Tíminn - 13.01.1976, Page 3
Þriöjudagur 13. janúar 1976.
TÍMINN
3
Tómas Á. Tómasson, sendiherra:
„Stuðningur og skilningur við
sjónarmið Islendinga innan
Atlantshafsbandalagsins"
OÓ-Reykjavilc. Fastaráð Atlants-
hafsbandalagsins var kallað
saman til fundar i gær að ósk Is-
iendinga, til að ræða innrás
brezkra herskipa f islenzka fisk-
veiðilögsögu og siendurteknar
ásiglingar á islenzk varðskip, og
hindra þau I að gegna skyldu-
störfum sinum. Tómas A. Tómas-
son, sendiherra hóf umræður og
sagði hann, að islendingar vildu
brottkvaðningu brezka flotans af
islandsmiðum, og viidu þeir fá
aðstoð bandaiagsins til þess. Ef
það ekki gengur, þá hefur það sin-
ar afleiðingar i sambandi við
áframhaldandi samvinnu islands
i Nato. Fuiitrúar alira bandalags-
rikjanna, nema tveggja, tóku þátt
i umræðunum.
Fundurinnhófstkl. 16.00 og stóð
yfir i tæpar tvær klukkustundir.
Tómas Á. Tómasson hóf um-
ræðurnar og rakti sögu deilunnar
hvað viðkemur bandalaginu sér-
staklega, er hófst með kröftugum
mótmælum, sem Einar Agústs-
son, utanrikisráðherra, flutti á
ráðherrafundinum i desember,
mótmælti hann bæði brezkri
flotaihlutun almennt, og sérstak-
lega árásum brezkra skipa á is-
lenzk varðskip. Minnti hann á, að
ásiglingarnar fyrir mynni Seyðis-
fjarðar hafi verið kærðar til
öryggisráðsins. Siðan skrifaði
forsætisráðherra brezka forsætis-
ráðherranum bréf rétt fyrir jólin,
og upp úr þvi hófust hinar marg-
endurteknu ásiglingar. Siðan kom
til þeirra ráðstafana, sem rikis-
stjórnin boðaði s.l. fimmtudag, að
slitiö yrði stjórnmálasambandi
við Breta ef ásiglingum linnti
ekki, en allt kom fyrir ekki, eftir
það kom enn til ásiglingar.
Benti Tómas á, að við þetta
væri ekki unandi, og ef einhver
lausn ætti að verða á þessu máli,
hlyti brezki flotinn að fara af Is-
landsmiðum, — sem er aðalkraf-
an.
Brezki fulltrúinn, Sir John
Killick, talaði næstur, en hafði
ekkert nýtt fram að færa i mál-
inu. Siðan tóku nær allir full-
trúarnir til máls, nema fulltrúar
Portúgals og Luxemburg, sem
leiddu umræðurnar hjá sér. Full-
trúar Islands og Bretlands skipt-
ust oft á orðum meðan á umræð-
um stóð.
Tómas A.Tómasson, sagði I við-
tali við Timann eftir fundinn, að
fulltrúar þeirra ríkja, sem standa
utan við deiluna, hafi lýst yfir
áhyggjum yfir ósætti Islendinga
ogBreta,enekkisé siður innan
bandalagsins, að riki dragi taum
eins bandamannsins á kostnað
annars, en ekki fer á milli mála,
sagði hann, að íslendingar njóta
skilnings og stuðnings margra,
kannski velflestra, bandalags-
rikjanna og menn i aðalstöðvun-
um eru þess vel meðvitandi, að
deilan skaðar bandalagið i heild
og lausn verður að finnast. Verð-
ur upphaf lausnarinnar að vera
það, að Bretar kalli flota sinn
heim.
1 fundarlok komu fulltrúarnir
sér saman um fréttatilkynningu
sem send var út. bar segir m.a.
að landhelgisdeila Islendinga og
Breta skaði ekki aðeins sambúð
þeirra i milli heldur Atlantshafs-
bandalagið i heild. Siðar segir, að
framkvæmdastjóri samtakanna
muni fara til íslands til viðræðna
við islenzku rikisstjórnina og að
hann vonist eftir að fara til Bret-
lands sömu erinda þar á eftir. I
lok tilkynningarinnar segir, að
.bandalagið sé samtök frjálsra
þjóða, og sé ekki verið að segja
einni þjóð fyrir verkum, en það
eru óskir fastaráðsins, að heim-
sóknir framkvæmdastjórans
muni leiða til viðunandi lausnar
deilunnar.
Eftir fundinn héldu bæði is-
lenzki og brezki fulltrúinn fundi
með blaðamönnum og skýrðu
þeir frá sjónarmiðum rikis-
stjórna sinna i deilunni.
1 fréttaskeytum frá Reuter seg-
ir að íslendingar hafi hótað að
hætta þátttöku i Atlantshafs-
bandalaginu, ef brezki flotinn
verði ekki kallaður burt og að
brezki fulltrúinn hafi lýst yfir
áhyggjum sinum yfir þvi, að
brottför tslendinga mundi veikja
varnarmátt bandalagsins á Norð-
ur-Atlantshafi verulega.
80 sekúndulítrar
MÓ-Reykjavik — t fyrrinótt
opnaðist stór æö i borhoiunni hjá
Laugalandi i Eyjafirði og þar
streyma nú 80 iitrar af meir en 90
stiga heitu vatni á sekúndu. Að
orku til samsvarar þetta um 20
MW og er meira en bjartsýnustu
menn þorðu að vona, að sögn
Rögnvaldar Finnbogasonar hjá
Orkustofnun. Þetta mun vera
langsamlega mesta vatn, sem
fengizt hefur úr einni holu i Eyja-
firði.
Vatnið fékkst þegar borinn var
kominn á 1305 m. dýpi.
Sem kunnugt er er á Lauga-
landi verið að leita eftir heitu
vatni fyrir Akureyri og er þetta
um þriðjungur af þvi heita vatni,
sem bærinn er talinn þurfa.
Rætt um undirnefndir
BH—Reykjavík. — Samninga-
nefndir ASI og vinnuveitenda
komu saman á fund hjá sátta-
semjara i gær og stóð fundurinn
að þessu sinni i fjórar klukku-
stundir. Þegar Timinn ræddi við
Ólaf Hannibalsson, skrif-
stofustjóra ASl, i gærkvöldi,
sagði Ólafur, að heldur litið
hefði gerzt á þessum fundi. Rætt
hefði verið um kosningu undir-
nefnda til ýmissa starfa, og
yrðu ákvarðanir um það að
likindum teknar á fundi nefnd-
anna, sem haldinn verður i dag.
Undirskriftasöfnun í Þorlákshöfn:
,,Sýnum í verki, að við
eigum í stríði við Breta
Vf
Gsal-Reykjavik. — Áhugamenn
um landhelgismál i Þorlákshöfn
stóðu fyrir undirskriftasöfnun
meöal ibúa Þorlákshafnar s.l.
sunnudag, þar sem m.a. er lýst
yfir aðdáun á störfum skipherra
og skipshafna varðskipanna. Þá
er lýst yfir fyllsta stuðningi við
aðgerðir Grindvikinga og enn-
fremurhvatttil þess, að öll þjóðin
sýni þaði verki að hún eigi i striði
við Breta.
Þorlákshafnarbúar krefjast
þess, að varnarliðið leggi til skip
til eflingar Landhelgisgæzlu, að
öðrum kosti ,,litum við svo á, að
forsendan fyrir áframhaldandi
dvöl varnarliðsins hér á landi sé
brostin”.
Krafist er stjórnmálaslita við
Breta þegar i stað.
Með undirskriftasöfnuninni
vilja Þorlákshafnarbúar vekja
athygli stjórnvalda á þvi, hve
mikilvægt er, að tslendingar fari
með full umráð yfir auðlindum
Aðgerðaleysi NATO mótmælt
BH-Reykjavik. — Laust fyrir
miðnætti á mánudagskvöld
fjarlægðu -sjómenn og aðrir hér,
sem að aðgerðum stóðu við stöð
varnarliðsins I Grindavik, vega-
tálma þá, sem komið hafði verið
fyrir. Telja Grindvikingar, að
iokun stöðvarinnar hafi í bili náð
þeim tilgangi, sem til var ætlazt.
Fylgzt verður náið með fram-
kvæmd máia í þorskastrfðinu og
ef Bretar iáta ekki af flotaihlutan
sinni i islenzkri fiskveiðiland-
helgi, verður gripið til frekari
aðgerða fyrirvaralaust.
Þannig hljóðar frétta-
tilkynning, sem aðilar þeir, sem
stóöu að lokun vegarins til
stöðvar varnarliðsins hjá Grinda-
vik, gáfu út i gær. Timinn hafði
samband við Guðfinn Bergsson,
lögregluvarðstjóra I Grindavik og
spurði hann, hvað þarna hefði
gerzt.
Sagðist Guðfinni svo frá, að allt
hefði farið friðsamlega fram, en
upp úr hádeginu á laugardag
hefðu menn safnazt saman á
veginum, sem liggur upp að stöð
varnarliðsins hjá Grindavik, og
hefði veginum verið lokað með
þungum farartækjum oggrjóti og
engin umferð um hann leyfð. Um
fimm-leytið hefði yfirmönnum i
herstöðinni verið afhent yfir-
lýsing yfirmanns varnarliðsins á
Keflavikurflugvelli, þar sem
aðgerðaleysi Nato gagnvart
hernaðarihlutun Breta i islenzkri
landhelgi. væri mótmælt, og af
þeim sökum væri herstöðin hjá
Grindavik lokuð um tima.
Þá var veginum að radar-
stöðinni á Miðnessheiði,
svonefndri Rockville, lokað i
fimm-sex klukkutima til
áréttingar sömu kröfum. Voru
þar að verki ýmsir, sem útveg
stunda frá Keflavik og Sand-
gerði.
Hornfirðingar lokuðu vegi
að stöð NATO á Stokksnesi
Gsal-Reykjavik — tltgerðarmenn
og sjómenn frá Höfn i Hornafirði
lokuðu i gærdag kl. 13 veginum,
sem liggur að herstöð NATO á
Stokksnesi i A-Skaftafellssýslu og
mótmæltu með þeim hætti fram-
komu NATO-herskipa Breta á Is-
landsmiðum að undanförnik Að
sögn Friðjóns Guðröðarsonar,
lögreglustjóra á Höfn, fóru mót-
mælin friðssimlega fram. I gær-
kvöldi var talið að útgerðarmenn
ogsjómenn myndu aflétta vegar-
tálmunum á miðnætti.
1 gærmorgun afhentu fulltrúar
útgerðarmanna og sjómanna á
Höfn yfirmanni radarstöðvar-
innar á Stokksnesi, eftirfarandi
bréf.
„1 beinu framhaldi af aðgerð-
um útvegsmanna og sjómanna á
Suðurnesjum, hafa útvegsmenn
og sjómenn á Hornafirði ákveðið
að loka veginum að radarstöðinni
á Stokksnesi fyrir allri umferð
tækja og bifreiða, sem eru i
tengslum við starfrækslu radar-
stöövarinnar, þar sem
NATO-herskip ógna varðskipum
okkar Islendinga, þar sem þau
eru við skyldustörf á fiskimiðum
okkar. Undantekningar verða þó
gerðará lokuninni, ef um neyðar-
tilvik verður að ræða. Við teljum
okkur tilneydda að gripa til
umræddrar lokunar kl. 13 i dag.
Ennfremur viljum við benda á,
aö gripið verður til frekari
aðgerða, verði engin breyting á
núverandi ástandi á tslands-
miðum.”
Undir bréfið rita höfn sin
fulltrúar útgerðar- og sjómanna,
Jón Sveinsson, útgerðarmaður,
Stefán G. Arngrimsson, útgeröar-
maður og skipstjóri, Björn
Lúðvik Jónsson skipstjóri, Ingi
Einarsson, vélstjóri og Bragi
Bjarnarson, útgerðarmaður.
— Hér hafa ekki orðið neinar
ýfingar á neinn hátt, sagði
Friðjón Guðröðarson, lögreglu-
stjóri,er Timinn náði tali af hon-
um i radarstöðinni á Stokksnesi i
gærdag. Friðjón kvað útgerðar-
menn og sjómenn hafa lokað
veginum að radarstöðinni við
þjóöveginn, en það er 2-3 km fjar-
lægð frá stöðinni sjálfri. Þar
strengdu þeir kaðal yfir veginn,
að sögn Friðjóns, og héldu vörð.
Friðjón sagði, að fyrst eftir
lokunina hefðu um tuttugu bilar
með margt manna komið á
staðinn, en sökum mikillar frost-
hörku, hefði fólkinu fækkað er á
daginn leið.
innan 200milnanna, þar sem ,,öll-
um landsmönnum hlýtur að vera
ljóst, að afkoma þjóðarinnar
byggist á skynsamlegri nýtingu
fiskistofnanna” eins og segir i
fréttatilkynningu með undir-
skriftunum.
— Viðskorumá alla Islendinga
að sýna samtakamátt sinn i
verki, eins og þeir hafa oft sýnt
áður, þegar erfiðleikar hafa
steðjað að þjóðinni, þannig að
fullur sigur náist i þessu lffshags-
munamáli okkar.
350 ibúar Þorlákshafnar rituðu
nöfn sin undir skjalið, en ibúar
bæjarins eru alls um 900. 120
sjómenn frá Þorlákshöfn voru á
sjó er undirskriftasöfnunin fór
fram. Listinn var afhentur for-
sætisráðherra.
Borgardómaraembættið:
TÆPLEGA 6000
MÁL AFGREIDD
Gsal—Reykjavik. — Timanum
hefur borizt yfirlit um afgreiðslu
máia við borgardómaraembættiö
á siðasta ári frá yfirborgardóm-
ara. Skriflega flutt dómsmái voru
nokkru fleiri á siðasta ári, en á
árinu þar á undan.eða 5445 á móti
4608, þar af var dæmt I 2155 mál-
um á siðasta ári. Áskorunarmál
voru 2265 og sættir geröar i 574
málum. Þá var hafin afgreiðsla i
451 máli.
Dæmt var i 207 munnlega flutt-
um dómsmálum og sættir gerðar
i 121 sliku máli. Þá var hafin af-
greiðsla á 104 munnlega fluttum
málum. Vitnamál voru átta á sið-
asta ári, eiðsmál eitt.
Samtals voru þvi afgreidd 5886
mál hjá borgardómaraembættinu
á siðasta ári, á móti 5010 málum
árið 1974.
Þingíestingar voru á s.l. ári
6212, hjónavigslur 184, könnunar-
vottorð 184, leyfi til skilnaðar frá
borði og sæng 195, hjóna-
skilnaðarmál 724 (voru 550 árið
1974), sjóferðapróf 38. Dóm-
kvaðningar matsmanna voru 148
á siðasta ári.
LEZT EFTIR ATOK
VIÐ GESTGJAFA
Gsal-Reykjavik. — 23ja ára
gamail maður hefur veriö úr-
skurðaður i 45 daga gæziu-
varöhald vegna dauða 46 ára
gamals manns, sem fannst látinn
á Háteigsvegi i Reykjavik á
laugardagsmorgun, eins og
greint frá frá i Timanum á sunnu-
dag. Maðurinn, sem hét Baldur
Jónsson, til heimilis að Dverga-
bakka 36, fannst látinn viö
innkeyrslu aðbilskúr við hús eitt
og voru áverkar á höfði hins
látna. Viö rannsókn málsins hefur
komið frant, aö maðurinn var
gestkomandi I húsi við Háteigs-
veg og ienti þar i átökum við gest-
gjafann. Um dánarorsök er ekki
hægt aö fuiiyrða fyrr en lik-
krufning hefur fariö fram.
Það var um kl. 7 á laugardags-
morgunn að lögreglunni var
tilkynnt um, að maður hefði
fundizt á Háteigsvegi. Þegar lög-
regla og sjúkralið komu á staðinn
virtistmaðurinn vera látinn. Lög-
reglan kannaði strax næsta um-
hverfi og sáu lögreglumenn
ógreinilega slóð frá þeim stað er
maðurinn fannst látinn. Lög-
reglumenn röktu slóðina að húsi
einu ekki langt frá og þar að
kjallaradyrum. Siðar kom i ljós,
að slóðin var eftir snjóþotu.
Pilturinn, sem býr i áðurnefnd-
um kjallara. var handtekinn, og
við yfirheyrslur viðurkenndi hann
að maðurinn hefði veriö gestkom-
andi hjá sér. Kvað pilturinn
manninn hafa komið til sin á
fimmtudagskvöld og hefðu þeir
sezt að drykkju. Um nóttina hefði
þeim orðið sundurorða og það
hefði leitt til átaka. Að sögn rann-
sóknarlögreglu kom fram við
yfirheyrslur að pilturinn sló
manninn og hann féll við það i
gólfið og missti meðvitund.
Eftir átökin lagðist pilturinn til
svefns, en er hann vaknaði á
föstudag kom hann að manninum
i sömu stellingum og var hann þá
enn meðvitundarlaus. Siðan leið
allur sá dagur og nóttin þar á eftir
— og gerði pilturinn enga tilraun
til að koma manninum i hendur
lækna, eða láta lögreglu vita. Er
pilturinn vaknaði árla á laugar-
dagmorgun fannst honum
maðurinn vera látinn og greip
hann þá til þess ráðs að setja
manninn upp á snjóþotu. Siðan
dró hann þotuna fram eftir
kjallaragöngunum og út úr
húsinu og nokkuð vestur Háteigs-
veginn.
Við athugun rannsóknarlög-
reglumanna fundust blóðblettir á
heimili piltsins. Rannsókn
málsins verður haldið áfram, er
niðurstöður krufningar liggja
fyrir.