Tíminn - 09.06.1974, Page 37

Sunnudagur 9. júni 1974.
TÍMINN
37
Karpov
KARPOV GEGN
KORTSNOJ
ÞAÐ ER ekkert leyndarmál, að
veðjað var á Spasski i keppni
hans gegn Karpov um réttinn til
heimsmeistarakeppninnar. Þrátt
fyrir virðingu þá, sem sér-
fræðingar báru fyrir hinum 23 ára
Karpov, sem hefur tekið miklum
framförum frá keppni til keppni,
gátu þeir ekki gleymt feykilegri
reynslu, sérstökum stil og göml-
um og nýjum sigrum Spasskis.
Stórmeistarinn Efim Geller
sagði, að Karpov byggi ekki yfir
eins mikilli fjölbreytni og keppi-
nautur hans. Það kæmi einkum
fram i þvi, hversu takmarkaðar
byrjanir hans væru.
Nú mundi sennilega enginn
skrifa undir þessa yfirlýsingu. t
keppninni i Leningrad var notuð
ný byrjun i hverri skák
og upphafsmaður þessarar
fjölbreytni var einmitt Karpov.
Én það er ekki hægt að ásaka
Geller og fleiri, sem höfðu látið
hafa slikt eftir sér. Þótt það
hljómi sem fjarstæða, höfðu þeir
algerlega rétt fyrir sér, þar sem
sá Karpov, sem þeir þekktu var
allt annar, en sá Karpov, sem
keppti við Spasski. t undankeppn-
inni við Spasski kom i ljós, að
hinn ungi skákmaður efldist ekki
bara frá keppr.i til keppni, heldur
bókstaflega frá skák til skákar.
1 tiundu skákinni var Spasski
kominn á heljarþröm tapsins, en
tókst að ná frumkvæðinu. En
varnarleikni Karpov var ósigr-
andi. Eftir jafntefli i þeirri skák
var eins og Spasski missti trúna á
sigurmöguleika sina og i næstu
skák, sem varð úrslitaskákin,
stóðst hann ekki árásir keppi-
nautar sins.
Stórmeistarinn Alexei Suetin
segir, að Karpov sé að eðlisfari
gæddur nákvæmu stöðumati. Sá
eiginleiki Karpovs, svo og hröð og
skýr hugsun og iþróttainnsæi var
þegar kunnugt fyrir keppnina i
Leningrad. Nú má bæta við nýj-
um eininleikum hans, s.s. undir-
búningshæfni, þolgæði og
viljakrafti, leikhæfni og eigin-
leika til að koma mótleikaranum
á óvart. Fyrir keppnina hafði
Mikhail Tal sérstakan áhuga á
þvi, hvort Karpov kynni að taka
ósigrunum, sem Tal var viss um
að hann biði. Þegar Karpov hafði
beðið ósigur i fyrstu skákinni, lék
hann næstu skákir, eins og hann
hefði aldrei tapað.
1 blaðinu „Moskovskaja
Pravda” segir Viktor Ljúbinsky,
þjálfari, að hinir miklu sigrar
Karpovs, sem alinn er upp i hinni
afskekktu borg Zlatouste i Suður-
Úral, sanni hversu marga hæfa
og efnilega unga iþróttamenn
megi finna um land allt.
í lokakeppninni, sem haldin
verður i september nk., mun
Karpov tefla við stórmeistarann
Kortshoj frá Leningrad, er sigr
aði fyrrverandi heimsmeistara
Tigran Petrosjan, eftir fimm
skákir. Að visu dró Petrosjan sig i
hlé vegna veikinda en þá hafði
Kortsnoj þrjá vinninga gegn
einum og einni skák lauk með
jafntefli.
Kortsnoj var 43 ára, þegar hann
vann sinn mesta skáksigur.
Varnarvirki Petrosjan, sem rétti-
lega hafa verið talin ósigrandi,
stóðuzt ekki hnimiðaðar árásir
Leningradbúans. Þess má geta,
að meirihluti sérfræðinga var á
þeirri skoðun, að sigurinn mundi
falla fyrrverandi heimsmeistara i
skaut.
Nú er kominn timi til að spá á
ný. Verður það Karpov eða
Kortsnoj? Æskan eða reynslan?
Það getur virzt sem svo, að allir
yfirburðirnir séu Karpovs megin,
sem Tal sagði fyrir ári siðan, að
væri skákmaður, sem ætti sé eng-
ar veikar hliðar. En leikni oe
iþróttahæfileikar Kortsnojs c. 5
viðkunn, svo og viðleitni hans til
sigurs i hverri skák. Auk þess
kann Kortsnoj að undirbúa sig
fyrir visst mót við vissan keppi-
naut.
Hvað sem öllu liður sagði
Kortsnoj við blaðamenn:
„Anatoli Karpov er okkar von. En
samt sem áður legg ég mig allan
fram til að geta mætt Fiseher
sjálfum.”
Það er ekki erfitt að gera sér i
hugarlund, hversu skemmtilegt
og spennandi fyrirhugað einvigi
hinna efnilegu sovézku stórmeist-
ara verður.
Alexej Spebnitsky, APN.
Gerður
HeSgadóftir,
myndhöggvari
©
— Það er ákaflega gott. Lista-
menn eru hástemmt fólk og oft
fullt af tiktúrum. Þessu eru þeir
vanir og eru reyndar nokkurs
konar listamenn sjálfir. Það rikir
sérstakt andrúmsloft þarna, þvi
að mikið af arkitektum, lista-
mönnum og öðru skrýtnu fóiki
kemur þarna og þú kemst i sam-
band við þetta fólk og oft er það
einmitt að glima við svipuð
vandamál og þú sjálfur.
Áhugi á Suður-
Ameriku
— Þú segist ferðast mikið. Er
það þá bundið við Evrópu eina?
— Ja.að heita má. Ég hefi t.d.
ekki farið til Bandarikjanna, það
hefur einhvern veginn ekki freist-
að min. En ég heii ferðast. Farið
til Egyptalands, i Vliðjarðarhafs-
botna og það var rnjög gaman og
lærdómsrikt. Hins vegar hefi ég
mikinn hug á að komast til Suður-
Ameriku einhvern tima.
Ég bý i Frakklandi, þar sem ég
hefi hús og vinnustofu. Ég hefi
haldiö mig að mestu við Paris, en
ennfremur á ég hús i Hollandi, en
lána það nú sem stendur. Ég bý
ein og vinn ein. Það er eríitt fyrir
myndhöggvara að flytjast milli
staða. Allt er svo þungt. T.d. veg-
ur steðjinn 200 kiló, svo allur
málmurinn og myndirnar. Þegar
ég flutti frá Hollandi. átti ég
hræðilega nótt.
Stormur i Hollandi
Ég var vakandi og þaö geisaði
óveður, eitt það versta, sem
gengið hefur yfir Evrópu i mörg
ár. Ég var að pakka niður mynd-
um.
Húsið er mjög stórt og það
hrikti i þvi i storminum. Allt i
einu heyrði ég griðarlegan
skruðning og mér til skelfingar þá
hafði skorsteinninn hrunið .og fall-
ið inn gegnum þakið.
Stór hleri var á loftinu, mjög
þungur, en hann lyftist nú fyrir
trekknum og þá sá ég hvað fara
vildi. Hætt var við þvi að leirflis-
arnar á þakinu lyftust upp fyrir
trekknum og hafði ég ekki önnur
ráð en að hanga i hleranum og
þar hékk ég aila nóttina, þar til að
mennirnir á flutningabilnum
komu og réttu mér hjálparhönd.
Þeir töfðust auðvitað, þar eð ég
var ekki búin að pakka myndun-
um og timann notaði ég til þess að
fá viðgerð á þakinu.
Sýning i Reykjavik
—'Er nokkur sýning fyrirhug-
uð?
— Já. Ég vil sýna i Reykjavik
næst, en er liklega ekki alveg til-
búin i það ennþá, segir Gerður
Helgadóttir að lokum.
Eftir að hinu formlega viðtali
var iokið, var haldiö áfram að
spjalla. Gerður sýnir okkur
myndir af verkum sinum, þó að-
eins litlum hluta. Aðeins ein
myndamappa er með, hitt er i
Paris, eins og svo margt. Þú
kemur og sérð og þú undrast.
Ekki einasta alla þessa undur-
samlegu fegurð og hinn svipmikla
meitlaða stil. Það sem þig undrar
mest er hvernig þessi fingerða.
grannvaxna kona, sem ekki virð-
ist tii stórræðanna, vinnur að
málmsmiði. Undan gullfingrum
spretta undarieg form, og sumt er
að lokum fullgert i stórum verk-
stæöum hjá Oidtmann, en mest
gerir hún sjálf — og hún stvttir
sér oft leið. Vinnur beint i efnið.
hvort sem það er járn, eir, eða
brennsluhæfur leir. Þegar hún
skynjar undrun þina, að hún
svona grönn og smávaxin geti
gert þessar voldugu myndir, seg-
ir hún brosandi:
— Ég er sterk.
Kross I ' alanchton i Dusseldorf.