Atuagagdliutit - 10.03.1955, Blaðsíða 19
igdlorpagssuaKarfingme
pfnguarneK
igdlorpagssuaKarfingme aussap uv-
dluisa uvalé Kulingiluåinarnik ukio-
Kardlune sorusonaranilo avimsinér-
Kame saKioKilåi’ujugdlune Kasunaru-
massåinartukasiuput. månalume si-
låinaK OKorujuk, pujoralarujuk. igdlut
alångortanitdlardlutik, avKuserngup
igdluatungåne KarmaK seKernup sar-
Karsimavdlugo kissagtisimasså ig-
dluatungånilo KarmaK cementimik
tanitaK nigdlertisimassoK. aviaisineK
ujarak. avKuserngup sinåkutai ujar-
Kat. ilumume suna tamarme ujarak
nukagpiarKamut isumakutdlernåina-
vigsumik. Kilak tungujordlune nui-
sassoK suamitåssa, nauja Kaliat pu-
jorfigssuitdlo Kulaisigut tåkukaluåi-
naK tarreréraraoK. sunamita’ såungu-
timinguagsså orpimininguagssålunit
naussorigsaissut nunånik takordlui-
lersitsissugssanik imalunit sule pit-
saunerussumik orpigpagssuarujug-
ssuarnik Tarzanimigdlo. taimågdlå-
me tamatigut-tamåninånguaK tartunik
KorsuminårssumineKarpoK avKuser-
ngup sinaisa Kupajoråine — pingorti-
tamik nuånårutigingnilersitsisinåu-
ngivigsunik.
sagfiup narKup iluanut igalåva pu-
joratdlersimaKissoK Sulup titartar-
dlugo indiåniliorfigå tauvalo ilung-
mut sukujugpagssuit itsuardlugit: ki-
ssarssutikorssuit mångertornersut,
cyklit aserornikut, kingorårtigssa-
mautigssat, såkutit. sagfioK isersi-
mångilaK. ukiunerinangajåne suli-
ssarpoK inuit kissarssutitik iluarsar-
titalersarmatigik, aussaunerane ma-
tua KaperrardloKissoK pårssuarmik
KernertoK parnaersimajuåinangajag-
tarpoK. asulume sagfioK tåuna igdlu-
nut iserdlutik tigdlingniartartunut
Kuiasårutigalugit titartagkanitartunut
åssingukuloKalune. iluamérsunguå-
kulugaluarunilunitdlo kinåta pissusia
Sulup takordlugaKalernartivigtarpå..
uvdlordle måna isumaliuterssornar-
tugssånguaKångivigpoK. bilertartuv-
dlunime ernere tigdluniarajut mar-
dluk Kiåumissårnartunut ilapigtu-
tauvdlutik allkutaussartutsiarssuit ta-
kugssåungivigput.
pissoKariatårpordle, nukagpia-
rånguaK ulåmårigsoK tåkuteratångu-
arpoK, sordlume Kilangmit autdlar-
titauginariånguarsimassoK. ingming-
nut issigalutik ugtualåriånguarput.
Sulup nukagpiaraK ingminit ukiumik
atautsimik mardlungnigdlunit nukar-
dliusangatipå, alikutagssaileKinakase-
Kingmatdle anersa... Per Kjeldseni-
mik ateKarpunga, Kilangmit autdlar-
titaK oKangåleranie. atåtaga ingeniø-
riuvoK. ikunga nugterKåmeravta, tai-
ma oKarame igdlunut isertarfit ilat
uvdlumingmat Kamutit nugternermut
atortartut uningavigisimassåt tikuar-
på.
Per oKalugdluatariånguarmat Sidut
akissutigssaerutivigpoK. tåuna ingc-
niøre lusardlugo atame pisanga-
nangårame, sunakasiugaluarnersoK.
Perivdle angnerussumik navsuiåuneK
saperpa. — uva’ nr. 2-me nujugaiiar-
punga, klsaine Sfilut OKapalaKaoK.
Sulumigdlo ateKarpunga. angumile
sulivfia navsuiautigssaerutinaKå. atå-
tarme atåtauvoK. Suluvdlo isumå ma-
ligdlugo navsuiaut tåuna ingmine
namagpoK, åipanile pakatsisikuma-
jungnaeratdlardlugo pingorfine pi-
sanganarnikinerutiniångilå. oKineru-
sagaluarpordle angume sul’erissunera
ilisimanerulåraluaruniuk, kisiåne tå-
ssa ernaineK ajuvigsimavå. tusarra-
jugsimånguatsiarpå angune agdlag-
fingme sulivfiliussoK, månåkumutdle-
una navsuiautigisavdlugo tugdluar-
soringinarå. Per arrerpalugane er-
Kamine avatangissitåminik umerue-
russårpoK, indiånerit nålagåt, ar-
fangniaK, pinerdlugtorsiortoK, imåti-
gut piainiaK, amerikamio, issigtune
angalatoK avdlarpagssuitdlo Sulup
Karasane Kagfakåuput, asume taimåi-
tut mérKat pisanganartitaKigait. tuer-
pålunguit ikunga avKuserngup ilånut
sulugpalutdlutik meråput. — uva’
atåtaga umiarssuarmiuvoK, soicuti-
gingningipasigsumik sagdluvoK, pi-
sanganarpalulåvigpordle. umiarneK,
piaissut, imigagssaliagssanik ångior-
dlune niuverneK, inugtumassut inug-
siaerniarnerdlo atorfingmut taimåi-
tumut atångitsornaviartingivigpai.
Perile sordlo tamåne soKutigissa-
KångitsoK. — uva’åma umiarssuar-
miungorniarpunga, oiiautsine såkor-
tusarniardlugo Sulut nangipoK. —
nå, Per pilerpoK, uvanga agdliguma
naussorigsaissungusaunga igdlorssua-
Kardlunga, hesliuteKardlunga nerssii-
ssuauteKardlungalo pfdukiuteKar-
dlungalo kukukuteKardlungalo. Ki-
ssungmik sanåmik taimåituteKar-
punga, uvdlut ardlane takutikumår-
para, neriorssuivoK. — nukagpiaraK
erKumingmat, Sulut isumariarpoK.
naussorigsaissungorniartumingme
sujumugaKångisåinarsimavoK.
majuartarfingnut alångumitdlutik
nigdlatårtunut ingeriardlutik peru-
suisavigdlutik sanginerujulerput. —
angajo tigsiartautinik iluamik kussa-
nartunik titartaissarpoK, Per aperine-
Kångivigdlune OKaratarpoK. — umiar-
ssuarne tigsiartautine angalavdlune
KanoK nuånertigå, Sulut isumariar-
poK. Langelinieme angatdlatit nuå-
nåriutit takussarsimavai anorrip ti-
ngerdlautitik puerniariarait orrut-
dlugo ingerdlassut umiarssuarssuit-
dlo kingunermingne maliaKisitsineri-
ne pumigårtut. Kanorme-tauvame iki-
simavfigalugit ipa. ingmingnut OKar-
figisanatik isumaliutitik kisisa piga-
lugit igsialertorput. Sidutdle isuma-
riarpoK nukagpiaraKatitåne alikuse-
sulårtariaKardlugo. — peKatigigfiliu-
sångilagut? åipe sujunersorpå. nukag-
piararssuime peKatigigfiliortarput
atautsimorfiliortardlutigdlo, åmame
„akimanerssup Percyp peKatigigfia
ei'KumitsoK“ tusarsimavå. — kisiåne
issertortumik peKatigigfiusaoK, oKaut-
sine uiguvai. Per isumaKatauvigpoK.
KularnångilaK peKatigigfeKarneK piv-
dlugo sule Sulumit påsisimassaKångi-
nerussoK.
— Kanorme tåisavarput? Sulut ape-
rivoK Perilo atsissugssångortitdlugo.
Per isumalioraluarame, isumaliora-
luarame atigssaerutinaKå. — U. S. A.
Sulut sujunersuivoK. sordluna Perip
atigssaK tåuna iluareiviga, umåtdla-
Kingmåme. isumaKatigigputdlo naKi-
nerit tåuko pingasut tatdlimingnisa-
ssut kakiugkatut itdlutik. Per aKer-
dlussamik augpalugtumik agdlagtar-
tumik nagsataKarpoK, erininariångit-
sordlo peKatigigfingmik arKa inerpåt
talitigdlo siårdlugit tugdlusimåvig-
dlutik umerordlugo.
soruname avdlanik ilaussortaKå-
sångilaK, ilå? Per aperivoK. — soru-
name nåmik. Sulut akivoK. issertor-
tumingme peKatigigfiuvoK, ilå påsi-
vat. atautsimitarfigssaKartariaKarpu-
gutdle. Per isumaKatauvigpoK-åsit. ig-
dlup kaujaluissånut iserput, igalår-
pagssuarnitdlo angmassunit nipit
ingmingnut akulerutut uernarnartu-
mik ingassavigput. narKup iluata ini-
tåne cyklisivingme Kanortumik kal-
kigkame igalåp itersserngane atautsi-
mivfigssiput silatimingne kaujalui-
ssap cementiata portoiiatåne. sivisu-
mik igsiåput onaluterussårtardlutik
igalåtigutdlo ersserKardlugtutigut
ungerutigssialersugkatigut itsuartar-
dlutik. Karmatdlo lcarmasigssiaussut
Kavat manitdlune nitdlatårtOK inu-
ssamingnik agtualårtardlugo. iterssi-
niussaic mardluvdlutik nåmagerKåi-
navigpåt.
majuartarfingne cyklerpaluk. —
suvise tamåne? isertoK aperivoK. Su-
lut KisuariåmivoK isertoK bilertartu-
mut ernerisoralugo gårdmandiusora-
lugulunit Kangale ersigeKissane. su-
nauvfale-una Perip angajua, tåuna
tingerdlautåinalingnik kussanaving-
nik titartaissartoK cykleminik åtsi-
ssok. — kutå, Sulut iluasåvigdlune
OKarpoK, ilame Perip angajua inersi-
massorpalugpatdlåKingmat. kutågå
akingilaK, Perile orneriaramiuk niue-
sigut nusugpå nåkartingajavigdlugo,
mardluvdlutik nipertik tamåt nivdliå-
put, apererKigpoK Perilo nusorKitdlu-
go. — peKatigigfilioravta-una, Sulut
navsuiaivoK Per nusutauvdlune nå-
kartineKarKungeKigamiuk åneidnang-
mat, pitsaunerutikamiuk issertugau-
tertik oKautiglnaruniuk. — penatigig-
fik? Perip angajua påtsulerujoK. —
suna peKatigigfik? — peKatigigfik i-
ssertortoK, æv, Per ersagdlune aki-
vok. — peKatigigfik issertortoK?
angajo ivssuaivoK — Kanorme ateKa-
rame? — USA, Per akivoK. — KanoK
isumaKarame? angajua aperivoK, na-
lunarane KanoK iliornerat påsivdlua-
rusugkå. aperissai påsissaKaminisså-
nguaKångitdlat. USA sumik avdlamik
isumaKåsagamimitauva? — tusarne-
Kigame, Sulut nangåkujugdlune aki-
vok. — kisiånime ardlånik isumaKar-
tingitsorunångilarse, angajo uteriser-
tuarsinarpoK, atsissarnernigdlo naili-
saissarnernigdlo Amerikamilo nåla-
gauvfeKatigingnik avdlanigdlo tai-
måitussakajungnik oKalugiarfigder-
dlugit ilisimarpalårniavigdlune. pi-
ssakasé ingatdlutik påtsoraraut. —
peKatigigfivsile suna sujunertariga-
miuk? naggatågut aperivoK — suju-
nertaKarunarporme? Per Sulutdlo
isumaerutivigput. sunametauva suju-
nertaic? sorme ama peKatigigfigtik
issertortoK nangmineK isumartik ma-
ligdlugo akuliuvfigineKarnatik inger-
dlatisinåusångilåt? — isumavsinik,
angajo taima OKardlunilo mitagdler-
palugtumik tuvine Kagfåmeriardlugit
Kimagpai tingerdlautåinaliutine or-
nitdlugit.
Per Sulutdlo kingunitsiånguagut
atautsimitarfingmingnit arKarput. pi-
gissamik ilånik aserortoKarsimassoK
misigåt. peKatigigfiliartik sujugdler-
migsut pilerinartitsigiungnaerpåt. på-
sisimangnigtumit påsitineKarsimåput
amigauteKartoK, taimalo peKatigigfig-
tik issertortoK erKorivigsangitsoK mi-
sigilersimavåt, igdluarakasik igitsi-
ssarfik igitakusungnitsoK orneriara-
miko kuffertikoK siårtagardlo sialug-
siut navssårait. peKatigigfigtime si-
pitarérmat sapisernerulårtumik piv-
dlingajaussåruteKartariaKarput. kuf-
ferte uniardlugo imeKarfiup atånut
inigssipåt. Per kuffertimut pulavoK,
Sulut imermik tigssalugtitsissuliut-
dlugo. kåkangme nuånermat! Per
nivdliassuinångorpoK masatalåKalu-
nilo anitdlagdlune. tauva Sulut pe-
rérmat karsit igitaisivit tamaisa mi-
sigssorpait atorsinaussamingnik av-
dlanik navssårfigeriarasoralugit. so-
Kångilardle. sialugsiut siårtagaK (pa-
raply) tigoriardlugo seKinaringmu-
karput siårdlugulo. — kigaitdlagsau-
titut atorsinauvoK, Sulut OKarpoK. ti-
tartagkanime kigaitdlagsaut takusi-
mavå. Perivdlo ama titartagkat tåuko
nalunginamigitaoK nuånårnermit
ingassalivigpoK.
autdlarKåumut siårtartOK tigumiar-
dlugo talertik Kumut siårdlugo pig-
sigtaraluariardlutik sivitsungitsoK
Katsupåt. sapisernerussariaKarput,
igdluarKap igitaisiviup Kalia pigsiv-
figssarKigkunaKaoK. Per Kangaung-
matdle KaKerérpoK, KaKitinanile Kar-
dline kikissamut alerKåratdlarujå.
KaKigame siårtagaK Kutdlarujugssuat-
dlardlugo KerKipoK! tåssalume Sulut
sule nangåsårutinik oKariarsinåungit-
sok pigsigpoK. siårtagaK kigaitdlag-
sautipalåvigpoK, atorsinåungivigpor-
me. kigdlup tungånut ajalussorpoK,
Perilo cementimut mångeKissumut
tugkame sérKue aunårssoriånguarput
— Kianermit sunane anånaminut a-
ngerdlamut arpagpoK — aitsåtdlime
angajukasik akornusersulnartukasik,
peKatigigfigtik issertortoK taima nuå-
narerKårtigalugo encigsivdlutik inger-
dlatinagagssatsiarssuartik —!
Søren Stauniiig.
Ændringerne i den grøn-
landske retspleje vedtaget
Folketinget har enstemmigt vedta-
get ændringerne i den grønlandske
retspleje. Det drejer sig navnlig om
udvidelse af domstolenes kontrol
med administrativ frihedsberøvelse.
Derimod er der ikke stillet forslag
om ændringer i de grønlandske dom-
stoles organisation. I bemærkninger-
ne til det lovforslag, der nu er ved-
taget, udtaler ministeriet bl. a., at
der ikke hidtil har foreligget oplys-
ning om, at de grønlandske underret-
ter ikke fungerer på tilfredsstillende
måde. Spørgsmålet om juridiske
dommere i Grønland er affødt af
spørgsmålet om, hvorvidt kredsdom-
merne var overbebyrdet. Selve sagen
har ikke været direkte for på tinge,
og man er ikke kommet videre end
til de undersøgelser, som er iværksat
af grønlandsdepartementet gennem
landsdommer Kisbye Møller.
Boplads flytter
Fra Kangerdlugssuatsiait i Angmag-
ssalik distrikt meddeles, at den me-
get svære og faste is nu helt har
umuliggjort sælfangsten. Det har
medført, at befolkningen på boplad-
sen er begyndt at sulte, og de har
besluttet at flytte til nabo-bopladsen
SeriniligaK, der ligger 100 kilometer
borte.
20