrirtekt móður minnar. Lét ég
hana þó ráða.
Klæðnaður kvenna i þá daga
var ekki beint vel til þess fallinn
að ganga á móti stormi og stór-
hrið. Móðir min var i tveim
þykkum og siðum utan-
yfir—pilsum, sem flæktust um
fætur henni, þegar færð fór að
þyngjast og hún að þreytast. Og
ekki höfðum við farið meira en
hálfa leið fram að Hvituhlið,
þegar hún var orðin svo dösuð og
uppgefin, að hún gat varla borið
til fæturna.
Mér leizt nú ekki á blikuna og
þótti ósýnt hversu fara mundi.
í fyrstu reyndi ég að leiða hana
svo stöðugt sem ég gat, en að þvi
kom fljótlega, að ég mátti þvi
sem næst bera hana, en gat þó
stutt hana upprétta við hlið mér.
Þegar svona var komið hugði
ég á það ráðað grafa okkur i fönn,
en bjóst þá við að til eins mundi
draga, þar sem móðir min var
svo illa komin, að hún mátti
naumast mæla, og vissi hvorki i
þennan heim né annan að mér
virtist. Við héldum þvi áfram þótt
hægt miðaði.
Allt i einu sýnist mér sem
bregði fyrir ljósi og reyni að gera
móður minni það skiljanlegt, og
heyrist þá sem hún stynji upp:
„Guði sé lof”. Rétt i sama bili
Þorvaldur Jó
komum við að túngarðinum i
Hvituhlið. Ég staulaðist nú með
hana spölinn heim að bæjar-
dyrunum og gerði vart við okkur.
Komu þá fram piltar, bæði
heimamenn og einhverjir fleiri,
sem þar höfðu leitað náttstaðar
vegna óveðurs. Var nú móðir min
borin inn og háttuð ofan i rúm.
Hún hafði^þá misst alla með-
vitund. Hluð var að henni eftir
föngum, og þegar hún skömmu
seinna var gripin kölduflogum,
var reynt að koma ofan i hana
hoffmannsdropum.
Þegar við komum aðHvituhlið,
var liðið nokkuð á vöku, og hafði
ferðin frá Bræðrabrekku tekið
fimm stundir.
Seint um kvöldið kom móðir
min til ráðs og hresstist furðu
fljótt. Henni varð ekkert meint af
volkinu, og fórum við fram að
Gröf daginn eftir.
Voriðsem Gisli bóndi Jónsson á
Viðidalsá dó (1912) var ég fenginn
til að fara suður aö Fagradal og
tilkynna þeim hjónum Finni og
Sólveigu, en hún var systir Gisla,
látið.
Ég fór af stað með birtu um
morguninn, og var þá útsynnings-
Þau mistök urðu i gær við
birtingu greinarinnar Þjálf-
un reiðhesta hér i opnunni,