Tíminn - 03.01.1975, Blaðsíða 6

6
TÍMINN
Föstudagur 3. janúar 1975
ÍSLENZKAR
FRÍMERKJAÚTGÁFUR
1975
Jaröeldar á Ileimaey.
Þaö var vist margt látið ósagt
um Vestmannaeyjamerkin i
siöasta þætti, sem mér hefir
veriö bent á, en fyrst og fremst
ætla ég hér að gera einn lið að
umræðuefni.
Þetta er i fyrsta skipti, sem
við fáum merki, sem eru fern-
ingar að stærð. Þarna er brotiö
blað i frimerkjaútgáfu okkar og
sýnist sitt hverjum eins og
veröa vill. Ég verð þó að segja,
að þeir sem hafa tekið þessu
með gleði og þykir gaman að þvi
að fá með þessu aukna
fjölbreytni i gerð islenzkra
frimerkja, eru fleiri en hinir,
sem malda i móinn og telja að
við séum að fara út i ógöngur.
Fyrir mitt leyti verð ég að
segja að ég fagnaði þvi að fá
þarna nýja stærð og gerð
frimerkja, að ég tel til aukinnar
ánægju fyrir safnara. Að taka
tillit tilóska þeirra er hinn sjálf-
sagði hlutur. Þeir skipta við
póstinn fyrir tugmilljónir
árlega, þar sem engin þjónusta
kemur á móti, nema að afgreiða
og prenta merkin og stimpla
þau i sumum tilfellum.Til slikra
viðskiptamanna ber að taka
tillit. Það er aðeins spurning um
ár hvenær salan til safnara fer
yfir 100 milljónir og þar af
tugmilljónir innanlands. Það
var þvi ánægjulegt hve margir
hafa brugðizt vel við þessari
nýjung.
100 ára búseta islendinga i
Vesturheimi.
Það er rétt og skylt að
minnast þessara timamóta meði
frimerki hér heima á íslandi,
svo góðan orðstir hefir islenzka
þjóðarbrotið i Vesturheimi getið
sér. I tilefni af þvi hefir verið
valið að gefa út mynd af Kletta-
fjallaskáldinu Stephan G.
Stephanssyni, — bóndanum,
sem að loknu erfiðu dagsverki
settist niður og orti sin ódauð-
legu ljóð, er sýna hvað ljósast
hve djúpar rætur Island og is-
lénzk þjóðmenning hefur átt
meðal islenzku landnámsmann-
anna i Bandarikjunum og Kan-
ada.
Alþjóðlegt kvennaaár.
Sameinuðu þjóðirnar lýstu
áriö 1975 alþjóðlegt kvennaár,
18. des. 1972. Munu nokkur lönd
gefa út frimerki að þvi tilefni.
Skógrækt.
Þá er I undirbúningi nýtt
skógræktarfrimerki. Mun það
hafa sömu yfirskrift og merkin
frá 1957, „Klæðum landið”.
Látum oss vona að það likist
þeim i engu öðru.
„Merkir íslendingar”.
Enn er brotið blað ■ 1 stað þess
að gefa út margar útgáfur á
merkisafmælum íslendinga,
eru þessi merki nú öll gefin út i
einni samstæðu og verður svo
vonandi framvegis. Getur þetta
orðið hin skemmtilegasta
tegundasöfnun er fram i sækir.
Hinir fyrstu i þessum
samstæðum verða: Einar Jóns-
son myndhöggvari. Hallgrimur
Pétursson sálmaskáld og
prestur Arni Magnússon og Jón
Eiriksson, sá er undirskrifaði
fyrstu tilskipunina um póst á
íslandi.
Siguður H. Þorsteinson.
rw ■ vww'w i">"i"frrw w irri
n. •,*,*,* tk.Æ.M m m MXAAAJLJ»
Sigurður Björnsson á Kvískerjum:
LANDID OG ÞJÓÐIN
ÞAÐ ER VISSULEGA þarft verk
að fræða menn, hvað eru lög i
landi voru, þvi um þau mál virðist
oft gæta bæði misskilnings og fá-
fræði. Erindi dr. Gunnlaugs Þórð-
arsonar 18. des. ætti vað vekja
menn til að hugsa um ýmislegt i
samskiptum lands og þjóðar. T.d.
virðast sumir ekki átta sig á, að
menn eiga ekki erindi á afrétti til
aö skjóta fugla frá maibyrjun til
20. ágúst, þvi að á þeim tima eru
allir fuglar friðaöir, nema hrafn-
ar, kjóar og þrjár mávategundir,
og ilandi lögbýía má aldrei skjóta
fugla án leyfis landeigcnda.
Það, að ekki má skjóta fugla án
leyfis á löndum lögbýla, er ekki
eingöngu til að vernda rétt land-
eigenda, það þjónar einnig sem
hemill gegn gegndarlausu fugla-
drápi, en það er eðlilegt að menn
vilji ekki láta eyða fuglalifi úr
sinu nágrenni, þó menn hafi þess
engar nytjar, nema ánægjuna.
Lög um friðun fugla komu fram
á alþingi árið 1877, en urðu ekki
útrædd fyrr en 1881. (Þá var al-
þing haldið annað hvert ár). Ein
af forsendum þess, að talin var
þörf á þessu frumvarpi, var að
ÞÓRSTEINN ÞÓRSTEINSSON
opnar málverkasýningu I
Klausturhólum, Lækjargötu 2,
föstudaginn 3. janúar. Sýningin
verður opin virka daga frá kl. 9
f.h. til kl. 6 e.h. og sunnudaga frá
1 til 7 e.h. Sýningu Þórsteins lýkur
15. janúar.
Þórsteinn Þórsteinsson er
fæddur i Reykjavik 1932. Fyrst
sótti hanr samtimis nám I kvöld-
deildum Handiða- og myndlista
skólans og skóia Félags islenzkra
fristundamálara. Þegar hann
hafði aldur til hóf hann nám i dag-
deild Handiðaskólans. Eftir
Handiða- og myndlistaskólann
naut hann um hrið einkakennslu
Jóns Engilberts og var jafnframt
hjálparkokkur á vinnustofu lista-
mannsins. Arin 1951-1952 stundaöi
hann framhaldsnám i Statens
Kunstakademi I ósló, auk kvöld-
námskeiðis I raderingu I
Kunstindustriskólen. Hann
dvaldist i Paris 1953, þar sem
hann sama ár hélt sina fyrstu
sjálfstæðu sýningu. Árið 1955
sýndi hann lágmyndir úr tré i
Bogasal Þjóðminjasafnsins.
Þórsteinn hefur farið náms-
ferðir, m.a. til Hollands Italiu,
menn töldu, að fuglum hefði
fækkað verulega I nánd við þétt-
býli. Eirikur Kúld komst m.a.
þannig að orði i framsöguræðu
áriðl881: „Þaðer grátlegt að sjá,
eins og ég hef_orðið sjónarvottur
að, að menn ganga út á sunnudög-
um til slikra veiða, skjóta fuglinn
frá eggjum og ungum nýskriðn-
um úr eggjunum, og hverjir eru
nú þeir veiðimenn, sem helzt
gjöra þetta? Það munu helzt búð-
ardrengir og aðrir unglingar sem
i raún og veru kunna ekki að
skjóta, en geta sært og styggt
fugla þessa. Ennfremur útlend-
ingar, sem eins og hinir alls eng-
an veiðirétt eiga hér.
1 umræðum um þessi lög kom
fram hjá einum þingmanni, að fá-
ir tslendingar gerðu sig seka um
að drepa smáfugla, en vegna út-
lendinga væri full þörf á friðun
þeirra.
Sem betur fer mun skilningur á
þýðingu fuglafriðunar og náttúru-
vernd yfirleitt hafa aukist mikið á
þeim árum, sem liðin eru frá
þessum umræðum, enda hefði
hættan að öðrum kosti aukist i
veldistölum vegna þéttbýlisins.
Englands, Spánar og Austurrikis.
Hann málaði framan af i geo-
metrisku formi, en söðlaði um ár-
ið 1956 og hefur haldið sig að
frjálsara formi siðan.
— Ég hef áður málað i
geometriskum stil, en i þessum
myndum leik ég mér að hálf-
Þingmenn voru yfirleitt sammála
um það fyrir næstum hundrað ár-
um að hömlulaust fugladráp
mætti ekki eiga sér staö, og mun
það þó enn brýnna nú.
Það kann sumum að þykja
hart, en samt er það svo, að á-
stæða er orðin til að athuga, hvort
ekki verður að setja allstrangar
reglur um rjúpnaveiði i „almenn-
ingum” vegna öryggis manna og
rjúpnastofns, alveg án tillits til
gróðasjónarmiða.
Þaðer engin ástæða til að undr-
ast yfir þvi þó þéttbýlisfólki þyki
hart að vera meinaður aðgangur
að fallegum stöðum og raddir
heyrist jafnvel um að réttur til að
njóta þeirra ætti að vera öllum
jafn. Ekki ætla ég mér að rök-
ræða réttmæti slikra kenninga, en
vil aðeins benda á, að þó rikið ætti
allt land yrði engu að siður að
setja strangar reglur um um-
gengni manna við landið og óvist
að „kerfið” yrði vinsælla en
bændur nú.
Áróðurinn fyrir að henda ekki
rusli út um bilgluggana hefur sem
betur fer borið mjög mikinn
árangur, sem bendir til að ill
abstrakt figúrum. Þetta er mikil
breyting fyrir harðlinumann i
óhlutlægri list, en þegar allt kem-
ur til alls verður maður þess
áskynja að reynslan af geometri-
unni kemur að ótrúlega miklu
gagni I þessu mystiska formi.
Auk annars hefur Þórsteinn rit-
að listgagnrýni fyrir timaritið
Stefni og dagblaðið Timann.
umgengni sé fremur hugsunar-
leysi að kenna en að sóðaskapur-
inn sé mönnum i blóð borinn, og
ég hika ekki við að fullyrða að
flestir sem um landið fara, vilja
gæta þess að valda ekki spjöllum
vá iandinu. En samt, hver er sá,
sem valið hefur sér tjaldstað utan
reglulegra tjaldsvæða, sem ekki
hefur komið að fögrum stað vað-
andi i rusli, jafnvel lindir við slika
staði orðnar sorpveitur, eða ef
maður vill horfa eftir burknum og
öðrum gróðri, sem i ^rjótum vex,
að þá er þar ill þef ja'n og allskon-
ar rusl glottir við manni. Slik að-
koma getur eyðilagt ánægjuna af
góðum degi, engu siður fyrir bæj-
arbúa en sveitamanni.
Oft er talað um ofbeit og ekki að
ástæðulausu. Þó er að svo, að einn
bill getur eyðilagt meira á fáum
minútum en sauðfé á meðal búi á
árum. Að visu er það ekki algengt
i sambandi við staði, sem menn
tjalda á, en þó' er of algengt að
menn spiili fögrum stöðum með
Á Elli- og hjúkrunarheimilinu
Grund i Reykjavik og Dvalar-
heimilinu Asi/Ásbyrgi I Hvera-
gerði voru vistmenn i árslok 1974
samtals 532, Konur voru 358 og
karlar 178.
I ársbyrjun voru vistmenn á
Grund 376 (271 kona og 105karlar)
Á árinu komu 82 vistmenn (59
konur og 23 karlar)
44 vistmenn (28 konur og 16
karlar) fóru af heimilinu og 52
Níu fengu
krossinn
Forseti tslands sæmdi eftirtalda
islendinga riddarakrossi hinnar
isienzku fálkaorðu hinn 1. janúar:
Armann Dalmannsson, fyrr-
verandi skógarvörð, fyrir
ræktunar- og félagsmálastörf,
Gisla Sigurðsson minjavörö
fyrir störf i þágu minjavörzlu og
byggðarsögu.
Helgu Soffiu Þorgilsdóttur,
fyrrverandi yfirkennara, fyrir
störf aðkennslu- og félagsmálum.
Höskuld ólafsson bankastjóra
fyrir störf I þágu islenzkrar
verzlunar.
Indriða G. Þorsteinsson rit-
höfund fyrir störf vegna þjóö-
hátiöar 1974.
Jón Oddgeir Jónsson fram-
kvæmdastjóra fyrir störf að
slysavörnum og félagsmálum.
Jón A. Skúlason, póst- og sima-
málastjóra, fyrir embættisstörf.
þvi að fara með bil alveg að þeim
stað, sem þeir vilja tjalda á, þvi
þó staðurinn þoli tjald, og menn
sælast til að tjalda þar sem gott er
að koma niður hælum, er hætt við
að hann þoli illa bil. Það er þvi
nokkur ástæða til að bændum sé
ekki vel við að menn tjaldi hvar
sem er i þeirra landi, og þarf ekki
að koma til neitt gróðasjónarmið,
nema ef menn vilja flokka þar
undir, að flestum þykir illt að
verða að eyða tima, jafnvel dög-
um I að hreinsa landið að sumar-
umferð lokinni, sem ekki er þó
alveg dæmalaus.
Vonandi vex menning okkar
svo, að hver sem um landið fer
gæti þess að ganga þannig um, að
þeir, sem eftir hann koma, njóti
óblandins unaðar þar sem hann
fór um, en þangað til verður,
landsins og niðja vorra vegna.að
veita þeim, sem um landið fara
nokkurt aðhald.
vistmenn (36 konur og 16 karlar)
dóu.
I árslok voru vistmenn i Grund
362 (266 konur og 96 karlar)
1 ársbyrjun voru vistmenn i
Ási/Ásbyrgi 179 (101 kona og 78
karlar) Á árinu komu 83 vist-
menn (47 konur og 36 karlar) 79
vistmenn (53 konur og 26 karlar)
fóru af heimilim g 5 vistmenn 4
konur og 1 karl) dóu.
1 árslok voru vistmenn i
Asi/Ásbyrgi 170 (92 konur og 78
karlar)
riddara-
Klemens jónsson leikara, fyrir
störf að leiklistarmálum.
Ólaf H. Kristjánsson skóla-
stjóra fyrir kennslu- og félags-
málastörf.
waemsmm
Fyrstir á
morgnana
Þórsteinn Þórsteinsson við eitt verka sinna á sýningunni I Kiaustur
hólum, en Þórsteinn opnar sýninguna 3. janúar.
Þórsteinn opnar sýningu
að Klausturhólum
Sigurður Björnsson
532 vistmenn á
Grund og Ási