Tíminn - 09.06.1974, Blaðsíða 14

TÍMINN
Sunnudagur 9. júni 1974.
pianóleikara getur komið. Þá fór
ég að vinna i Landsbankanum og
þar var ég i tvö ár. En svo tveim
árum siðar — 1962 — fór ég til
London til náms.
— Þú hefur alveg náð þér eftir
þessi meiðsli?
— Já ég náði mér alveg full-
komlega. Ég var svo heppinn, að
þegarég kom á slysavarðstofuna,
þá kom þar aðvifandi ágætur
læknir, Frosti Sigurjónsson, og
svo vel tókst að lækna þetta, að
ég hefi ekki fundið fyrir þessu
siðan. Verður það að teljast sér-
lega vel sloppið.
— Siðan ferðu til London á
Royal Academy of Music, Þar
lenti ég hjá ágætum kennara, sem
þar var að hefja störf, Gordon
Green, sem var kennari nokkurra
þekktra brezkra pianóleikara,
svo sem Johns Ogdons, David
Wide o.fl., mjög vel menntaður
maður.
Til London
i einleikaranám.
— Hvernig var að koma i
frægan skóla með próf frá
Islandi? Var það nægjanlegur
undirbúningur?
— Án þess að ég sé að miklast af
skólanum hér, þá held ég að menn
séu mjög vel undirbúnir hér. og
það fer lika batnandi með
árunum, svo ég held að
nemendur frá Reykjavik verði
ekki fyrir neinu áfalli við að
koma i erlenda skóla. Auðvitað
hefur London breytzt ákaflega
mikið hvað tónlistina varðar.
Segja má, að borgin sé orðin al-
þjóðleg tónlistarmiðstöð, þar sem
geysilega mikið framboð er á
listamönnum á. öllum sviðum
tónlistarinnar. Margir halda þvi
fram að London sé nú höfuðborg
tónlistar i heiminum. Sem sagt,
að borgin er með þeim erfiðustu
fyrir tónlistarmenn, til að koma
sér á framfæri. Samkeppnin er
gffurlega mikil og með þetta i
huga eru skólarnir að sjálfsögðu
reknir.
Pianóleikarar og próf
— Hvað varstu lengi við nám i
London?
— Ég var þrjú ár alls. Ég lauk
einleikaraprófi, — Getur maður
litið á það sem æðsta stig f námi i
pianóleik?
— Nei það var nú hægt að taka
æðri gráðu þarna, en það miðast
meira við samveldislöndin, en al-
mennt mat.
Innan brezka samveldisins er
ákveðið kerfi. Þeir sem koma frá
Ástraliu og ljúka ákveðnu prófi
þar, hafa samskonar námsferil
að baki og i öllum samveldis-
löndum Breta. Próf frá Astraliu
gildir þannig i Englandi og um
allt samveldið.
— Hvaða próf hafa t.d. menn
eins og Ashkenazy?
— Ég veit það nú ekki fyrir vist.
Ég geri ráð fyrir þvi að hann hafi
einleikarapróf frá Moskvu — há-
skóla og dæmi ég þá bara frá þvi,
sem ég hefi heyrt og lesið, en það
er gifurlega mikið nám miðað við
önnur kerfi. Þeir eru mjög lengi
þar I skólanum. T.d. Ashkenazy
hann fer erlendis á námsárum
sinum og tekur þátt i alþjóða-
keppni og hlýtur fyrstu verðlaun
— áður en hann hefur lokið námi.
Af þessu sérst að það er gifurlega
hár „standard” á pianóleikurum
þar.
AAERKILEGT HVE MIK-
ILL ÁHUGI ER Á PÍANÓ-
LEIK Á ÍSLANDI
— segir Halldór Haraldsson píanóleikari í samtali við Tímann
sonar, sem lengi var verzlunar-
maður i Vöruhúsinu og siðan
kaupmaður i Reykjavik, en
Haraldur er látinn fyrir nokkrum
árum.
Og fyrsta spurning okkar er:
Hvenær hófst þú handa við pía-
nóleik?
Byrjaði 10 ára að leika
á pianó
— Ég hef stundað pianóleik
meira og minna siðan ég var 9 eða
10 ára, og var alltaf i Tónlistar-
skólanum,en stundaaði jafnframt
nám i menntaskóla, sem auðvitað
var dáltið erfitt. Þvi það getur
enginn þjónað tveim herrum svo
vel fari. Ég lauk stúdentsprófi
árið 1959 og tók siðan eitt ár i að
ákveða mig um framtiðina. Það
varð svo úr, að ég ákvað að helga
mig pianóleik, Ég stundaði nám i
„fifunni'” i háskólanum (en
lauk ekki prófi þar) og lauk jafn-
framt lokaprófi frá Tónlistar-
skólanum.
— Hjá hverjum lærðirðu
fyrsta að spila.
— Ég var fyrst hjá Katrinu
Dalhoff, en það var þegar skólinn
var i Þjóðleikhúsinu. Næstu árin
var ég svo hjá Hólmfriði Sigur-
jónsdóttur. Siðan var ég einn
vetur hjá Rögnvaldi Sigurjóns-
syni, en siðan fór ég til Arna
Kristjánssonar og þar var ég
lengst , og þegar Arni lét af
störfum við skólann var ég hjá
Jóni Norðdal og útskrifaðist hjá
honum,
— Hvað leið langur timi frá þvi
að þú byrjaðir nám þar til þú
laukst prófi i pianóleik.
— Það munu hafa verið um 10
ár, sem ég var i skólanum.
— Ert þú kannski með þeim
fyrstu, er ljúka prófi af þessari
stærð frá Tónlistarskólanum.
— Nei, þeir voru þarna á undan
nokkuð margir. Gisli Magnús-
son, Guðmundur Jónsson,
Haukur Guðlaugsson og Jón
Norðdal og fleiri menn. Þetta var
allt komið i klassiskt form fyrir
löngu hjá þeim.
Einleikarapróf héðan
sambærileg við erlend
próf.
—Hvaða kröfur eru gerðar á
lokaprófi fyrir einleikara og eru
svipaðar kröfur gerðar hér og er-
lendis?
— Já ég tel hiklaust að svo sé.
Menn verða að leika konsert-
prógram af vissri þyngd og auk
þess kannski einn pianókonsert,
og eftir þvi sem ég þekki til er
þetta með liku sniði erlendis.
— Hvað tók svo við, eftir að þú
laukst námi i skólanum.
Pianóleikarinn
handarbraut sig,
— Þá var ég nú svo óheppinn að
handarbrjóta mig. Það er nú lik-
lega ekki það bezta sem fyrir
Nútímaverk
erfiðari
í flutningi,
en
hefðbundin
Einn af efnilegri pianóleikurum
okkar er Ilalldór Iiaraldsson og
er ekki á neinn hallað, þótt sagt
sé, að hann hafi vakið talsverða
athygli um fram aðra, þvi hann
hefur á kyrrlátan hátt opnað ný
svið, ef svo má að orði komast,
fyrir píanóleik hér á landi, með
frumlegum verkefnum, sem hann
hcfur tekið á dagskrá á tónleikum
sinum.
Umferðasnillingar hafa lagt
leið sina hingað, nægir að nefna
Ashkenazy, svo það er oft vel
leikið á pianó hér á landi um
þetta leyti og þvi fannst undir-
rituðum, að það væri að þvi
nokkur fengur fyrir lesendur
Timans, að skrifa grein, eða við-
tal um píanóllcikara.
Varð það úr, að við hittum
Halldór Haraldsson að máli, mitt
i dagsins önn, en hann er nú að
undirbúa tónleika i Listahátið
1974.
Halldór cr fæddur i Reykjavik
árið 1937, sonur hjónanna Friðu
Gisladóttur og Haralds Halldórs-
Píanóleikarinn
handarbraut
sig
og varð
að vinna
tvö ór
í Lands-
bankanum