Tíminn - 30.06.1972, Blaðsíða 13

Föstudagur 30. júni 1072
TÍMINN
13
Alþjóðleg list
í Þjóðleikhúsinu
Þjóðlcikhúsið:
Ballett-gestaleikur
Daine Margot Fonteyn
ásaint öðru listafólki
frá
Ballet-Spectacular
Gala
llljómsveitarstjóri: Ottavio I)e
Kosa.
Það þykir ganga göldrum næst,
hversu vel brezka listdans-
snillingnum, Margot Fonteyn
hefur tekizt að varðveita fjaður-
magn likama sins, mýkt og
krafta. Jafnvel þótt hún megi
sennilega muna sinn fót fegurri
og fimari, vantar samt sem áður
engin teljandi fjörefni i dans
hennar. Enda þótt ,, i lifsins júni
ljómi sólin skær” má engu að
siður kenna af henni nokkurn yl i
lifsins september. Stundum liður
Margot Fonteyn yfir danssviðið
með goðborinni ró og öryggi,
stundum geysist hún fram með
glóð og gleði og heillandi leiftur i
dökkum augunum. Mönnum er
það óþrjótandi undrunarefni, hve
vandlega er heflað af dans-
sporum hennar, hreyfingu og lát-
bragði allt það, sem kann að
spilla heildaráhrifum túlkunar
hennar.
Mönnum er ef til vill spurn,
hverju Margot Fonteyn eigi mest
að þakka þann glæsilega árangur,
sem hún hefur náð i listgrein
sinni. Margt mætti eflaust nefna,
en hér skal aðeins fernt tilgreint:
áskapaðir hæfileikar, fágætur
sjálfsagi, óbilandi viljaþrek og
rétt likamsbygging. Þessi mikil-
hæfa listakona dansar ekki aðeins
af iþrótt, heldur lika af innlifun.
Það fer vel á þvi, að i þann
mund, sem Boris Spasski og
Bobby Fischer ætla að leiða
saman hest sina á skákborði
aldarinnar, stigi hér sin fyrstu
spor sú dansmær sem einna
lengst hefur seilzt i listgein sinni á
liðandi öld. Saga listdans á
tuttugustu öld er hvorki sam-
vizkusamlega né réttilega skráð
nema Margotar Fonteyn sé oft og
rækilega getið, svo og mótdans-
ara hennar, snillinganna góðu
Roberts Helpmann Michels
Somes og Rudolphs Nureyev. Sá
siðastnel'ndi er talinn hafa veitt
henni ferskan þrótt og innblástur,
eða með öðrum orðum léð list
hennar nýja vængi. Þetta er
áreiðanlega rétt, vegna þess að
el'tir þvi sem leikskrá Þjóðleik-
hússins hermir á Dame Margot
Fonteyn að hafa lýst þvi sjálf yfir
oftar en einu sinni á fjölmiðluðum
vettvangi, að hún eigi rússneska
flóttamanninum Rudolph
Nureyev mest að þakka listræna
velgengni sina hin siðari ár.
Listdanshöfundurinn frum-
legi og íjölhæfi, Frederick
Ashton, greiddi og mjög götu
þessarar göfugu listakonu með
þvi að semja balletta eins og t.d.
Ondine og Symphonic Variations
við tónlist el'tir César Franck,
þar sem listgáfa hennar naut sin i
f jölbrey tileik sinum, og töfra-
fögrum blæbrigðum. Hér þarf
ekki annarra vitna né heimildar-
manna við, þar sem sá sem þetta
ritar. sá. sér til óblandinnar gleði
og ljúfra minninga, siðarnefnda
iistdansinn i London árið 1946.
Enda þótt yfirburðið Margotar
Fonteyn i tvidansinum (pas de
deux) úr Rómeó og Júliu séu ótvi-
ræðir, tekst henni að minni
hyggju samt betur upp i tvi-
dansinum úr Svanavatninu. Það
leynir sér ekki, að hér er óvenju-
leg hæfileikakona á ferð. Um Karl
Musil frá Vinar-ballettflokknum
er það að segja, að hann reynist
lafðinni verðug stoð og stytta, en
annað ekki. t sannleika sagt fær
hann naumast ta'kifæri til að
sýna, hvað i honum býr og hlýtur
þvi að teljast háll'-óráðin gáta.
Soili Arvola og Leo Ahonen frá
Finnlandi eru fágaðir dansendur,
sem bjóða af þér þokka, æsku-
þrótt og óspillta lifsnautn. Soili
Arvola er svo litil og létt i spori,
að hún minnir einna helzt. á dans-
brúðu, sem er eins og hugur
manns. Hún virðist ekki vita,
hvað áreynsla er, svo örugg, fót-
viss og fislétt er hún. Ég þori að
spá þessari finnsku listakonu
miklum orðstir á framtiðarferli
sinum. Enda þótt Soili Arvola sé
jafnprýðileg og raun ber vitni,
stendur Leo Ahonen henni samt
lyllilega á sporði. Með þessu
elskulega danspari er þvi l'ull-
komið listrænt jafnræði, að heita
má. Hann tekur til að mynda sitt
assemblé með svo miklum
ágætum, að furðu sætir. Þótt tvi-
dansinum úr Giselle væru gerð
góð skil, þólti mér þau þó ná
glæsilegustum árangri i tvi-
dansinum úr Hnotubrjótnum og
La Favorita.
Spánverjanum Luis Fuente er
greinilega ekki lisjað saman.
Ilann dansar al' slikum
fitonskrafti og með slika
suðrænan funa i æðum,
að menn standa lengstum
á öndinni á meðan hann hoppar
og stekkur um danssviðið, og
hvilik heljarinnar stökk. Ef hann
og Finninn Leo Ahonen leggjast á
eitt, má segja að þeir sameini
beztu kosti Andrés Eglevski,
meðan hann stóð á hátindi
frægðar sinnar. Þó að Luis
Fuente sé karl i krapinu, má
enginn skilja orð min svo, að hann
sé mótdansara sinum, Annette
av Paul, ofjarl. Hver vöðvi i
likama þessarar spengilega
vöxnu dansmeyjar virðist
stundum vera þaninn eins og
stilltur strengur. 011 listsköpun
hennar er gædd sérstæðum per-
sónutöfrum og fágun. Fáar munu
sennilega geta leikið eftir
,,arabeskur” hennar og
„fouttés". Rétt er að geta þess
hér, að Luis Fuente virðist vera
það ofraun að bera mótdansara
sinn og gripa sem skyldi i tvi-
dansinum úr don Quijote.
Skýringin á þessum mistökum er
ef til vill sú, að Annette av Paul
er hér staðgengill hins venjulega
mótd. Funetes frá New York
City Ballet. Lydiu . Diaz Cruz,
sem forfallaðist á siðustu stundu
vegna mciðsla. 1 tyidansinum úr
Sjóræningjanum lét F'uente hins
vegar engan bilbug á sér finna i
þessum efnum.
Tvidansinn úr Lindunum var
bæði af stultur og snubbóttur til
að unnt væri að njóta hans að
ráði. Tvidansinn úr Opus 11 eftir
Tito Barbon við tónlist eftir
Menotli var aftur á móti opin-
berun, sem hreif og sagði sex. Að
minum dómi var þetta eftir-
minnilegasti og aðdáunarverðasti
tvidans kvöldsins. Þau Grace
Doty og Juliu Horvath frá San
Fransiseo-óperunni fara hér á
hreinum kostum. Túlkun þeirra
beggja er gædd sterku seiðmagni,
sem hlýtur að vekja djúpar
hræringar i næmu brjósti.
Oltavio de Rosa, ásamt 20 ein-
leikurum úr Filharmóniunni i
Miami, lögðu sitt af mörkum til
aðgera þessa kvöldstund ánægju-
lega og ógleymanlega i senn. Að
lokum þelta: Þessar glel'sur úr
ymsum áttum reyndust þrátt
fyrir allt hinar beztu kræsingar.
Ilalldór Þorslcinxson
1
KAUPMANNA-
HAFNARFERÐIR
:★
:★
: ★
1. ferð: Farið 20. júií. Komið til baka 3. ágústJ
2. ferð: Farið 27. júlí. Komið til baka 3. ágúst.
3. ferð: Farið 3. ágúst. Komið til baka 10. ágúst.
Upplýsingar á skrifstofu Framsóknarflokksins
Hringbraut 30 - Sími 24480,
Stjórn fulltrúaráðs
Framsóknarfélaganna í Reykjavík.
Sumarhátíð
að Lauaum
Framsóknarmenn i Norður-
landskjördæmi eystra, efna til
sumarhátiðar aö Laugum i
Reykjadal um næstu helgi og
verður þar mikið um aö vera.
Sumarhátiðin hefst með
dansleik i Skjólbrekku i Mý-
vatnssveit föstudaginn 30.júni,
og þar leika Gautar frá Siglu-
firði fyrir dansi, Jón B. Gunn-
laugsson flytur gamanþátt og
flutt verður stutt ávarp.
Á laugardagskvöldiö verður
svo dansleikur að Breiðumyri
i Reykjadal, þar verður einnig
flutt stutt ávarp, Gautarnir
leika og siberiska þjóðlaga-
söngkonan Kurugei Alexandra
skemmtir.
Aðalhátiðin verður svo sett
af Inga Tryggvasyni að
Laugum i Reykjadal klukkan
þrjú á sunnudaginn. Þar mun
þjóðlagasöngkonan skemmta.
Halldór E. Sigurðsson fjár- S
málaráðherra flytur ræðu, og *.
einnig flytur Ingvar Gislason ■"
alþingismaður ræðu. Þá flytur
Jón B. Gunnlaugsson gaman- »•
þátt. >
Siðan veröa ýmis atriði £
tengd flugi. Haraldur Asgeirs- *l
son mun koma i heimsókn á !j
svifflugu og sýna listir sinar. |.
Húnn Snædal fer gandreið um
loftið á Prikinu, en svo nefnist ".
litil þyrla hans. Þá sýnir
Eirikur Kristinsson fallhlifa- *.
stökkvari listir sinar ásamt .*
félaga sinum. Um kvöldið J.
verður svo dansað i iþrótta- .J
húsinu að Laugum. >
Góð gisti- og veitingaaðstaða >
er á Laugum, og þar eru ■£
einnig góð tjaldstæði. Sæta- >
ferðir verða frá Ferðaskrif- "I
stofu Akureyrar. ,jj