Tíminn - 03.09.1976, Blaðsíða 9

Föstudagur 3. september 1976
TlMINN
9
*
Útgefandi Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson (ábm.) og Jón Helgason. Ritstjórn-
arfulltrúi: Freysteinn Jóhannsson. Auglýsingastjóri:
Steimgrlmur Gisiason. Ritstjórnarskrifstofur I Edduhús-
inu viö Lindargötu, simar 18300 —'18306. Skrifstofur I
Aðalstræti 7, simi 26500 — afgreiöslusimi 12323 — aug-
lýsingasfmi 19523. Verö i lausasölu kr. 50.00. Askriftar-
gjaldkr. 1000.00 á mánuöi. Blaðaprent h.f.
Ábót á sjónvarpsþótt
Sjónvarpsþátturinn á miðvikudagskvöldið var
langur og mannmargur. Ékki mun þó fólk miklu
nær en áður um það, hvað að er i skattamálum og
hvers má vænta. Engin grein var gerð fyrir þvi,
hvað einkum veldur þvi ranglæti i álagningu tekju-
skatts, sem alls staðar hrópar til himins, og er þó
kjarni málsins, og upptalning fjármálaráðherrans
á þvi, hvaða ákvæði skattlaganna væru „til skoð-
unar”, eins og að orði er komizt á tizkumálinu i
stjórnsýsluheiminum, snerti ekki nema að litlu leyti
þennan kjarna. Fjölmenni drap umræðuefnunum á
dreif, timinn fór i langar ræður nokkurra manna og
spyrjendur gátu ekki fylgt sinu máli eftir, þótt
viljað hefðu.
Aftur á móti þarf enginn maður aðra vitneskju en
þá, sem skattskrárnar opinbera sumar hvert, að
viðbættum kunnugleika á lifsafkomu og lifsháttum
fólks i kring um sig, til þess að sjá og skilja, að
meira en litið fer úrskeiðis. Fæstir þurfa lengi að
leita manna, sem búa á hinn rikmannlegasta hátt i
glæsilegum húsakynnum, eiga jafnvel tvo bila, fara
utan tvisvár eða þrisvar á ári, kannski með alla
fjölskylduna, og haga liferni sinu að öðru leyti i
samræmi við þetta, en borga þó ekki meiri tekju-
skatt en láglaunafólk i verksmiðjum. Allir vita, að
þessari niðurstöðu er náð með fimlegri siglingu um
sund, sem lög og reglugerðir opna þeim hluta
þjóðarinnar, sem ekki þiggur föst laun af öðrum, ef
þeir kunna með að fara og haf a geð i sér til að þræða
út á yztu þröm vondra laga. Dæmin sanna, að þeir
eru margir, sem ekki hika við að gera þetta, þótt
svo það kosti þá að vera hengdir upp á löppunum
árlega i blöðum landsins til dæmis um þá, sem
skjóta sér undan að axla þjóðfélagsbyrðarnar til
jafns við aðra.
Þetta er gert i skjóli þess, að hér er ekki kannað,
hvort lifsvenjur fólks eru i einhverju samræmi við
niðurstöður á skattaframtali, og numin hefur verið
úr lögum heimild skattayfirvalda til þess að
ákvarða mönnum sannsýnilegar tekjur, þegar við
blasir, að ekki er allt með felldu. Einkaeyðsla og
framtöl geta stangazt á, svo sem mest má verða, án
þess að við verði gert, ef með tölur er farið af
nægjanlegri iþrótt. Enginn þarf að óttast, að komið
sé á heimili slikra manna og svipazt þar um eða
farið að glugga i farþegalista flugfélaganna, bækur
veiðifélaganna eða uppboðsskrár listmunasalanna,
sem aldrei láta þess getið hverjir kaupa dýrustu
verkin.
Engum blandast heldur hugur um það, að margt,
sem i reynd er einkaeyðsla, er iðulega fært fyrir-
tækjum til útgjalda og frádráttar — gæti jafnvel
verið maturinn á borðið og vinnan við byggingu
ibúðarhússins, þar sem svo stendur á, að það er til-
tölulega auðveldur leikur.
Ósnoturt dæmi um ranglæti, sem er alkunna og
engin blæja er breidd yfir, er sú staðreynd, að gift
kona, sem vinnur utan heimilis, fær frá dreginn
helming tekna sinna, en deyi maður hennar, svo að
hún verði ein að sjá sér farborða, kannski með börn,
er hver eyrir skattlagður. Hið sama og snýr að
ekkjunum er einnig látið gilda um aðrar einstæðar
mæður.
Þannig er ýmist niðst á fólki eftir stétt og stöðu
eða þvi ivilnað með undankomuleiðum.
Þetta er kjarni málsins, og þetta er það, sem fast-
launafólkið, sem alltaf verður harðast úti, lætur sér
ekki lynda.
JH
Kosningar í
Vestu r-Þýzka la ndi
Lockheed-hneyksli og sjónvarpsumræður
í brennidepli
Helmut Schmidt, kanslari: Vill ekki fara I sjónvarpið.
ARIÐ 1976 ætlar að veröa hið
athyglisverðasta kosningaár.
Júni-kosningarnar á ítaliu
eru öllum enn i fersku minni
vegna framsóknar kommún-
ista þar. Kosningarnar i
Porhlgal leiddu til fyrstu lýð-
ræðislega kosnu rikisstjórnar
Portúgals i háa herrans tið.
Þingkosningarnar i Sviþjóð,
sem fara fram þann 19. sept-
embernk.,ætla að verða mjög
tvisýnar. Og enginn kemst hjá
þvi að heyra og lesa fréttir af
forsetakosningabaráttunni i
Bandarikjunum, sem er farin
að harðna verulega.
Eftir nákvæmlega einn
mánuð, þ.e. 3. október nk.,
verða þingkosningar haldnar i
Vestur-þýzka Sambandslýð-
veldinu. Þar berjast þeir
Helmut Schmidt, núverandi
kanslari, og nafni hans Kohl,
leiðtogi stjórnarandstöðunn-
ar, um atkvæði kjósenda og
gengur á ýmsu. Meðal þess,
sem almenningurræðir um, er
neitunSchmidts að fara i sjón-
varpsumræður viö Kohl, svo
og þær fréttir, að ráðamenn i
landinuhafiá sinum tima þeg-
ið peninga af Lockheed-verk-
smiðjunum, sem frægar eru
orðnar út um allan heim fyrir
að múta valdamönnum.
HELMUT KOHL, leiðtogi
hinna ihaldssömu Kristilegu
Demókrata, hefur hvað eftir
annað farið fram á kappræður
i sjónvarpssal, þar sem hann
og Schmidt, kanslari, ættust
einir við. Þessum óskum hefur
Schmidt jafn oft hafnað.
I fyrstu viröist mörgum
nokkuð einkennilegt, að jafn
frægur ræðumaður og slung-
inn sem Schmidt er, skuli ekki
taka þessu boði. En á þessu
hafa verið gefnar skýringar,
bæði opinberlega og manna á
meðal.
Talsmaður Sósialdemó-
krata — flokks Schmidts —
gefur upp tvær meginástæður.
1 fýrsta lagi rikir þingræði i
Vestur-Þýzkalandi, og þvi eru
kjósendur aðvelja milliflokka
en ekki einstaklinga. 1 öðru
lagi sagði hann, að Kohl væri
einfaldlega ekki aðalandstæð-
ingur Schmidts, þvi það er
Franz Josef Strauss, leiðtogi
samtaka Kristilegra Sósíal-
ista.sem stjórnar Kohl eins og
hann væri 'brúða I brúðuleik-
húsi.
Þá segja þeir, að enn einn
hængur sé á þvi, að slik kapp-
ræða geti farið fram. Helmut
Kohl er formaður Kristilegra
Demókrata, en Helmut
Schmidt er hins vegar ekki
formaður sins flokks. Það er
nefnilega Willy Brandt, sem
varð að segja af sér kanslara-
embættinu 1974 vegna njósna-
málsins fræga.
OG stjórnmálafréttaritarar
þykjastsjá fleiri ástæður. Þeir
segja, að leiðtogi Frjálsra
Demókrata, Hans-Dietrich
Genscher, hljóti að vera and-
vlgur þessum sjónvarpsum-
ræðum, þvi þær dragi úr áliti
fólks á Frjálsum Demókröt-
um. Ef þetta er rétt, þá er
Schmidt neyddur til að hlýða,
þvi, að Frjálsir Demókrat-
ar eru með Sósialdemókrötum
i rlkisstjórn og er sá stuðning-
ur Sósialdemókrötum nauð-
synlegur. Frjálsir Demókrat-
ar þurfa 5% atkvæða til að
eiga menn á þingi.
Þá hafa stjórnmálafrétta-
ritarar komið með aðra skýr-
ingu og er hún sálfræðilegs
eðlis. Schmidt er góður ræðu-
maður, en hann kemur fyrir
sem harður, kaldur og stund-
um stoltur. Kohl hefur hins
vegar öllu föðurlegri fram-
komu. Hann brosir og er vina-
legur. Þvi segja menn, að
Schmidt gæti hreinlega ekki
komið fram við þennan föður-
lega mann með hroka. Og ár-
angurinn af þessum ihugun-
um: Þjóðverjar fá engar
spennandi kappræður I sjón-
varpssal milli þessara tveggja
stjórnmálamanna.
ANNÁÐ mál hefur einnig ver-
ið mikið i brennidepli i kosn-
ingabaráttunni i V-Þýzkalandi
að þessu sinni. Hér er um að
ræða ásakanir á hendur
Strauss, leiðtoga samtaka
Kristilegra Sósialista, að hann
hafi þegið mútur af stjórnend-
um Lockheed-verksmiðjanna
meðan hann var varnarmála-
ráðherra á 1. áratugnum.
Þetta gæti komið sér illa fyrir
Kristilega Demókrata, þvi að
flokkur Strauss er i samvinnu
við flokk Kohls.
Strauss hefur áður verið
borinn slikum sökum, en á-
vallt neitað þeim algjörlega.
Þó getur verið, að eitthvað
verði grafið upp um málið
fyrir kosningar, þvi að hátt-
settur embættismaður i dóms-
málaráðuneytinu hefur verið
sendur til Baodarikjanna, og á
hann að rannsaka þessar á-
sakanir.
HVORT það kemur þessu
mútumáli eitthvað viö,er ekki
ljóst, en vitað er, að Kohl
hefur i hygg ju að gera Strauss
að fjármálaráðherra I stjórn
sinni — vinni hægrimenn.
Þetta er Strauss alls ekki að
skapi, þvi augu hans beinast
að utanrikismálaembættinu.
En Kohl hefur hugsað sér
annan mann sem utanrikis-
ráðherra, lagaprófessor að
nafni Karl Carsten. Sá nýtur
mikillar virðingar i Þýzka-
landi og sigri hægrimenn, þá
segja sérfræðingar, að nýtt
timabil muni renna upp i sögu
v-þýzkra utanrikismála —
timabil, sem einkennist af
auknum áhrifum Þjóðverja út
um allan heim.
MÓL