Atuagagdliutit - 07.11.1996, Page 11

Nr. 87 ■ 1996
11
GRØNLANDSPOSTEN
Naalakkersuisut ulapippasillutillu
qasoqqarpasittarput
Naalakkersuisut siulittaasuat Lars Emil Johansen isornartorsiuinernik nuannarisaqarpallaanngilaq
Lars Emil Johansen ukiakkut ataatsimiinnermi annassima-
sutut taaneqarpoq: - Ilumoorpormi aatsaat imissaarama
ajornartorsiutit ilungersunartut taakku takusinnaalerakkit.
Lars Emil Johansen oplevede at blive kaldt frelst på denne
efterårssamling: - Det er rigtigt, at jeg først fik øjnene op
for disse alvorlige problemer, da jeg selv holdt op med at
drikke.
NUUK(KK) - Kalaallit Nu-
naat ingerlalluartorujussuu-
voq! Akit akissarsiallu, aki-
leraarutit akitsuutillu allan-
ngortinneqanngillat, lands-
karsillu nunanut allanut akiit-
suni milliardillit akilersoru-
saarpai. Ilimanarporlu 1996
naappat aatsaat taama sinne-
qartoortigaluta 365 millioner
kroninik sinneqartoorumaar-
luta.
Naalakkersuisut siulittaasu-
ata Lars Emil Johansen-ip,
Siumut, Kalaallit Nunaat pil-
lugu taamatut saqqummiussi-
nissani nuannarisarpaa. Kisi-
anni Siumup Atassutillu sule-
qatigiiffianni illuatungiliuttu-
niluunniit politikerit pissutsi-
nik allarluinnamik saqqum-
miussuileraangata Lars Emil
Johansen nuannaarunnaavit-
tarpoq.
Taamaammat ukiakkut ata-
atsimiinnermi Lars Emil Jo-
hansen aamma Inuit Ataqati-
giit, 1991-imi naalakkersuisu-
nut siulittaasumut naalakker-
suinikkut amerlanerussuteqa-
lersitsisut akaariikkunnaame-
rat malunniulluarpoq.
Pingaartumik nunani allan-
ni aningaaseriviit arlaannik
peqquteqarlutik KNI-p taarsi-
gassarsiaanut artukkiinissaan-
nut landskarsip qulamaveeq-
quteqaannamissaa oqallisigi-
neqarmat ajorluinnartumik
pisoqarpoq.
Inuit Ataqatigiinnit Tuusi
Motzfeldt-ip arlaleriarluni eq-
qumiinnerarpaa landskarsi
KNI-mut qularnaveeqqu-sii-
sutut inissisimaannassappat,
nunani allani aningaaseriviit
kalaallit suliffissuaataannut
taarsigassarsitserusutut tuller-
iiaaginnarmata. Arlaatigut
KNI-mi eqqumiitsoqarsimas-
saaq...
Taamaariarmat naalakker-
suisut siulittaasuat kamaqalu-
ni oqaluttarfimmut qaqivoq:
- Siumut aamma Inuit Ata-
qatigiit sorpassuartigut isu-
maqatigiinngillat. Silarsuagut
assigiinngingaarmata suleqa-
tigiissinnaasimagatta tupin-
naqaaq. Qujanartumik Siu-
mut aamma Inuit Ataqatigiit
suleqatigiikkunnaarsimapput,
tamatumunngalu silarsuatta
assigiinnginneri peqqutaarpi-
arput.
Oqaatsit anisitat tassa.
Annassimanerpa
Lars Emil Johansen-ip sep-
temberimi 50-iliigami inersi-
manerulerluni misigittameru-
lersimaneranut takussutis-sa-
qaaluppoq.
Naalakkersuisunut siulit-
taasoq ammaalluni oqalugia-
anni aallamerlugu pisuussut-
sigut uumassusillit taamatullu
aatsitassat atorluarlugit siuni-
saqarluartugut naqissuserpaa.
- Ineriartomermi taamaat-
tumi atorsinnaanngilaq qanoq
iliallallunilu nakkumut sani-
poortaarujunneq ikiaroorusa-
amerluunniit. Silarsuarmi ul-
lumikkut inuuffigisatsinni so-
qutaanngitsutut isigineqarsin-
naanngilaq suli silattorsima-
nani suliartomeq imaluunniit
fiisterujunnermik eqqaama-
saarunneq. 1960-ikkut qaa-
ngiutereerput - aamma nunat-
sinni.
Taamatut oqamera pillugu
Anthon Frederiksen, Qeqer-
tarsuup Tunuani Kattusseqa-
tigiinneersoq oqaluttarfimmut
qaqivoq.
- Lars Emil Johansen-ip
imigassamik atornerluisuu-
nerminit aninguilluarsima-
voq, taamaakkaluartoq allat
suli atornerluisuusut mitaller-
tussaanngilai.
- Lars Emil Johansen an-
nassimavoq, isumaqatigiittut
taamatut oqartaraat.
- Ajunngilarmi aniguinertut
taaniarsiuk, Lars Emil Johan-
sen ukiakkut ataatsimiinneq
naalersoq namminersulivin-
nissap oqallisigineqarnerani
taamatut oqarpoq.
- Ilumoorpormi aatsaat i-
missaarama ajornartorsiutit
ilungersunartut taakku taku-
sinnaalerakkit. Allaaneru-
ngaarsinnaanngilarmi.
Z
LU
j£ Aningaasaqarneq
o Aammattaaq naalakkersuisu-
§ ni ilaasortat allat suliaqarput.
* Naalakkersuisunut siulitta-
5 asup tulliata Daniel Skifte-p,
3 Atassut, pissaanerup qiteqar-
« fianut qanilluni inissisimanini
inuulluataarutigerpasippaa.
Silassorerpaseqaluni qungu-
julaannguarlunilu nunatta a-
ningaasaqarnermut politikia
saqqummiuppaa.
Unerisimalluarpoq. Ani-
ngaasartuutit amerlisinneqas-
sanngillat aammalu sanaar-
tomermut aningaasassat inis-
sianut pisariaqartinneqaqisu-
nut atorneqassapput, kisianni-
li aamma attaveqaatit anner-
tusameqamerinut atussapput,
taamaalilluni kalaallit inuus-
sutissarsiutinik ingerlataqar-
nerat ukiut untritilikkaat tul-
liit tikikkutsigit atorluarsin-
naassammata.
Tamatumanili ajomartorsi-
utaaginnarpoq Kalaallit Nu-
naata pigeriigaasa nalillit
aserfallatsaalineqamissaannut
aningaasaliisoqannginnera.
Kisianni mittarfiliornerup
aallartinnissaa nunaqarfimmi
avinngarusimasumi 1920-ik-
kunnili atuarfiliaasimasumik
iluarsaassinissamit isikkumi-
nameruvoq.
Inissiat
aj ornakusoorfiupput
Aningaasaqarneq politikikkut
annertunerusumik isumaqati-
giinngiffiunngikkaluaq Dani-
el Skifte ineqarnermut naa-
lakkersuisutut nuanniitsumik
suliassaqalerpoq.
Inatsisartut ataatsimiinne-
ranni Inissiaatileqatigiiffik
INI A/S, kalaallit ineqame-
rannik ingerlatsinermini eqar-
pallaartoq pillugu oqaatsit
nuanniitsut saqqummillattaar-
put. Inissiaatileqatigiiffiullu
inissianik attartomermut aki-
liutinik qaffaanissaq ilimasa-
arutigimmagu pissutsit ajor-
silluinnarput, naak tamanna
naapertuuppasikkaluartoq.
Naalakkersuisut aningaa-
sartuutinik qaffaannginnissaq
pillugu siunertaannut taman-
na naapertuutinngilaq. Naa-
lakkersuisut sulilertorput,
INI-lu naveemeqarpoq. Akili-
utit massakkut qaffassanngil-
lat, qujanaq. Kisiannili kikkut
inissiat iluarsartuunneqamis-
saannut akiliissappat?
Isomartorsiut -
malersuineq
Marianne Jensen inatsisartut
1996-imut ilassutissatut ani-
ngaasaliissutissat oqallisigim-
matigit saassutarineqangaat-
siarpoq. Dronning Ingrid-ip
napparsimavissuani aningaa-
saqarneq paatsiveqanngilaq,
ukiullu sineranut napparsima-
vissuaq 7 millioner kroninik
atorfissaqartitsivoq.
Dronning Ingrid-ip nappar-
simavissuani sinerissamilu
napparsimaviit paatsiveqann-
ginnerat pillugu Anders Nils-
son, Atassut, oqaluttarfimmut
qaqivoq.
Anders Nilsson-illi Sana-
mi aningaasaqamerup paatsi-
veqannginnera pillugu apeq-
quteqarluni isornartorsiuinera
Lars Emil Johansen-ip nuan-
narinagu Marianne Jensen-
imik malersuinerunerarpaa.
Aningaasaliisoqarporli.
Nakkutigisaaneq
Aammattaaq isumaginninner-
mi suliffeqamermilu naalak-
kersuisoq Benedikte Thorste-
insson, Siumut, aningaasakil-
liorpoq.
Naalakkersuisoqarfia
qaammatini qulingiluani siul-
lemi ima aningaasartorsimati-
givoq allaat ukiup sinneranut
aningaasassaarulluni. Naalak-
kersuisoqarfik aningaasaliif-
figineqanngikkuni nakkuti-
gineqartariaqalissaaq.
Tamatuma ilaatigut nassa-
tarisaanik kommunit siun-
nersorneqarsinnaajunnaarlu-
tillu ikiomeqarsinnaajunnaas-
sapput. Aammattaaq tamatu-
ma nassatarisaanik torersaas-
sineq ingerlareersoq aammalu
suliffimmi ajutoornissamut
sillimmasiisarfiup allanngor-
titemeqamera, ilaatigut inat-
sisartut ombudsmandiata u-
jartorsimasaa unittoortus-
saapput.
Isasoortoqarnissaanik ili-
masaarisoqarmat inatsisartut
aningaasaliipput, taamaalillu-
nilu Benedikte Thorsteins-
son-ip ukioq naasinnaalerpaa.
Qinngulunneq
Aalisamermut, piniarnermut
nunalerinermullu naalakker-
suisoq Paaviaaraq Heilmann,
Siumut, inatsisartut ataatsimi-
ittarfianut iseraangami isuma-
kuluttutut isikkoqartuartar-
poq.
Qinngulunnissaminulli tun-
ngavissaqarpasinngilaq. Bio-
logit pisuussutsigut uummas-
susillit pillugit mianersoqqus-
suteqarsimagaluit tamanna
Paaviaaraq Heilmann-ip pisu-
ussutiginngilaa. Suliassaasa
annersarigunarpaat kattuffiit
assigiinngitsut amerlanerusu-
nik pisassinneqamiarlutik pi-
umasaannut akersuutissallu-
ni.
Kisiannili soorunami naala-
gatoqqani, KNAPK-p siulit-
taasua Anthon Siegstad ullut
allortarlugit sianertuartarmat
qinngulunnissaminut tunnga-
vissaqarssinnaavoq.
Atugarliorfimmi teknik-
ikkut atortorissaarneq
- Qarasaasiarpassuimmi ta-
makku sumiissagamik, Ant-
hon Frederiksen Kattusseqati-
giinneersoq inatsisartut atuar-
finni qarasaasiaqalernissaq
oqallisigimmassuk aperivoq.
llumoorpoorlu meeqqat atu-
arfiini pissutsit ajorluinnarma-
ta. Illut milliardit nalinginut
iluarsaattariaqarluinnarput,
aammalu ilinniarfiit meeqqat
atuarfiineersunik ilinniartoqa-
lertartut ilinniartorilikkatik
kisitsinermut, allannermut atu-
amermullu pikkorluttuunerat
maalaaruteqartarput.
Konrad Steenholdt-ip
Nuummi Kangillinnguani atu-
arfiup sananeqamerata immik-
koortuata aappaanut aningaas-
assat nassaarisimalerpai.
- Suunngitsoq suunngitsu-
mit takkuttarpoq, kaasarfim-
mi qiviut kisimik pinnatik,
Storm P. oqarpoq.
Taamaammat Konrad
Steenholdt-ip Pilersuiffiup
ilassutissaa piviusunngortinn-
gitsoorlugu aningaasaliissuta-
agaluit Kangillinnguani sa-
naartornerup aallartinnerata
nalinganut ilanngarpai. Ta-
mannali Vandsøvej-ermiut
nuannaringeqaat.
Uivernersuaq
Inuussutissarsiornermut, a-
ngallannermut pilersuiner-
mullu naalakkersuisup Peter
Grønvold Samuelsen-ip, Siu-
mut, mittarfissat atorluaavigi-
vallaanngilai.
Sanaartugassarsuaq mas-
sakkumut mittarfinnik sisa-
manik sanaffiusoq kukkulut-
torfioqaaq. Sanaartugassat
immikkoortuisa aappaanni
mittarfiit pingasuniit marlun-
nut ikilineqarmata uivemer-
suaq aallartippoq.
Qaqortumilu tamanna nu-
annarineqanngilaq, naak mit-
tarfimmut taarsiullugu talit-
tarfdiortoqamissaa nerorsuu-
tigineqaraluartoq.
Aammattaaq Nuummi pi-
soqangaatsiarpoq.
Peter Grønvold Samuelsen
Ukkusissap saani mittarfiup
tallineqarnissaanut aningaa-
sanik nassaarpoq.
Aalajangiinerli taanna
naammagineqanngilaq.
Inuit Ataqatigiit aamma
Kattusseqatigiit Nuummi mit-
tarfissualiomissaq akerleraat,
Nuummilu kommunalbesty-
relsimi ilaasortat kamalerput.
Akiani mittarfissualiomissaq
kommunalbestyrelsip omigi-
neruaa, massakkup mittarfiup
tallineratigut aaqqigallarto-
qamissaa piumanagu.
Qaqortormiut mittarfittaar-
niannginnertik kamaatigaat.
Nuummiut mittarfioreersup
tallineqamissaa kamaatigaat.
Peter Grønvold Samuelsen
oqitsorsiorpallaanngilaq.
Jonas Nilsson -
pernaammik inatsisartu-
nut ataatsimeeqataasoq.
Jonas Nilsson - for første
gang i Landstinget.
Angunni
paarlappaa
NUUK(KK) - 24-inik uki-
ullip Jonas Nilsson-ip okto-
berimi sapatip akunnerani
kingullermi angunni An-
ders Nilsson, Atassut, paar-
lakkamiuk inatsisartuni
nukarlersanngorpoq.
Anders Nilsson FN-ip
New York-imi ataatsimeer-
suartsitsineranut peqataa-
voq, sinniisunilu ilaqutaraa.
Jonas Nilsson namminer-
sortuuvoq. Suliffeqarfiu-
taata »Strået Davis«-ip u-
miarsuami atortut elektro-
niskiusut suliarisarpai.
- Inatsisartuni ataatsi-
meeqataalluni suliaq pis-
sanganartorujussuuvoq, ki-
siannili ataatattulli politiki-
mik suliaqalissanerlunga
suli aalajanginngilanga, Jo-
nas Nilsson oqarpoq.
Oktoberip 30-iani Jonas
Nilsson Atassutip oqaa-
seqartuatut pernailuni inat-
sisartut oqaluttarfiannut qa-
qivoq. Meeqqanut tapiissu-
tit oqallisigineqarput, Otto
Steenholdt-illu pernaam-
mik oqalugiartoq assilisa-
qattaangaatsiarpaa. Oqa-
lungiarnaaq pisamertut ina-
tsisartunut ilaasortat tamar-
mik immikkut 25 ørimik
tunivaat, katillugit 12,75
kronit missaanni pissarsi-
gunartoq.
Afløser far
NUUK(KK) - Den 24-årige
Jonas Nilsson blev dette
Landstings hidtidige yngste
medlem, da han i den sidste
uge af oktober afløste sin
far, Anders Nilsson, Atas-
sut.
Anders Nilsson var til
generalforsamling i FN i
New York, og suppleanten
blev hentet i familien. Jo-
nas Nilsson er til daglig
selvstændig erhvervsdri-
vende. Hans virksomheden
»Strået Davis« arbejder
med elektronik ombord på
skibene.
- Det har været vældig
spændende at deltage i
landstingssamlingen, men
jeg har endnu ikke truffet
nogen beslutning om at gå
ind i politik lige som min
far, siger Jonas Nilsson.
Den 30. oktober steg Jo-
nas Nilsson for første gang
op på Landstingets talerstol
som Atassuts ordfører. Em-
net var børnetilskuddet, og
Otto Steenholdt fotografe-
rede ivrigt fra første række
debutanten, som fik den
traditionelle 25 øre af de
øvrige landstingsmedlem-
mer for sin ilddåb. Det blev
vist til noget i retning af
12,75 kroner.