Tíminn - 20.03.1975, Blaðsíða 8
8
TÍMINN
Fimmtudagur 20. marz 1975.
Mynd eftir Björgu Þorsteinsdóttur.
Það eru sex ollumálverk eftir Jóhannes Geir Jónsson á sýningunni.
I
Oliumálverk eftir Guömundu Andrésdóttur.
Sex oliumálverk eru á sýningunni eftir Ragnheiði Jónsdóttur Ream.
Þetta er eitt þeirra.
Átján íslenzkir
listamenn sýna í
Noregi og Svíþjóð
FB-Reykjavik. Sýning 18 is-
lenzkra myndlistarmanna i Kir-
una Stadshushall i Sviþjóð lauk
nii 9. marz, en sama sýning
verður opnuð aftur i Norrbottens
Museum Lulea 18. marz næst
komandi. Fyrst var þessi sýning
haldin i Bergens kunstforening
dagana 10. til 26. janúar. Að sýn-
ingunni standa Bergens Kunst-
forening, Norrbottens Museum,
Norræna húsið i Reykjavik og Fé-
lag islenzkra myndlistarmanna,
en Norræni menningarmálasjóð-
urinn hefur veitt sýningunni
stuðning.
1 inngangsorðum i sýningar-
skrá segir Hjörleifur Sigurðsson
listmálari, að samvinna milli is-
lenzkra og norskra listamanna
hafi stöðugt farið vaxandi á árun-
um eftir siðari heimstyrjöldina.
Hann hafi sjálfur verið viðstadd-
ur opnun sýningar i Kunstnernes
Hus I Osló 1951 og hafi sú sýning
gefið gott yfirlit yfir stöðu list-
anna á Islandi i þá daga. Siðan
hafi verið efnt til nokkurra is-
lenzkra sýninga i Noregi og einn-
ig hafi verið haldnar norskar sýn-
ingar i Reykjavik. Nefnir hann
sérstaklega Vestlandssýninguna
norsku,sem hér var fyrir nokkru,
og eigi nú þessi sýning 18 is-
lenzkra myndlistarmanna að
vera eins konar svar við þeirri
sýningu. Segist hann vona, að
sýningin muni verða sænskum
sýningargestum til gleði, enda
gleðjist fslendingar yfir þvi að fá
nú samband við listamenn og á-
hugafólk um listir i norðanverðri
Sviþjóð.
íslenzku Jistamennirnir, sem
taka þátt i sýningunni eru Ágúst
F. Petersen, sem sýnir sex verk,
Björg Þorsteinsdóttir, sem sýnir
tvö verk, Einar Hákonarson, sem
sýnir 5 verk, Eyborg Guðmunds-
dóttir, sem sýnir 5 verk, Guð-
munda Andrésdóttir, sem sýnir 5
verk, Hafsteinn Austmann, sem
sýnir 5 verk, Hringur Jóhannes-
son, sem sýnir 6 verk, Jóhannes
Geir Jónsson, sem sýnir 6 verk.
Louisa Matthiasdóttir, sem sýnir
6 verk, Ragnheiður Jónsdóttir
Ream, sem sýnir 6 verk, Jens
Kristleifsson, sem sýnir fimm
verk, Ragnheiður Jónsdóttir, sem
sýnir fjögur verk, örlygur Sig-
urðsson, sem sýnir 7 verk, Guð-
mundur Benediktsson, sem sýnir
þrjú verk, Hallsteinn Sigurðsson,
sem sýnir fjögur verk, Jón Bene-
diktsson, sem sýnir 6 verk, Jó-
hann Eyfells, sem sýnir þrjú verk
ogMagnús Á. Árnason, sem sýnir
þrjú verk.
Sýningin var opnuð i Bergens
Kunstforening 10. janúar sl. og
stóð þar fram til 26. janúar. Siðan
var hún opnuð i Kiruna Stadshus-
hall 15. febrúar og lauk þar 9.
marz. Slðasti sýningarstaðurinn
er Norrbottens Museum Lulea, og
þará sýningin að hefjast 18. marz
og standa fram til 2. april.
I dómnefnd sýningarinnar voru
Einar Þorláksson, formaður,
Guðmundur Benediktsson, Hall-
steinn Sigurðsson, Hringur Jó-
hannesson, Hrólfur Sigurðsson,
Leifur Breiðfjörð, Ragnheiður
Jónsdóttir Ream, Sigurjón Ólafs-
son og Svavar Guðnason.
Timanum hafa borizt dómar
um sýninguna úr þremur norsk-
um blöðum, og birtast þeir hér
með.
Magnús A. Arnason á þessa styttu á sýningunni.
íslenzk blanda
ÞESSI sýning hefur hvorki neitt
sérstakt stef aö uppistöðu né á-
kveðna hugmynd, eins og nafn
hennar gefur raunar til kynna.
„Fjórar núlifandi kynslóöir is-
lenzkra myndlistarmanna”,
sem sýnd var I Bergens Billed-
galleri fyrir hartnær fimm ár-
um, var aftur á móti byggð upp
á þann hátt. Berum við saman
þessa tvo listviðburði, hljótum
viö aö komast að þeirri niður-
stöðu, að núverandi sýning er
miklum mun hefðbundnari i
sniðum en sú fyrri, breidd henn-
ar takmarkaðri, tilbrigðin
færri. Af þessum sökum verðum
við að gera okkur ljóst, að sýn-
ingin hjá Bergens kunstforening
býður ekki upp á neinn þver-
skurð Islenzkrar myndlistar
einsog hún er i dag. Okkur er til
að mynda kunnugt um að á sið-
asta „Æskulýðsbiennale” i
Paris voru allmargir islending-
ar. Aðferðir þeirra og viðfangs-
efni tróna með fjarveru sinni.
Við teljum það miður farið, þvi
að nokkur skerfur stilbragða
þeirra hefði fortakslaust skapað
vfðtækari áhuga á sýningunni.
Ekki er réttmætt að láta þess-
ar athugasemdir skyggja á þá
staðreynd, að markvert fram-
lag er að finna i þessu myndlist-
arúrtaki. Jóhannes Geir Jóns-
son er áberaridi persónuleiki i
hópi málaranna. Expressjónist-
Isk list hans með Ivafi lands-
lagsáhrifastendurföstum fótum
I náttæuru og lifi fólksins. Frá
strangri myndbyggingu (Jarð-
arförin) hefur hann hreyfzt yfir
i ómeðvitaöri lita- og efnismeö-
ferö, þar sem næsta vimu-
kenndri náttúrutilfinningu er
gefinn laus taumurinn (Sumar-
nótt). Agúst F. Petersen (hann
er ekki ólikur Aagot Kramer i
einstaka verkum) og Ragnheið-
ur Jónsdóttir Ream eru ljóð-
rænni aö skapgerð og Ragnheið-
ur hefur raunar til að bera
sterkari tilfinningu fyrir litum
Erfiðara á ég með að sætta mig
við vinnuaðferðir Louisu
Matthiasdóttir, en þær byggjast
á dýrkun aðalatriða og breiðum
strokum.
Ýmis stig abstrakt-stefnu
birtast i myndum miðkynslóð-
arinnar og hjá þeim yngri, en
myndrænar lausnir eru býsna
misjafnar hvað frumleikann
snertir. Fyrirmyndirnar koma
skýrast i ljós hjá konstrúktifa
málaranum Eyborgu Guð-
muudsdóttur en einhæfrar
hrynjandi gætir aftur á móti
mest i verkum Guðmundu
Andrésdóttur. llafsteinn Aust-
mann málar abstrakt i anda
Parisarskólans. Kerfisbundni
rytminn, sem hann gli'mir við
sýnist hafa opnað leið til áfram-
haldandi þróunar. Björg Þor-
steinsdóttir og Einar Hákonar-
son vinna bæði á landamæra-
svæðum óhlutbundinnar listar
annars vegar en figúratifrar
hins vegar. Björg hefur einkum
komið til leiðar hárri mynd-
rænni spennu.
Spennuhlaðinn undirtónn er
lika rauður þráður hjá Hringi
Jóhannessyni. Hringur hefur
lært bæði af Magritte og nýreal-
istunum og er höfundur þeirra
verka á sýningunni, sem lengst
verður munað eftir. Grafiklista-
mennirnir eru fáir. Ragnheiöur
Jónsdóttir er einstæð I hópi
þeirra (hún tók raunar þátt i
grafikbiennalinum i Fredrik-
stad á siðastliðnu ári). Mynda-
flokkurinn 2001—2004 bitur sig
fastan i vitund okkar bæði
vegna tækninnar og af hug-
myndafræðilegum orsökum.
Hið sama verður ekki sagt um
þátt islenzku myndhöggvar-
anna. Frumlegastur er Jóhann
Eyfells. I litlu myndunum sin-
um fer hann með álið á ákaflega
sérstæðan máta. Honum tekst
að láta þessa máltegund — sem
venjulega er bæði fáguð og
strokin — lita út eins og storkn-
aðan hraunmola. Annars er það
að segja um myndhöggvarana,
að abstraktmennirnir Guð-
mundur Benediktsson og Hall-
steinn Sigurðsson ásamt aldurs-
forsetanum Magnúsi A. Árna-
syni túlka hefðbundin sjónar-
mið. Aftur á móti nálgast Jón
Benediktsson sætleikann,
stundum iskyggilega mikið.
Rétt er að vekja athygli á
hinni miklu þátttöku kvenna á
sýningunni — á þessu ári, sem
hátiðlega hefur verið kynnt
sem: Kvennaárið.
Harald Flor (Bergens Tidende
17. janúar 1975).