Atuagagdliutit - 03.05.1991, Síða 7
NR. 49 1991
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
7
Nunatsinni timersor-
mermi sungiusaasuuneq
All.: Bent Petersen, Aalborg
4^ ~ jg
Bent Petersen: - Sunigusaasoqpingaaruteqaqaaq - kisianni-
li pingaarnerpaanngilaq.
Naammagittaalliuut
KNI’mut
Ammassalimmi
All.: KNI’mi pisisartoq
Nunatsinni sungiusaasuu-
nerup oqaluuserineqartara-
nilu allaatigineqarneq ajor-
mat sungiusaanerup pi-
ngaarutai eqqartulaarniar-
pakka.
Sungiusaasut sumiluun-
niit timersoqatigiifflmmi
suliassaraa akisusaaffigalu-
gulu sungiusaaneq/ilinniar-
titsineq, aqutsinerlu.
Sungiusaanermi pingaar-
nerpaavoq piareersarneq,
tassani eqqarsaatigaakka
ullormi, sapaatip akunnera-
ni, qaammammi ukiumul-
luunniit sungiusamerup pi-
areersarneqarnera taavalu
taakkua ingerlannissaat su-
ngiusarnermi.
Sungiusaanerup piuma-
saraa aqutsineq, aqutsillu-
arnerlu amerlanernit nalu-
neqanngilaq sunniuteqarlu-
nilu malunniuteqartartoq.
Pissuseq
Sungiusaasup sungiusaa-
nermini sungiusakkani sun-
nertarpai, taamaattumillu
sungiusaasup ileqquni nu-
annertumik malunnaate-
qartumik imaluunniit ma-
lunnaateqanngittumik
angusaqarfiunngitsumik
sungiusakkaminut tutsis-
sinnaavai.
Taamaattumik sungiu-
saasumut pingaaruteqarlu-
innarpoq sungiusaanermi
sungiusakkanut qiimanis-
saq malunnaateqartumillu
angusaqarfiusumik sungiu-
saanissaq taamaattumillu
nuanniitsut ningorsimania-
laarlugit.
Malunnaateqartumik nu-
annertumik sungiusaaner-
mi makku ilisarnaqutaap-
put.
-Sungiusaasup sungiu-
sakkani tamaasa immik-
koortitaqamani akuerai, ta-
manut isumallualersitsillu-
Ila sooq qallunaat paasiniar-
paat Grønland-imi kikkut
ingerlatsisuunersut. (Kiaa-
na nunaa).
Uanga isumaga malillugu
Danmark ukiuni 200-ni pe-
riarfissaqarsimavoq iniut
nunaat inuiaqatigiinnit qa-
noq inooriaaseqartunit na-
jorneqarnersoq paasinias-
sallugu.
Aamma nalornigunik
Danmark-ip upperisarsior-
nikkut aallartitarisimasami
inuit pillugit allagarisimasai
qupperneqarsinnaapput
soorlulu aamma ernerata
inuiaat inooriaasiat peror-
saariaasiat inoqamminnut
qanilaarnerat asanninnerat
allaaserisimagaat. Naatsu-
mik Danmark-imut erseq-
qissarlara kiap nuna pigine-
raa imaluunniit kikkut nu-
na najorneraat tassa inuiaat
kalaallit (siornatigutuatsin-
nut inunnit taagorigut).
Una aallaassutigiinnar-
paa inuit inuiannit allanit
sunnerneqarsimavugut.
ni tamanullu tatiginninnil-
luni.
-Ajoqersuussilluni/ilitser-
suilluni siunnersuillunilu.
-Sungiusakkani tamaasa
qiimmassartarlugit minita-
qarani.
-Inussiarnerluni, kisian-
nili aqutsisinnaassuseqarlu-
ni.
-Qaamalluni, allanngo-
rarluni takorluuisinnaassu-
seqarlunilu.
-Aaqqissuisinnaalluni su-
ngiusaanermi, eqqorluartu-
arluni angusaqarusussuse-
qarlunilu.
Isumaqarpunga taakkua
arlaannaalluunniit ilaan-
ngippat sungiusaasoq su-
ngiusakkaminit akueriumi-
naatsinneqassasoq, taa-
maattumik nunatsinni su-
ngiusaasut siunnersoruma-
vakka ukua qulaani taak-
kartukkakka malinniaqqul-
lugit timersorneq nuanner-
sumik ingerlakkumagussi-
uk.
Aajukulu sungiusaanermi
malunnaateqanngitsumik
ersersitsisinnaasut.
-Sungiusaasoq kamaqqa-
jaalluni annulluni qiimana-
nilu.
-Sungiusaanermi assigii-
ginnarnik taakkuinnarnillu
sungiusaaneq, sungiusaa-
nermi allanngorarani takor-
luuisinnaassuseqaranilu.
-Siunertaqanngittumik
aaqqissuulluagaanngittu-
mik sungiusaaneq.
-Sungiusakkaminut tu-
nuartitsineq/peersitsineq
atoruniuk.
-Sungiusakkaminut
ungasinniarneq isumaqati-
giinnginnerlu atorunigit.
-Sungiusakkat ataasiak-
kaat pingaarnerutillugit pi-
gunigit.
Taamaattumik sungiu-
saasoq nuanniitsunik qii-
Taannalu sunnertinneq ua-
gut kalaallit tigusimavarput
mamarpallaartumik. Tassa
nunamut inuiaqatigiinnullu
iluaqutaasut inummullu
ajoqutaasut tulleriiarsiman-
nginnatsigit.
Sunnertinneq inuiaat
akornanni malunnaateqar-
poq inooriaaseq allanngor-
tilluinnarneqarpoq dansk-
isup taaneqartumik. Taa-
matut inuiqatigiinnut mu-
misitsineq aallaqqaataaniilli
kukkuneruvoq.
Tassa inuiaqatigiit paasi-
niaaffigineqarsimanngillat
suut inuiaqatigiit attataat
peerneqassanersut.
Unalu anguniarneqarsi-
malluni inuit dansk-isut
inooriaaseqartariaqarput
tamakkiisumit.
Taamatut sunnerneqar-
neq aamma inuiaqatigiin-
nut tunissutaavoq allamik
taarserneqarsinnaangitsoq.
Tassalu inuiaat kalaalli-
nit taaneqartut ilinniagar-
tuussusermut aqqutissinne-
mananngitsunillu sungiu-
saanermi periusai atorne-
qarnaveersaartariaqarput
sungiusarneq nuannersu-
mik ukioq naallugu inger-
lassappat.
Sungiusaasup pakatsisi-
maarutini sungiusaanermi
ilumini toqqosimaartaria-
qarpai sungiusakkaminum-
mi tutsissinnaagamigit.
Norgeml misissuineq:
Norge-mi misissuinermi
takutinneqarpoq sooq
meeqqat inuusuttullu ti-
mersorunnartartut. Aaju-
kulu pissutsit inuusuttuniit
oqaatigineqar tu t.
-Sungisaasoq qiimmas-
saanera mikivallaarpoq.
-Sungiusaasup pitsaane-
riinnaat qiimmassartarpai,
ilanilu immikkoortinnerul-
lugit.
-Meeqqat pisinnaasaanik
sungiusaasup angusaqaru-
sunnera, tassa pisinnaaffik
angullugu sakkortuallaar-
tumik sungiusaaneq.
-Allarpassuillu.
Amaneq:
Sungiusarnerup tunngavi-
givaa peqataasut tamarmik
sungiusarnermi nuannari-
neqarlutik akuerineqarnis-
saat. Sungiusaasullu aqutsi-
sullumi ammanissaat ilaa-
sortaminullu tatiginnissaat
pingaaruteqarluinnarput.
Isumalluarneq tatigin-
ninnerlu anguneqarsin-
naapput malunnaateqartu-
mik nuannnersumillu aqut-
sigaanni.
Timersortartut tamarmik
nuannersumik angusaqar-
luarnartumillu sungiusar-
neqarnissatik qilanaarisar-
paat, imaanngittoq pitsaa-
suinnaat salEutinneqassa-
sut, taamaattumillu sungiu-
saasoq eqqarsarluartaria-
qarmat, nunamut iniuaqati-
giinnut siuarsaassussaq.
Unalu puiorneqarsima-
voq nunami inuttaasut atu-
gaannut naleqquttunngor-
lugu iluaqutissanngorlugu
atorneqanngimmat. Inuia-
qatingiit kalaallit 1991 nu-
namut iluaqutaasumit inui-
aqatingiinnullu iluaqutaa-
sumit nuna aningaasarsior-
neq nunamiit tunineqarsin-
naasut atorlugit siuarsarli.
Nunami innuttaasunut ta-
marmit nunami oqaatsit
salliutinneqarlit. Sulifieqar-
flnni nunami innuttaasut
salliutinneqartuarlit nuna
taamalinikkut suliffeqar-
nikkut imminnut siuarsas-
sagami.
Taamatut eqqarsarneq
paasineqassanngilaq inui-
annut nunami nunasisima-
sunut akeqqassarnerusoq,
unalu pineqarpoq nuna tun-
ngaveqarmat nunami inat-
siseqarmat innuttaasunit
sananeqartut.
qarpoq qanoq iliornissami-
nut, tamatumalu piumasa-
raa takorluuisinnaaneq aaq-
qissuussisinnaanerlu.
Nammlneersinnaaneq
Timersortartut nammineer-
sinnaanissaat unammersu-
arnerni sungiusarnemi
anguneqartariaqarpoq, tas-
sani eqqarsaatigaakka uun-
nasserneq imminullu tati-
ginninneq.
Angajoqqaat sungiusaa-
sut timersoqatigiiffinnilu
aqutsisut uani apeqqummi
aamma eqqorneqarput,
taakkuuppummi timersor-
tartumut qiimmassaallutik
siuariartortitsisussat.
Timersornerullu ineriar-
torneq siumukarnerlu kisi-
mi ingerlassinnaanngilaa
avatagiisilli apeqquterujus-
suupput. Soorlu illoqarfigi-
sami inooqataasut aamma
qiimmassaaqataanisaat ti-
mersortartup pingaartilli-
unnarppa.
Suleqataa-
sinnaaneq:
Suleqataasinnaaneq inuttut
ammanermik pisariaqartit-
sivoq. Sungiusaasoq sungiu-
sakkaminut aqutsisunullu
tusarnaarsinnaasariaqar-
poq isumallu akueralugit,
nammineerniarpallaarnani-
lu.
Tassaasariqarpormi su-
ngiusaasoq sungiusakkallu
isumaat ataqatigiissillugit
siumukarnissaq. Ima isu-
maqartoqarsinnaavoq
meeqqat inuusuttullu iner-
simasullumi ilaat sungiu-
saasumut atavallaartut
soorlulu sooq nammineq
isummatik atorsinnaanagit.
Sungiusaasoq pingaarute-
qaqqaq - kisiannili pingaar-
nerpaanngilaq.
Inuk kinaluunniit nuna-
mut nunasisoq nunami in-
atsisit tunngavigalugit inoo-
qataassooq. Nunami innu-
taasunit atuutsinneqartut
assigalugit inooqataanissa-
ni, nammineq nunamut
tummarnermini takutittari-
qarpaa nunap inatsisaanut
akuersaarluni.
Kalaaleq: Nunamut asan-
nittoq, pinngortitamut qa-
nilaartoq nunami pissusaa-
nut sungiussilluarsimasoq,
inulaartoq, ikiuukkumasoq,
inuk aaliangersimasoq, suli-
aqarusuttoq inuiaqatigiin-
nut iluaqutaasumit, meeq-
qanut pingaartitsisoq taak-
ku nunamit nangitsisus-
saammata.
Tassa kalaaleq 1991 eq-
qarsartaatsikkut inuk atuk-
katigut nunarsuarmi ator-
neqartut tunngavigalugit
inuusoq.
Nunami inuup qalipaataa
aaliangiisuussanngilaq ta-
manna kalaallip inoqammi-
nut isiginnittaasianiinngim-
mat. Nunarsuarmi inuit ta-
marmik qalipaatigut ukioq
malillugu allanngorsinnaa-
sarmat. Nunami maani
inuusunga ataqqinnga,
soorlu aamma uanga Ulit
inunngorflit tatigigiga.
Februari aallartiinnartoq
pisiassat pingaarnerit neri-
sassat nungoralereerput,
qangarsuarli nunaqqatima
aamma malugisimassavaat
ukiut siulii taamaattuartoq.
Malugivarput umiarsuaq
kingulleq tikittoq useqar-
pallaanngitsoq. Qangaliliaa-
siit qorlortitat nungupput,
qerititallu assigiingitsorpas-
suit. Peqqutaanerluni qeri-
titsiviit maani amigartut?
Imaluunniit sulisitsisut ilu-
amik sullissinnginerat.
Kamippaat arnat-nut
(støvlit) ukioq taama takiti-
gisoq, alui quasartut pisias-
saapput 1000,00 kroonit sin-
nerlugit akillit, ukiorsiuti-
gissallugit naleqqutinngil-
luinnartut, immaqa isuma-
qarput Danmarkimiilluta?
Kalaaliuvugut nunattinnut
naleqqunnerusunik atisa-
nik/kamippannik peqartari-
aqaraluarpoq pinngitsoor-
nai.
KNI akissaqarsimanngin-
nerluni nerisassanut ukiu-
mut naammattunik? Akis-
saqarsimassanngippat tu-
pinnassaqaaq, 1990-mi aa-
saagaa paajat karserpassuit
eqqaavimmut iginneqarput.
Umiarsuaq tikilissaaq
imigassarpassuarnik usillu-
ni ukioq sinnerlugu atugas-
sanik, nerisassat puigorlu-
git?
Juullilersoq kiisalumi
juullisunnitsunik (frugtit)
peqanngilluinnarpoq.
KNI imminut neqerooru-
tigisarpoq »KNI pisiniarfls-
saqqik«. Taanna oqaaseq
kanngu narsiinnarporluun-
niit atuartarlugu maani tu-
numi.
Aasiaat kommuneat
Postbox 220.3950 Egedesminde
Aasiaat kommune udbyder
Tipitooq-hallen til salg ved
offentlig udbud
Hallen er nyopført på betonfundament, stålbuer
og profilbeklædning.
Dimension: 18,3x37,40 = ialt 685 m2.
Højde ved søjlefod: ca. 3,6 m/25° taghæld-
ning.
Der resterer udførelse af kloak og gulve, samt
isolering og afsluttende inddækninger, hvortil en
del materialer henligger i hallen.
Bygningen er anvendelig til mange formål.
Det vil stå køber frit at købe hallen til flytning eller
evt. til indretning af en virksomhed på sin nuvæ-
rende beliggenhed ved Tipitooq-bugten.
Kommunalbestyrelsen kan frit vælge et givet til-
bud eller forkaste et afgivet bud under 1,4 mili. kr.
evt. ved nærmere forhandling.
Tegningsmateriale kan fås ved Teknik/miljø- og
boligforvaltning, telf. 4 22 77 lok. 401 eller 402,
Box 220, 3950 Aasiaat.
Pristilbuddet skal være Aasiaat kommuneat i
hænde senest den 1. juni 1991.
Kalaaliuvunga
All.: Ole Petersen, Nuuk