Tíminn - 29.10.1976, Blaðsíða 11

Föstudagur 29. október 1976
TÍMINN
11
1 niitiiha neyzluþjóöfélagi er
margt fólk, sem lætur sig
dreyma um afturhvarf til nátt-
úrunnar og einfaldra lifnaöar-
hátta. Nú gefst sumu af þessu
fólki færi á að láta draum
sinn rætast, þvi aö i Diippel I s-v.
hluta Vestur-Berlinar er veriö
aö endurbyggja 12. og 13. aldar
þorp. Húsin eru byggö úr eikar-
bjálkum og eru meö stráþökum.
Fólkiö, sem kemur til meö aö
búa þar mun klæðast fötum úr
grófgeröu lini, veröur aö baka
brauðið sitt sjálft og slátra dýr-
um sér til matar. Það veröur að
vera fært um að vinna meö
trép'lógum og sækja vatn I
læki. Lömb, kálfar og grisir
munu búa undir sama þaki og
fólkið, aðeins stærri dýrin verða
úti. Rafmagn, gas eöa holræsi
veröa auövitað alveg óþekkt
þarna. Þorpiö er byggt á rústum
gamals þorps, sem ekki er vitað
nafniö á, en var liklega einhvern
timann fyrr á öldum viökomu-
staöur á verzlunarleiöinni milli
Miö-Evrópu og Kiv. Eftir þvi
sem fornleifafræöingar komast
næst, mun þorpiö hafa lagzt i
eyöi einhvern timann i kringum
1230, þegar ibúar þess færöu sig
i vestur, þar sem jarövegurinn
var frjósamari. Fyrstu visbend-
ingar um að þarna heföi veriö
þorp komu til, þegar leirkera-
brot fundust á þessu svæði i
seinni heimsstyrjöldinni. En
þaö var ekki fyrr en öllu seinna,
aö staöurinn var rannsakaöur á
visindalegan hátt. Grunnar
bændabýla og rústir gamals
þorps komu þá I ljós, og brot úr
leirkerum var hægt að lima
saman og fá fullnaöarmynd. Þá
fundust þarna i skuröi sorp-
haugar alveg óskemmdir eftir
sjö hundruö og fimmtiu ár, og
fengu visindamennirnir þar
mikilvægarupplýsingarum ibúa
þorpsins, lifnaöarhætti þeirra
og matarvenjur. Ákvöröun um
að endurbyggja allt þorpið var
Fólk aö störfum f safnþorpinu.
gerö fyrir um þaö bil þrem ár-
um. Sföan hafa verið reist sex af
þeim tuttugu bændabýlum, sem
áformaðeraöbyggja. Vonazt er
til aö byggingu þorpsins veröi
lokiö áriö 1982. Þegar hefur
fyrsta fjárhjöröin veriö flutt til
þorpsins, og bráölega veröa
fluttar þangaö kýr og svin af
svipaðri tegund og nútfma villi-
svin. Væntanlega flytur svo
fyrsta fjölskyldan inn i menningu
miöalda snemma á næsta ári!
Prófessor Milller, forstjóri
fornleifasafns i Berlin bendir á,
aö þetta fyrirtæki sé þáttur i
þeirri þróun, sem á sér stað nú á
timum i þá átt aö gera fornleifa-
fræöi aö tilraunafornleifafræöi.
Fjölskyldurnar, sem flytjast til
þorpsins, munu ekki eiga von á
næðissömum fridögum. Þetta
veröur visndaleg athugun, — til-
raun til aö reyna þær aöstæöur,
sem voru á miööldum. Raunhæf
tilraun af þessu tagi, ætti aö
auka þekkingu og skilning okk-
ar á hegöun og lifsháttum
manna á þessum tima. Burtséö
frá þessu þá er einnig vonazt til
aö þetta veiti almenningi sögu-
lexiu, sem það gleymir seint.
Þaö er undarleg tiiviljun, aö i
ágúst á siöasta ári var gerö al-
veg sams konar tilraun, en þá
flutti prófessor viö dýralækna-
háskóla i Hannover inn i svipaö
safnþorp i Cooppenburg til
.skamms tima. Ahugi almenn-
ings á þessu viröist vera mikill,
miðað viö það, aö á siðasta ári
heimsótti aö jafnaöi fimm þús-
und manns þorpið á dag.
En þeir sem i rauninni búast
við rómantisu afturhvarfi til
hins einfalda lifs veröa fyrir
vonbrigðum. Svona lif er enginn
dans á rósum. Það er miklu
heldur spurningin um þaö hvort
fólk, sem býr i nútima þjóöfé-
lagi sé fært um aö lifa við þau
erfiðu lífsskilyröi, sem riktu á
tólftu og þréttándu öldinni. Af
þessum ástæöum veröur fólkiö
sem mun búa i þorpinu, að
gangast undir nákvæma skoöun
á andlegri og likamlegri heilsu.
Þvi að ferö aftur I fortiöina get-
ur valdiö alveg eins miklum
vandamálum og ferö inn i fram-
tiöina. Myndin sýnir fólk að
starfi I safnþorpinu i Duppel i
vestur-Berlin.
Horfíð
aftur
til
miðalda
bekk: „Hvers vegna fáiö þiö
ykkur ekki eitthvað róandi til að
ná ykkur niöur áöur en þið komiö
i skólann?” Hún sá fullorðinn
eiturlyfjasala reyna aö þvinga
sextán ára stúlku til aö gerast
hóra niðri á Times Square.
(Kathy léthandtaka hann áöur en
honum varö ágengt). Hún þorði
aldrei aö segja kennurunum, aö
hún væri lögga, þvi hvaö vissi hún
nema þeir stæöu fyrir dreifingu
eiturlyfja i skólanum. Eitt sinn
skall hurö nærri hælum. Lög-
regluþjónn, sem haföi veriö henni
samtiöa i lögregluskólanum
þekkti hana þama. Þegar vakt
hans var lokiö baö hann þá, sem
tóku við af honum, að fylgjast
meö henni. Einn af nemendunum
tók þá tali og komst aö þvi sanna
og fór og sagði öllum, að Maria
(dulnefni hennar) væri lögga.
Sá, sam stundaöi dreifingúná
þarna, kallaöi til liö til aö klófesta
hana. Þeir fundu hana i kaffistof-
unni og lokuöu öllum útgöngu-
leiöum, þannig aö hún var alveg
króuö af. Þetta hélt hún, aö yröi
sitt siðasta. En einmitt i sama
mund sá hún leikfimikennara,
sem hún þekkti. Hún hljóp til hans
og sagöi honum hvernig ástatt
væri, en hann haföi strax sam-
band viö bakhjarl hennar, sem
komu henni til hjálpar. Nokkrum
dögum siöar voru fimmtiu og
fjórir aöilar viö skólann hand-
teknir.
Um þetta leytibyrjaöihún að fá
martröö. Hún vaknaöi oft vein-
andi og haföi þá veriö aö dreyma,
aö einhver héldi henni á meðan
annar dældi heróini I æö á henni.
Og hún var hræöilega einmana.
Ef hún fór inn á matsölustað,
foröaöist fólk aö sitja of nærri
henni. Eina fólkið, sem hún talaði
viö i vinnunni, voru dóparar og
eiturlyfjasalar. Þegar hún gekk
um göturnar, hrópuöu karlmenn
nokkur valin orö á eftir henni.
Eitt sinn, er hún var aö kaupa af
tveim mönnum, sem voru nýir i
bransanum, tóku þeir einfaldlega
peningana hennar og fóru 1 burtu.
Þeir flýttu sér ekki einu sinni.
Hún kailaöi á eftir þeim „ég vil fá
peningana mina aftur”, en þeir
héldu áfram— hvaö gæti svo sem
stelpukrakki gert þeim? Hún fór
upp 1 bil sinn og ók á eftir þeim.
Hún ók upp á gangstéttina og kró-
aði þá af viþjvegg. Hún var tryllt
af bræöi. Hún heimtaöi annaö
hvort peningana eöa dópiö og af-
hentu þeir heimi þaö siðarnefnda.
Siöar sögöu þeir öörum, að þeir
skyldu varast aö reita hana til
reiöi, hún væri brjáluð. Dag einn
komst hún svo i hann krappan, er
hún fór að kaupa efni af ákveön-
um manni. t staö þess aö afhenda
henni eitriö tók hann hana upp og
bar hana inn i hliðargötu. Þetta
gerðist svo snöggt, að hún vissi,
að aðstoöarmenn hennar hefðu
ekki tekið eftir þvi. Hann vildi fá
peningana. Henni hafði veriö
kennt að afhenda frekar pening-
ana en aö fórna lifinu, svo hún
rétti honum snarlega 25.000 krón-
ur. Hann spurði hvar afgangurinn
væri og reif af henni blússuna á
meðan annar maður hélt henni
aftan frá. Þegar hún barðist um
til aö losa sig, fann hún hnif rispa
öxlina. Einhvern veginn tókst
henni aö losa aöra höndina og ná
byssunni úr vasanum. Hún beindi
henni að öörúm manninum og tók
i gikkinn. En það var engin kúla i
henni. Maöurinn reif byssuna úr
hendi hennar og sagöist ætla aö
drepa hana. En byssan hans
klikkaði einnig. Hinn maöurinn
dró þá fram þriöju byssuna, og i
þetta sinn beindi hann henni aö
höföi hennar, og beið hún eftir þvi
að deyja. En ótrúlegt en satt, þá
var þessi byssa lika i ólagi. Menn-
irnir stungu byssunum á sig og
lögöu á flótta. Kathy elti þá. Siöar
þennan dag voru þeir handteknir.
Eftir þetta var henni veitt
stööuhækkun og hún gerö að
leynilögregluþjóni. t tilefni af
þessu var efnt til blaöamanna-
fundar og svaraði hún spurning-
um fréttamanna og sat fyrir hjá
ljósmyndurunum meö blæju fyrir
andlitinu. Þrátt fyrir stööuhækk-
unina var hún eftir sem áöur
njósnari og gat þvi ekki sýnt and-
lit sitt. Hún var ánægö meö aö
vera gerö aö leynilögreglumanni
og þaö hrós, sem hún fékk frá
yfirmanni sinum, en vinnan var
sú sama.
Morguninn eftir, þegar hún bjó
sigtilað hefja störf dagsins, sagöi
hún viö sjálfa sig eins og áöur: ,,t
dag er ég ein. Þessi dagur gæti
oröiö minn siöasti.”
t gervi eiturlyfjaneytanda. Kathy Burke meö peninga I höndunum 0g biöur eftir komu eiturlyfja-
sala. Frá þvi hún byrjaöi hefur hún þúsund sinnum gert slik kaup en er alltaf jafnhrædd.