Atuagagdliutit - 11.02.1998, Page 12
12
KNAPK
Hans Enoksen
H.E. tusagassiuutinut decem-
barip 19-ani allappoq:
«Royal Greenland-ip Aali-
sartut piniartullu kattuffiannik
suujunnaarsitsiniarnera akuer-
saarneqarsinnaanngilluinnar-
poq.
Inuiaqatigiit iluanni akuer-
saarneqarsinnaanngilluinnar-
poq inuiaqatigiit suliffeqarfiu-
taata aningaasarsiornikkut nu-
natsinnut isaatitsisutuat, tas-
salu aalisartut piniartullu pe-
qatigiiffiat suujunnaarsinniar-
lugu pimoorutivillugu suliniu-
teqarnerat.
Ukiut makku aalisarnikkut a-
jornartorsiornerup nalaani Ro-
yal Greenland isumaqassan-
ngilaq imaaliinnarluni aalisar-
tut piniartullu pinngussatut i-
nuusatullu pinnguarissallugit.
Aalisartut kaammattorniar-
pakka naalagaaniapilunner-
mut nakkaannaqqunagit, taa-
maattoqassappat kikkut tamat
oqartussaanerat maani nunat-
sinni navianartorsiortinneqa-
lissaaq kattuffiit aserorterne-
qassappata, tamannalu inoo-
qataaffigisinnaanngilarput in-
nuttaasut oqartussaaqataane-
rannik illersuisuusugut.
Naalakkersuisut kaammat-
torniarpakka piaarnerpaamik
KNAPK-mut iliutsit kusanaat-
sut anguniarneqartut aaqqin-
nissaat sulissutigeqqullugu,
naalagaaniapiluttullu qulaaniit
naalakkerlugit aaqqeqqullu-
git.«
H.E. aamma Inatsisartut a-
taatsimiinnissaannut siunner-
suuteqarpoq (17.01.1998) i-
maattumik (siunnersuutivitta-
annai): »Inatsisartunut siun-
nersuutiginiarpara nunatsinni
inuutissarsiuutit pingaarner-
saanik ingerlatsisut kattuffiat
KNAPK isumannaatsumik i-
ngerlaannarnissaa qularnaar-
niarlugu isumannaarisoqassa-
soq, inuiaqatigiit suliffeqarfiu-
taat taamak torinngitsigisumik
pissusilersornera akuersaar-
neqarsinnaanngilaq, kattuffiup
ilaasortaasa akiliutaanik killim-
mik tigooraasuujumavoq
qaammarsaanermullu ani-
ngaasaateqarfimmut aliaat a-
kiliiumajunnaarluni, taamatut
ingerlaaseqarneq illersorne-
qarsinnaanngivippoq akuer-
saarneqarsinnaanngilluinnar-
lunilu...« Aamma: »Inatsisartu-
nut siunnersuutiginiarpara nu-
natsinni aalisarnikkut pniarnik-
kullu pisartut pisiamik akiata
tapeqarpatalu tapiata nalinga-
ta 3 %-annik tamatigut kattuf-
fimmut nakkartitsisoqartalis-
sasoq Royal Greenlandiuppat
imaluunniit namminersortuup-
pata assigiimmik, taamaalior-
nissarlu inatsisiliornikkut aaq-
qiivigineqassasoq.«
H.E.-ip akuersaarsinnaanngin-
nerarpaa RG-ip inuiaqatigiin-
nik aserorteriniarnera, tassa-
migooq taamaaliunnginner-
minik oqalukkaluaruniluunniit
taamaaliortussanngornini
paasisariaqarpaa, RG-lu ma-
lartaasiinnassappat kiffar-
tuussinissamullu peqataaju-
manngippata isummatillu aa-
lajangiusimaannarniarpatigit
inuiaqatigiit tapiissutaat ta-
makkiisumik peerneqartari-
aqarput, pinnguarluni naala-
gaajumaannarlunilu nunami
maani inuuffikkuminaatsumi
inuusoqarsinnaanngimmat i-
nuiaqatigiit iluanni ilungersor-
nartumik inuuniarsarisut pilliu-
tigalugit. »Inuiaqatigiinni inger-
laaseq illersorneeruppat ki-
ngunissaa uagut inuinnaat a-
kornanni inooqataasugut na-
lunngilarput, akisussaaffik an-
nertoqaaq eqqarsarluartoqar-
tariaqarpoq.«
HE naggasiivoq.
HE-p Inatsisartut ataatsimiin-
nissaannut siunnersuuteqar-
poq aamma allamik. Tassani
aalisartut tapiissutaannarmik
tuniinnarneqartarunnaarnis-
saat piumasaraa, tassungalu
taarsiullugu ilumut inuussuti-
gisinnaasaannik eqqanaaq-
quai taakkuuppummigooq
nunatta aningaasarsiornera-
nut tunngaviusut, kisimik pi-
lersuisut. Ilanngullugulu nas-
suiaatigaa ullumikkut aalisar-
tut piniartullu atugaat aalisar-
tut piniartullu pissarissaarfiisa
nalaani aaqqitaasut, ullumik-
kut atukkanik allaanerulluin-
nartunik atugaqarnerup na-
laani. Aalisarnermullu naalak-
kersuisoq sukkanerpaamik
aaqqiiniartariaqartoq ullumik-
kut aalisartut piniartullu atu-
gaat taamak ilungersunartigi-
tillugit aalisartut kattuffiat
KNAPK peqatigilluinnarlugu.
Siulersuisuunerit pissusilersuutissatik
aalajangissavaat
Martsip ingerlanerani KNA-
PK-p Siulersuisuuneri ukiu-
moortumik ataatsimiinner-
minni qulamanngitsumik pi-
ngaarnertut oqallisigisussaa-
savaat siunissami pissusiler-
suutissatik.
Miserratigineqassanngilaq
Royal Greenland A/S-ip
qaammatit kinguliiit marluk i-
ngerlaneranni pissusilersuu-
tai eqqarsaatigalugit suut
tamarmik isammata, taama-
attumik aalisartut piniartullu
kattuffiat naqqaningaanniit
aallartittariaqassaaq.
Ullumikkut pissutsit allan-
ngortinneqanngippata aali-
sartut piniartullu nikanarsa-
gaanerat, suliffeqarfissuarnit
pisortanillu atornerlugaane-
rat inussiaatinngornissaallu
tikinneqassaaq.
Siunissami aalisartunut pi-
niartunullu atugassaritassat
isumannaatsuunissaa angu-
niarneqassappat maannaga-
aq sukumiisumik sutigut ta-
matigut periarfissat misissor-
lugillu nalilersomeqartari-
aqarput.
KNAPK soorunami
soriarsinnaanngilaq
Decembarip18-ani (1997)
Tunngaviusunik Isumaqati-
giissutit Royal Greenlandimit
atorunnaarsinneqarneqarput.
Taava suna ajorami?
Taama oqaatigeriaannaap-
put. Kisianni ajornerujussuar-
mik imaqarpoq - aliaat RG-ip
nammineq, KNAPK, Inatsisar-
tut, naalakkersuisut, illit ua-
ngalu eqqorneqaatissatsin-
nik. Pingaarnertut RG-ip Tun-
ngaviusumik Isumaqatigiissu-
tit atorunnaarsippai, aappas-
saanillu paragraf 11 allassi-
manngitsutut isigineqarsimal-
luni - §11.1: llluatungeriit illu-
atungerisamik tusagassiorfin-
nut oqaaseqarsinnaanera ta-
marmik immikkut ataqqivaat,
imaalilluguli illuatungeriit isi-
maqatigiinniarnerni ileqqoris-
saarluni pissusilersornissaq
qanoq ilisukkulluunniit ataq-
qissagaat. §11.2: Isumaqati-
giinniarnerit ajalusuussagalu-
arpata tusagassiorfinnut ilisi-
matitsinissaq sioqqullugu aja-
lusoornerat illuatungeriinnit i-
sumaqatigiissutigineqaqqaar-
simasassaaq. §11.3: Isuma-
qatigiissutigisat, isumaqati-
giinniarnerit ingerlaneri isu-
maqatigiinniarnernilu angusat
pillugit tusagassiorfinnut ilisi-
matitsinerni aalaavittut sapin-
ngisamik anguniameqartas-
saaq tamakku ataatsimoorus-
samik tusagassiorfinnut allak-
katigut nalunaaruteqarnikkut
pisarnissaat.
Qanoq oqassavisi! Taamani
persuarsiornerpaalluni atsiuk-
kani, imaaliallakkamik tamar-
mik tullaappaat! Immaqami
tusagassiortut tamakku pillu-
git isumaqatigiinniarfigisas-
saagamik? Taamatummi in-
ngikkaluarpoq, kisianni RG-ip
taama iliornera allatut paasi-
sassaanngilaq - Sermitsiamili
taamatut allaqqasoqarmat,
taava taamaassannginnerlu-
ni? Isumaqatiginninniarfissaq
(suli) KNAPK.
Kisianni KNAPK qanoq ilio-
riarsinriaanngilaq suliaq ine-
reerlugu taama inerneqarmat!
- Soormitaavami?
Tunngaviusumik Isumaqa-
tigiissutinik atorunnaarsitsi-
sup (Lars Emiilip) akerlilersor-
neqarnermi ilaani akerliusut
oqarsigisimagamigit:
»Akerliuniarussi aassunnit-
sumik naajumagussi!«
Selvfølgelig er KNAPK
på herrens mark
18. december 1997 kvitter RG
Hovedaftalen mellem RG og
KNAPK.
- Og hvad så!
Ja, således kan man sagten
formulere det. Der ligger des-
værre meget mere alvorligere
ting end som så - hvor både
RG, KNAPK, Landstinget,
Landstyret, du og jeg vi alle
bliver ofrene. For det første
opsiger RG hovedaftalen, for
det andet har man ladt som
om at paragraf 11 ikke eksi-
sterede
Paragraf 11
11.1 Parterne respekterer
hver især den anden parts ret
til at udtale sig til pressen,
dog således at parterne til
enhver tid skal iagttage god
forhandlingsskik. 11.2 Ved
eventuelt forhandlingssam-
menbrud skal parterne være
enige om sammenbruddet,
før orienteringen til pressen
kan ske, 11.3 Orienteringen til
pressen om aftaler, løbende
forhandlinger og forhand-
lingsresultater bør så vidt det
er muligt ske ved udsendelse
af en i udgangspunktet fælles
skriftlig pressemeddelelse.
Hvad siger I så! Stik imod
hvad man i sin tid så højtide-
ligt var blevet enige om, blev
skrotten i løbet af ingen tid!
Forhandlingsparterne er jour-
nalisterne, måske? Nej, sådan
kan man ikke tolke det - bort-
set fra Sermitsiaq der er det -
forhadlingsparteme hedder
stadigvæk KNAPK, men hvad
kan KNAPK stille op her,
KNAPK må bare passivt følge
med begivenhederne.
- Hvorfor mon?
- Kender du ikke ham fra
RG, den aggressive som
engang har chikaneret folk
hvor han advarede dem den
værst tænkelige: Ønsker i at
se blod? Så kom bare an!
skulle han have sagt.
Amigartoo-
rujussuartoq
Aamma ukioq kingulleq
Royal Greenland A/S i-
ngerlatsinermigut amerla-
qisunik amigartooruteqaq-
qippoq» Suliffeqarfissuaq
ingerlatsinermigut amigar-
tooruteqartuartoq qanoq i-
lilluni aalisartut piniartullu
pitsaanerusumik akilissa-
nerlugit pitsaanerusumillu
sullississanerlugit inuiaqat-
giinnut nalunaarutissai er-
sarissumik paaserusunnar-
put.
Gevaldigt
underskud
Igen sidste år fik Royal
Greenland A/S gevaldigt
driftsunderskud. Derfor ef-
terlyses en offentlig forkla-
ring om, hvordan koncer-
nen med et så stort under-
skud kan betale fiskerne
og fangerne bedre priser
og yde bedre service.
Strategien lægges af
Hovedbestyrelsen
KNAPK’s Hovedbestyrelse
afholder årlig møde i løbet af
marts og dér vil den højst
sandsynligt drøfte strategien
for fremtiden.
Det kan ikke nægtes, at
Royal Greenland A/S’ hand-
linger i løbet af de sidste to
måneder har gjort, at alt er
ved at falde fra hinanden,
hvorfor fiskernes og fanger-
nes organisation er nød til at
begynde fra bar bund.
Såfremt forhold og vilkår
ikke ændres, så vil fordøm-
melser, koncernens og myn-
dighedernes misbrug og sla-
vebinding af fiskerne og fan-
gerne være det eneste resul-
tat.
Såfremt fiskernes og fan-
gernes fremtidige vilkår skal
sikres, så må de nødvendige
tiltag nøje undersøges og
vurderes.
jVbsos,
ly wfiir* w
Ataatsimoorneq pisariaqarpoq
Fællesskab er nødvendig
kikkut T
PtoiarsinJ. ilUr*Uk
s
Hu.
å-atisor
0/V
KNUD JOSEFSEN