Tíminn - 23.08.1978, Síða 6
6
Miðvikudagur 23. ágúst 1978
(Jtgefandi Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson og Jón Sigurðsson. Auglýsinga-
stjóri: Steingrimur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur,
framkvæmdastjórn og' auglýsingar Siðumúla 15. Slmi
86300.
Kvöldsfmar blaðamanna: 86562, 86495. Eftir kl. 20.00:
86387. Verö i lausasölu kr. 100.00. Áskriftargjaid kr. 2.000 á
Erlent yfirlit
Hua varð vinsæll
gestur í Rúmeníu
Evrópuför hans veldur Rússum áhyggjum
mánuði.
Biaðaprent h.f.
J
Vinnum
til frambúðar
Augljóst virðist að mjög hefur þokast til sam-
komulagsáttar i þeim viðræðum sem yfir hafa
staðið um myndun rikisstjórnar Alþýðubandalags,
Alþýðuflokks og Framsóknarflokks. Þvi er að
sönnu ekki að leyna að allmikið er enn ógert i þess-
um viðræðum til þess að unnt verði að sjá fyrir
endann á þeim eða spá fyrir um það hvort sam-
komulag getur náðst að lyktum eða ekki.
Um hitt er engum blöðum að fletta að vandi
þjóðmálanna kallar á tafarlausar aðgerðir
ábyrgrar rikisstjórnar, og enn fremur hefur það
komið greinilega fram að miklar vonir eru bundn-
ar við það að samstjórn þessara flokka komist á og
reynist fær um að snúast rösklega gegn vandan-
um.
Það er þvi öll ástæða til að hvetja forystumenn
þessara flokka enn einu sinni eindregið til
ábyrgrar samstöðu. Fyrir alla muni þarf nú að
kanna þennan samstarfsmöguleika fordómalaust
til þrautar. Það hefur komið fram að Alþýðu-
bandalagið er til þess reiðubúið að falla frá stefnu
sinni i utanrikis- og öryggismálum, a.m.k. um
eitthvert skeið i þvi skyni að standa að óhjákvæmi-
legum aðgerðum i efnahagsmálum, og ætti sú af-
staða að greiða fyrir þvi að flokkarnir geti snúið
sér af alefli að þeim viðfangsefnum sem þegar
biða i hagkerfi þjóðarinnar.
Þvi er þó vissulega ekki að leyna að það verður
ekki talið óeðlilegt að menn geri þá kröfu til
Alþýðubandalagsins að hin breytta afstaða þess
liggi alveg afdráttarlaus fyrir i svo veigamiklu
máli sem utanrikismál þjóðarinnar eru, svo um-
deild sem þau hafa verið.
Það sem fyrir mestu hlýtur að teljast er að efna-
hagsmáladæmið gangi upp i fyrsta lagi og
skammtimaaðgerðir i þeim efnum standist fylli-
lega. í öðru lagi verður það að liggja fyrir að
skammtimaaðgerðirnar skili betra búi eftir en
áður, að ekki verði vandamálum slegið á frest eða
ný vakin upp vegna þess að menn áræða ekki að
ganga þegar i stað til atlögu. I þriðja lagi verður
að nást fullt samkomulag um stefnumið og að-
gerðir eftir að skammtimaviðbrögð hafa skilað
árangri, t.d. eftir næstu áramót.
Eftir þeim heimildum sem Timinn hefur aflað
sér glæddust likurnar á samkomulagi siðustu
daga, og er þá fyrir öllu að reynt verði enn til
þrautar. Lúðvik Jósepsson, sem stýrt hefur við-.
ræðufundunum, hefur látið hafa það eftir sér að
hann stefndi að myndun rikisstjórnar sem hefði
„afmarkað hlutverk”, eða eins konar skamm-
timastjórn til bráðabirgða sem sneri sér að að-
steðjandi vanda. Hvað siðan yrði virðist ekki ljóst.
Skammtimarikisstjórn, sem ekki snerist gegn
ýmsum grundvallarmeinsemdum efnahagslifsins,
svo sem skrúfukerfi visitölunnar, hlýtur að valda
vonbrigðum. Nú þarf um fram allt skýra og
ótviræða frambúðarstefnu sem leiðir út úr ófarn-
aði óðaverðbólgunnar.
—JS
Frá ökuferö Hua og Ceausescu um Búkarest.
FYRSTA daginn, sem Hua
Kuo-feng dvaldi í Búkarest
sem gestur rúmensku stjórn-
arinnar, birti Pravda, aðal-
l málgagn stjórnar Sovétrikj-
anna harðorða forustugrein
um yfirdrottnunarstefnu i
framkvæmd. I greininni segir,
aö Pekingstjórnin noti Hua-
chiaoa, vitetnamska þegna af
kinverskum uppruna til þess
að beita Víetnam þrýstingi I
þvi skyni að knýja stjórn þess
tilaö láta fyrir róða sjálfstæða
utanrikisstefnu sina. Hið
sama gerir Pekingstjórnin I
öðrum löndum Suð-
austur-Asiu, þar sem menn af
kfnverskum ættum séu búsett-
ir.
Sama dag birti einn af
fréttaskýrendum Tass, aöal-
fréttastofnun Sovétrikjanna,
enn hvassoröari grein um
þetta efni. Fréttaskýrandinn
segir m.a. samkvæmt þýðingu
APN:
„Astandið i Suöaustur-Asiu,
hefur versnað vegna árásar-
gjarnrar yfirdrottnunarstefnu
Pekingleiötoganna. Það er nú
opinbert leyndarmál, að það er
Kina sem stendur að baki
Kampucheum,er gerastöðugt
vopnaöar árásir á Vietnam.
Ruddalegar efnahagsþving-
anir, vopnuð átök, hreinar
lygar og óhróður — öllum
þessum ráðum beitir Peking-
stjórnin til þess að knýja Viet-
nam til þess að láta af sjálf-
stæöristefnu sinni oglúta boöi
Kinverja. Pekingleiðtogarnir
ástunda hreina heimsvalda-
stefnu — beita Vietnam og
hina hugdjörfu þjóö landsins
kúgun og þvingunum — en svi-
virðileg rýtingsstunga i bak
hins sósialiska Vietnam er
aðeins rökrétt afleiðing hinnar
smánarlegu og ruddalegu
stefnu Pekingleiðtoganna,
stefnu sem er fjandsamleg
friði og sósialisma.”
ÞESSAR ádeilur rússneskra
fjölmiöla á kinversku stjórn-
ina meðan Hua dvaldist i
Rúmeniu, gefa allvel til kynna
að Kremlverjum hafi ekki lið-
ið neitt vel meðan hann var
þar. Fréttaritarar, sem voru i
Búkarest, töldu einnig, að
margir rúmenskir embættis-
menn hafi verið eins og á glóð-
um og muni ótti þeira hafa
stafað af þvi, aö Hua aöhefðist
eitthvaðþaö, semgætioröið til
aö spilla sambúð Sovétrikj-
anna og Rúmeniu, en fyrir
Rúmeniu er það mikiö hags-
munamál, að hún haldist
sæmileg, þrátt fyrir viðleitni
Ceausescus aö reyna aö fylgja
óháðri utanrikisstefnu. Vegna
þessarar ástæðu fór Ceauses-
cu til Krimskaga skömmu
áður en Hua kom i heimsókn-
ina. Brésnjef dvaldist þá þar I
sumarbústað sinum og áttu
þeir Ceausescuog hann langar
viðræður að sögn en aöalerindi
Ceausescu var að fullvissa
Brésnjef um, aö heimsókn
Hua myndi engu breyta i sam-
búð Sovétrikjanna og Rúmen-
iu. Þrátt fyrir þetta, hefur
tortryggni Kremlverja ekki
getaöleyntsérmeðanHua var
i Rúmeniu og rúmenskir
stjórnarembættismenn hafa
ekki getað leynt þeim ótta, að
Ceausescu gæti ekki staöið við
þá yfirlýsingu sem hann gaf
Brésnjef.
ÞETTA hefur hins vegar allt
íariö mun skaplegar en Rúss-
ar og Rúmenar óttuðust.
Ceausescu hefur vafalaust
gert Hua fulla greina fyrir
málavöxtum og hann taliö rétt
að taka tillit til þeirra. I öllum
ræðum; sinum eöa yfirlýsing-
um fét Hua aldrei'fálla beín
ádeiluorð á Sovétrikin, en
gerði þaðhinsvegar undir rós,
þegar hann varaði við yfir-
gangi stórvelda, sem m.a.
stefndu að þvi að ná yfirráðum
i Vestur-Evrópu og hygðust
skipta henni milli sin i áhrifa-
svæði. Þótt hann segði það
ekki beinum orðum, gat það
ekki dulizt neinum að hann
átti við Bandarikin og Sovét-
rikin og þó öllu heldur við So-
vétrikin. Rússneskir fjölmiðl-
ar skildu þetta lika og tóku það
óstinnt upp, en gátu þó ekki
haldiðfram, aö Hua hefði mis-
notaðgestrisni þá, sem Ceaus-
escu hafði sýnt honum. Ceaus-
escuslapp þvinokkurn veginn
þannig frá heimboöinu, að
Rússar geta ekki fært honum
þaö til dómsáfellis, þótt þeir
telji eins og áöur, að hann
hefði betur látiö þaö ógert.
Þaö hefur hins vegar siður
en svo dregið úr þeim árangri,
sem Hua hefur náö meö heim-
sókninni, að hann sýndi
Ceausescu þessa tillitssemi.
Honum hefúr eigi að siöur tek-
izt aö koma á framfæri þeim
áróðri, sem hann taldi mestu
máh skipta. Hann hefur komið
vel fyrir og náð hylli bæði
fréttamanna og almennings.
Kinverjar geta þvi verið
ánægöir með þessa fyrstu
Evrópuferð leiðtoga sins.
EvrópuferðHua erhins veg-
ar enn ekki lokið. Frá Rúmen-
iulá leiöhans til Júgóslaviu og
þar dvelst hann næstu daga i
boði Tltós forseta. Sú heim-
sókn veldur Sovétmönnum
vafalaust nokkrum áhyggjum,
en þó vart eins miklum og
heimsókn hans til Rúmenlu.
Með ferðalagi Hua til Evrópu,
hafa Kinverjar hafið gagn-
sókn á hendur Rússum, sem
getur átt eftir aö verða sögu-
leg og auka spennuna milli
þessara risavelda kommún-
ismans.
Þ.Þ.