Atuagagdliutit - 10.03.1955, Síða 9
Tig ssalungme naussorigsaissoK eskimutut inussoK
kalatdlit uvdlormut inuniarner-
mingnik ajornarlorsiuteKarnerpau-
ssut Kalåtdlit-nunåta Kanga pissusia-
mk ukiune kingugdlerne soKutigissa-
i'aleriartuinarnerat nuånersuvoK.
soKutigingningneK landsrådivtaoK
stautsiminerine' sarKiimertalersoK ta-
niana ilisimatunit igdlukusiujussunit,
Ujaragsiujussunit, naussorsiujussunit
ar<iassulerissussunitdlo nuånårutiga-
IuSo ilagsineKarpoK.
. Kalåtdlit-nunånile Kanga pissutsi-
??K soKutigingnigtut ikigtuinånguit
Klsimik ilisimatunit påsissat malig-
„Mellembygd“imik taineicar-
tartume Narssamilo sujorna
agssainea pivdlugo katerssu-
gausivingme pissortaussu-
mik, magister C. L. Vebæk-
imik o k al o K a t i g ingnin g n e k .
pavut. pissariaKarporme, admiral F.
H. Kjølsenivtaordlo igdlukusior-
nigssarput agsut pingårtipå, oKa-
Tigssalungmut agssaiviussumut issikivia.
Udsigt over Tigssaluk, hvor udgravningerne fandt sted. (Nationalmuseet copyright).
tarislnausimangmatigik katerssugau-
\r lnSme pissortaic, magister C. L.
»ebsek, ukiune kingugdlerne Kalåt-
u)1t-nunane agssainermik, ersser-
^‘ignerussumik oKautigalugo „Mel-
ernbygd“ime — tåssa Ivigtut Arsuv-
to ericåine — pisimassunik oicalug-
alatsiarKusimavarput.
n amåne KavdlunåtsiaikoKarfit må-
a tikitdlugo igdlukusiorfigineKarsi-
K ail8itdlat. „Mellembygden“ taine-
narsimavoK erKumitsoK, tåssa ta-
K ane nunaKarfiusimassut agdlagator-
,' a e erKartorneKarsimånginguatsiar-
a . _ Kaydlunatsiaitdlo tamånimiut
t,1f1?*nSitsumik isumaKarfigineKar-
rsimavdlutik.
jm*??aSister Vebæk: — „Mellembygd“-
]*k taineKartartoK tamåna Øster-
„ penimut (KavdlunåtsiaeKarfik ka-
(t;. ■ ^K) atassusorineKartarsimavoK.
;■ unaitåsnrineKartartumik" oKara-
Kav P.lssutigåra kangerdluit tamånitut
titg^^uåtsiait nalåne KanoK ateKar-
tahn^lmanersut ilisimaneKångingmal.
dlun»Uordle ”Mellembygden“ (Kav-
nart tsiaeKarfik Kiterdleiv) crKumigi-
Hle i^taKån^ngu.atsiavigpoK, Kanga-
iarll , iane irigsimigårtarsimavarput
nav» • nåkanikftvatdl&Kingmata
lo j^SineKarsimavatdlåKinginata-
airnåitumik nalerminerutituarsi-
sni i avdlat ilimanarnerussut
sulivfigisavdlugiti
Pase?taimåit°rme tåSSa misigssuler'
P Se°dætit nunap åssiliortussut
atcKatigalugit sujorna igdlukut ta-
“anitut nalunaerssorniartugssångor-
t'uinavungalo såkutunik imarsiorto-
Karfiup Grønnedalip ikiordluarsiina-
Kigåtigut. påsissagssarsiornigssavti-
nut admiralip tingmissartumik atug-
kipåtigut. igdlukut tamånitut tamai-
sa nalunaerssorpavut pingasutigut-
dlo agssaivdluta. „Mellembygd“ip
avangnamut kimut teKeraorpia, Tig-
ssaluk, nåkånikunginerpånik igdlu-
koiiarpoK, imap kigdlerpiåne 1905
tikitdlugo asimioKarfinguaKarfiusi-
magaluartume.
Kavdlunåtsiait naussorigsaissut.
— sume navssårineuarpat?
— Kavdlunåtsiait naussorigsaissut
igdluvigssuat navssårårput, ardla-
lingnik siaruarsimassunik igdlutalik.
igdlut ilåt inuit najugaråt 20 m mig-
ssiliordlugit takissusilik 8—10 mete-
rinik silissusilik ujarnanik ivssunig-
dlo Karmalik. Kulit migssiliordlugit
initaKarsimassugunarpoK, tåukunå-
nga atauseic inerssuvdlune, avdla
ikumatitsissarfiuvdlune imalunit i-
gavfiuvdlune. ajalussorsimanermig-
dle Kularnaitsumik aulajangerumi-
naitsuvoK init susimanersut. Tigssa-
lungme igdlukut Kanga kalåtdlit ig-
dluinit ivssunik ujancanigdlo icar-
malingnit avdlaungångitdlat.
— såkutikunik navssångilase?
— sitdlisinik åssigingitsunik ku-
ssanartunik navssårpugut, saviminer-
nik saunernigdlo nåmik. savit uja-
raussut mardlugsuit navssåråviitaoK,
måna tikitdlugo KavdlunåtsiaeKarii-
kune navssårineKarsimångitsut.
— tamatuma suna takutisinauvå?
—- erKoriarneKarsinauvoK Kavdlunåt-
siait månimiut tigoriåin arnik atui-
nigssaK eskimunit ilikarsimagåt.
—- sitdlisit sumit sanåupat?
— sitdlisit åssigingitsut Igalikup
ivisåvanit, ångat akuånit augpalugtu-
mit ujareamitdlo KaKortumit (kvart-
sit) sanausimassut navssårineifarsi-
måput, påsinarsisimavordle ujarKat
åssigingeKissut Kavdlunåtsiainit ator-
torineKartarsimassut. agdlåme uja-
ragsiut ilåta påsisimavå ujarak K’a-
sigiånguanit pissusimagunartoK Ku-
jatåne atorneKartarsimassoK. taima-
tutaordlo sitdlisit Islandip ujarainit
ingnermik anitsinikut pingortunit
sanåt navssårineKartarput.
Ku.livsiu.tit eskimutårtut.
— igdlume pisatåinik?
— Kulivsiutikut ardlagdlit navsså-
rineKartut soKutiginarnerssåuput. es-
kimut Kulivsiutåinut (Kutdlinut uv-
kusigssanut) erKainaKaut, misingna-
Kaordlo Kavdlunåtsiait Kulivsiusior-
nermik eskimunit ilikarsimassut.
navssårissavtigume amerdlanertigut
misingnarpoic Kavdlunåtsiap nausso-
rigsaissup igdlua eskimut kulturiånit
stinigausimaKissoK agssaivfigigigput.
umassut saorne navssåvut tåssaune-
mput puissit saorne, tamatumalo ta-
leutipå eskimutut inusimassoK nuna-
lerinerdlo pingåruteKarpatdlårtisi-
mangikå. nerssussup saorna atause-
russaK nanivarput.
nunaKarfik Kaningnerussa 25 km
sivnerdlugit ungasissuseKarsimavoK.
tamatumunåinåkut agdlåt ersserpotc
avingarusimavdlune inusimanera i-
maK umassuilo Kavdlunåtsiainit av-
dlanit kangerdlungne ilorpasingne-
russune naggoringnerussunilo naju-
galingnit isumavdlutiginerujugssuv-
dlugit.
Kavdlunåtsiait igdl0Karfiat nali-
nginaussoK Kulit migssåine ifidluta.
KartarpoK: igjUo najugaK> nersSutau-
sivik ivigaisivigtalik, savat sayau.
ssatdlo mait niardlugsujt) uvfarfik,
KuerssuaK Kuitdlo avdlat.’ avataitdlo
ungalussaussarput savanut savaussa-
nutdlo isertitsivigtaKardlutik.
Tigssalungme naussorigsajSSUp ig-
dlua arfinilingnik igdlutaKarpoK: ig-
dlo najugaK, Kue ardlalingnik inita-
lik, igdluarKat sisamat atauseK nar-
Kup. iluanut erKainart0K. igdlut ilu-
siat, igdloKarfiup Pissusia navssåt-
dlo takutitsissuput 'SdlukoKarfik Kav-
dlunatsiaeKalerKårneranit pissfisimå-
ngitsoK. Tigssalungme Kavdlunåtsiae-
Karfik ukiut 1400-gssåta KiterKunera-
ne KimatausimåsagunarpoK.
— oKalugfingningme navssårpise?
— nåmik, Tigssalungmilo soKar-
simånginguatsiavigpoK. Kularutig-
ssaugunångilardle „Mellembygd“ime
atautsiinik mardlungnigdlunit oKa-
lugfeKarsiinassoK. oKalugfikunik na-
nissiumavigdluta ujaissisimavugut a-
joraluamigdle navssårnata. tåkuitsor-
simasinauvavut imalunit imånut ki-
visimasinåuput sordlo Ameragdlip
Kinguane taimailisimassoK.
erKumiginartoriaKångivigpiit.
— tamaisa atautsimut issigalugit
„Mellembygden“ suva?
— Østerbygdenip avangnardleKu-
terpiåtut issigiumaneKarsinauneru-
vok. kisiåne tåssa OKautigineKarér-
sutut islandimiut agdlagautitoKåine
ersseraigsumik tåuna pivdlugo taku-
ssuligssaKångilaiv. nunaKarfiulersima-
nera erKumitsortaKarsimagunångi-
laK s. i. KavdlunåtsiaeKatimingnit
pérsitaussunit nunagssarsiausimagu-
narane. ilimanarsinauvoK Kavdlu-
nåtsiait kingugdlerpåmik nunagssiv-
figisimagåt, taimåinerale åma pasi-
nartoKångilaK.
■ GronncdalimisaoK agssaivuse.
— so, igdlukoKarfiale pitsåungilaK.
Kuit ardlagdlit agssagpavut umassu-
titdlo saunikorpagssuinik navssår-
diuta.
— „Mellembygd“ip saniatigut Nar-
ssamisaoK agssaivuse?
imaira kalåtdlit nunåne pisoKau-
nerpåt ilait.
— so. tåssane soKutiginavigsunik
sujumuivugut, igdlukoKarfit Kalerig-
sut navssarigavtigik. Narssame nav-
ssåt Kalåtdlit-nunåne pisoKaunerpåt
llagigunarpait, soKutiginaKingmatalo
agssain erput nangendngniarparput.
ilame navssåvut sorpagssuit nuåni-
vigkamik.
igdlukoKarfik Narssap agdliartor-
nigsså pivdlugo erKigsisimatitaujung-
naermat kalåtdlit nangmingneK ag-
ssaivfigisimavåt. månale taimatut ag-
ssaivfigerKussaujungnaeratdlarpojf,
nålagauvfiuvdlo katerssugausivigssu-
ata eridgsisitaorKingnigsså sulissuti-
giniarpå. igdlukoKarfiup erKigsisitau-
jungnaersimagaluarnera inutigssar-
siornerinarmit pissuteKarpoK, åma-
me takuinai-dlugo igdlukoKarfiup pi-
ngassusia misingnånginame. nuånå-
rutigissariaKarpordle fabrikime pi-
ssortap Christensenip såungutitarneK
erninaK umgtingmago nauk inatsi-
SditsuliornerungikaluartOK. igdluko-
a,rIlngme tassane Karssut kussana-
vit tugtup nagssuinit sanåt navssåri-
neKarput kisalo igdlaigutérånguit av-
dlarpagssuitdlo soKutiginartut, ming-
nerungitsumik KissumineK runinik
agdlangnilik „Atuagagdliutine" er-
KartorneKarérsoK.
— igdlukusiorncK pivdlugo suju-
nigssamc Kalåtdlit-nunåne suna ili-
magaiuk?
~ Kalåtdlit-nunåt ukiut ingerdla-
neråne pingårutilingnik navssårfiu-
ssarsimavoK, ukiutdle aggersut ku-
larnångitsumik laimatutaoK pingårti-
gissunik navssårfiussarumårput. Ka-
ngarssuarnitsat soKutiginartut kisi-
mik pinatik åmale igdlukut navssåg-
ssåuput. oKalugfikut islandimiut nor-
skitdlo agdlagautait maligdlugit Ka-
nga atasimassut navssérerusugkalua-
Kåviit. neriunartoKarpordlume sule
igdlukumk ukiune nutåne ilisimane-
jcarsimangitsunik navssågssaKarsi-
naungmat. kujatånit.
Karssup narKua lugtup nagssuanit snnaK angissusia agfarmik sivnerdlngo agcilisitaK, Narssame navssflK.
9