Tíminn - 28.08.1977, Blaðsíða 40
' f ESumBi >
W 18-300 Auglýsingadeild Tímans. Marks og Speracer HEIMSÞEKKT GÆÐAMERKI YTRIFATNAÐUR
Sunnudagur 28. ágúst 1977 L .. . .
Nútima búskapur þarfnast
JBKUKR
haugsugu
Guðbjörn
Guöjónsson
Aðalfundur Náttúruverndarsamtaka Austurlands á öræfum:
Mál alþjóðar, að afréttir í
landinu séu hóflega beittir
Sigurðarskáli viö Kverkfjöll, þar sem aöalfundur NAUST var haidinn. Myndin er tekin viö vigslu hans,
af Jóni Jóhannessyni.
Aöalfundur Náttúruverndarsam-
taka Austurlands — NAUST —
var haldinn i Siguröarskála viö
Kverkf jöll dagana 20.-21. ágúst sl.
og sóttu hann 80 manns, þ.e. um
60 félagsmenn og 20 samfylgdar-
inenn þeirra. Þátttakendur voru
úr mörgum byggöarlögum fjórö-
ungsins.
1 skýrslu stjórnarkom fram, aö
helzta nýmæli hjá samtökunum á
árinu var aöild aö kynningarviku
Sambands islenzkra náttúru-
verndarfélaga (SIN) f Norræna
húsinu um sumarmál og gerö
sýningar um verkefni samtak-
anna og náttúruverndarmál á
Austurlandi, en sýning þessi hef-
ur i sumar veriö uppi f sumar-
hótelinu á Hallormsstaö og verö-
ur m.a. boöin skólum eystra til
afnota á komandi vetri.
Þess utan var unniö áfram aö
margháttuðum náttúruverndar-
málum i samvinnu viö Nátturu-
verndarráö, sveitarstjórnir,
landeigendur ogýmsaropinberar
stofnanir.
Friðlýsing Lónsöræfa
Friðlýsingarmál eru mörg á
dagskrá hjá NAUST, en á siöasta
ári komst i höfn meö tilstyrk
Náttúruverndarráös friðlýsing á
stóru svæöi á Lónsöræfum sem er
rómaö fyrir náttúrufegurö og
fjölbreytni. Einnig lögöu samtök-
in liö viö stofnun friölands viö
Salthöföa hjá Fagurhólsmýri og
unnið var aö undirbúningi aö
stóru votlendisfriölandi í Hjalta-
staöaþinghá á Út-héraöi. A fund-
inum var ályktaö sérstaklega um
stofnun friölands á Kverkfjöllum
ogKrepputungu og stjórn NAUST
faliö aö vinna aö framgangi þess
máls viö Náttúruvemdarráö og
aöra hlutaöeigendur.
Náttúrverndarkönnun á
svæði Austurlandsvirkj-
unar
Framkvæmdir og undirbúning-
urvegna vatnsaflsvirkjana hefur
um árabil veriö á dagskrá hjá
NAUST og þannig áttu samtökin
frumkvæöi aö stofnun Lagar-
fljótsnefndar. 1 fyrrahaust gaf.
iðnaöarráöuneytiö út rekstrar-
leyfi til RARIK vegna vatnsmiöl-
unari Lagarfljóti, þar sem tekiö
var tillit til meginviöhorfa Lagar-
fljótsnefndar* Nú liggja fyrir
óskir frá Rafmagnsveitunum um
aukna miölun á næsta vetri á
meðan samtenging er ekki komin
viö aöra landshluta, og er þaö mál
nú i athugun milli aöila.
Upplýst var á fundinum aö
nýlega hafi veriö samiö um
náttúruverndarkönnun á svæöi
svonefndrar Austurlandsvirkjun-
ar, og felur sú könnun I sér
allitarlega úttekt á landi og lifriki
á þeim svæöum, sem mannvirki
og þá einkum miölunarlón myndu
raska. Hefur Náttúrugripasafniö
i Neskaupstaö umsjón meö þessu
verki og hafa staöiö yfir gróöur-
rannsóknir I Eyjabakkasvæöinu
slöustu vikur i framhaldi af frum-
athugunum sumarið 1975. Veröur
þannig unniö aö úttekt á svæöinu
frá Hraunum vestur fyrir Jökulsá
á Brú næstu þrjú árin, en
virkjunarrannsóknir eru hafnar
aö nýju vegna „Austurlands-
virkjunar” eftir nokkurt hlé. — í
ferðinni I Kverkfjöll fengu þátt-
takendur nokkurt yfirlit um
virkjunarhugmyndir varðandi
Jökulsá á Brú og Jökulsá á Fjöll-
um, m.a. hugsanlegt lón allt aö
120 km aö flatarmáli, sem
kaffæra myndi Möörudal, og hef-
ur sú miölun veriö kennd við
Lambafjöll og er þáttur I svo-
nefndri Hólsfjallavirkjun.
Umferð um hálendið
kallar á skipulagðar að-
gerðir til verndar
náttúrunni
Verndun óbyggöa og hálendis-
SJ-Reykjavík — Svo viröist sem
allgóö berjaspretta veröi á þessu
hausti viöa á landinu, nema þá
helzt hér á suövesturhorninu, eft-
ir þeim samtölum aö dæma, sem
Timinn átti viö fólk úti á landi nú
fyrir helgina. A Norðurlandi eru
menn þegr farnir aö fara til
berja, en á Fljótsdalshéraði eru
berin enn ekki fullþroskuð.
— Ég held að það veröi þó
nokkur krækiberjaspretta hér i
sumar, en bláberin hafa aldrei
náö sér siöan kaliö varö fyrir ein-
um fjórum árum, sagöi Jóhannes
Stefánssonbóndi á Kleifum i Gils-
firöi i simtali viö Timann. Túnin
eru fyrst nú að ná sér eftir kalár-
in, en bláberin viröast ekki hafa
gert það enn.
Þaö hefur verið góð tiö hér i
sumar og mikil grasspretta. Siö-
ustu daga hefur verið samfelldur
þurrkur og eru bændur hér i
nágrenni flestir aö ljúka heyskap.
Jóhannes kvað venjulega tals-
vert um, aö fólk færi til berja I
Reykhólasveit eða Gufudalssveit,
þar sem væri viölendara berja-
land en i Gilsfirði.
Pétur Axelsson, kaupfélags-
stjóri I Grenivik, kvaö nokkuö
góöar horfur á berjasprettu i
Grýtubakkahreppi, berin væru þó
varla nógu þroskuö ennþá, þaö
væri i þaö fyrsta aö fara aö tina
þau. Svipað ástand sagöi hann
vera úti i Fjöröum á Flatyejardal
og væri nokkuö um, aö fólk hygöi
á berjaferöir þangaö.
— Héöan er annars litiö aö
frétta, sagöi Pétur Axelsson, Lifiö
gengur sinn vanagang, sæmilegt
fiskiri á handfæraveiöum og nú
liöur aö þvi, aö skipin fari á linu.
Mikil vinna hefur veriö i frysti-
húsinu og heyskapur gengur
svæöa var annars megin um-
ræöuefni þessa aöalfundar
NAUST og sendifundurinn frá sér
ávarp um þaöefni, þar sem segir
m.a.: „Aöalfundur NAUST 1977
vekur athygli á miklu gildi
islenzkra öræfa og óbyggöa fyrir
þjóöina til útivistar og feröalaga
til viöbótar viö heföbundin not til
beitar og veiöi og aöra hagnýt-
sæmilega. Einnig er útlit fyrir
góða kartöflusprettu.
— Mér virðist litiö eða ekki
neitt um ber á Selvogsheiöinni,
sagöi Kristln Vilhjálmsdóttir
húsfreyja I Vogsósum i Selvogi.
Kenni ég um kuldanum i vetur og
snjóleysinu, en slöan só'larleys-
ingu, ekki sizt i sarnbandi viö
orkuframleiöslu.
Stóraukin og fjölþætt not af
hálendi landsins og sivaxandi
umferö um þaö á vélknúnum
tækjum kalla á skipulagöar aö-
geröir til verndar viökvæmri
náttúru þess og landslagi.
NAUST þakkar ágætt starf
áhugamanna i ferðafélögum og
inu i sumar. Krækiberjalyngiö
var viða brúnleitt i vor og hálfkal-
ið. Undanfarin tvö sumur hafa
engin ber veriö á Selvogsheiöinni,
en þar er annars oft ljómandi gott
krækiberjaland.
— Þaö litur vel út meö berja-
öörum frjálsum samtökum til
stuönings við útivist og náttúru-
vernd 1 óbyggðum og framlag
opinberra stofnana svo sem
Landgræðslunnar og
Rannsóknarstofnunar landbún-
aöarins og gróöurverndar. Sér-
stök ástæöa er til aö minnast aö-
geröa Náttúruverndarráös,
Feröamálaráös og feröafélaga
hin siöustu ár til aö vernda fjöl-
sóttar ferðaslóöir.
Alþingi setji sem fyrst
rammalöggjöf
Aöalfundur NAUST telur, aö til
viöbótarþeim skrefum, sem stig-
in hafa veriö, sé æskilegt aö Al-
þingi setji sem fyrst rammalög-
gjöf um verndun og skiþulags-
skyldu óbyggöra svæöa, og þá
ekki sizt á hálendi ofan tiltekinna
marka. Jafnframt veröi valin úr
og friölýst aö náttúruverndarlög-
um verðmætustu svæöin með til-
liti til jarömyndunar og lifrikis,
eins og þegar er byrjaö á.
Liöur i skipulagi i óbyggöum
þarf ekki sizt aö veröa stefnu-
mörkun fram i timann um nauö-
synlegt vegakerfi, akvegi og slóð-
ir, og slikar umferöarleiöir veröi
greinilega merktar og haldiö viö
með skipulegum hætti, hliöstætt
vegakerfi 1 byggöum. óheimilt
veröi aö aka utan slikra merktra
slóöa aö nauðsynjalausu. Þá telur
Frh. á bls. 39
sprettu hér á Fljótsdalshéraði
sagði Heiörún Valdimarsdóttir,
Stöövarstjóri pósts og sima á
Hallormsstaö, — en ber eru ekki
oröin fullþroskuð. Fólk hefur eitt-
hvað veriö að tina, en þetta er allt
grænt og hart, en þaö viröist vera
mikið af berjum.
Ungur Akureyringur, Siguröur Bjarklind, er tslandsmeistari I fallhllfarstökki, og hér sjáum viö hann
leika listir sfnar yfir Akureyrarflugveiii. Hann er I fallhlif af nýrri gerö, og á henni auglýsingar frá KEA
og SÍS.
Tfmamynd: KS.
Víða allmikið af berjum, en
ekki fullþroska alls staðar