Atuagagdliutit - 11.10.1962, Blaðsíða 30
Storstrømsbroen
septemberip 26-åne ukiut 25 Kangiuput ikårtarfigssuaK Sjæl-
landip Falsterivdlo akornåmtoK atorKårfigsiorneKarmat
■méncat atuarfidne geografime Dan-
mark pisitdlugo tusångitsårneic ajor-
parput ikårtarfigssuaK Storstrøms-
broen KeKertanik Sjælland Falsteri-
migdlo atåssuteKalersitsissoK. ikårtar-
fik tduna Europame ikårtarfit tang-
nerssaisa pingajoråt, taimalo Dan-
markime ikårtarfit tangnerssaralugo.
Storstrømsbroen 3300 meterinik taki-
ssuseKarpoK, tåssa kilometerit pinga-
sut meteritdlo 300. umiarssuarnik a-
tduneKarsinauvOK ikårtarfiup portu-
nersså 26 meterinik portussusenarmat.
ukioK 1937 septemberip 26-åne tå-
ssa kungiugalup Christiåp Kulingata
nagdliuvfiane ikårtarfigssuaK ator-
KårtineKarpoK. inugpagssuit 40.000
migssait Danmarkimit tamanérsut a-
toncårfigsiortitsineK najflvfigåt, kunge
Christiåt Kulingat Kutdlersaliutdlugo.
uvdloK tåuna silagigsorssflvoK serina-
rigdlunilo. nagdliiitorsiomermut nu-
nanit avdlanit ilaussoKarportaoK, tå-
ssa tuluit nunånit handelsministere,
tyskitdlo Kimugtuitsunik angalaner-
mut pissortat ilaungmata. såruna åma
Danmarkip nålagkersuinermut pissor-
tai tamarmik najQput. taimanikut
Danmarkime trafikminister Fisker
ikårtarfingmik angmaivdlune OKalug-
Pok, kingomatigutdlo klinge OKause-
KarpoK pivdluarKussivdlime neriug-
dlunilo ikårtarfigssuaK sujunigssame
siiniuteKardluarumårtoK. taimatut o-
KalugiartoKarérmat sujugdlermérsu-
mik bilerpagssuit tåsintit migssåne
ikårtarfikut ikårput.
bilit milliunigdlit
månåkut ukiut 25-t Kångiliput, tåu-
kulo ukiut ingerdlaneråne bilit millio-
velklædt...
i tøj fra
Gælder det drengetøj
forlang kvalitet —
FORLANG L. G.
S
GRØNLANDS INDKØBSRING */4
nit ardlagdlit ikårtarfik atorsimavåt,
taimalo inugpagssuit tåssunarKiisi-
mavdlutik Kimugtuitsunut ilauvdlutik
imalunit avdlatut. kalåtdlitaoK ikig-
tujungnaersut tåssunarKutarérsimå-
put, åmalo mérKat ardlaKaKissut
Storstrømbroen takorérsimalerpåt. a-
tagule KanoK ilivdlune ikårtarfik tåu-
na pingorsimanersoK tusalåriartigo.
imaKa pitsaunerussumik påserusug-
kugko Atlas tigoriaruk Danmarkivdlo
åssinga Kiiperdlugo, tauva arKit uvane
taigugagssåka nunap åssingane taku-
sinåusavatit, taimalo ajiinglnerussu-
mik påsisinåusavdlugo, s6k ikårtar-
figssuaK sananeKartariaKarsimassoK.
sujugdlermik KeKertat mardluk Lol-
land Falsterilo Sjællandip kujatåni-
tut takoriåkit. tåssångånit avangna-
mut ingerdlariaruvit Falsterip Sjæl-
landivdlo akornåne imaK Storstrøm-
men tikisavat. igdloKarfik Sjællandip
kujatånitoK Vordingborg naneriaruk.
tauva månåkut ikårtarfigssup sumi-
ssusia nanisinångorparput, tåssa Vor-
dingborgip kujatfnguanit Falsterimut.
imaKa Atlasingne Orehoved agdlag-
simångilaK, klsiåne igdloKarférångua-
mut tåssunga ikårtarfik ingerdlavoK.
ukioK 1884 Vordingborgip kigdli-
dlinguane KeKertånguamit Masnedø-
mit Falsterimut umiarssuarmik ikår-
tauteKalerpoK. ukiut pingasut Kångiu-
tinartut 1887-ime ikårtarfingmik sa-
naniartoKalerpoK. ikårtarfik pukitsoK
encarsautigineKarKårpoK Kimugtuit-
sufnarnutdlo atugagssatut titartarne-
Kardlune. titartagardle tåuna piviu-
ssungungilaK, nauk 1893-ime entar-
saut tamåna tåkutendgkaluartoK ta-
ma tumunåkutdlo Kimugtuitsunut
mardlungnik avKuserniarneKardlune.
sikångeratdlartitdlugo
månåkut Atlasit takorKeriartigo.
Falsterip kujaterpiåne igdloKarfik
Gedser fpoK. tåssångånitdlo åmordlui-
nangajak Østersøen Karssutdlugo i-
ngerdlaguvit Tysklandip sineriåne ig-
dloKarfik Wamemiinde tikisavat. u-
kioK 1903 avrcut tåuna sujugdlermér-
sumik umiarssuarmik ikårtåumik atå-
ssuteKalerpoK. taimaileriarmat agsut
avKutitåkut tåssåna angatdlåtoKaler-
Pok, amerdliartuinarmatalo Stor-
strømmikut ikårtarfigtårnigssaK agsut
kigsautigineKaririlerpoK. tamåna kig-
sautigissaK folketingip 1908-me ka-
terssunerane sarKiimiuneKarpoK. ikår-
tarfigssamutdlo sujunersutaussoK tå-
ssauvoK ikårtarfik pukitsoK Kimug-
tuitsuinarnut nautsorssussaK. 1910-me
sujunersutit ardlagdlit suliarineKar-
put, tåssanilo portusumik ikårtarfi-
liornigssaK sarKilmiuneKardlune. fol-
ketingip taimanikut taisisitsinerane
ajugaussoKångilaK, tåssa taisissut ta-
marmik 49-nik amerdlåssuseKarmata,
taimailivdlunilo KanoK iliortoKarane.
taisissugssaK atauseK tåssaussoK stats-
ministeriusimassoK Neergaard taise-
KatausimångilaK. ilane taisissugsså-
ngortutdlo sunauvfa sikåtoriartordlu-
ne anitdlangnerame, sunauvfalume
taimatut sikångernera kingorna sila-
tusårnertut issigineKartugssaK. taise-
Katausimagaluarpåme ikårtarfilior-
nigssaK akuerineKarsimåsagaluarpoK
imaKa, taimalo pukitsumik sanane-
Kartugssausimagaluåsavdlune, kingor-
na mikivatdlålersugssamik.
48 mili. kr. akeKarpoK
tamatuma kingorna sujunersutinik
ardlalingnik tåkutOKartarpoK, ilua-
migdle piviussungortiniardlugit sulia-
Sforsfrømsbroen assilineKarsimassoK
septemberip 26-åne 1937, atorKårfig-
siuinerme angatdlatit sujugdlit ikår-
tarfikortifdlugit.
rineKarnatik. sujunersutausut ilagisi-
mavåt imap narKata atåtigut suvdlu-
liornigssaK. aitsåt 1917-ime folketingi-
me sujunersutit sarKiimiutendngne-
Karput, tamatumånåkutdlo amerdla-
nerit portusumik ikårtarfiliomigssaK
kigsautigalugo taisiput. sivisumik o-
KatdlineKartarérmat isumaliut ki-
nguartineKaratdlarpoK. tamatuma na-
låne åma Jyllandimit Fynimut ikår-
tarfingmik atåssuteKarnigssaK sarKii-
merpoK, amerdlaneritdlo isumaKar-
mata Lillebæltsbroen Storstrømsbro-
mit pingåruteKarnerussoK Storstrøms-
bro nipangiukiartuinameKarpoK.
nipangiutivingneKångilardle. bilit
taimanikut Danmarkime amerdliar-
tuinarnerat kisalo nunanit avdlanit
umiarssuit ikårtautit atordlugit anga-
lassut Rødbymut Lollandimitumut
Gedserimutdlo Falsterimitumut tike-
rartut amerdliartuinarmata Stor-
strømmen Karssutdlugo ikårtarfilior-
nigssaK pingåruteKardluinartutut o-
Katdlinerit nutåt. kisalo misigssuine-
imerusuerdlunilo
inumarigsiatdlagkumassunut
rit autdlartiput. pingårtumik imap
narKata KanoK inera misigssorneKar-
poK. umiarssuit Kavsit tåssånarKutar-
nersut, ukiume sikoKartarnera av-
dlarpagssuitdlo ikårtarfiliornigssap
autdlartinginerane nalungerértaria-
Kartut misigssorneKarput.
tamdko ineriarmata ikårtarfiup Ka-
non issikonarnigsså titartarneKarpon.
tamatumundkut bilinut avnutigssatut
KimugtuitsunutaoK åma ingerdlaviusi-
nångortitdlugo kisalo cyklertunut av-
Kutigssanartugssatut suliarinenarpoK.
taimanikut 36,5 milliuninik akenar-
tugssatut nautsorssunenarpoK, 1937-
mile inerame 48 milliuninik akenar-
dlune.
ukiut sisamat sanavåt
1931-me titartagaK tåuna folketingi-
me saricumiuneKarpoK, tamatumuna-
lo akerdliussoKarane. 1932-me apri-
lime ikårtarfiup sananeKarnigsså nå-
lagkersuissunit akuerineKarpoK. ait-
såtdle 1933-me aningaussat tungaisi-
gut aulajangissartut ikårtarfiup sana-
neKardlune autdlartineKarnigsså na-
Tunaerutigåt. tamatuma nalåne tuluit
nunåne ikårtarfiliortartut ikårtarfig-
ssarssuaK sanajumavdlugo KinuteKar-
simåput, kisiånile sujunersutåt ilua-
rineKångilaK, aitsåtdlo avdlångorti-
terxårdlugo akuerineKardlutik, kisiå-
ne danskit sulissartuinit sananeKar-
tugssångordlugo, tuluitdlo savimernit
maskinatdlo atortugssat isumagissug-
ssångorpait. tauva suliaK autdlartine-
KarpoK. sujugdlermik imap narKanit
ikårtarfiup tungavigssai „ikorfat“ 49-t
cementimik sananeKarput, tåuko
„Christiani & Nielsenimit" sananeKar-
put. kingorna saviminerssuit ikårtar-
fiup tungavé ilineKarput, tåukulo Kå-
tigut avmisinigssaK Kimugtuitsutdlo
ingerdlavigssåt sananeKardlutik. tai-
matut suliarssuaK sukasumik ineriar-
torneKarpoK kisalo ukioK 1937 sep-
temberip 26-åne atorKårfigsiortine-
Karsinaulerdlune, ukiut sisamat sana-
neKalerKårneranit Kångiutut.
uvdlormut bilit 4620
uvdlumikut ikårtarfik KanoK ator-
neKartiginersoK kisitsisitigut takune-
KarsinauvoK. sujorna tåssa 1961-ime
bilit 1.683.000-t Storstrømsbroen av-
Kutigisimavåt. tåssa nautsorssoriaråi-
ne uvdlup unuavdlo ingerdlanerane
bilit 4620-t tåssunarKiitarput, imalunit
sekundtit 20-t Kångiiinere tamaisa
tåssuna bilertOKardlune. taimaingmat
ikårtarfik tåuna angatdlånikut pingå-
ruteKaKaoK. Storstrømsbro sule ini-
ngitsoK Lillebæltsbroen atorKårfig-
siorneKarpoK 1935-me, naugdlo ikår-
tarfik tåuna nåinerugaluaKalune
(1.178 meter) atåssuteKarnerme pingå-
ruteKarnera mingnerungeKaoK.
Danmarkime ikårtarfit ardlaKaKaut,
ardlagdlitdlo angmartartuvdlutik u-
miarssuarnit ingerdlavigineKarsinauv-
dlutik. ikårtarfit portunerssåt Lille-
bæltsbro 33 meterinik portussuseKar-
poK, tåssa umiarssuit angisut akomu-
teKaratik atåusinauvåt. taimatut ikår-
tarfiliorneK akisorssuvoK milliuner-
pagssuarnik akeKartardlune, kisiånile
nuname Danmarkimisut itume KeKer-
tårKanik ikerasangnigdlo peKaKissume
taimatut ikårtarfiliorneK ingminut
akilerdluarsinauvoK, pingårtumik bi-
lit atordlugit angatdléneK månåkut
atugaujartuinartitdlugo.
silarssuarme tangnerssagssaK
pilerssårut tugdleK Fynimit Sjæl-
landimut ikårtarferujugssualiornig-
ssaK Store Bælt Kulautdlugo sule ilua-
mik akuerssårneKarpatdlangilaK, nauk
tamåna pivdlugo isumaliutigssissumik
ikårtarfiuvdlo KanoK suliarineKarnig-
ssånik peKaréraluartoK. ikårtarfig-
ssarssuaK tåuna KaKugo piviussungu-
sagaluarpat silarssuarme ikårtarfiliat
tangnerssarisagaluarpåt, tåssa 20 ki-
lometer migssiliordlugo takissuseaar-
tugssaungmat. nautsorssutigineKar-
pordlo ukiut Kulit migssåne sanane-
KarsinåusassoK!
nanugo Danmarkimut tikikuvit
ardlåne Storstrømbroen aldkariar-
torniariuk, tikitdlugo sigssamit ki-
merdlordlugo suliap Kanon angiti-
gissusia aitsåt iluamik erssertar-
mat.
Karl Kruse
Penneven søges
Borgå, 17.9.62.
I’m a finnish giri and I should very
much like to correspondence with
boys and giris from Greenland. Now
I ask if You would help me. I cannot
find another way than to write to you.
I’m 15 years old, and I’m interested
in: music, singing, dancing, corres-
pondencing and sports.
I should be very happy, if you
would help me to get pen-pals in
Greenland.
Your sincerely
Tua Tornroos.
My address is following:
Tua Tornroos,
Mannerheimgatan 13,
BORGÅ, FINLAND.
miteK
miterarpålugssuit arnatik ilagalugit
ikardlualugssuit akornatigut inger-
dlaorput uiluancanik nerivdluarérner-
mik kingornatigut.
arnaviaK utorKatdlak ilaminit u-
kiualungnik utorKaunerussoK piarKat
ilåta aperå uvavtinut piarKanut misi-
ligtagaKarsimångitsunut OKalugtuag-
ssaKarpit?
åp, amerdlavatdlångitsunik OKalug-
tuarfigilårsinauvavse. taima oKar-
dlunilo sujumuinaK issigalune nipa-
ngersimåmersoriardlune OKalugtuar-
dlune agpisinarpoK. uvagut Kangar-
ssuardle ukiorparujugssuit matuma
sujornatigutdle Kalåtdlit-nunåne na-
jugaKartunut iluaKutaussorujugssusi-
mavugut, åmassunut avdlanut naler-
Kiutdluta amerdlasorujugssuartigut
inungnut iluaKutigineKartarsimavugut
neKigissusivtigut kågtunik Kårsitdlar-
titsissarsimavdluta, amivtalo atissari-
neKardlutik Kiassugssarpagssugalua-
nik ukiume iluaKusersuissarsimanivti-
gut tusåmaneKardluta, ilame ukiut
måkua sujornatigut niuvertarfingmut
tunissarineKardlutik aningaussarsiu-
tauvdluarsimåput, KipiliarineKardluti-
Fyrværkeri
Beklager vi ikke fremover ser os
i stand til levering heraf.
OLE s VAREHUS
Godthåb
ngoK Kiviuinångordlugit. uvnia ku-
ssanartartut angutiviartavta arna-
viaussugutdlo niancuvta aminik sinå-
kuserdlugit, tåssamigoK ila, kussanat.
ama kalåtdlit sujugdliarssuit ilar-
ssuat tusåmassarssuaK Tusilartumik
taissånguatsiarpåt inungorKårame su-
juaissavta ilåta amianik atissaKarsi-
mavoK, tåssamigoK mikingårame. tai-
måitumik iluaicutåussuserput pivdlugo
ukiut 1900-t autdlarterugtorneråne
inungnit silatunerussunit pencussu-
siorneKarsimavugut uvdlunik erniu-
lerfivta sujornanit ukiåkuanut erKig-
sisimatineKartalerKuvdluta. taimåitu-
mik uvagut umassunut pingårneru-
ssunut nautsorssusinaulersimavugut
tugdlusimårutigisinaussavtinik.
tingmissat OKalugtuarissait mérå-
nguit erKarsautigiguvtigit påsiniarsi-
git sut pisinångoruvse piniaricussåu-
ngitsut piniartåsånginavsigit.
ikinguterse Jeremias Poulsen, Nuk.
jutdlime allkutagssiaK
1961-ime jutdlip normoruane a-
likutagssiamik erKuiniartitsinerme
nunarput tamåkerdlugo nagsitsi-
ssoKarnigsså kigsautigisimagavtigo
kisame måna makitsineKarpoK, a-
kigssarsissugssatutdlo erKorneKar-
tut ukuput:
1. præmie 25 kr:
Elisa Knuthsen, Kap Dan, pr.
Angmagssalik
2. præmie 15 kr:
Jonathan Josef sen,
Fiskenæsset.
3. præmie 10 kr:
Marie Hansen, Cmanan.
aningaussat inugssåinut nagsiu-
neKarput.
FERD’NAND
Tæmmet
tyvstart
autdlajårpon
<S>
30