Tíminn - 22.08.1974, Síða 8
i
TtMINN
Fimmtudagur 22. ágúst 1974.
Jónssonar
Vinnustofa listamannsins. Sloppurinn og verkfærin á veggnum andspænis.
Á helgum stað:
í húsi Ríkarðs
Kristján Benediktsson að máli og
inntum hann nánar eftir tillögu-
gerðinni og flutningi hennar.
— Ég hef lengi gengið með
þessa hugmynd, sagði Kristján,
og alltaf verið það mikið kapps-
mál, að hún næði fram að ganga.
Rikharður Jónsson er einn mikil-
hæfasti og mikilvirkasti lista-
maðurinn, sem nú er uppi, og
hann hefur á langri ævi starfað að
list sinni í hjarta Reykjavfkur-
borgar. Það gefur auga leið, aö
slikur maður muni eiga mikið
safn eigin verka, og margt fallegt
og sérstætt sé þar að finna innan
veggja. Slikt safn má ekki
tvistrast. Það ber aö varðveita
sem heild
Þessi tillaga er fram komin, af
þvi að þaö er heilshugar skoðun
okkar flutningsmanna, að næstu
kynslóðir eigi að fá sem heil-
steyptasta mynd af lista-
manninum Rikharöi Jónssyni,
verkum hans og þvi umhverfi,
sem hann lifði og starfaði i að list-
sköpun sinni
Að okkar dómi verður það bezt
gert meö þvi aö varðveita til
frambúöar hús hans I núverandi
mynd, ásamt með vinnustofu og
vistarverum. Við teljum eðlilegt,
að Reykjavikurborg hafi for-
göngu um það mál, og I samræmi
við þá skoöun okkar er tillagan
flutt
Undir þessi orð taka allir Reyk-
vikingar, og þá sér i lagi þeir,
sem notiö hafa þeirrar undur-
samlegu ánægju aö fá að ganga
um i húsi Rikharös Jónssonar og
virða fyrir sér þá dýrð listar og
fegurðar, sem við augum blasir I
hinum margvislegustu myndum.
„BORGARRAÐ sam-
þykkir að fela borgar-
stjóra að leita eftir
kaupum á húsi Ríkharðs
Jónssonar myndhöggvara,
að Grundarstíg 15/ í þeim
tilgangi/ að það verði i
framtíðinni varðveitt sem
safnhús
Jafnfram verði teknar
upp viðræður við lista-
manninn Ríkharð Jónsson
um mörguleika á þvi, að
listaverk í eigu hans sjálfs,
svo og áhöld og tæki, er
hann notar við störf sín,
megi til frambúðar varð-
veitar í húsinu sem safn, er
f// iWá Ig íMM Jíl
Reykjavíkurborg annist og
beri ábyrgð á".
Þannig hljóöar tillaga borgar-
fulltrúanna Kristjáns Benedikts-
sonar, Aiberts Guömundssonar
og borgarstjóra, Birgis tsleifs
Gunnarssonar, sem samþykkt
var f borgarráöi I siöastliöinni
vikn. Af þvl tilefni hittum viö
Þegar við kvöddum þar dyra
fyrir nokkrum dögum, hiftist svo
á, aö listamaðurinn var sjúkur og
lá i rúminu, en Asdis dóttir hans
tók erindi okkar hið bezta og
fylgdi okkur um allt húsið og
sýndi okkur hina margvislegustu
muni, geröa af föður hennar, sem
þarna var að finna.
Veggbilla, meö vlsn eftir listamanninn.
Þetta er veriaunahrútur, sem
varöveitzt hefur svona.
Eftirmynd af þessari styttu fór á
heimssýninguna i New York, —
og átti ekki afturkvæmt þaöan.
Lampi úr ná
hvaistönn,
njörvaöri niöui
i steinhellu
Lampahlifin ei
hörpuskel.
Útskorinn bekkur. Dóttir Rikarös saumaöi myndina út eftlr teiknlngum hans.
Rósarknappurlnn er blekbýtta, blöðin eru pennahirzla.
Fimmtudagur 22. ágúst 1974.
TtMINN
9
Þessi heimsókn er þeim
ógleymanleg, sem upplifað hefur.
Hið hljóða lotning i riki listar-
innar, dulúöugt mál hugar og
handa, helgar endurminningar-
nar. Handbragð meistarans, fin-
gert, tilfinningarikt, fyrst og
framst islenzkt, yfir öllu.
Það fór snemma orð af Rikarði
fyrir hagleik. Hann gerði mann-
tafl úr steinum, þegar hann var
drengur fyrir austan, og þóttu
verk hans svo frábær, að honum
var komiö til náms hjá Stefáni
Eirikssyni hinum oddhaga I
Reykjavik. Þaöan lá leiðin út, til
Danmerkur, þar sem hann nam i
sex ár hjá hinum ágætustu
kennurum, meðal annars við
listaháskólann i Kaupmannahöfn,
Þar varö ljóst, sem siðan hefur
verið aðalmerki Rikarðs, hversu
fágæta gáfu hann hefur til að
móta mannsandlit á þann hátt, að
sálarlegir eiginleikar komi i ljós.
Að Kaupmannahaf narnámi
loknu kom Rikarður heim, árið
1914, og settist að i Reykjavik, þar
sem hann hefur búið siðan.
Um verk Rikarðs Jónssonar
væri hægt að skrifa heila bók, og
yrði verkefnið þó seint tæmt. Slik
eru afköst og slik er snilli þessa
aldna listamanns, sem þegar
hefur afkastað svo miklu, sem
raun ber vitni, og enn á vonandi
eftir að vekja ánægju og lotningu
með þjóð sinni meö verkum
sinum. Vinur hans, Jónas Jónsson
frá Hriflu, segir frá þvi á einum
stað, aö Rikaröur sé kominn af
miklum dugnaðar- og fjör-
mönnum I báðar ættir: „Einn af
föðurfrændum Rikarðs var svo
þrekmikill, að það þurfti að
hindra hann frá þvi að ganga að
erfiöisvinnu, þegar hann var
kominn hátt á niræðisaldur”.
Eftirminnileg verður sú kveðja,
sem Jónas sendir vini sinum i
grein um hann, er hann kemst svo
aö orði:
„Þjóðin má vænta þess, að hún
megi lengi enn njóta verka þessa
einstaka snillings, sem hefir
endurvakið og . endurfætt þjóð-
legan tréskurð á íslandi, og • I
myndmótagerð sinni lagt grund-
völl aö nýjum þætti I islenzkri list.
Það er mikil gifta fyrir islenzku
þjóöina, að svo margir af lista-
mönnum þeim, sem hér hafa rutt
nýjar brautir, hafa verið svo
snjallir menn, að sú undirstaða,
sem þeir hafa lagt, hver i sinni
grein, er óbrotgjörn, og örugg
fyrir þróun komandi tima.
Þannig er verk Einars Jónssonar
i skáldlegri myndagerö, Guðjóns
Samúelssonar i húsgeröarlist,
Asgrims Jónssonar og Kjarvals I
landslagsmyndum og Rikarðs
Jónssonar i listiðnaði og andlits-
myndamótun. Þvi lengra sem
liður frá starfstima þessara
manna, þvi betur mun þjóðin
skilja þýðingu þeirra og hve
miklar þakkir þeir eiga skilið
fyrir verk sin”.
Undir þessi orð vilja Reyk-
vikingar taka með einlægum
stuðningi við framkomna tillögu
— og segja þau ekki einmitt það,
sem við vildum sagt hafa?
Hér sést snilli Rikarös hvaö bezt.
Skrln, sem Rikaröur færöi eigin-
konu sinni, Maríu óiafsdóttur, aö
gjöf.
Hugmynd listamannsins aö
minnismerki um hugsjóna -
manninn Jónas frá Hrlfiu.
Útskorinn rammi.
Lýs milda Ijós, stendur á þessum
fagra kertastjaka.
Oddur sterki af Skaganum.
Svipmynd úr vinnustofunni.
Bókastoö, rammlslenzk.
Texti: Baldur AAyndir: Gunnar
i minningu Stjána bláa.
Hugkvæmni og klmni lýsir sér I
þessari skemmtilegu mynd.
Sjálfsmynd listamannsins.
Horft yfir herberglð, þar sem listamaöurinn geymir nú margar myndir sinar.