Tíminn - 07.01.1978, Blaðsíða 10

10
Laugardagur 7. janúar 1978
Hve lengi
man til
lítilla
stunda?
Búa minningar úr móOurkvi&i
djúpt i vitund fólks? Eru þa&
endurómar þeirra og þess sem
gerist viö fæ&inguna er birtast I
draumum? E&a getur duliö
minni átt sér miklu lengri sögu
jafnvel tengt saman kynsióöir
e&a samofizt þvi er neytt hefur
veriö?
Þessu og þviliku velta ýmsir
vlsindamenn fyrir sér, og sumir
halda þvl blákalt fram aö van-
ll&an e&a vellíöan móöur um
meögöngutlmann og neyzla holl
eöa óholl fylgi afkvæminu sem
dulin endurminning á einhvern
óskýröan hátt.
Mörk tilverunnar eru gjarnan
sett vib fæöingu og sil kenning er
talin góö og gild aö þaö sem
fram kemur viö afkvæmiö eftir
aö vistinni I móöurkviöi lýkur
hafi á þaö áhrif sem vara aö
meira eöa minna leyti. En
hvaöa rökum veröur þaö stutt
a& þaö sem á undan er gengiö,
tilveran I likama móöurinnar,
komi ekki viö þá sögu? Ekkert
barn man þó fyrstu ár sin I bók-
staflegri merkingu, fremur en
þaö „man” veru slna I móöur-
kvibi. Og meö hvaöa rökum
veröur þvi hafnaö aö einhvers
konar vitund komi til sögu á
meögöngutimanum?
Sumir ganga lengra. Þeir
spyrja hvort hugmyndir um for-
tilveru geti ekki átt rót aö rekja
til leynds erföaminnis sem jafn-
vel sæki vl&ar til fanga en beint
til forfeöranna.
Ormum er hægt aö kenna meö
ærinni fyrirhöfn að skrlöa eftir
vissum göngum en forðast önn
Fjögurra mána&a gamalt fóstur. Hefur þaö ö&lazt vitund sem varöveitist idjúpum hugans allan þess
aldur, llkt og þaO sem fram viö þaö kemur eftir aö þaö er fætt, þótt ekki „muni” þaö til þess I bókstaf-
legum skilningi?
ur. Ef aörir ormar eru slöan
látnir éta þá sem fullnuma eru I
þessari list komast þeir miklu
fyrr upp á lagiö meö aö fara
rétta leið. Af hverju stafar þaö?
Sighvaturskáld Þóröarson, sem
át höfuö fisksins • fagra sem
veiddist I Apavatni foröum tlö
heföi svaraö þvl á sinn hátt.
PUNKTAR IJR SÖGU
HEILBRIGÐISMÁLA Á SKAGASTRÖND
Alla læknishjálp, sem Skaga-
menn og Skagstrendingar
þurftu á aö halda hér áöur fyrr,
varö aö sækja til lækna er sátu á
Blönduósi, sem og öll lyf, en
þangaö var löng leið og veöur
oft válynd, svo aö aöalhjálpin I
veikindum voru oft hinar dug-
legu ljósmæöur er hér bjuggu.
Svo gerist þaö í byrjun árs
1953 aö hreppsnefnd Höföa-
hrepps og sjúkrasamlaginu
tekst a& fá hingaö lækni , Hall-
dór Arinbjarnar, meö bvlsetu
hér á sta&num. Meö komu hans
gjörbreyttist öll læknisþjónusta
hér og mikill áhugi vakna&i
fyrir heilbrigöismálum sta&ar-
ins. I byrjun árs 1954 skorar
kvenfélagiö Eining á hrepps-
nefnd Höföahrepps og alþingis-
mann sýslunnar aö berjast fyrir
sjálfstæöu læknishéraöi hér I
bæ, en þaö töldu þær vera fyrsta
skrefiö 1 þá átt aö hingaö fengist
læknir til frambUöar. Og hiö
ótrUlega gerist, sama ár er
Skagaströnd gert aö sjálfstæ&u
læknishéraöi og Björn Þóröar-
son skipaöur fyrsti héraös-
læknirinn.
Hér sitja svo læknar allt til
ársins 1966, en þá flyzt Lárus
Jónsson læknir af sta&num og
enginn hefur komið I hans staö
hingaö til. Eftir aö Lárus fór
sendu Skagstrendingar og
Skagamenn hvert áskorunar-
bréfiö á fætur ööru til alþingis-
manna fjóröungsins og land-
læknis um aö fá aftur lækni á
staöinn, en enginn fékkst, aö þvf
er þeir tjáöu okkur.
Ariö 1973 voru samþykkt ný
lög um heilbrigöisþjónustu á Al-
þingi, sem m.a. geröu ráö fyrir
þvl, ab Höföahéraö sameinaöist
Blönduóslæknishéra&i, en þaö
þýddi Utilokun á bUsetu læknis
hér. Viö hér vildum ekki sætta
okkur viö oröinn hlut og hófum
undirskriftasöfnun og sendum
ásamt Skagahreppi áskorun til
alþingismanna okkar, sem fól i
sér aö þeir legöu fram tillögu,
um aö I nyju lögunum yröi kveö-
iö á um Heilsugæzlustöð H-1 hér
I bæ. Þaö heföi þýtt bUsetu
læknis hér. Þeir brugöust fljótt
viö og lögöu fram breytingartil-
lögu um þetta efni, sem svo féll
á einu atkvæ&i. Næsta ár var
álika tillaga svæfö I nefnd. Þar
meö eru læknamál hér komin I
sama fariö og var fyrir 1954
þegar baráttan var hafin fyrir
sérstöku læknishéraöi.
Sföan hefur þaö gerzt, aö I
október 1975 skipaöi heilbrigöis-
málaráöherra, Matthlas
Bjarnason, nefnd, sem fékk þaö
verkefni aö endurskipuleggja
heilbrigöislögin frá 1973. Nefnd-
ina skipa, Páll Sigurösson ráöu-
neytisstjóri formaöur, Olafur
ólafsson landlæknir, Sigurlaug
Bjarnadóttir alþingismaöur,
Tómas Jónsson formaöur
læknafélags Reykjavlkur og Jón
Helgason alþingisma&ur.
Þessi nefnd hefur enn ekki skil-
aö áliti um heilbrig&ismál lands
byggöarinnar og engin svör
hafa borizt viö beiöni okkar um
heilsugæzlustöö H-l.
Ekki get ég skrifaö svo um
þessi mál aö ég minnist ekki á
þá læknisþjónustu er viö höfum
nU. HUn er góö, þaö langt sem
hUn nær, og ber a& viröa hana og
þakka, en islenzki veturinn er
haröur og þeir geta oröiö marg-
ir dagar vetrarins, sem læknir
kemst ekki hingað, þótt um llf
eöa dauöa sé aö tefla, eöa flytja
þyrfti sjUkling I skyndi til
Blönduóss. Þaö er þetta atriði
sem er þungamiöja málsins og
undirrót baráttu okkar undan-
farin 23 ár.
Þaö er þvl undir dugnaöi okk-
ar heimamanna komiö, for-
rá&amönnum sveitarfélagsins
og þá ekki sizt alþingismönnum
okkar, hvernig þessi mál ráöast
Iframtlðinni. Þvl hljótum viö aö
leggja aukna áherzlu á baráttu
okkar næstu mánuöi svo að gert
veröi ráö fyrir H-1 I tillögum
nefndarinnar. Þetta er mögu-
leiki og meira en það, þetta er
hægt, en aöeins meö samstilltu
átaki okkar allra. Þegar H-1 er
hér orðin aö veruleika, ásamt
búsettum lækni, þá er a& fara a&
huga aö máli framtíðarinnar,
sjúkrahúsinu.
Skagaströnd I desember 1977.
Soffía S. Lárusdóttir.
Skagaströnd — yflr klettinn gnæfir reykháfur sfldarverksmi&junnar, sem nú á a& breyta f lo&nu-
bræ&slu.
Visitala jöfnunarhlutabréfa:
1. jan. ’73 100
1. jan. ’78 498
GV — Rikisskattstjóri hefur
reiknaö út visitölu almennrar
ver&hækkunar I sambandi viö út-
gáfu jöfnunarhlutabréfa á árinu
1978, og er þá miöaö viö aö visi-
tala 1. janúar 1973 sé 100.
1. janúar 1974 er vlsitala 130
1. janúar 1975 er vlsitala 200.
1. janúar 1976 er vlsitala 280.
1. janúar 1977 er vlsitala 360.
1. janúar 1978 er vlsitala 498.
Þá segir I auglýsingu rlkis-
skattstjóra: „Viö Utgáfu
jöfnunarhlutabréfa skal annars
vegar miöa viö visitölu frá 1.
janúar 1973 eða frá 1. janúar
næsta árs eftir stofnun hluta-
félags e&a innborgun hlutafjár
eftir þann tlma, en hins vegar viö
vlsitölu l. janúar þess árs sem út-
gáfa jöfnunarhlutabréfa er
ákveöin.”.
Keflavík
Blaðbera vantar.
Upplýsingar i sima 1373.