Tíminn - 30.09.1972, Blaðsíða 3

Laugardagur :íO. september 1972. TÍMINN
Hvalur 9. hefur verið talsvert til umræöu að undanförnu, sennilega mest vegna tregöu eigandans aö láta landhclgisgæzlunni hann I té til
eftirlitsstarfa. Auövitaö hefur ekki hvaö sizt veriö margt spjallaö á varðskipunum, og þá kannski stundum I gamansömum tón. 1 þeim dúr
er þessi skemmtilega teikning Höskulds Skarphéðinssonar, stýrimanns á varöskipinu Ægi, af Hval 9. á togaravciðum. (Ljósmynd: Jón Stein-
dórsson)
Þorvaldur Skúlason fyrirframaneitt verka sinna. Tlmamynd Róbert.
Listasafn íslands hefur sýningu á
verkum Þorvalds Skúlasonar
52 þús. bifreiðar
í landinu
Þó-Reykjavlk.
Yfirlitssýning á verkum Þor-
valdar Skúlasonar listmálara
verður opnuð i Listasafni fslands
við Suðurgötu i dag. Sýningin er
mjög yfirgripsmikil, enda eru
hvorki fleiri né færri en 177 verk á
sýningunni, og eru flest málverk-
in i einkaeign. Elzta málverkið er
frá árinu 1928, er Þorvaldur var
við nám i Osló en nýjustu myndir-
nar eru frá þessu ári.
Þorvaldur er fæddur á Borðeyri
árið 1906 sonur hjónanna Skúla
Jónssonar og Elinar Theódórs-
dóttur. Hann fluttist ungur með
foreldrum sinum til Reykjavikur
og stundaði nám i málaralist hjá
Ásgrimi Jónssyni I 2 ár. Árið 1927
héltÞorvaldur til Oslóar. Davald-
ist hann þar i 3 ár, en var oftast
heima á sumrin og málaði þá
mikið. Ariö 1933 hélt Þorvaldur til
Parisar og stundaði hann þar
nám hjá hinum heimsþekkta
málara Gromaire. Erlendis
dvaldist hann siðan að mestu
fram til ársins 1940, m.a. i Dan-
mörku, Italiu og Frakklandi, en
þá hraktist Þorvaldur heim af
völdum ófriðarins.
Þorvaldur sagði i gær, að hann
hefði nú fengizt við að mála
afstrakt i 20 ár, en áður hefði
hann fyrst málað figúrur, siðan
afstrakt, en svo varð hlé á þvi
fyrst eftir að hann kom heim, en
afstrakt byrjaði hann að mála
aftur i kringum 1950. Hann sagði,
aö afstraktmyndum sinum hefði i
fyrstu verið tekið illa af mörgum
en þetta hefði þó breytzt á siðari
árum, en samt væri það svo, að
það væru margir,sem ekki kynnu
að meta afstraktlist T.d. voru
listamenn eins og Þorvaldur nán-
ast hataðir, þegar þeir héldu hin-
ar frægu september sýningar
sinar i kringum 1950.
Þorvaldur hefur litið haldið
einkasýningar hér heima og sagöi
hann ástæðuna fyrir þvi vera að
honum leiddist umstangið kring-
um sýningar. Annars hefur Þor-
valdur sýnt þó nokkuð mikið af
myndum erlendis og hefur hann
oft selt myndir á þeim sýningum.
M.a. á hann nú nokkur verk á
heimssýningu, sem haldin er á
ítaliu og siðast, þegar hann frétti
höfðu selzt tvær myndir eftir
hann og kvaðst hann ánægður
með það.
Dr. Selma Jónsdóttir, forstöðu-
kona Listasafns tslands sagði, að
þetta væri langyfirgripsmesta
sýning, sem Listasafnið hefði
staðið fyrir. Ein tvö ár eru liðin
siðan farið var að hugsa til þess-
arar syningar og þurfti að leita til
ótalmargra aðila til að fá myndir
sýninguna. Allan siðasta mánuð
má segja, að starfsfólk Lista-
safnsins hafi lagt nótt við dag við
að koma þessari sýningu upp.
Sýningin verður opin a.m.k. i 3-
4 vikur alla daga frá kl. 13.30-22.
Þó-Reykjavik.
Ariö 1959 voru 116.5 bifreiöir á
hverja 1000 ibúa á tslandi, en um
s.l. áramót voru 253.4 bifreiöir á
hverja 1000 ibúa. Þetta kemur
m.a. fram i ný útkominni
bifreiöaskýrslu, sem Hagstofa
tslands hefur gefiö út.
Bifreiðaskýrslan er mjög
nákvæm að allri gerð, og i henni
er að finna flestar upplýsingar
um bifreiðaeign landsmanna. I
skýrslunni eru ökutæki flokkuð i
fóíksbifreiðir, vörubifreiðir og
bifhjól. Meðal fólksbifreiða eru
stationbifreiðir, jeppar og stærri
fólksflutninga bifreiðir, en aðrar
bifreiðir eru vörubifreiðir, þar
með sendibifreiðir. Bifreiðir i
eign varnarliðsmanna á Kefla-
vikurflugvelli og hliðstæðra ein-
staklinga þar (JO-bifreiðir) eru
ekki meötaldar, en talið er aö þær
hafi verið 1700-1800 að tölu i árs-
byrjun 1972.
Meira en
52 þús. bifreiðir
1 ársbyrjun áttu landsmenn
52.763 bifreiðir, þar af voru fólks-
bifreiðir fyrir 8 farþega og færri
46.081, vörubifreiðir 2 tonn og yfir
voru 3.987 en aðrar tegundir
færri.
1 sýslum og kauptúnum lands-
ins voru að sjálfsögðu langflestar
bifreiðir i Reykjavik, 21.938 tals-
ins, þar af fólksbifreiöir meö sæti
fyrir allt að 8 farþegum 19.327. 1
Hafnarfirði, Gullbringu- og
Kjósarsýslu voru 5.679 bifreiöir
og i þriöja sæti kemur Akureyri
og Eyjafjarðarsýsla með 3.720.
Fæstar eru bifreiðir á Ólafsfirði
191, á Keflavikurflugvelli 247 og i
Strandasýslu 286.
Tiltölulega flestar
bifreiðir i Reykjavik
og Rangárvallasýslu
Eins og fyrr segir, þá eru lang-
flestar bifreiðir i Reykjavik, og i
Reykjavik eru lika flestar bifreiö-
ir ef miðað er við fólksfjölda. 3.07
manns eru nú um hverja bifreið i
Reykjavik, i Hafnarfirði eru 3.9
manns um hverja bifreið og á
Akureyri 3.9. Af sýslum landsins
eiga Rangæingar tiltölulega flest-
ar bifreiðir, en þar eru 3.1 um
hverja bifreið, i Mýra- og
Borgarfjarðarsýslu eru 3.2 um
hverja bifreið og i Árnessýslu eru
3.5 um hverja bifreið.
Mestaf Volkswagen
Eins og undanfarin ár er Volks-
wagen langalgengasti billinn á
landinu, og um s.l. áramót voru
6.618 Volkswagen bifreiðar i land-
inu og er það 14,2% af bifreiða-
eign landsmanna. 1 öðru sæti er
Ford,allar gerðir og af Ford eru
til 6.474 eða 13.9%, i 3. sæti er
Moskvitch, en af þessari rúss-
nesku bifreið eru 3.285 sem eru 7,0
%, þá kemur Land Rover 2.799
eöa 6.0%, Skoda 2.743 eða 5.9%,
Willys Jeep 2.409 eða 5.2% Opel
2.245 eða 4.8%, Volvo 2.041 eða
4.4%. Aðrar tegundir eru ekki til á
landinu i yfir 2000 eintökum.
Flóamarkaður
í Norræna
húsinu í dag
SJ—Reykjavik
Bókavaröafélag Islands og
Nordmannslaget, félag Norð-
manna og Noregsvina á Islandi,
efna til flóamarkaðar I kjallara
Norræna hussins i dag. Hefst
hann kl. 2 e.h., og er eins gott
fyrir áhugafólk aö bregða snöggt
við, þvi á fyrsta flóamarkaöi
Nordmannslaget i fyrra var hvert
einasta tangur og tetur uppselt kl.
3.30.. Nordmannslaget var fyrsti
félagsskapurinn hér á landi, sem
efndi til flóamarkaðar, en siöan
hafa þeir orðið vinsælir og hafa
ýmis félög haldið slika markaði I
fjáröflunarskyni. Til dæmis um
áhuga manna á þessari tilbreytni
i hversdagslifinu má geta þess, að
hópur fólks úr Borgarnesi og ná-
grenni tók á leigu rútubil og fór á
markað Nordmannslaget i fyrra
— en komu of seint og misstu af
góðu gamni og innkaupunum.
Þegar fyrsti flóamarkaðurinn
var opnaður kl. '2 á laugardags-
eftirmiðdegi i fyrra, héldu menn,
að það væri knattspyrnukapp-
leikur i Norræna húsinu svo
mikill straumur fólks og bifreiða
var i grenndinni.
Á flóamarkaöinum i dag kennir
margra grasa. Þar fást silfur-
kjólar, kjólföt, heilar óperur á 78
snúninga plötum, leirtau og yfir-
leitt flest, sem nöfnum tjáir að
nefna. Föt eru öll nýhreinsuð.
3
Nýjar viðræður
í fyrradag ræddu þeir sam-
an i New York, Einar Ágústs-
son, utanrikisráðherra, og Sir
Aiec Douglas Home, utan-
rikisráöherra Breta. Náðu
þeir samkomulagi um að hefja
viðræður um landhelgisntálið
að nýju, til að freista þess að
finna bráöabirgðalaustn á
deilunni. Munu viðræður em-
bættismanna hefjast i Reykja-
vik i næstu viku, en niðurstöð-
æðum siöan lagðar fyrir ráð-
herra rikisstjórnanna.
Þá hefur Walter Scheel,
utanrikisráðherra Vestur-
Þýzkalands einnig óskað eftir
að eiga viðræöur viö Einar
Agústsson um landhelgis-
málíð. Er enn óákveðið hvar
og hvenær ráðherrarnir hitt-
ast, en Einar Ágústsson
veröur farinn frá New York,
þegar Walter Scheel kemur til
Allsherjarþingsins.
Eftir viðræðurnar við Sir
Alcc i fyrradag sagði Einar
Agústsson, að þeir hefðu báðir
lýst þeirri skoöun sinni, aö
þorskastrið væri óæskilegt og
nokkuð væri til þess vinnandi
að binda endi á það.
Broslegt
Engu er likara en Alþýðu-
flokkurinn islenzki sé að
klofna út af afstöðu til úrslita
þjóðaratkvæðagreiöslunnar i
Noregi um aöildina að EBE.
Gylfi Þ. Gislason formaður
Alþýðuflokksins, talaði engri
tæpitungu, þegar úrslitin lágu
fyrir og lýsti þvi yfir að hin
afturhaldssömu öfl I Noregi
hefðu sigrað og úrslitin yrðu
Norðmönnum til tjóns.
Daginn eftir birti varafor-
maður Alþýðuflokksins, Bene-
dikt Gröndal grein I Alþýðu-
blaðinu, þar sem hann með
hóflegum orðum fagnar niður-
stöðu þjóðaratkvæöagreiösl-
unnar i Noregi og telur að
tslendingar geti margt af
Norðmönnum lært.
Leiðari Alþýöublaðsins i
gær er svo stuöningur við
skoðanir Gylfa Þ. Gislasonar,
formanns flokksins — eöa
kannski öllu heldur afsakanir
fyrir afstöðu hans til úrslit-
anna i Noregi.
Við hliðina á leiöaranum
skrifar svo einn af alþingis-
mönnum Alþýðuflokksins,
Stefán Gunnlaugsson, um
málið og segir það hafi vakið
furðu, „hvernig ýmsir for-
ystumenn islenzkra stjórn-
málaflokka hafi blandað sér i
þetta innanrikismál Norð-
manna.”
t leiðaranum við hliðina er
hins vegar hamraö á þvi, aö
ekkert sé eölilegra en stjórn-
málamenn utan Noregs hafi
skoðun á þessu máli og láti
hana óhikað I Ijós. Er þar
ekkert verið að skera utan af
þvi og sagt orðrétt, að ,,sá
stjórnmálamaöur I Evrópu
stæöi ekki undir nafni, sem
ekki hefði skoöun á slikri
niöurstöðu.” Hvort leiðara-
höfundurinn er þar að gefa
Stefáni Gunnlaugssyni, sem
skrifar undir mynd viö • lið
leiðarans, einkunn skal ósagt
látið, en óneitanlega er þetta
mál að verða æði kátbroslegt i
þeim skrifum, sem birtast eft-
ir forystumenn Alþýðuflokks-
ins I Alþýöublaöinu þessa dag-
ana.
262 peningastofnanir
Þjóöviljinn hefur eftirfar-
andi upplýsingar eftir Þresti
ólafssyni hagfræðingi i gær:
,,t landinu eru tæplega 120
peningastofnanir svo sem
bankar og sparisjóöir. 1
Reykjavik einni eru þær tæp-
lega 30. Þessar stofnanir veita
atvinnuvegunum margvislega
þjónustu, en ég efast ekki um
að fækka mætti þeim um
hclming og draga úr kostnaði
Frh. á bls. 15 1