Atuagagdliutit - 04.07.1957, Síða 21

MÉRSSTiVT tetøuagapmæe
Wolfgang Amadeus Mozart
. (nr.-mit kingugdlermit nangitaK)
tåunale Sydtysklandimut Frankri-
gimutdlo angalanera angalassarnerinit
sujugdlemit avdlauvoK. pakatseKåtå-
ginarpoK. mérauvdlune tusarnårtitsi-
gångame uitsatigineKartaKaoK. nipi-
lerssortartordle inersimalersoK tusar-
nårtitsigångat tusamårtut inigssaralue
KiterKusimåinartarput (tåssa kingug-
dlermik tassane angalanerane). nipi-
lerssortartututdle aula j angersimassu-
mik atorfeKalernigsse neriugivdluina-
raluagke sumilunit sujumungilå.
Parisimititdlunilo artornarnerpåmik
nalautaKarpoK: amå toKuvoK. tåssalo
ilitsorilerpoK igdlorpagssuaKarfingme
takornartame kisimitdlune. avdlatut
iliorneK sapilerame Salzburgimut u-
tertariaKarpoK tassane ærkebiskorpe
kivfartuterKigkiartordlugo.
Mozart åtavérupoK.
ukiune tugdliutune Mozart eKiasui-
ngårdlune eriniortusimavoK. eriniar-
pagssuit naKitertisimavai sonatit, no-
Kartiligssugagssat (klaverkoncerter)
symfonitdlo. Europame tamarme eri-
niortutut ilisimassaulerpoK, Salzbur-
gimile nikagiuarpåt. tamåna Mozartip
nåmaginarsinaujungnaerpå. kisalume
ærkebiskorpe nålagaujumatoKissoK
avigsårpå.
patsisaussoK månauvoK: ilåne Mo-
zart Wienimititdlugo KinuvigineKar-
poK nipilerssortitserKuvdlugo. Mozart
piumagaluaKaoK, ærkebiskorpivdle
perKungilå Salzburgimutdlo angerdla-
rasuåinarKuvdlugo. tamatumunale
Mozart tuniutinarniångilaK. ærkebi-
skorpiliariardlune soraerniarpoK, tå-
ssame kimutdlunit atanane (nålagar-
siorane) nipilerssortartungorniarame.
ærkebiskorpe ingnagtautigssåinångor-
dlune kamagpoK. agsorujutaK oKausi-
piluteréramiuk kivfaminut silåmut
isingmitdlugo aniserKuvå. taimaniku-
me-una nålagaK kivfardlo taimar-
ssuaK akuneKartartut. nauk Mozart
piginauneKangåmine pivdlugo tuså-
massarssuångorsimagaluardlune misi-
gissariaKarpoK ærkebiskorpip pissau-
neKangårtup såne KanoK nikagissauti-
galune.
operarssuit (opera: nipilerssordlune
issigingnågagssiaK).
Mozart WienimilerpoK kinguni-
nguagutdlo Konstance Weber nuliar-
tåralugo. taimane 26-nik ukioKarpoK.
ukiune tugdliussune eriniarpagssua-
KarpoK eriniarineKartarsimassut pit-
saunerpårtåinut nautsorssussaussu-
nik.
opera „Figaros bryllup“ (Figarop
katinera) erinioramiuk pingårdlune
tusåmassassutigilerpå. oKausertai imå-
narssuaK pingåruteKångikaluarput,
Mozartivdle eriniorsinåussuserssuar-
migut inugtaisa oscalugdlutik sarKU-
mersinerat sipoKalugo alarternarung-
naersipå.
Mozartip toKunerata kingornatigut
opera tåuna silarssuarme nunane ta-
mane tusintileriardlune atorneKarsi-
mavoK, Mozartivdle nangmineK su-
liarssuaK tåuna ingmånguåinaK akig-
ssarsissutigisimavå. åmalume akerdle-
rissaisa taimane sangmineKanumago
nivdlianerat pilugsinånginame taimalo
sangmineKarungnaersitdlugo.
tamåna Mozartimut agsorssuaK pa-
katsinarpoK, taimåitorme Prahamit —
Tjekkoslovakiap igdlorpagssuaKarfisa
pingårnerssånit — tugpatdlernartumik
tusaganarpoK. tåssamigoK „Figarop
katinera" uitsatigineKaKingmat eri-
niortua takujumaneKarpoK. mérKatut
nuånårtigalutik Mozart Konstancelo
Prahaliarput. Mozartip tåssaninine
nuånareKissaminik atorpå, operar-
ssuardlo tåuna atomeKartitdlugo diri-
gentiuvdlune nersualårneicarnerssup
nuånårutigineKangårneruvdlo atane.
Mozart taimarssuaK ajungisårfigine-
Kajuitsugame Kujåssutitut operalioru-
mavoK Prahap issigingnårtitsissarfia-
ne atomeKartugssamik, åmame utar-
KimårtitsiniångilaK. Kåumatit mar-
dlugsuit ingerdlanerinåne Kangale i-
nerérpå, operalo tåuna „Don Juan“-
imik atilik suliaisa tusåmassaunerssa-
råt. sule uvdloK måna tikitdlugo „ope-
rat operåt“nik taineKartarpoK — tå-
ssalo imåipoK: operat tåussuma su-
jornatigut kingornatigutdlo pilersitau-
simassut nagdlersimångilåt. Prahame
kingornalo Wienime tusarnårtitsissu-
tigineKarmat taigssåungiussartumik
sorssuarineKarpoic.
pitsuneK.
Mozartip pisugtoriartornigsså ilima-
narsinaugaluarpoK. operaliai tusarnår-
titsissutigineKarångamik ulivkårsima-
juåinaK ornigameKartarput, eriniailo
avdlat Europame tamarme nipilerssor-
neKartualerérsimåput. kisiåne pisu-
ngorsimångitdluinarpoK.
eriniai akilernerdlungneKartuarput,
amerdlanertigume atarKineKarnigssa-
ralua akigssarsiagssarigaluilo avdlat
pissarpait.
åmame Mozart Konstancelo aningau-
ssanik pårssineK sapersut. aningau-
ssauteKalerångamik uvdlumininguane
nungorérarait. tauva åtarsissaicåtåle-
rarait pigissatigdlunit ugpemarsau-
siutdlugit atorniartarfingnut sågfi-
gingnigtardlutik. Mozartip ikingutaisa
ilåt oKalugtuarpoK ilåne iserfigisimav-
dlugit Mozart Konstancelo inimingne
Kianartume Kitigssuatårtut Kiaerser-
niardlutik — Kissugssarsiutigssaeru-
torsimavdlutik.
Mozart uvdloK nåvdlugo erinioru-
sungnerujuaraluardlune avdlatut a-
jornartumik nipilerssornermik iliniar-
titsissariaKartarpoK noKartiligssor-
dlunilunit tusarnårtitsissariaKartar-
dlune. taimale inunerata singnakilår-
tipatdlårdlugulo Kasuersårtingipat-
dlårpå.
taimatut ilungersuanarpatdlårtumik
torKigsisimångipatdlårtumigdlo inune-
rata Mozart perKigungnaersikiartorpå.
nungutdlarsautaisa pingårnerssaråt a-
kerdlisa issornartorsiorpatdlårnerat
malerssuiuarneratdlo. singagingnigtai-
sa akornusersorniartuarpåt pisinauv-
fingmikutdlo ajoKuserniartuardlugo.
Mozart 30-t sivnerdluåinardlugit u-
kioKalerame perKigungnaerérsimavoK
sianiutailo pissusigssamigtut ikung-
naerérsimavdlutik. nukinge sumutsiaK
atorsinaujungnaerput.
nipilerssornerup mesteria.
tupigingineie ajomaKaoK — ilame på-
sigssaunane — ukiume toKorKajauler-
fingmine atoruminaitsorsioraluaKalu-
ne, pitsugaluaKalune tapersersorneKå-
ngikaluaKalunilo Mozart eriniortar-
mat, tusarnersorssuarnik inunermik
nuånårutigingnigtutut nipeKartunik.
eriniarssue tåssaujuarumårput silar-
ssuavtine inuit pigisinaussaisa akisu-
nerpåt erdlingnarnerpåtdlo ilarpiait.
operaliaisa kingugdlersåt „Trylle-
fløjten" — Kardlortaut angékuaut —
toKungaj alerdlune sångitdlerérdlune
eriniarisså Kimåssusermik, nuénårpa-
lungnermik nagdliutorsiorpalungner-
migdlo påsissaKarfiuvoK — åmame to-
Kungaj alerame eriniai avdlat piner-
ssusermik nuånårnermigdlo ulivkårsi-
maneKartutut iput.
Mozart eriniortamermigut påsine-
KarsimavoK asseKångitsumik erinanik
erKaimangnigsinauvdlunilo tusarKui-
sinåussuseKartoK. tusancugaKartinane
eriniordlune nusiorusugtångilaK. tai-
mailiorneK nuanaringinamiuk nusior-
navérsåratdlartarpoK, Karasåle kipi-
sångitsumik erinanik tusarKuiuartu-
vok. siningmine, nerinermine iliniar-
titsinerminilo — agdlåme akunigtar-
fingmut nakatariarångame (kegleria-
rångame) — tusarKuiuartarpoK. torru-
tinartariaKalerångat tåssånguåkut nu-
siorarå, eriniorssuardlune sugssåki-
gagssåungitsunik.
symfoniliane kingugdlit pingasut
taimåituliaminit tusåmassaunerpau-
ssut sapåtit akunerisa Kavsigsungui-
nait ingerdlanerinåne agdlagsimavai.
„Don Juan“imut sujuleKutsiussane
(Ouverture) unuame agdlapatdlagsi-
mavå operap tåussuma tusarnårtitsi-
ssutiginigsså aunaralåkasingortOK.
Mozartip tonunera.
1791-ime aussaugå Mozart 35-narnik
ukioKardlune toKup ungasigungnaerå-
ne malugaoK.
uvdlut ilåne tupingnartorsisimavoK.
isertugssaK taima itoK ilimaginago a-
ngut takornartaK kalerrérKångivigdlu-
ne Mozartip inånut iserpoK. kinarpa-
KarpoK nivdlitdlånguaranilo agdlagaK
naKissusersimassoK Mozartimut isaut-
Vil I ha’ en penneven?
I sidste nummer af „Grønlandspo-
sten" fortalte vi jer, at bladet har
modtaget en stabel breve fra piger og
drenge i Danmark. Brevene er kom-
met gennem det store dagblad i Hjør-
ring, „Vendsyssel Tidende", og de er
allesammen fra børn, som gerne vil
skrive sammen med en grønlandsk
pige eller dreng.
En del af brevene er allerede afhen-
tet på redaktionen, men med sidste
skib fra Danmark fik vi endnu en por-
tion, så vi har stadig en del liggende.
Skriv til Grønlandsposten, redaktio-
nen, Godthåb — så sender vi et brev
fra Danmark, så længe vi har nogen.
Det er før set, at en sådan brevveks-
ling har ført til venskaber for livet og
til, at de to pennevenner har besøgt
hinanden i ferier — selv om de bor
langt fra hinanden.
dlugo. Mozartip angmaramiuk periat-
dlarå toKussorsiussiaorKUssissutaung-
mioK-una — tåssa eriniaK erinarssor-
neKardlunilo nipilerssorneKartugssaK
toKUSSumut erKainiutauvdlune. erKU-
méKutigigujålo kimit pinera atsiorsi-
mångingmat kimutdlo tungatitaunera
oKautigineKarane.
akuerssisanerdlune nangåmersutsia-
rérame akuerssinarpoK — ivnaralag-
dlo tikiunermisut påsisitsinane aso a-
nivdlune.
Kåumatine tugdlerne imissut sulia-
riniartitdlugo Kulåkériartuinarpå to-
Kussorsiusiane tåssaussoK nangminer-
minut atorneKartugssaK.
Mozart toKorérsimalermat aitsåt på-
sineKarpoK takornartap kiussusia, ku-
ssanaitdliuvigsortoKarsimagame. tå-
ssagoK-una angutip pisup nersorKutup
nulé toKorérsimassoK encainiardlugo
toKussorsiumik tusarnårtitsiniardlune
perutdluliornera, toKussorsiut tåuna
nangmineK eriniarissussåmiarsimaga-
miuk. taimåikamile-una kiussutsimi-
nik issertuiniarpatdlårsimassoK.
Mozartivdle inumersusangånginera
erKukiartuinarpoK. sångitdligalugtui-
narame decemberip 5-iåne 1791 toKU-
vok. toKunigssaminut nal. akunere ar-
dlaKarungnaersivdlugit eriniane ivna
suliarå, iliniartitame ilånut nusiortit-
dlugo — eriniardle iningilå.
uvdloK Mozartip ilissauvfigsså Kon-
stance nåparsimavoK. ikingutait Kav-
sikåtåinånguit Kaniuiput, iliveKarfi-
liartitdlugitdle nivtaitdlermat ikingu-
tait Kanissigaluit åma utinartariaKar-
put.
taimailivdlune Mozart — åsseKå-
ngitsumik musikimut piginåussuseKa-
ngårsimassoK — pitsut akornåne pit-
soricit kisimik pineKartarneråtut ili-
vermut Kavsiutdlugo ilivigssamut ili-
neKarpoK. Konstance ajorungnaerdlu-
ne uvdlorpålunguit kingornatigut iler-
rata sumerpiaK ineranik påsiniaiga-
luarmat sumissusianik ilisimøngnigto-
KångilaK. taimatut Kujasuitsigissumik
nikanartigissumigdlo taimanikut wie-
nimiussut eriniortorssuaK ivna ilior-
figisimavåt.
Mozart inutitdlugo piginaunerssua-
nik påsingningnigssaK erKordlugo på-
singnigdluartutuausimassoK tåssau-
vok eriniortoK Haydn. nauk Haydn
Mozartimit angajugdliugaluaKissoK i-
kingutigitdlualersimåput ingmingnut-
dlo iliniarfigeKatigigsimaKalutik.
Mozart toKorérsimalermat aitsåt ki-
kut tamarmik Kåtulerput KanoK per-
Kéngitsigissumik erKumitsuliortusima-
galuartoK. toKuneranit ukiut 150-it i-
ngerdlaneråne tusåmassaunera agdli-
galugtuinarpoK.
(normume tugdlerme nasaoK)
Mozartip asassarKåne Aloysia Weber erinarssortoK ingiorå
22