Fréttablaðið - 18.07.2005, Síða 36
20 18. júlí 2005 MÁNUDAGUR
Skemmdarverk eða list?
Veggjakrot, eða graffítí, hefur
löngum verið uppspretta
heitra rökræðna. Sumir vilja
meina að veggjakrot sé ekki
list og hefur þetta listform
verið kallað sóðaskapur hér á
landi þótt það sé virt erlend-
is. Fréttablaðið kíkti á
veggjakrotið í borginni og
velti fyrir sér hvað væri svona
slæmt við nokkur strik á
steinsteypu.
Skemmdarverk eða list? Þessari
spurningu verður seint svarað
þegar kemur að veggjakroti, eða
graffítí eins og það er líka kallað.
Eins og nafnið felur í sér þá
felst veggjakrot í því að krota á
veggi. Í flestum tilvikum krota
listamennirnir þó ekki heldur
spreyja og nota til þess ýmsa liti,
stensla og úðabrúsa með mismun-
andi úðahausum. Oftar en ekki er
veggjakrotið sem sést á húsum,
strætóskýlum og rafmagnskofum
hápólítískt og hefur veggjakrots-
menningin yfirleitt verið í upp-
reisn gegn kerfinu.
Hér á landi vilja stjórnvöld
flokka veggjakrot undir skemmd-
arverk. Vissulega er það skemmd-
arverk þegar frasar og myndir
eru teiknaðir á byggingar í leyfis-
leysi í skjóli nætur. Það sem verra
er, er að hér á landi hafa margir
ekki viljað viðurkenna veggjakrot
sem list og finnst þetta tjáningar-
form argasti sóðaskapur.
Margir vilja líka meina að
þetta listform sé sprottið hjá upp-
reisnargjörnum unglingum sem
gerðu allt vitlaust á pönktímabil-
inu á níunda áratugnum en
veggjakrot á sér mun lengri sögu
en það og er mjög virt listform á
erlendri grundu.
Er Pompei var grafin upp eftir
Vesúvíusargosið hafði varðveist
veggjakrot undir öskunni sem
reyndist vera heimild um daglegt
líf fólks eins og það var 79 eftir
Krist. Þetta veggjakrot var líka
ekkert svo frábrugðið því sem
sést á veggjum Reykjavíkurborg-
ar í dag – pólitískar skoðanir, klúr-
ar athugasemdir og stökur eða
vísur.
En að krota á vegg er ekki það
sama og að krota á vegg. Gott
veggjakrot samanstendur af vel
úðuðum frösum eða myndum sem
gleðja augað frekar en hitt. En illa
gert veggjakrot eins og „Siggi
plús Lára“ skrifað með venjulegu
tússi er ekki fallegt.
Það má vissulega rökræða
lengi um listformið veggjakrot en
eitt er víst að sorglegt er að þeir
einstaklingar sem vilja stunda
þessa listgrein fá ekki að gera það
á heilbrigðan og löglegan hátt. Þó
að sumum finnist listin ekki falleg
þá á samt ekki að hefta hana held-
ur ýta undir framfarir og styðja
listafólkið í landinu.
lilja@frettabladid.is
Bak við Ogvodafone bygginguna í Síðumúla er göngustígur. Með fram þeim göngustíg er veggur skreyttur veggjakroti sem vænt-
anlega hefur glatt og hryggt margan vegfarandann.
Veggjakrot er oft að finna í húsasundum eins og þessu við hliðina á versluninni Gust á Laugavegi. Auðvelt er fyrir veggjakrotslistamenn, eða graffara, að láta ljós sitt skína í stórum, yfirgefnum byggingum
eins og þessari við Mýrargötu 26.
Á horni Stórholts og Brautarholts, hjá
gallerí Klink og Bank, er skemmtilegt
veggjakrot af furðulegum geimverum.
Við hliðina á verslunni Ellingsen á Grandagörð-
um eru miklar framkvæmdir í gangi en þar má
sjá glitta í veggjakrot.
Á hlið Borgarbókasafnsins í Reykjavík í Tryggvagötu er langt og
mikið veggjakrot sem er svo sannarlega konfekt fyrir augað.
Veggjakrotið í húsasundinu sem liggur að versluninni Illgresið á
Laugaveginum kom fyrir í myndinni Dís.
Við hliðina á Kassagerðinni við Sæbraut er langt hús sem er ansi lit-
ríkt og skreytt frösum og einkennisstöfum eftir valinkunna graffara.