Atuagagdliutit

Årgang

Atuagagdliutit - 23.01.1969, Side 15

Atuagagdliutit - 23.01.1969, Side 15
encortunerpa ? einterisitsiniarneK: kisime inungnik eiriterisitsiniarnerup kingunerissånik ajornartorsiutit åssigingitsut pilersimåput: atugariligkanik sungiussisinåungi- neK, imerajungnen, isumåkut nåpautit, inusugtut pinerdlung- niakujungnere atuarfingmilo nålångisårnerit agdl.: nugterissuneK Jens Poulsen nalungilara atuagåraK tåuna sujor- nale sarxumersimangmat. åma nalu- ngilara igdloKarfingnut nugtertitsi- nermik issornartorsiuiniarnigssamut assigingitsunijj pissuteKartumik aju- kunartunga. igdluatungåtigutdle i- måisoråra nunavtine pissutsit pivdlu- git inuit kikutdlunit oxatdlisexatau- lernigssåt kigsautiginaKissorme angu- naviångikigput „ilisimassaligssuit" ki- simik „torratdlatanik" agdlagaxarta- ratdlartitdlugit. taissara kingugdleK pissutauvoK a- tuagåraK pivdlugo Kangalile agdlaga- Karusugtarsimanivnik xunuinarung- naerdlunga piviussungortitsinialemiv- nut. ama norgemiup Ottar Brox-ip agdlagå „nunaxarférxamit igdloxar- f ingmut? “ Kunusuitdliomialernivnut pissutaussunut ilauvoK. tamåkua sa- niatigut danskit avisine takunikuvara grønlandsrådip arxanex-åipagssånér- dlune atautsimlnermine (december 1968) oxauserisimasså, inungnik exi- tertitsineruvngox unigtitaunigsså kig- sautigineKångitsoK. — atuagårardle u- terfigisigo! erKarsautåinarssutdlaiKit kalåtdlit inoKatigit pivdlugit mini- steriap atuagårKiåne nr. 2-me taku- nguarujarpunåsit emarsautdinarssut- dlarmgsorssuit ingmingnut tatiginerat usoringitsugagssdungitsoK. dma atua- gårwtc åssersutauvoK pissortat dssigi- ssaisalo isumanik aulajangiussinardlu- tik avdlanik KanoK isumaKatigssarsi- utdlarKigtiginerånut (tamatumane i- sumaKatigssarsiariniameKartut td- ssåuput kalåtdlit inuinait tauvalo ka- låtdlit danskitdlo nålagkersuissue, a- tuagårarme dma inatsissartune avgu- åuneKarsimavoK) — måssa uvdluinar- ne misiligtagkat sut tamarmik pitsag- ssunginerdnik takutitsigaluartut. isu- maKarnaraluartomguna tamatumu- nga dssersutigssaKardluartitdlugo isu- mat pigiliutinagkat mianerssukaner- dlune ilagssarsiutigissariaKartut. atuagårxap atuarnerane ardlaleriar- dlunga umitsavigsortarpunga exiter- titsiniarnex, tamatumalunime ilåinå- ngue, mingnerpåmigdlunit nangånar- toxångitsutut issiginexartut misigisi- nausorigavko. angut sapitsoK taimaingmanuna Kalåtdlit-nunåne inutigssarsiutit tapersersornexarnig- ssåt pivdlugo sujunersutip inatsissar- tune sujugdlermérsumik oxatdlisigi- nexamera nuånåjatdlångitsornanga tu'sarnårsimagiga. tåssame taimane Hans Jørgen Lembourn sapisivigdlune oxalugtarfingmut xaxivox oxardluni- lo imaxa Kalåtdlit-nunane nugtertit- siniarnex månamut amerdlanernit i- sumaxatiginexarsimagaluarunilunit pissusigssamisuvigsutut oxautiginex ajornartox. nangminermigox isuma- xarxajåvox inatsisigssamut sujuner- sume § 1, ingm. 2. („ikiorsinexartit- dlugo anguniamexåsaox nunaxamex iluamérsox ineriartortitsiniardlunilo pissortat xanox iliusexarsimanerinut iliuserilerssågåinutdlunit nalerxutox") xajagssuarnerussumik oxausertalerta- riaxaraluartox pilerssårusiortut er- xarsautåinarssornerussut pissaunexar- patdlålernigssåt ingalangniardlugo. Lembournip isumå maligdlugo exi- tertitsinex månamut ingerdlånexar- nermisut ingerdlåinarsinåungilax. — Lembourninguåkuluk taimak oxara- luardlune ministeriusimassumut „pi- korimut" Carl P. Jensenimut ajoxer- terujugssuarpox iliniagagssaminik nåkutigingnigdluarnerorxuvdlugo ka- jumigsårnexardlune. hr. Lembourniv- ngox „nunaxarférxamit igdloxarfing- mut“ perxigsårtumik atuartariaxara- luarpå „exitertitsinerup xanox ilua- tingnautexartiginera" (Carl P. Jen- senip oxausé issuardlugit) takujumav- dlugo. ImaKagssaKångilaK dmame atuagårKame nangåssuat- dlangmrmik atautsimigdlunit taku- ssagssaKångilaK. atuagårax maligdlu- go aningaussartutigssat atomeKarsi- manerat pissusigssamisorpoK. dma piorsainiamerup sukassusia pissusig- ssamisorpoK. dma KanoK iliutsit inug- tut issigalugit nåpertuivdluartussutut OKautigissariaKarput. sumik sumik i- maKagssaKångilaK. onausertat malig- dlugit ingerdlatsineK nanordlo pissu- sigssamisortiginera silarssuarme nu- nane avdlane misiligtagkanit ugper- narsameKarput. misiarnanga oxartariaxarpunga ili- simassakitsugama takivatdlångitsu- migdlume agdlangniartariaxarama a- tuagårxame „ilumortorpagssuit" aker- dlilersinåungikivka. taimaingmat a- norgemiut Nordafarime pigissait kalåtdlinit tiguneKartariaKarpat ? Savalingmiune inutigssarsiornermik ingerdlataKartut kigsauti- giartuinaråt kalåtdlit peKatigineKarnerulernigssat — savaling- miormiut sujunersutigisimagåt Nordafarimik pigingneKatau- nerme norgemiut aningaussalissutait kalåtdlinit tiguneuasassut, åricigssuissoK Eiden Muller, Thorshavnime najugalik, agdlagtou „Politiken“ip Thorshavnime tusagagssiortua, åruigssuissoK Eiden Muller, avi- sime agdlagaKarsimavoK eruartordlugo savalingmiormiut Kalåtdlit-nunavta er- Kåne aulisarnerat. agdlagkaminut tungavigisimavå savalingmiormiut nunavta encane ukiune aggersune aulisarsinautitaunigssanik landsrådip savalingmior- miutdlo autdlartitaisa sivisumik atortugssatut ukiarme isumaKaligissutåt. agdlautigissap ilå Nordafarimut tu- ngassox ima ilaxarpox: — erxortumik oxåsagåine savalingmiormiut aulisar- tue kisimik aulisagkanik tunissagssi- orferujugssuarmut tåssunga pissa- niingnik tulåussuiput, norgemiut au- lisaxatigit atautsit mardlugdlunit ki- simik pissanik tulåussuexataungmata — norgemiut avatåne aulisardlutik ta- rajortigkanik niorxutigssiornigssartik Pileriginerunguatsiarpåt. (ilisimane- Kartutut Nordafar savalingmiormiunit norgemiunitdlo piginexardlunilo i- ngerdlånexarpox. åma ilisimanexar- Pox kalåtdlit aulisariutait Nordafari- mut tunissaxartalermata.) arxigssuissox Eiden Muller kna na- ngigpox: — taimailivdlune savaling- niiormiunut kalåtdlinutdlo aperxutau- lerpox Nordafarip ingerdlatitaunerane norgemiut pexatauginåsanersut. sava- lingmiormiut kigsautigigamiko kalåt- dlit aulisartue sulexatigivdluinaleru- ,rnavdlugit sujusingnerussukut suju- nersutigisimavåt Nordafarimik pi- Singnexatigigdlune ingerdlatsinerup nutåmik årxigssussiviginexarnigssåta anguniarnexarnigsså, Nordafarimik Pigingnexataunerme norgemiut ani- ngaussalissutait kalåtdlinit tigunexar- titdlugit, sornguname norgemiut nå- magtumik taorsivigalugit. sujunersutdle tamåna månamut a- nuerssårnexarsimångilax. tamatumu- nS& pissutaugunarpox norgemiut pi- Smgnexataussut Kangerdluarssorutsi- ingerdlatamingnik taimaititsiu- n'ånginerat. Savalingmiunile inutig- ssarsiornermik ingerdlataxartut kig- sautigiartuinarpåt kalåtdlit pexatigi- nexarnerulernigssåt. tamåna inga- ssaussiniarnerungitsutut pissusigssa- misortututdlo issiginexarpox — pissu- ligineruvdlugo norgemiut måna Nordafarimik pigingnexataunermikut duanårutåinarnik pigssarsiniarmata, aulisagkanik niorxutigssiorfik niorxu- ligssiagssanik pilersuexatauvfigingit- dluinardlugo! aulisagkanik aulisagkanitdlo nior- Kutigssianik pissariaxartitsinex ang- nertorujugssuvox taimåituåsavdluni- lo; niorxutigssiatdle pitsaunerujartui- narnigssånik piumassaxarnex tamane agdliartuinarpox. åma inuiaxatigit au- lisarnermik ingerdlatsivdluartut, ang- nermik tuluit, tyskit kitdlit, franskit spaniamiutdlo ukiunilo kingugdlerne malungnarnerujartuinartumik rusit japanimiutdlo xångerniussinerat så- kortupilorujugssuvox. inuiaxatigit tåuko savalingmiormiunit aningau- ssautexarnipilorujugssuput, aulisarni- kutdlo ingerdlatsinermingne angner- tumik nålagauvfingmit tapivfigine- xartarputaox. savalingmiormiut isu- måt maligdlugo savalingmiormiut ka- låtdlitdlo tamarmik amerdlångitsu- ngussut atautsimoraluarunik nunanut inugpagssualingnut aulisarnikutdlo i- ngerdlatsinerme angnertoxissunik a- ngussaxarfiusimassunut unangmig- dlersinaunerusagaluarput. savalingmiormiut ukiune aggersune Kalåtdlit-nunåta erxåne ingminut a- kilersinaussumik aulisartarnigssånut angnermik aulajangissusåput inuiaxa- tigit ingmingnut xångerniunerat Ka- låtdlit-nunåtalo erxåne aulisagkat pi- lerngunexarnerat. savalingmiormiut Kalåtdlit-nunåta erxåne aulisartar- nerat ukiut 50-ingajait ingerdlanerå- ne kigaitsumik ineriartortinexarsima- vox. savalingmiormiut pingårtumik sorssungnerssup kingugdliup kingor- na ungasigsuliartautinik nutålianik aulisariutitårtomiarnermingne ani- r.gaussarparujugssuarnik atugaxarsi- måput. nunat avdlat aulisariutaisa unang- migdlernerat agdliartuinartox pissuti- galugo savalingmiormiut ukiune ag- gersune angussaxåsagunik ungasigsu- mut aulisariartarnermingnik ineriar- tortitsinertik nangitariaxarpåt uvdlu- ne nutåne periautsit nalerxunerpau- ssut atortariaxardlugit. ineriartorner- me tamatumane kalåtdlit pexataunig- ssåt savalingmiormiut agsut kigsauti- gigaluarpåt, taimaingmatdlo isuma- xarput kalåtdlit nangmingnerdlo åssi- gigdluinarmik pislnautitaussariaxar- dlutik Savalingmiune Kalåtdlit-nunå- nilo, nålagauvfingme atautsime Inug- taunertik pissutigalugo. danskit inu- tigssarsiornermik ingerdlataxartut å- ma sulexatigingnerme atautsimutdlo ingerdlatsinerme pexatausinaugpata Kalåtdlit-nunåta avatåne aulisarnerup agdliartortinexarnigsså pissariaxartox sule isumangnåinerussumik pileriartu- sagaluarpox, inuiaxatigit takomartat „nukigtorssuit" unangminiamerat a- j ornånginerulisagaluardlune. takornartat Kalåtdlit-nunåta erxå- ne aulisarnerme pexataunerat ima angnertutigilersimavox kalåtdlit, dan- skit savalingmiormiutdlo isumaxati- gigdlutik ingerdlatsiniarnigssåt angu- niartariaxalerdlune. taimatut atautsi- mordlune ingerdlatsissoxaraluarpat uvdlumernit angnertunerujugssuarmik angussaxarnigssax ilimanåsagaluar- pox. måna kalåtdlit aulisartue ing- månguåinax sulexatåuput, danskit su- lexatåungitdluinardlutik. savalingmiormiut tupigusutigiuåi- narsimavåt sox danskit aulisartuisa i- nutigssarsiornermigdlo ingerdlatsissut Kalåtdlit-nunåta erxånut aulisariar- tarnigssamut taima tunuarsimårtigi- nerat. atausiåkåt kisimik taimailior- tarput — angnermik aulisagkanik nu- nanut avdlanut niorxutexartartox Claus Sørensen, Esbjergime najugalik, danskit ungasigsumut aulisariartarne- råne maligagssiuissussox, aulisariune „Hertha" savalingmiormiunik inugta- xartartox atordlugo! bornholmimiut kapisilingniartartut aussax Kalåtdlit-nunåta erxåne pini- arnerat xanox iliorneruvox nutåx, 1- maxa danskit aulisartuinik avdlanik kajumilersitsisinaussox — danskitdie aulisartue savalingmiormiut aulisariu- taisa angerxatåinik 300 tonsilingnit 500 tonsilingnut pigssarsiniartariaxå- såput Kalåtdlit-nunåta erxåne xéuma- tit aulisarfiusinaussut iluamik pig- ssarsivigiumagunikik. savalingmiormiut isumaxarput Ka- låtdlit-nunåta aulisagaisa iluaxutigi- niarnerine angnertorujugssuarnik a- ngussaxartoxarsinaussox. savalingmiormiut isumaxarput ilor- raup tungånut autdlariamerussox u- kiax måna sivisumik atassugssamik i- sumaxatigigtoxarmat, nålagauvfing- me atautsime inugtaoxatigingnex tu- ngavigalugo. — 1920-kune 30-kunilo „akiiiteru- jugssuartoxartaratdlarmat" kiname tauva isumaxanpa taimatut angussa- xartoxarumårtox? savalingmiormiut taimatut ilimasugsimångikaluarput! kalåtdlit åma taimatut ilimasugsima- gunånglkaluarput, danskitdlo oxar- tugssautitaisa taima pissoxarnigsså i- limaginginerpausimåsagunarpåt. kerdlilersuiniamex pinago atuagårxa- me erxartornexartut ilait pivdlugit xularnera nangåssorutigissåkalo nait- sumik oxautiginiaraluåsavåka. tama- tuma saniatigut Ottar Brox-.ip agdla- gå taerigara unersupara. nalungisavtitut pilerssårutit suju- nertåt tåssauvox kalåtdlit ajorssaute- xångineruvdlutik, aningaussarsivdlu- arnerussardlutik sujunigssarigsårne- ruvdlutigdlo inulersinaunigssåt. iliversiut! ajorssautexångineruvdlune aningau- ssarsivdluarnerussardlunilo inulernex. — sordluna inoxatigit sulivfigssuaxar- nermik nåpautexartut pilerssårutit maligdlugit anguniarnexartut aitsåt „pissusigssamigtut“ ingerdlasinaussut inugtut inunex atugardliornarnerug- pat. uvdlumikume nugtertitsinerup kingunere aningaussautexarnermut pinatik uvdluinarne „inugtut atuga- rissanik" åma „kulturimik“ taissag- kavtinut atassut takussalerérpavut. tåukua ersserxingnerssait tåssa atu- gariligkanut sungiussiniartugssauga- luardlune ajornartorsiutinik tainexar- tartut angnertusigalugtuinartutut i- tut: imerajungnex, isumåkut nåpautit, inusugtut pinerdlungniaku j ungnere, atuarfingme nålångisårnerit il. il. — dma ima OKarusungnarsivoK: iliver- siut (Kavdlunåt avisiliortut ilait uva- nga „miag gulut" nik taerusungneru- ssåka) periarfigssaKaliatdlagdlutigdlo erKarsautåinarssomeruvdlutik piler- ssårusiortunut isumaKatauvdlutik mi- aggortartut tamatumale pexatigisså- nik ua muna Kimatsagsimåpilungår- dlutik „Kalåtdlit-nunaniåsit aulåkag- tunguput“ KuleKutsiutdlugo agdlag- tartut imana erKarsautigilårtariaKara- luarpåt aningaussarsiomikut inger- dlatsiniarnerup inoKatigingnermilo a- jornartorsiutit pilernerisa ingmingnut atåssuteKartarnerat. avdlatut oxautigalugo: anguniagau- ssox — Kalåtdlit-nunane pivdluarne- rulernex pingårtumigdlo inoxatiging- nerme atugarigsårnerulernex — kisi- viat issigigåne oxarnex ajornangajag- pox pilerssårutit sujunertap angune- xarneranik kingunexarsimassut. nauk nåpertuivdluarneK? sut tamaisa såkugalugit „igdloxar- fit sikujuitsumitut" tatdlimat piorsar- niarnexarput. Kalåtdlit-nunåne inu- tigssarsiutinik tapersissarnerme inat- sisigssamut sujunersut avdlångortine- xarnane atulersitåusagaluarpat (xa- nortox taimåingikile!) aningaussar- pagssuit Danmarkerpiamit nunavtinut kuiorarnexartut atugaunerat sule ig- dluinarsiornerulerumårpox. åle atua- gårxame nåpertuivdluarnex taigorne- xartox. nåpertuivdluarnex sunauga- me, åma kia pissune aulajangersima- ssune nåpertuivdluarnerup sunera au- la j angersinaugamiuk! åma inuit naligigsitaunerånut nå- pertututut issiginexarsinaunerpa nu- naxarférarmiox pivdluardlune inuler- sinaujumavdlune 10.000 kruninik inu- tigssarsiutit tungaisigut tapersissar- fingmit taorsigagssarsiniartox itigar- tinexarpat, måssa nunarxatå pilersså- rusiortut oxartarnerat maligdlugo „si- latunerussox" taimaingmatdlo igdlo- xarfingmut nugterniartox amerdlani- piloru j ugssuarnik aningaussartutigi- nexartox. nunaKarferKane unlnartut atale tugpatdlerit — nunaxarférxa- ne uninartut puigornexångitdlat! a- tuagårxap naggatåtungåne agdlagsi- mavox „xanox iliusigssat åssigingit- sut aningaussartorujugssuarnane nu- naxarférarmiut uvdluinarne inuniar- nerånik oxilisaisinaussut erxarsauti- ginexarput. sordlo taorsigagssarsiat a- kikitsut igdlunigdlo iluarsainigssamut tapissutexartoxarsinaunigsså erxar- sautiginexarput. åma ilimanarpox inu- tigssarsiutausinaussut aningaussartu- tauvatdlårtugssåungitsut tapersivigi- nexarsinaujumårtut, s. i. sanålungne- rup angerdlarsimavfingnilo piliorti- ternerup (husflid og hjemmeindustri) ikiorsernexarnerisigut“. — fimame nu- naxarférarmiut piniartut aulisartutdlo akungnagtorfingmikut tapertatut inu- tigssarsiutigisinaussagssåinik xangar- ssuardle pilersitsiniartoxalerérsima- ssariaxaraluarpox. måna OKaluinarnane Kanon iliorto- KartariaKalerpoK, nålagauvfigdlo inuit atugarigsålersinigssanut ingminut pi- ssugssångortisimangmat inuit „eui- terfigssianut" nugkumångitsut ikior- serneKartariaKalerput, tamåna pisi- naugpat aningaussartutit nugtertitsi- sagåine atugagssaussugssaugaluanit mingnerussut atordlugit. atuagårxame ardlaleriardlune er- sserxigsarnexarsimavox igdloxarfing- miut ilisimassatigut, kulturikut inu- tigssarsiornikutdlo ineriartornigssa- mut periarfigssarigsårnerujugssussug- ssaussut. peKatausinaulersitsiniarneK åma uvanga isumaxarpunga ilini- ardluarsimanex amerdlanertavtinut pitsauneruvdluinartox. ingmikutdlo pingårtitdluinagara unauvox iliniar- nex inunermik pisunerussutut nuåner- nerussututdlo oxautiginexarsinaussu- mik nagsatalik åmalo ingmut avata- ngissinutdlo påsingnigdluarsinauneru- lernermik kingunexartox; tamåkule tåssåungitdlat atuarfiliortiternerup i- liniartitauneruvdlo angnertusarne- xarnigssånik kigsautit pissariaxartit- sinermigdlo erssersitsinerit tutsiune- råne piorsainerme suliaxartut tungå- nit sagdliutinexartartut. pingårtine- xarnerussut tåssaussarput „inoxatigit" imalunit „inutigssarsiutit" pissaria- xartitsinerat. inoxatigingnermile nå- pertuivdluartuliomex taimågdlåt tå- ssaunerpa inuit iluanåmiuneråne aki- mangniunerånilo amerdlanerpånik pe- KatausinaulersitsiniarneK. inutigssarsiutinik tapersissarnerme inatsisigssamut sujunersut månåkut inatsissartut udvalgiåne suliarinexar- pox. oxautigitsiamexartartut malig- dlugit ardlalingnik avdlångutexarti- taunigsså ilimanarpox, pisångatigi- ssagssardlo unauvox avdlångutai nug- tertitsinermik inutigssarsiornermigdlo ingerdlatsinermut avdlångutinik uva- ngåtaox isumaga maligdlugo pissaria- xalersimassunik kingunexarumårner- sut. ministeriarmiut kalåtdlit inuiaxati- git pivdlugit atuagårxiat pingajugsså- nik piarérsaissut tusartarpara. auli- sarnikungox ingerdlatsinermut tunga- ssumik. neriugpunga sujuliminit mar- dlungnit „uvagut kisivta ilisimavar- put“mik nipexånginerulårumårtox. Jens Poulsen FOTO. FOTO. FOTO Film fremkaldes Farve og sorthvid Arne Jensen . Box 624 . Esbjerg De, der tænker lidt længere, vælger Renault 16... Renault-forhandler Tage Schjøtt B. 500 . NarssaK Telegramadresse: Schjøtt, Narssax. 15

x

Atuagagdliutit

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Atuagagdliutit
https://timarit.is/publication/314

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.