Atuagagdliutit - 04.07.1957, Side 3
kikut ukiune folketingimut ilaor-
Kårfigissavne OKitsorsiorfiuinångitsu-
me aulajaitdlutik tapersersuisimassut
KutsavigerKårniarpåka. nuanårutigåra
tapersersuinerup tamatuma mana ag-
dliartuinardlune kisa aussaK måna Ki-
nersivingme kujatdlerme Kinersinig-
ssaugaluaK pissariaerutisimangmago.
tamåna politikivnut tatigingnigdlune
isumaKataunertut issigalugo Kujåssu-
tigåra. taima peKatigigdlune suleKati-
gingneK susupaginiarneK ajornarpoK.
peKatigigdluarneKarsimavorme, nauk
isumaKatigingneK tamåna aserorniar-
dlugo sulissoKålugsimagaluartoK — pi-
ngårtumik avatånit.
naitsumik agdlagtugssauvdlune ang-
nikitsunut inigssaKångilaK, taimaing-
matdlo sulissutigissariaKarsorissåka
pingåmersiuinåsavåka.
nålagkersuinermut tungassune su-
liagssat. ukiut Kal.-nunåta 1953-ip
kingornatigut Danmarkimut ilauvfigi-
vigsimassai kalåtdlitdlo ilaussortaisa
folketingime suleKatauvfigisimassait
Danmarkip Kalåtdlitdlo nunåta ataKa-
tigingnerånut nakussagtissutausimå-
put. nunarput Danmarkip ilagivingma-
go suleKatauvdluarniartugssauvugut
danskiussuserdlo kalåliussusertut ag-
dliartorfigssarigsåmigssånik tuninia-
gagssaralugo. isumaKarpunga namag-
siniagssaK tamåna peKatigigdluta na-
magsiniarsimagigput, tåssa danskit o-
Kausisa iliniarneKamerat angnertu-
sarneKarsimangmat bømehavine, mér-
Kat inusugtutdlo atuarfine, åmalo ra-
diup atuagagssiatdlo kalåtdlisordlutig-
dlo danskisortut angnertusarneKarne-
risigut, kisalo ama danskerpåluit nu-
nasisimaneratigut, tåssa tamatumuna
aungmik nutåmik, piumåssusermik
nutåmik suleKatigssanigdlo tunineKar-
simagavta.
ajoraluartumigdle naligigsitauneK
grundlovip migdlisineKéngitdluinartu-
mik Kalåtdlit-nunånut tuniusimasså
kigaitsuinarmik iseriartorsimavoK. su-
le igdlua-tungåne nunatut anånaussu-
tut pissusermik tigumingningneK, ig-
dlua-tungånilo nunasiatut isumaKar-
neK angnertuvatdlårput; taimåipordlo
angnertutigut; åmale angnikitsutigut
uvdluiname atututigut. taimaingmat
måna ersserKigsartariaKarpoK: Kalåt-
dlit-nunåt Danmarkip ilagivigpå tau-
ssumatut pissagssaKartitaussoK, kalåt-
dlitdlo Danmarkip nålagauvfiane kiv-
fåungitsume demokratiskiussume i-
nugtåuput nangminerssortut. taimåitu-
mik Kalåtdlit-nuriåta inue Danmarkip
nunataisut avdlatut ingmingnut tunga-
ssutigut taimatordluinaK oKausigssa-
KartitaussariaKarput.
Kalåtdlit-nunåta Danmarkip ilagi-
ssaisut avdlatut nangminerssorsinåu-
ssusenalernigsså ukiune Kaningneru-
ssune anguniagagssatut sujunerfigissa-
riaKarpoK, tåssa atautsimut grundlove-
Karnivta tamatumunga pingitsailing-
matigut. kommunalbestyrelsit nålag-
kersuinikut aningaussatigutdlo nang-
minerssorsinaunermik pitugtorsima-
vatdlårnerat soraersikiartortariaKar-
POK.
folketingime kalåtdlit ilaussortait
agssuarineKartarput angnikitsuarKat
oKaluseralugit folketingip pivfigsså
ilångartertarnerardlugo. kisiéne tamé-
ko angnikitsuarKat Kalåtdlit-nunåne
nålagauvfingmit tigumineKartitdlugit
aningaussatdlo nålagauvfiup atugag-
ssaisa agdlagsimavfinitartitdlugit fol-
ketinge e.rKortumik tmåkuninga sar-
KumiussivigssatuauvoK. folketingimit
pérniaråine aulajangigagssat aningau-
ssatdlo atortitagssat aulajangertarne-
rat Kalåtdlit-nunånut nangmineK sa-
pingisamik nungniartariaKarpoK. tå-
ssalo imåipoK: suliagssat angnertut
nålagauvfiup tigummåsavai, angniki-
neritdle landsrådimut kommuninutdlo
nungneKåsåput.
tamagingnit, mingncrungitsumigdlo
kalåtdlit tunganit, isumaKatigissutigi-
neKarpoK kalåtdlit-nunåmiuvit Kalåt-
dlit-nunåne Kagfagsaivdlune suliner-
mut suleKatautineKarnerunigss&t. nu-
tångorsaineK atulermat atorfit tamar-
mik ingmikut iliniardluarfigisimassa-
riaKartutut issigineKalersimåput, ta-
matumalo kingunerisimavå kalåtdlit
Danmarkimit aggersitanik taorsersor-
neKarnerat. tamåna kalåtdlinut Kav-
sérpagssuarnut nikatdlutauvdlunilo
suliamik Kimagingnigkungnaersitsi-
ssusimavoK. taimaingmat nunavta i-
, nuisa piumassåt tåssa kalåtdlit tu-
nuartitaujungnaernigssåt, kisiåne su-
liagssanut kalåtdlinut Kagfagsautau-
ssunut suleKatautivigdlugit tiguneKar-
nigssait.
tamatumuna iluatingnartoK måna
åma anguneKarsinåusaoK: Danmarki-
mit suliartortitat ingmikut aningau-
ssatigut avdlatigutdlo ingmikut pissag-
ssarititanik årKigssussivigineKartaria-
Kartartut Danmarkimut Kalåtdlitdlo
nunånut aningaussartutaoKissut —
mingnerungitsumik måna ima itumik
permissioneKartarneK atorfilingnut 20
pct. migss. amerdlissutaussoK pissuti-
galugo — ikingnerulersinéusagaluar-
mata. tamatumane erKaerKuvara Sa-
valingmiut nålagkersorneKarnerata
Kalåtdlit-nunånut nalerKiutdlugo Ka-
noK akikinerutigissusia.
inutigssarsiornerme aningaussar-
siornermilo ingerdlatsineK nunap inui-
sa pigssaKamerånut tungaviuvdlune
ima pingårtigigame suliagssane sag-
dlersaussariaKarpoK. pissariaKarpoK
sianigerKusavdlugo kalåtdlit landsrå-
diat inutigssarsiortuilo peKatigit, ig-
dluatungånilo grønlandsministeria nå-
lagarssuitdlo den grønlandske handel
isumaKatigmgingmata, tåssa uvagut
måne pingårtinerpaugavtigo kalåtdlit
tunissaisa akilerdluarneKarnigssait,
månalo akiussut mikivatdlårtutut issi-
gigavtigik. uvanga nangmineK pakat-
sissutika tamatumaninerusimåput, tå-
ssa ingerdlatsinerup tungavitoKå måna
aporf igiuåinarsimagavtigo: Kalåtdli-
ngOK nunåne inutigssarsiornermut tu-
ngassut ingmingnut napatisåput. su-
kutdlunit inoKatigit ikiuineratigut tu-
nissat akisa Kagfagtinigssåt akueriu-
maneKångilaK. kalåtdlit inutigssarsior-
tuisa tunissamik amerdlinerinåtigut a-
ningaussarsiatik amerdlisisinauvait.
isuma tamåna nangmineK ajungika-
luarpoK, kisiåne-una inoKatigingnut
ima ikigtigissunut sordlo kalåtdlinut
iluaKutåungivigsoK. tåssame imaing-
mat: kalåtdlit aulisartut piniartutdlo
savautigdlitdlo tusintit ardlaKångitsui-
nånguvdlutik avdlanik ikiorneKaratik
autdlarterKåmermingnit ingerdlatsi-
nerme sanånilo nutåne akigssaiauter-
pagssuit akilersornere tamåkualo er-
niarpagssue akilersugagssarissarait. i-
nutigssarsiornerme sutdlivit akisoKi-
ssut, ukiut nutångorsaivit atutilerne-
réne sulissut Danmarkimit aggersitau-
ssut atordlugit sanåt, kalåtdlit inutig-
ssarsiortuinit akilersorneKarput akig-
ssaiautaussutdlo erniait akilersorne-
Kardlutik, åmalo ingerdlatinerat ase-
rutsailineratdlo akilersorneKardlune,
taimåitordle inutigssarsiortut tåuko o-
KausigssaKaKatautineKångingajavig-
dlutik. tåssame nålagarssuit den grøn-
landske handele styrelsesrådilo kisi-
mik OKausigssaKarfigingnigtuput. pi-
ssuseK tamåna eKungassuvoK, naugdlo
ajornakusoruteKarsinaugaluartoK suli-
ssutigissariaKarpoK kalåtdlit inutig-
ssarsiortuisa kalåtdlitdlo landsrådiata
inutigssarsiornerup sujulerssorneKar-
neranut aulajangissussumik suniute-
Kalernigssåt.
åma måna inutigssarsiornermut tu-
nissatdlo akinut politike avdlatut år-
KigssutariaKarpoK, imåinguatsiaving-
mat aulisarnerup pingårnerssåta (så-
rugdlingniarnerup) nunanutdlo avdla-
nut tuniniagagssanik tunissagssiorne-
rup nunap inuisa amerdliartomerånut
aulisarnermilo såkutit (pujortulérKat)
amerdliartornerujugssuånut nalerKU-
tumik agdliartungineranut pissutaoKa-
taussoK. tamåna 1955-ime tunissat aki-
sa Kagfangneratigut pitséngumisima-
galuarpoK, naluvarputdle KanoK agti-
gissumik. imåisorinarpordle: avguaKa-
tigigsitsigåine 'inutigssarsiortut atau-
siåkåt nangmagåt OKimaitdliartortor-
dlusoK, akigssaiautitdlo ilunårutinit
péråine iluanårutit agdliartunginga-
jagtut.
akitigut politike tamåna måna tikit-
dlugo atortoK pissutausorinarpoK a-
ngatdlatit anginerussut kalåtdlit auli-
sartuisa sårugdlingniamermut ator-
dlugit akilersinautitdluångingmatigik,
atorneruvdlugitdle iluanårutauneru-
ssunut, sordlo rejerniarnermut, åmalo
piniarnermut. taimåitumigdlo åmq a-
ningaussat angatdlatinut aulisariutinut
avatåne sårugdlingniamermut atusav-
savdlugit akilersinåugunångilaK. ta-
matumane KérarniarneK tugdlusima-
narneruvoK, tåssa akit måssa sule mi-
kigaluardlutik pitsaunerungmata.
åmalo taima akitigut aKutsineK pi-
ssutausimånguatsiarpoK nunavta inui-
sa inutigssarsiutitigut katitigaunerat
ukiune kingugdlerne eKussulivingmat.
ukiunime kingugdlerne aulisagkat a-
kisa Kagfangnerat 1955—:56-ime auli-
sartunut amerdlissutaugunaraluarpoK,
sulile aulisartut ikigpatdlårput. „Sta-
tistiske Efterretninger" 1956 nr. 69 na-
jorKutaralugo nangmingneK inutig-
ssarsiortut nunap inuinut avdlanut na-
(nangisaoK Kup. 14)
ministeriep filmudvalgiata kunge Frederik filmiliaritisimavå, filme taivdlugo „Danmarkip kungiafilmip
Lau Lauritzenimit sujulerssugaussup åssiliartaisa auna ilåt. kunge nulialo panitik ping asut i lagalugit uv-
dlormut ulapårutimik akornatigut Amalienborgime „såkutorKingnerit inerssuåt“ne titoKatigitarput.
erKarsautit
Kinersinermut
tunsassut...
3