Tíminn - 24.06.1972, Blaðsíða 8

8
TÍMINN
Laugardagur 24. júni 1972
Þorsteinn Matthíasson:
AAiðdegisstund í Mela:
Ingi Kristinsson, skólastjori
WÁ
Stoinar l'orfiunsson, yfirkonnari
Itannvi'ig Liivi'. ki'iinan
Sigrifuu Kiriksdnttir, ki'iinan
Kyrir tveimur áratugum réðist
ég kennari við Meiaskólann i
Keykjavik og starfaði þar siðan i
sjó ár. fcg kunni vistinni vel.
Kennaraliðið var samhent og
húsbóndavaldinu stillt i hóf. Þá
var skólastjóri Arngrimur
Kristjánsson. Núverandi skóla-
stjóri, Ingi Kristinsson var þá
kennari við skólann, en hann tók
við stjórninni að Arngrimi látn-
um.
Nú, þegar ég er aftur staddur i
Melaskólanum, rifjast upp marg-
ar skemmtilegar svipmyndir lið-
inna daga. Ennþá starfar þarna
sama fólkið. Að visu hafa ný and-
lit bætzt i hópinn og önnur horfið.
Kn mér finnst þó sem ég sé kom-
inn i gamalkunnar og kærar
heimaslóðir. En sú lilfinning læt-
ur sjaldan mikið yfir sér, þegar
ég er á ferð hér um höfuðborgar-
svæðið.
Mér eru minnisstæðir bekkirn-
ir, sem ég kenndi tvo fyrstu vet-
urna, 11 og 12ára B — og 11 og 12
ára G, i þeim bekk voru eingöngu
drengir og þeir voru til aö byrja
með ekki fullkomlega sáttir við
að láta þennan útstrandamann fá
óskorað húsbóndavald yfir hópn-
um. Þetta lagaðist þó furðu fljótt
og samkomulagið varð hið bezta.
()g ekki skorti mitt heimili ný-
metið vorin þau eftir að rauð-
maginn fór að veiðast i Skerja-
firðinum, drengirnir sáu um það.
Nú eru þetta fullorðnir menn og
ráðsettir þjóðfélagsborgaiar^með
einum þeirra, Gunnari Magnús-
syni fór ég á grásleppuveiðar i
fyrra vor og hafði mikið gaman
af.
1 B bekknum var einn náms-
glaöasti hópur, sem ég hef kennt
á starfsferli minum, er hann þó
orðinn lalsvert langur. Flest
þctta fólk hafði góða heiman-
fylgju, enda hcfur vel úr þvi
rætzt. Einn úr þessum hóp, Einar
örn Jónsson, var samkennari
minn við skólann i Hveragerði.
Þessi voru fyrstu kynni min af
reykviskri æsku og þótl ýmsar
breytingarséuorðnarsiðan, hygg
ég þiýað æskan sé nú sem fyrr lik-
leg til manndómsverka, fái hún
notið góðrar heimanfylgju og
hollra umhverfisáhrifa.
Eg hitti hér að máli lnga
Kristinsson skólastjóra.
Eg byrjaði kennslu hér við
Melaskólann fyrir tuttugu árum.
Þá var skólastjóri Arngrimur
Kristjánsson. Að honum látnum
tók ég við stjórn skólans og hef
gegnt þvi starfi i þrettán ár.
Þetta hefur verið mikill
breytingatimi i þjóðlifinu og þvi
ekki óeðlilegt að þeirra áhrifa
•gæti nokkuð innan skólans. Þó er
ég ekki viss um. að þegar farið er
að tjta á þetta. rifja upp hið liðna
og bera saman við nútiðina, að
breytingin á þvi sviði sé eins við-
tæk og ætla mætti.
Hér starfar aðeins barnaskóli
fyrir aldursflokkana sex til tólf
ára, og börn á þvi skeiði taka
naumast stökkbreytingu milli
kynslóða hvað snertir eðlislægar
eigindir. En ég býst við/að þau
vandamál, sem mikið er talað um
og fyrst og fremst kennd við ungl-
inga á gagnfræðastigi, geri nú
vart við sig i yngri aldursflokkum
en áöur.
t sambandi við skólann eru
engin teljandi umhverfisvanda-
mál og samskipti milli hans og
foreldranna fjölþætt, enda þótt
ekki sé starfandi foreldrafélag.
Hinsvegar finnst mér, að náms-
efni og starfsaðstööu sé svo
þröngur stakkur skorinn, að þess
gefist enginn kostur, að gefa
nemendunum sem einstaklingum
gaum, sem nauðsynlegt er. Ég er
sannfærður um að ráða mætti bót
á mörgu þvi, sem úrskeiðis fer og
svo er heimfært undir unglinga-
vandamál, ef skólanum væri
ætlaður rýmri timi — ekki fyrir
hinar almennu námsgreinar —
heldur til mannræktar. Það er
mikils virði fyrir nemendurna að
fá að ræða sín hugðarefni og finna/
aö þeir séu gildir einstaklingar
innan skólans á fleiri sviðum en
þeim einum, sem beinlinis snerta
hið hefðbundna nám.
Breytingará kennsluháttum og
nýjar námsleiðir eru kröfur tim-
ans og þeim verður að svara á
þann veg, að skólinn finni hljóm-
grunn hjá þvi fólki, sem hann á að
sinna, en staðni ekki á gamalli
hefð, án þess þó að fara kollhnis
fyrir hverri nýrri kviku.
Það, sem reynist gott i dag get-
ur þurft endurskoðunar við á
morgun, ekki vegna þess að það
sé slæmt i sjálfu sér, heldur
vegna þess, að i starfinu þarf að
vera hreyfing og lif.
Ég er ekki fjarri þvi, að um
hringrás geti verið að ræða á
þessu sviði sem ýmsum öðrum,
að það, sem nú þykir úrelt eigi
siðar i vændum sitt endurreisnar-
timabil. Má þar t.d. benda á ýmis
tiskufyrirbæri, sem sækja sér
hliðstæðu langt aftur i aldir, svo
sem i klæðaburði, dönsum og
öðrum lifsvenjum.
Ég er ekki nýjungagjarn án
umhugsunar, ég held að við verð-
um alltaf að standa talsvert föst-
um fótum i fortiðinni, og horfa til
framtimans meö hana sem bak-
grunn athafna okkar talsvert
margra, ef vel á að fara.
Guðriður Þórliallsdóttir, kennari
Hjördis Maria
þvi,að foreldrar barnanna vinna
úti og eru þar af leiðandi fjarver-
andi frá heimili sinu oft daglangt.
Þessu fylgja miklir erfiðleikar,
og eru ef til vill þeir mestu,sem
nútimaskólinn hefur við að fást.
Þetta kemur eðlilega fram i öllu
starfi krakkanna og liðan þeirra i
skólanum. Við þessu hefur þjóð-
félagið ennþá litinn mótleik átt.
En hér er vissulega stórt verk að
vinna, hvernig sem við á að
bregðast.
Vera má að hægt sé að koma hér
eitthvað til móts við nemendur
með þvi að gefa þeim kost á að
vinna allt sitt nám i skólanum,
skyldubundið heimanám hverfi.
En eins og nú standa sakir leyfir
húsnæði skólans þetta ekki.
Og þá vaknar sú eðlilega spurn-
ing, hvort ekki sé eðlilegt, að þær
auknu fjárhagstekjur, sem þjóð-
félagið fær vegna meira
vinnuframlags á hinum almenna
markaði, gangi undanbragða-
laust tij þess að búa betur að
skólaæskunni, ef takast mætti á
þann hátt að bæta nokkru það,
sem þessir breyttu félagshættir
hafa frá henni tekið.
Ég endurtek það, að þetta tel ég
eitt erfiðasta vandamál, sem
skólinn nú á við að etja. Og ég
held, að margir foreldrar skilji
þennan vanda, en samt sem áður
virðist óhægt um vik að gera
breytingu þar á, t.d. að annað-
hvort foreldranna stytti sinn úti-
vinnutima. Einnig má lita á það,
að þegar foreidrarnir koma
þreyttir heim frá vinnu, þá verð-
ur aðstoðin við börnin takmörkuð
og jafnvel andrúmsloftið á
Mér finnst ég hafa orðið þess
var, að námsáhugi fer fremur
dvinandi og má ef til vill rekja or-
sakir þess til hins skyldubundna
skólakerfis. Krakkarnir vita, að
þeim er fyrirfram mörkuð þessi
leið, undan þvi verður naumast
vikizt. Þeir velta þvi kannski ekk-
ert fyrir sér hversvegna og hefur
mér virzt bera nokkuð á þvi, að
ástundun við námið verði ábóta-
vant, vitnisburður skólans er
ekki lengur neitt keppnisatriði,
heldur að komast þetta þrep af
þrepi án erfiðis.
Ilér i skólanum eru nú um 1160
börn. Þar með talin þau, sem eru
i sex ára deildum.
Mér virðist jákvætt að byrja
með börnin þetta ung. Þótt ekki
sé um reglulegt nám að ræða, þá
venjast þau skólanum sem vinnu-
stað og aðstaða þeirra verður
betri og umfram allt jafnari til að
mæta framtiðar skólagöngu. Ég
er þvi ekki i neinum vafa um það,
að .sé hér rétt og vel að unnið, þá
er stigið spor i rétta átt.
— Finnst þér börnin nú hafa
önnur viðhorf til lifsins en áður
var?
— Ég veit ekki hvað segja skal
um það, en ég býst við að þau séu
opinskárri og láti fremur i ljós
skoðun sina, og sennilega talsvert
erfiðara að láta þau lúta aga. En
orsök þess er fyrst og fremst að
finna hjá þjóðfélaginu sem heild.
Auðvitað hlýtur æskumaðurinn —
ekki sizt hann — að bera svipmót
af sinu umhverfi.
Við i skólanum verðum t.d.
mjög mikið vör þeirra breyttu
þjóðfélagshátta, sem fram koma i
Jóliami
Stuiul milli strfða