Tíminn - 04.05.1973, Blaðsíða 5

Föstudagur 4. mai 1973
TÍMINN
5
HÚSAAÓÐIRIN OG
ÞJÓÐFÉLAGIÐ
Alþingishúsið
26. marz siðastliðinn, steig ég
min fyrstu spor inn i Alþingishús
fslendinga. Ég hef alltaf haft það
á tilfinningunni að þetta væri
lotningarverð stofnun, sem bera
eigi virðingu fyrir, þar sem þetta
er sá staður, sem ráðamenn is-
lenzku þjóðarinnar hafa i heila
öld reifað öll mál, stór og smá,
sem skipt hafa þjóðarheill ein-
hverju. Fg bjóst þvi við að verða
fyrir einhverjum duldum áhrif-
um, en þau áhrif létu á sér standa
þegar inn var komið og litið var
yfir þann hóp þingmanna, sem
voru eða áttu að vera þar að
störfum. Það hlyti að vera
ánægjulegra fyrir þingmennina,
ef hinn almenni borgari sýndi
meiri áhuga en hann gerir, með
þvi að heimsækja þinghúsið
þegar t.d. vissir málaflokkar, eru
teknir fyrir. Alþingi er eign allrar
þjóðarinnar, en ekki þeirra þing-
manna sem eiga þar sæti i það og
það skiptið. Hver og einn þegn á
rétt á að koma þangað og fylgjast
með störfum þingmanna. Tel ég
að stéttarfélög og vinnuhópar
ættu að gera meira að þvi að
heimsækja þingpallana. Gaman
væri að vita hve margir islenzkir
þegnar hafa stigið inn fyrir dyr
alþingishússins? Hvernig væri að
skólastjórar barnaskólanna sæju
um að kennarar færu hver með
sinn bekk og leyfðu börnunum að
sjá þinghúsið? Börnin kæmust þá
aðeins i snertingu við það, þó þau
skilji kannski ekki mikið af þvi
sem fram fer þar innan veggja.
Auðvitað ætti að taka á móti hin-
um ungu þegnum með mestu kur-
teisi eins og öllum, sem þinghúsið
sækja. Þingmenn skyldu hafa það
hugfast, að þeir eru þjónar fólks-
ins, en ekki fólkið þjónar þeirra.
Hinu skulu þeir heldur ekki
gleyma, að enginn veit hvar
þingmannsefnin leynast. Eins
eiga þeir að reyna að vera
fyrirmynd þegnanna, bæði opin-
berlega og i einkalifi.
Hugrenningar húsmóður
á þingpöllum
Þegar ég stend i fyrsta skipti á
þingpöllum og horfi yfir hið há-
æruverðuga þing fljúga hinar
ótrúlegustu hugsanir i gegnum
huga minn. Þar á meðal, hvað
myndu húsmæður nú gera, ef þær
stýrðu rikisbákninu? Eins og
góðum húsmæðrum sæmir,
myndu þær byrja á að hreinsa i
kringum sig t.d. með þvi að fara
inn i hvert einasta rikisfyrirtæki
gera þar ærlega hreingerningu,
siðan kæmu þær fjármálunum i
gott lag. Fyrst myndu þær halda
vöruverðinu niðri á nauðsynjum,
með þvi að hækka tolla á alls
konar munaðarvörum t.d. siga-
rettum og áfengum drykkjum.
Auka skatta á öll ferðalög til út-
landa. Hætta að veita vin i opin-
berum veizlum nema viðkomandi
ráðherra stæði undir
kostnaðinum sjálfur. Léggja
niður eða sameina sendiráðin.
Fækka bönkum, þjóðnýta oliu-
félög. Hætta greiðslum fyrir
nefndarstörf, sem að minu mati
eiga að vera þegnskylduvinna.Ef
að þið lesendur góðir kæmust i
nefndarbókina sem er mjög at-
hyglisverð, sæuð þið sjálfir, að
tilhneiging er til að hlaða
nefndarstörfum á ákveðna póli-
tiska og embættismannabrodda,
en oftast þeir settir hjá, sem lið
vilja leggja og áhuga hafa, en
hugsa minna um launin. Um leið
og greiðslum fyrir nefndarstörf
yrði hætt, myndi leysast sá vandi
að úthluta þeim, enda um leið
ekki eins eftirsótt. Þaö er til
félagsskapur, sem nefnist neyt-
endasamtök, sem hvorki hafa dug
né löngun til að þjóna hinum al-
menna neytanda. Þarna myndu
húsmæður hreinsa ærlega til,
taka sjálfar að sér að hugsa um
þarfir neytendanna og myndu
örugglega skila þvi verði vel af
hendi, sem öðru.
Stéttarfélag húsmæðra
Samkvæmt siðustu tölum eru
húsmæður i Reykjavik 16.799.
Aðalfélagar verkamannafélagsin
Dagsbrúnar eru um 3.500 einnig
eru um 2.000 aukafélagar þ.e.
námsfólk á sumrin. Dagsbrúnar-
menneru með öflugt stéttarfélag,
með ekki fleiri félagsmenn, sem
stendur vörð um rétt þeirra i
þjóðfélaginu.
Er ekki mál til komið
að húsmæður hér á landi efli og
styrki sitt húsmæðrafélag, eða
stofni nýtt félag, sem auðvitað
yrði hafið yfir allt stjórnmála-
þras. Gera það að nokkurs konar
stéttarfélagi, ekki einvörðungu til
að gæta hagsmuna neytandans,
heldur alls sem varðar þjóðlifið,
þvi það er fátt i okkar þjóðfélagi,
sem húsmæður ekki varðar og
snertir beint og óbeint. Ég veit
ekki betur en stærsti hluti þeirra
launa sem inn koma á heimilin,
fari i gegnum hendur húsmæðra.
Þær séu nokkurs konar fjármála-
ráöherrar sinna heimila. Þar af
leiðandi beri þeim skylda til að
standa vörð um þau. Hagsmunir
húsmæðra eru það mikið nauð-
synjamál að ef húsmæður ætla
einhverjum árangri að ná i sinum
baráttumálum, geta þær ekki
lengur setið hjá aðgerðarlausar
og beðið i von um, að einhver rétti
þeim hjálparhönd. Ég er hrædd
um, að sú bið gæti orðið nokkuð
löng. Ef húsmæður herða ekki
upp hugann og hjálpa sér sjálfar,
gerir það enginn. Húsmóðirin er
búin að vera kúguð öldum saman.
Nú er mál til komið að hún hristi
af sér slenið og óttann við þjóð-
félagið og komi fram i dagsljósið.
Viö getum ekki i nútima þjóð-
félagi og að ég tel lýöfrjálsu landi,
látið bjóða okkur allt án þess að
mögla. Auðvita má búast við
hörðum mótaðgerðum og rang-
túlkunum á málstaðnum fyrst i
stað, eins og alltaf hefur verið
þegar fólk ris upp til varnar gegn
ranglæti þvi, sem það hefur verið
beitt. En umfram allt að gefast
ekki upp , þvi þá er sigur að lok-
um vis.
Framlag húsmóðurinnar
til þjóðfélagsins
Er það ekki undirstaða i hverju
þjóðfélagi, að eiga góða þegna?
Kona, sem skilað hefur af sér
góðum þengum hlýtur að leggja
mikið af mörkum i þjóðarbúið, en
hver eru þau laun, sem . hún
uppsker þegar hún er búin að
Ijúka sinu móðurhlutverki og
hyggst fara út i atvinnulifið?
Hvað er gert fyrir þessar konur,
sem helgað hafa sig húsmóðurhlut
verkinu stóran hluta ævi sinnar?
Eiga þær engan rétt til þjóð-
félagsins, eða telur þjóðfélagið
sig ekki standa i nokkurri
þakkarskuld við þær? Hér tel ég
að þurfi að verða stór breyting á.
Hið opinbera þarf að koma þess-
um konum til hjálpar með stofnun
húsmæðramiðlunar, sem hjálpar
þeim út i atvinnulifið. Ég á hér
ekki við fiskvinnu og gólfþvotta,
sem virðast vera þau einu störf,
sem þærgetafengið, heldur þyrfti
að vera hér samvinna á milli at-
vinnurekenda og miðlunarinnar
um að þjálfa þessar konur i þau
störf, sem þær sjálfar helzt kysu.
Hvernig væri að hið opinbera
hefði forgöngu um að ráða hús-
mæður, sem búnar eru að ljúka
sinu móðurhlutverki, i einhver af
rikisfyrirtækin og sæu hvort þær
skiluðu nokkuð minni afköstum
en þær sem yngri eru. Tel ég að
mæður yrðu mikið rólegri i sinu
hlutverki, ef þær gætu átt von á
svona aðstoð til að komast út i at-
vinnulifið, þegar þær sjálfar eru
tilbúnar án allra aldurshamlana.
Þið hafið sjálfsagt lesendur góðir
tekið eftir þvi i mörgum
auglýsingum, þar sem auglýst er
eftir fólki, aldurshámark 35-40
ára,á þetta við bæði um karla og
konur. Það gripurum sig ótti og
Framhald á bls. 19
i húsi HEILDAR H.E V/KLEPPSVEG 27. april - 6, mai
OPIN: VIRKA DAGA
KL. 17-22, HELGI-
DAGA KL. 13.30-22
NÝJUSTU GERÐIR
fólksbíla, jeppa,
vörubíla, langferðabíla,
hjólhýsa, vinnuvéla
auk varahluta, sýnt á
6000 sýningarsvæði.
HAPPDRÆTTI.
Hver aðgöngumiði gildir
einnig sem happdrættis-
miði, hafa því sýningar-
gestir möguleika á að
vinna nýjan bíl, sem er
til sýnis á útisvæði
sýningarinnar.
Ath. Flugfélag íslands
mun veita afslátt á
fargjöldum innanlands,
til og frá Reykjavík, þeim
sem sækja sýninguna
utan af landi.
SKOÐIÐ ÞESSA
GLÆSILEGU
BÍLASÝNINGU
fw
Stiginn
leikfangabill
dreginn út
daglega.
Aðgangur
Kr. 100 f. fullorðna
Kr. 50 f. börn.
Bilgreinasambandiö