Atuagagdliutit - 02.12.1981, Blaðsíða 28

ilagit Kupernerat / Kirkesiden
erKainiutimininguaK
ajoKiunerup Knud Kristiansen-ip
ukioK-måna augustip nålivingne-
rane toKunera ungasigdlisorina-
raluartOK, ungasingitsukut Umå-
niarnera iluagtitdlugo nulia erne-
ralo angajugdleK OKaloKatigilår-
simariaravkit mauna emainiuti-
mininguamik agdlagaKalasau-
nga. méraunivnitdle Kunute tuså-
magaluardlugo angnertunerUssu-
mik ilisarisimasimångilara, nauk
ilagingne suleKataulerama mérai-
sa ilait åtaveKarfigissarsimagalu-
ardlugit. aitsåt 1975-imit 1978-ip
tungånut Umåname nunarKati-
gitsiarsimavara. ukiunile tåuku-
nane utorKalissartut ilarpagssue
åssigalugit ingminut (piginåu-
ssutsimigut) kingoralerneK pissu-
tigisimagunardlugo isumamigut
perKigpiarungnaersimavoK, nauk
timimigut sule pemigsorinara-
luardlune. sordlule inusungnermi-
ne plssagterugtornerminilo ang-
nertunik nåmagsissaKartarsimå-
ngitsoK. — atagule nuliata Bolå-
tap uvime sulinerane tapertauv-
dluarsimassup manalo 77-inik u-
kioKalerérsimagaluardlune eraai-
matdlarKeKissup uviminut tu-
ngatitdlugit erKartugaminingue
tiklnariåsagivut.
Kunut 1921-me Uiniarfigssuar-
me inerame Kåumatit Kulailuat
UmånamåmaratdlarpoK. 1922-
me aprilip 5-iåne Thuletomamut
pemårpoK. taimane ajomersuiar-
tortitap siugdliup Gustav Olsen-
ip kingorårsissugssåtalo Jens Ol-
sen-ip nikilernerisa naligåt. uper-
nåK tamåna tåvane palasenångi-
lan palasitågssardlo aussan tåu-
na sikorssuit akornutigalugit å-
ngusinausimångingmat sivisu-
mik tåvane kisime iliniarsimassu-
tut sulivoK. kisimlnerata nalåne
Frederik Ballep agdlagfigisimavå
kuisimångikatdlartut amerdlane-
russut najorKUvdlugit. taima per-
KuneKariarame ornuanut (nuna-
Karfingnut avangnardliunerussu-
nut) autdlartariaKarsimavoK.
1924-me umiarssuarmut ilauv-
dlunga uvinigkiartordlunga tå-
vungnarama aitsåt ukialerdlune
sikungmat uvigssara tikipara no-
vemberivdlo 30-åne Kunutdlo ka-
tipugut Knud Rasmussen-ip ig-
dluane. tåvunga pivunga ilanuta-
rit 26-t kuisitugssaussut. ukion
tåuna Kunut ThuletorKame jut-
dlisiortitsivoK, palasilo Ornuane.
ukiortåp anaguane katernårpå-
lugssuvdluta Agpatigordluta
Kiatangmut ingerdlaordluta ma-
nilarsioravta tåssa kisime igdlar-
palårssuan. Kunut Kiatangme
nålagiartitserérmat K’eKertar-
ssuarmut (Herbertø) ingerdlavu-
gut tåssanitdlutalo jånuårimit
måjip autdlarnautånut. tåsså-
ngånit K’ånåmut ikåravta palasi-
kutdlo nunarnatigilerpugut. feb-
ruårime tikemårnivnut atassu-
mik kuisitugssat onautigissåka
Odåkut igdluåne kuisiput. uper-
nariartornerane Gudåkut igdluat
KangerdlugssuarmltOK K’ånå-
mut nuneKarmat palasikut igdlu-
gilerpåt. igdlo tåuna nålagiarfiu-
ssardluniloatuarfiuvoK. åma uva-
gut igdlutåriaravta ukiut pinga-
sut K’ånårmiuvugut.
1928-me Nigerdlernut (nuna-
Karfit kujatdlit) autdlarpugut
maligterpagssuaKardluta. Umå-
nåkorsinardluta ingerdlaornivta
ilåne Ivnångarnup sineriåta ilåne
Putorssuarme silåinarme nålagi-
arnerput sule måna tikitdlugo er-
naissarpara. tåssame-una åma si-
lame nålagiaKatigingne alianåi-
tartoK. nålagiaréravta ingerdlar-
Kigpugut. nunagssavtinut K’e-
Kertamut pilerpugut iserfigssav-
tinigdlo naluvdluta. KujanaKaor-
dle tuperssuavut Kaleruarit pigi-
ssålunguavutdlo avdlat nagsa-
ravtigit. K’eKertamut pinivtinut
plssutaunerusimagunarpoK K’e-
KertaK Nigerdlerne inugtune-
rungmat. tikipavut ilaKUtarit ku-
lit sisamåinarnik kuisimassortag-
dlit. K’eKertamilersugut palase
agdlagpoK tusåsinaunanilo OKa-
lungnen sapingajagton Usuku-
tån kuisinigssånut ajoKersorniar-
Kuvdlugo. avdlatut ajornarmat u-
vanga ornama aulanera issigitl-
nardlugo Atåtarpumik iliniarti-
para påsinakånersumik Atåtar-
porsinaulersitdlugo. — 1928-mit
1931-mut K’eKertamipugut.
1931-me nunavnut Umånamut u-
kiartorpugut. 1932-me aussaugå
julime uteravta NiaKornårssung-
mut pivugut Knud Rasmussen-ip
misilerKungmago, sunauvfale ma-
ligtunermit nunagssåungitsoK.
1934-ulInartOK Kimagparput Sa-
vigsivingmut nugdluta. taimane
Kunup angajuata Isånguåkut ig-
dlorssuat isaternago Kimugser-
pagssuit uigulerigdlutik nukami-
ko issigissaK nuåneKaoK. Savigsi-
vingme ånoråminermik tupertår-
pugut. aputaermat Kunut igdlu-
liorpoK. 1934-mingånit 1937-mut
savigsivingmiuvugut.
itorput atuarfilingmut perusu-
lermat 1937-me Umånap palase-
Karfiane Ikerasangmut pivugut
arfinilingnik méraKalersimavdlu-
ta. ukian tamåna igdlugssavta
tomavigsså sanavå, åipåguanilo
inårsardlugo. taimanikume kisiå-
ne nangminen igdluliordlune. Ike-
rasangminivtine nunanarfigput
pinarnago Kunup UmånatsiaK a-
ngatdlavigissarpå. imautitdlugo
nunåkut ernerput angajugdleK i-
lagissarpå, sikutdlarångatdle Ki-
mugsimik iluarsarneruvdlutik a-
ngalassarput.
ukiut 15-it Ikerasangmériar-
dluta 1952-ime Upernaviup ernå-
miuisa ilåne Tasiussamut nupu-
gut, åsit igdlorput nagsardlugo.
tatsip sinåtigut igdlutåravta alia-
naitdluinarpoK. Tasiussamlnivti-
ne ajoKiunertut kujåmut TugsåK
avangnamutdlo Kuvdlorssuan ti-
kitdlugit angalassarpoK. taimani-
kutdle imernerssuaK misingnaré-
Kingmat atuarfingme inusugtut
katerssortitdlugit Blå-korseKar-
neK ernartortarparput, taimani-
kutdlume Blå-Kors Tasiussame
autdlarnerneKaréraluarpoK. —
nagdliutorssuit Kagdlilerångata
tugsiaKåtårtitsineK nuånarivdlu-
artarpå.
1965-ime soraerningorumav-
dlune akuerineKariarmat Umåna-
milerpugut. soraerningoréraluar-
dlune pisinautitdlune kingorår-
taussarpoK. kingugdlermérdlune
70-ilinigssane uvdlunik sisamanik
siorKUtdlugo Jutdlip uvdluane u-
nukut nålagiartitsivoK.
siusingnerussukut taisimassa-
riaKaraluardlugo puigutunerdle
pissutigalugo Kånginalersimassa-
raluara naggasiutigssavnut ilå-
ngutdlugo tåingitsortariaKångi-
sara ilångutilåsavara. 1959-ime a-
vanerssuarmiut ajoKersorneKar-
neråne ukiut 50-ingornersioriar-
tordlugit tåvungnaKatautitdlune
Kuvdlorssuarmit autdlaravtale
pujorsiulorsimavdluta Savigsivik
Kångersimalerdlugulo nunarssuit
erssertitilermata Kunute ilisarna-
rungnaeraluarpoK. nunatonar-
ssuit ilisariortuleramigit, umårig-
sivdlune Kanon ateKarnerinik o-
Kalugtutileramisigut issikuatigut
takuneK ajornarsimångilaK suli-
lerKårnermine angutitutdlo pi'
ssagterugtornermine ilurigersor-
nartorpagssuarnik pivdluarKU-
ssaunerpagssuarnigdlo misigivfi-
gissarsimassane takornigdlugit
nuånårtoK. — måna pérusimaler-
poK. ajonitoKarpagssuit, pingår-
tumik avingarusimanerussune
nalileruminaitsumik sulisimaga-
luardlutik angnertunerussumik a-
våmut sarKumisimångitsut av-
dlat åssigalugit angnertunerussu-
mik inugatdlarnermine péruner-
minilo perssuarsiutigineKångilaK.
sulivfigisimassainile (akornåne) i-
lisaringnilersimassugutdlo akor-
navtine angumut tåssunga Kujå-
ssutigssanartutut misigineK no-
KingneKarsinåungilaK.
km
Oqaluttualiat nunaanni
FABULANDimi
uumasut nutaat
Takoriakkit aajuku nanuaraq
Pelle aamma aapakaaq Arthur.
Taakku igalaanik gillersaa-
sartuupput FABULANDimilu
igalaat tamaasa qillersartarpaat.
Oqaluttualiat nunaanni
FABULANDimi najugallit
tassa uumasut quianartut,
katitigassat nuannersut
meeqqanut 3-niit ukiulinnut
aliikkutassat naammattorsuit.
FABULANDini poortani
tamani oqaluttuaqarpoq
atuffassissutissanik.
UGO
® Aqqit LEGO aamma FABULAND taaguutaapput kisermaatassatut akuerisat.
© 1981 LEGO Group.
28
Atuagagdliutit