Atuagagdliutit - 12.12.1996, Blaðsíða 15

1996
15
tfeaÆ/ffaÉ /éZw/tøass’ay
JULETILLÆG
Aanaa, nersussuaq
All. Jørgen Fleischer
Aaqqissuisup Hinniartitsisutoqaa, aaqqissuisuuneq
Jørgen Fleischer, soraarninngoraluarluni, ukiuni
Atuagagdliutit/Crønlandsposten-imi suligallarner-
misulli suli allattuartoq, AC-p 1961-imi juullip nor-
muani oqaluttualiorsimavoq, qulequtaa ingerlaannaq
isitsinnik naasitsisoq, ippassigamikkuni nerisarfitsin-
ni juullip normutoqai qupperarlutigit aliikkutarigat-
sigit: »Aanaa, nersussuaq...« Aaqqissuisutoqaq sia-
nerfigaarput aperalugu naqeqqissinnaaneripput. -
Soorunami, nuannaarutigalgu akivoq. Taamaalior-
pugullu:
Niels issiavimmut maagaar-
tumut ingippoq ullumiim-
mat sulinini naammagisi-
maarlugu. Aatsaannguum-
mat allaffimmit angerlarluni
isersimavoq. Inaani alianaa-
tsuni illoqarfimmi illorsuit
nutaaliaanersaanni tamassa
kaageerarsunniaarsuaq. Ra-
dio-nerinerup nalaani nipi-
lersorpoq. Pania Lene. sisa-
manik ukiulik ilingasunik
qaamasunik nujalik kajortu-
nillu isilik erneralu arfineq
marlunnik ukiulik Erik, juul-
limut qiortaapput, nuliatsi-
annguaiu Lisbeth taqqama
igaffimmi ulapaarusaarluni.
Niels issiavimmut iigaami-
voq sequnngitsiarlunilu.
Maanna siunertani angu-
simavaa inuusukkallarami
taamarsuaq ilungersuutigi-
simasani. Piumassutsi ute-
riissutsilu kisiisa qutsatis-
sarai, maanna qallunaator-
luinnaq pineqalersimagami.
Qallunaatummi suliartorti-
■ tatut pineqarpoq, akissarsi-
arissaarluni, kalaallit Dan-
markimi ilinniarsimasut a-
merlanerit aningaasarsia-
minnik 25 procentimik ilan-
ngaaffigineqartarniartut,
nammineq taamaanngilaq.
Illoqarfimmi illut pitsaaner-
saat inigaa, akeqanngitsu-
mik, maangami suliartorti-
taagami. Qailunaamik nulia-
qarpoq qitorngaalu qallu-
naaraallutik. Qallunaat i-
nuusunnerusut illoqarfim-
miittut ikinngutigineruai,
makku pisoqarsuit innuini-
kut, nunasiaqarnerup ami-
akkui avaanngusaataannaat
pinnagit.
Nielsip nuannaarutigalu-
gulu tulluusimaarutigaa ka-
laallimik sianiitsumik taane-
qartariaarukkami. Qallunaa-
juvormi, tassalu pingaar-
neq. Kalaallit sianiitsut qal-
lunaanit meeqqatut pine-
qartartut soqutigivallaan-
ngeqai, ilami perajummut i-
lungersoriuni anigorniarsi-
masaminut uterusunngilaq.
Nielsiuna nukappiaraq po-
qersoq niuertarfinnguami
alliartorsimasoq, qatanngu-
tigiinnit tallimanit angajul-
lersaalluni. Angutaa niuer-
toqarfimmi kiffaasimavoq.
Nielsip eqqaamalluaqaa a-
ngunni kiffallu allat kaper-
laap nalaani persup ataani
naalakkaminnik niuertumik
imertaassisarmata, niuertoq
allaffimmi kissalaartumi is-
siarusaartillugu. Qamutit
naqitarussamik nappartar-
tallit uniarlugit kiffat ilu-
ngersuusaakasissapput. Su-
lipilukkaluaqalutik akissar-
singaannguassanatik. Angu-
taa ullaakkut arfinermut su-
liartortaraaq, meeranngu-
akasini naammattunik pis-
sarsissussinnaanagilluunniit.
Nielsip puigorsinnaanngilaa
ullaakkut suallagani sukku-
minermik oqummersiinnar-
luni atuariartortarami. Taa-
manernilliuna qallunaat naa-
lakkat kalaallinik »sianiitsu-
nik« iluaquteqarniarsarisut
qamanngavik qinngarilersi-
magai. Taamaalluni ullaak-
kut Niels najorsinngivilluni
sukkunnguamilluunniit o-
qummersinani atuariartor-
poq. Niuertup allaffia sa-
neqqutilerlugu qiviariallar-
aa, eeq taqqama inuulluaka-
taakasippoq nassarujutallu-
ni sikaarsuaq kiillugu. Taa-
mani imminut neriorsorpoq
inuuneq taama nikanartigi-
soq qimallugu qallunaat
naalakkat nallersuuffigiler-
niarlugit.
Taava sorsunnersuaq nal-
liuppoq. Niels efterskolimut
aallarpoq ukiullu marluk
qaangiummata højskolimut
pilluni. Pisinnaasani tamaat
ilinniarniarsaraaq, misigalu-
nili ilinniartinneqarnertik a-
migarluinnartoq, pingaartu-
mik qallunaatoornikkut
aammami tuluttut ilinniarni-
araluaramik itigartinneqa-
ramik.
Taamaallunili saariarfis-
sarsivoq. - Nielsiuna umiar-
suup Amerikamit nioqqutis-
sanik assartuisup inui qanin-
niavissortarai. Taakku na-
jorlugit paasisarpaa qallu-
naat tamarmik naalagarsuu-
nianngitsut, umiarsuarmiut
inuusuttut kalaallinut alla-
torluinnaq isumaqarmata.
Ilaanni Nielsip ikinngutaa
Hendrik, oqaluttualeriallar-
toq qallunaarooq Canada-
mut nunasineq nunaatilissu-
aq sulisussarsiortoq. Niels
erniinnaq pileritsaqaaq aal-
larniarlunili qiinuteqaralua-
rami pisortanit itigartitaal-
luni.
Pisortat Nielsip saassu-
taatsiavissoqai atuarfillu qi-
maannarnagu aamma Dan-
markip kalaallinik illersuini-
arnera upperisarlu ajattor-
lugit, isumaqarami qallu-
naat kalaallinik ilisimaatsuu-
titsiniarnerminni taanna
sakkuginiaraat. - Atami qal-
lunaat siunertaata erseqqa-
rissusia »aqagussaq isuma-
kuluutigeqinasiuk«. Qallu-
naanuku kalaallit naqisima-
niarsarigaat upperisaq taa-
lutsiullugu. Qallunaammi si-
aniitsuunnginnamik, kalaal-
lit neriorsorpaat imatorsuaq
angusaqarumaarnerannik -
toqoreerunik aatsaat!
Nielsili umiarsuarmik i-
nuttaaffissarsivoq, aningaa-
sanik toqqortiterilerluni,
sorsunnerullu kingorna ava-
lalluni atualerluni. Ilunger-
soqaluni angummanniarsa-
raaq angusilluarlunilumi so-
PERMAGREEN
PERMAGREEN GRØNLAND A/S
Vi ønsker alle vore forretningsforbindelser en
glædelig jul og et lykkebringende nytår, samt tak
for det gode samarbejde i året der gik.
raarummeerluni. Atuar-
nermi nalaani nakussassaa-
tigisarpaa Danmarkimiin-
nermini qallunaanut allanut
naligitinneqarami.
Ukiut ingerlapput. Niels
nuliarpoq qallunaaq arnatsi-
annguamik. Ukiut arlalialuit
Danmarkimi suligallarpoq
uppernarsarumallugu qallu-
naanut nunaanni angum-
massinnaanini. Qallunaat al-
latut isumaqarfigilerpai. Su-
naaffamiuku taakku Kalaal-
lit Nunaanni qallunaat innui-
nikorsuit kisimik imminnut
taamatorsuaq isigisut.
Kalaallit Nunaannut uteq-
qikkami Nielsip suut tamaa-
sa allangueqai. Sulimi ta-
maani ulapaartorsuit. Ka-
laallit Nunaamiut kiisami e-
qiillarneramik. Qangata qu-
janaqaaq, qallunaat Kalaallit
Nunaannik aliannaarsaarfis-
saannartut isiginniffii ukiut
qaangiussimmammata! Su-
mut pigaanni sulisorsuit.
Nielsilli malugeqqaagaa tas-
sa piorsaanersuarmi qallu-
naaginnangajaat sulisorine-
qarmata, kalaallit paatsuu-
ngasorsuarmik aatsaannar-
lutik isiginnaartuullutik. Al-
latummi aamma issagaluar-
nerami? Kalaallinuku sia-
niitsut - soorluli aappaatigut
isumaqarnaraluartoq qara-
salissuunngikkaluaraanni-
luunniit sioqqat ujaraaqqallu
aqqusiniorlaammut lastbiili-
mit nivanneq ajornanngit-
sut. - Soqutaavali? - Isu-
marsuarminnik, namminer-
mi kalaaliujunnaarpoq.
»Kalaallit sianiitsut« - ilu-
mut taamaasssimagunar-
toruna, Niels eqqarsarpoq.
Kalaaleqatini akulersuuffi-
ginngilluinnarpai, ilaqutta-
minillu naapitaqaraangami
qiviaruusannerluunniit ajor-
pai.
Nielsip kalaaleqamminut
taamaannera nuliata nuan-
narinngilluinnarpaa. Qassi-
nimmitaava unnukkut oq-
qattarnerput tamanna pillu-
gu, Nielsili pisassaanngilaq.
Nikanarsuseq anigorniarlu-
gu tamaviaarsimagami mee-
raanikassamminik eqqaasin-
neqassanngilaq, taamanik-
kummi nammineq soriarsin-
naannginnami.
Erni takornartaavallaaler-
simammat, arni nikallunga-
sarmat, Nielsip arajutsisi-
manngilaa. Arnaata kissaati-
gigaluaqaa pissuseq taman-
na allangorumaartoq, ilaan-
nimi qullilisarpoq ernguttani
aqqusinermi takugaangami-
git. Allatulii ajornaqaaq er-
nera qaffassimangaarami
arnaminik soqutigisaarussi-
mavoq. Arnaminut pissutsi
allanngorteqqullugu nuliami
pileraangani Niels allamik
oqartanngilaq, taanna utoq-
qaagami pissutsit sungiusi-
masani qimakkumanngik-
kai, taamaakkunilu ajun-
nginnerusoq arnaminut im-
minerminullu.
Niels maanna inimi alia-
naatsumi issiavoq, tulluusi-
maarluni misigisimalluni ka-
laallit inuunerat taama ni-
kanartigisoq nammineq qi-
massimagamiuk siunissa-
mullu isumalluarsinnaan-
ngorami...
- Ataata, ullumi børne-
havimi naggataaratta, Lene
nuannaarluni oqarpoq. Ta-
matta nissiaqqatut nasaler-
luta. Ila nuanneq! Aamma
aanaa pisiniarfiup silataani
naapippara. Oqarpoq kalaal-
linngooq piannik mersuuk-
kaminga, juullimut tunissu-
tissaminik. - Ataata, imaattu
børnehavimi takuara
Jiisusinnguup illua qaamma-
allagissamik qullilik. Aamma
Jiisusinnguup illuaniipput
nersussuaq savaararlu.
- Immaqaana boligstøtte-
mit illuliaq GTO-p akigititta-
gaanik akilerlugu, angutaa
oqamivoq.
- Naagga, Jiisusinnguumu-
na illua qaammallagissamik
qullilik, Lene nangippoq.
Taamaalisorlu inimit sa-
nilianit ungaartorpaluk tut-
siuppoq.
- Arraa, ataata! Lene
qiimmattarluni suaarpoq.
Pinnguassaagut, tassami-
gooq aqqaluartaa Jiisusin-
nguaq. Illit ataataa, anaana
anaanaa. Uanga savaaraq,
aamma, aamma, aamma aa-
naa - nersussuaq! - Aanaap
pulaassavaatigut. Taama
ajunngitsigisoq, kalaallin-
ngooq piannik juullimi tuni-
niarpaanga. Ila, ataata?
Nielsip paninnguani qungu-
juppaa, isai immattorlutik...
Pulaartartut attaveqarfigisagullu juullisiorluarnissaannik
ukiumullu nutaamut iserluarnissaannik kissaappagut,
minnerunngitsumik juullimut saqqummersitsinitsinnut
suleqatigisimasagut: Nuummi Utoqqaat Peqatigiit,
Brugsen Nuuk, Legeland, Kontorforsyning-ilu
qutsaviginiarpagut tapersersorluarsimammatigut.
Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu
Vi ønsker alle vore gæster og alle vore forbindelser en
rigtig glædelig jul og godt nytår. Og, ikke mindst
Nuummi Utoqqaat Peqatigiit, Brugsen Nuuk, Legeland
og Kontorforsyning, for godt samarbejde i forbindelse
med vores juleudstilling.
Grønlands Nationalmuseum og Arkiv
Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu
Grønlands Nationalmuseum og Arkiv Greenland National Museum & Archives
HANS EGEDESVEJ 8 • BOX 145 • DK-3900 • Tel: 2 26 II • Fax: 2 26 22