Atuagagdliutit - 20.09.1956, Blaðsíða 3

AKILINILIARNEK’ 1:
angalaneK erKaimassagssa-
ngortOK pilersmago
Akiliuiliarnigssamik erKcirsautip sar Kimerneranit
angisumik sulineKalersimavoK namagsineKarnig-
ssånut. piarersautigssarpagssuit isumaginiardlugit
(agdl. UvdloridnguaK Kristiansen)
angalaneK nalinginåungitsoK nåmagsineKarpoK. kingumut KiviarnigssaK lug-
dliupoK. kalåtdlit „innit“(llo akilinermiut nåpeKatigigtarnikut ilisarilernigsså-
nik erKarsaut piviussumik 1952-me sarKiimerpoK. taimanikut Påmiut icincrsi-
vlåne landsrådimut ilaussortaussup Abel Kristianserup landsrådime sai’Ku-
miupå. erKarsaut tupingnångitsumik Kal.-nunåta landsrådianit taperserneKar-
dluarpoK, ukiutdlo sisamat Kångiutinartut kalåtdlit tatdlimat Akiliniliartlne-
Karput. Akiliniliarnigssap nåmagsineKarsinångorneranut landshøvdingimut
sivnersaussoK N. O. Christensen angisumik Kutsavigssauvon.
Akilinermut autdlartitaussut lands-
rådip forretningsudvalgianit torKa-
gåuput. torKainiarneK ajornaitsuinau-
simångilaK, landsrådip atautsimlnig-
sså utarKineK ajornarsimangmat. la-
matumunga pissutauvoK Canadame
nålagkersuissut Akiliniliartugssat ar-
Ke ernlnan piumasimangmatigik.
landsrådip forretningsudvalgiane i-
laussortat agdlagkatigut atåssutcKaKa-
tigigtariaKarsimåput taimailivdlutig-
dlo inuit tatdlimat sujiinersutigisi-
mavdlugit. sujunersutigineKartut na-
lunaerasuarnlkut landsrådimit ilau-
ssortanit akuerssissutigineKarput,
ukiumånalo landsrådip atautsimine-
rane kingumut akuerssissutiginexar-
dlutik.
landsrådimut ilaussortaK Peter
Nielsen, Nuk, landsråde sivnerdlugo
Akiliniliat pissortaråt saniatigutdle
piniarnermut tiingassut påsiniagag-
ssarisavdlugit. tåussuma saniatigut
ukuput: K’aKortup efterskoleane su-
juligtaissoic Frederik Nielsen, atuar-
feKarnermut ilagingnutdlo tångassu-
nik pingårtumik påsissaKarniartug-
ssaK, Nungme iliniartitsissoK Robert
Petersen „inuit" oKausinik, kuituriå-
nik ilerKuinigdlo Kangale soKutigissa-
Kardlune åtdlussaKartussoK, inatsisi-
nik iliniarnertoK Knud Ilertling Aki-
liniliat tulugtut oKalugtigssåt saniati-
gutdlo iliniagkane nåpertordlugil
„inuit" nålagkersugaunerånik åssigi-
ssåinigdlo påsissaKarniartugssaK. Ka-
låtdlit-nunåne aviseKarneK sivnerdlu-
go avisiliortoK UvdloridnguaK Kristi-
ansen tusagagssiortutut autdlakatitag-
ssiornermigdlo isumagingnigtugssa-
tut torKarneicarpoK.
Akiliniliartitagssat saniatigut av-
dlanik isumaginiagagssanpagssuaKar-
simavoK. Kalåtdlit-nunånut ministe-
rie KinuvigineKarsimavoK nfdagker-
suissoKarneK avKutigalugo Canadame
nålagkersuissut sågfigerKuvdlugit. ta-
måna 1955-iniile pisimavoK nunanut
avdlanut tungassutigut ministerieKar-
fikortumik Canadame nunanut avdla-
nut tungassutigut ministerieKarfik
atåssuteKarfigineKarmat. Akiliniliar-
titsiniarneK Canadame pissortaussu-
nit ilalerneKardlune tasamane nålag-
kersuissunit tusardliuneKarpoK.
taima nålagkersuissutigortumik a-
tåssuteKarnerup saniatigut landshøv-
ding N. O. Christensen agdlagkatigut
Canadap avangnå pivdlugo ministe-
rieKarfingmut privatimik atåssuteKa-
lerpoK, Akiliniliarnigssardlo tåssunå-
kut årKigssuneKarsimavoK nålagker-
suissutigorneK påmårnarnerungmat.
ministerieKarfingme taincKartume af-
delingschefiussoK B. G. Sivertz tåssa-
ne atåssutcKarfigincKarpoK.
taima atåssuteKarnikut åi’Kigssussat
ilagåt oliemik taKuagssanigdlo Akili-
niliat Akilinermlnermingne pissag-
ssaKartitaunigssåt. Akilernup sineri-
aisa åssinge Canadame nålagkersui-
ssunit åma tuniuneKarput, tamatuma-
lo saniatigut „inung“nut ministerie-
Karfingme atorfilik mr. Leo Manning
angalaKåtaussugssångortincKarpoK,
sunauvfalume ukiorpagssuarne
„inuit" akornåne sulisimavdlune
„inung“nik påsisimangnigdluartor-
ssuaK OKausinik oKatdlorigdluartoK
—• asulo inugssuaK nuåneKalune anga-
laKatikuminardluartoK. „inuit" ilål
Agnakatlak, Tasiussarssuarme eKa-
lungmio, Canadame nålagkersuissu-
nit il i simasso rtagssångortin eKarsima-
vok, angutinguaK 4(i-nik ukiulik av-
Kutigssavtinik nalungitdluartoK, ilagi-
leravtigo inuk sungiukuminartoK på-
siniagkavtigutdlo agsorssuaK tamavta
iluaKutigisimassarput. Leo Manning
Agnakatdlagdlo angisumik nang-
mineK tiingivtinit Kutsavigssarilersi-
mavavut.
Akiliniliat angatdlatigssåtut lands-
høvdingip pujortulérarssua „H. ,1.
Rink" torKarnenarsimavoK. sapåtit
akunerine mardlungne — Tasiussar-
ssuarme sapåtip akunera nuname na-
juganarpugut, angalanerputdlo sapåtit
akunerinik pingasunik sivisussuse-
KarpoK — nuåneKissumik angerdlar-
simavfigsimavarput. Kalåtdlit-nunåne
påsisimangnigtunit „Rink" piukune-
KarsimavoK, åmame Atlantikorssuå-
kut nunavtinut ikårdluarérnikung-
mat Kajangnaitsuliauvdlunilo suliau-
simavdlune. Akiliniliagssat 1955-imi-
lc autdlartinigssåt pilerssårutausima-
galuarpoK, taimanile „Rink" atugkiu-
neKarsinausimångilaK. „Rink" ator-
nigsså tungavigssaKartitdluarumav-
dlugo ministerie avKutigalugo niuver-
nermut ministerieKarfik akuerssissu--
teKarnigssånik KinuvigineKarsimavoK
akuerssisimavdlunilo ardlalingnik
piumassaKardlune. taimailivdlune
„Rink“-ip aKugtarfiata igalårssue sa-
viminernik jernpladenik pilersorne-
Karput ånangniarnigssamutdlo ator-
tugssat namagtineKardlutik, tamatu-
malo saniatigut imisivé ilaneKarput
taKuagssaisivilersorneKardlunilo ator-
tugssanigdlo avdlanik pilersorneKar-
dlune. „Rink“ilo pakatsisitsianane
angalaneK nåmagsivdluarmago nalu-
neKångilaK.
Akiliniliat nangmingneK atortug-
ssatik, atissat, agdlangnermut atortut
avdlatdlo ingmingnut pissariaitagka-
tik isumagait. kisiåne nalunartut piv-
dlugit Arktisk Institutimit sinigfi’pu-
nik tupernigdlo atugagssarsineKar-
poK, taimatutdlo åssilinermut atorlu-
nik sulivfeKarfik tåuna åtartorfigine-
KardlunisaoK. Nungme sanatoria oko-
rutinik, ilåtigut Kipigssuarnik tunger-
nigdlo, atugkivoK, Nungmilo niuver-
tup nangminerssortup Olesenip
„Rink“ip inuisa tujulugssait isuma-
gai sakiaisigut „H. J. Rink“imik ag-
dlapalågkanik agdlangnilerdlugit.
„Rink“ip inue nålagkamingnit iga-
ssumingnut linersiutigssaoKaut. Akili-
niliarnerane aKugtuncK Niels Ilsøe
nålagautineKarpoK niuvernerup pi-
ssortaKarfianit atugkiuneKardlunc. ta-
matumunga pissutauvoK „Rink“ip
Kalåtdlit-nunåne nålagå savaling-
miormio Jaspur Tausen aulisariutine
nålagauvdlune niuvernermut ministe-
rieKarfiup umiartornermut perKussu-
tai maligdlugit Akiliniliarnermc nå-
lagausinåungingmat. aKugtututdle i-
lauvoK. Kalåtdlit-nunåne motorileri-
ssut pikoringnerpåt ilåt Svend Olsen,
sisimiormio, Sisimiune umiarssua-
liorfingmit atugkiiineKardlune moto-
rilerissuvoK, Nathan Heinrich nung-
mio — inusugtorssuaK umiartutdlå-
mak KangilinguanisaoK såkutujorérsi-
massoK — matrosiuvdlune, unalunl-
me igassunguarput Johan Jensen ilu-
liarmio iggaringnermit uitsaviungit-
sok. pujortulérarssuarmiutdlo ataKati-
gigdluarsimanerput angalanerup nuå-
nissusianut ilapigtutauvdluarsima-
VOK.
Kalåtdlit-nunåne sorssutérKat ilåt
„Skarven“ Akiliniliarnermc ingiat-
dlortauvoK, Akilinermut tulagkuvta
lvalåtdlit-nunånut uteratdlåsassoK a-
ngerdlariartuleruvta ornerKigkumår-
matigut. „Rink“ivdle radarcKaranilo
itissusersiumik ekkolodeKångitsup
Akilerngup sineriågut angalanigsså
isumangnånginerorKuvdlugo angala-
neK tamåkerdlugo Kujanartumik ilagi-
tineKarpoK angnertorKutauvdluaKalu-
ne. „Skarven“ip ilagitineKarncra Ka-
ngilinguane såkutoKarfiup Kinuvigi-
neKarnerminik påsingnigdluardlune
Danmarkime, nålagaunerssaKarfing-
minit akuerineKarneratigut pisinå-
ngorsimavoK. Akiliniliagssat autdla-
ngajalerneråne såkutoKarfiup liinuvi-
gineKarnermigutaoK tasamane imaK
tingmissartumik sikoKarneratigut mi-
sigssortipå. — „Skarven“imiutaoK
kaptajnløjtnant Per Grosfeldtimik nå-
lagaKartut unersiutigingitsorneK ajor-
naKaut. tåukununga atassumik uvane
Kuiagissarput taitsiardlara. „inuit"-
uko akilinermiut såkutunut taigutåt
tusarngardlugo tusarnerpatdlårunå-
ngitsoK —- „unataijut“nik (unatai-
ssut) såkutut taissarmatigik. umisåru-
tigissaraluari putdie Kuiagiuarsinara-
råt.
angalanigssaK nalinginåungingmat
uvane erKartorneKartutigut takutsiar-
sinauvarse tungånut upalungaersautit
angnikitsuinausimångitsut. Akil in i-
liarnigssaK autdlarnermit tikinermut
sivisunerpåmik Kåumat migssilior-
dlugo sivisussuscKarlugssatut naut-
sorssuneKarpoK. taimåitumik nautsor-
ssutigerérneK ajornångilaK „inuit"
nunaKarfé tikitagssat ardlaKartineK
ajornåsassut, tikitagssat unlngavfigi-
ngåtsiariaKartåsangmata. Pangnerlok
åma TasiussarssuaK ornigagssångorti-
ncKarsimangmata isumatusårnertut
tamåna oKautigissariaKarpoK. sujug-
dleK piniarfigtut nunaKarfiuvoK, åi-
pålo Canadame nålagkersuissut ang-
nertumik nutarterivifigilersimavåt.
taimaitdlunime uvdloK autdlarfig-
ssaK nagdliupoK, pingasiingorneK au-
gustip uvdluisa 15-iat 1956. uvdlåkut
Kulingiluångorå „Rink" „Skar\ven“ilo
Nup umiarssualivianit anitdlåuput
angalavdluarnigssamik aterfiortor-
pagssuarnit kigsåuncKardlutik-, asulo
silagik, seKinarik atorssauneK sordlu-
me isumavdluarsårlnartoK. nagguve-
Katit orniligkat sordlo nutsuissut.
maungale agdlagaK sujugdleK kigdlt-,
naratdlartigo, sordlo OKartartut na-
ngikumårmat...
M/s „Tikerau** i Danmnrksstrædct. - M/s „T.ikeråK“ Daiimarksstrædikortoiv
3