Tíminn - 24.10.1978, Blaðsíða 1

Þriðjudagur 24. október 1978
236. tölublað — 62. árgangur
Gestur Guðmundsson
„Freud” krukkar I sálarlíf
komma og krata Sjá bls. 8
■ ■ ■ ...... ■■■V
Siðumúla 15 • Pósthólf 37Ö • Reykjavík • Ritstjórn 86300 • Auglýsingar 18300 • Afgreiðsla og áskrift 86300 • Kvöldsímar 86387 & 86392
Hverju breytir ný neyslukönnun:
Koma sólarlandaferðir í
nauðþurfta?

hugsanlegar breytingar á grundvelii
visitölu framfærslukostnaðar
stað
Kás—isi&ustu viku ákvaö
„visitölunefndin” á fundi
sinum, a& fara þess á leit
viö rikisstjórnina, aö
framkvæmd yröi nú
neyslukönnun til grund-
vallar visitölu fram-
færsiukostnaðar. i fram-
haldi af þvi skrifaöi for-
sætisráöherra Hagstofu
islands og Kauplagsnefnd
bréf, þar sem þessum
aöilum er faliö aö fram-
kvæmda fyrrnefnda
neyslukönnun. Er sagt i
bréfinu, aö stefnt skuli aö
þvi, aö þessu verki veröi
iokiö fyrir árslok 1979.
Vafalaust biöa margir
spenntir eftir þvi hvaö út
úr þeirri könnun kemur.
Hins vegar er rétt aö taka
þaö fram, aö sú endur-
skoöun á grundvelli visi-
tölu framfærslukostn-
aöar, sem nú stendur
fyrir dyrum er aöeins litiö
brot af þeirri endur-
skoöun, sem rætt er um á
visitölumálunum i heild,
og nánast aukaatriöi.
En hverjar eru lik-
legustu breytingarnar á
grundvelli framfærslu-
vistölunnar? Þaö er
nokkuö augljóst mál, aö
hlutur matvöru kemur til
meö aö minnka i neyslu-
útgjöldum visitölufjöl-
skyldurnar, I kjölfar
hinnar nýju könnunar.
M.ö.o., hlutfall matvöru
kemur til meö aö minnka
i hinum nýja visitölu-
grundvelli. Aftur á móti
má búastviöaö Utgjöld til
eigin bifreiöa, svo og
feröalaga, sérstaklega
sólarlandaferöa og
ýmissa skemmtana,
aukist til mikilla muna.
Einnig má búast viö, aö
hlutur ýmissa varanlegra
hluta til heimilishalds
aukist verulega, t.d. sjón-
varps, hljómflutnings-
tækja, o.fl. Enn er nokkuö
óljóst hvort hlutur
fatnaöar og búsáhalda
kemur til meö aö hækka i
grundvellinum.
Menn viröast nokkurn
veginn sammála um þaö,
aöhlutur matvörunnar sé
of stór I núverandi grund-
velli vlsitölu framfærslu-
kostnaöar, og hann komi
til meö aö minnka til
muna. Hins vegar eru
menn ekki sammála um
þaö hvort þessi breyting,
sem væntanleg neyslu-
könnun leiöir I ljós, kunni
aö leiöa til þess aö niöur-
greiöslur veröi kostn-
aöarsamarienþæreru nú.
Sumir vilja halda þvi
fram, aö eftir þvl sem
hlutfall matvörunnar
minnki, þá veröi hvert
prósentustig niöur-
greiöslu dýrara. Hvort
þetta fæst staöist er ekki
fullljóst,
Loðnuveiðarnar:
20 milli. kr.
i einu kasti
hlá Vikingi
Kás—Um helgina hefur veriö gifurlega mikil veiöi á loönumiöunum
fyrir noröan land og mikil loöna viröist vera á miöunum. Laugardags-
sólarhringinn veiddust um 8000 tonn, Sunnudagssólarhringinn um 8800
tonn, og I gær var búiö aö tilkynna um 3000 tonn um miöjan daginn.
Þaö bar helst til tlöinda
um helgina, aö Vikingur frá
Akranesi fékk um 1200 tonna i
einu kasti og tókst aö innbyröa
allt. Er þaö vafalaust stærsta
kast sinnar tegundar hér á landi,
og aö þvl aö sumir telja — i
heiminum. Vikingur sigldi meö
aflann til Neskaupstaöar, og
reyndist loönan vera 18,5% feit,
og meö 14% þurrefni. Ef reiknaö
er meö þvi aö kg. af loönunni sé á
um 17 kr., samkvæmt þessum
mælingum, þá hefur þetta eina
kast hjá Viking numiö rúmum 20
millj. kr., en alls fékk Vikingur
1355 tonn.
Skipstjórahlutur á loönuskipum
nemur 6,4% af skiptaverömæti,
þannig er hann um 1300 þúsund
kr. úr þessu eina kasti. Háseta-
hlutur nemur 1,88% skiptaverö-
mætis. Hásetahluturinn nemur
þvi tæpum 400 þúsundum kr. fyrir
þetta eina kast. Ekki svo slæmur
árangur hjá þeim á Vikingi!
Þaö mun ekki vera neitt eins-
dæmi aö viölika köst fáist eins og
Vlkingur fékk aö þessu sinni á
loönumiöunum. Hins vegar
heyrir þaö til undantekninga, aö
þaö takist aö innbyröa loönuna án
þess aö rifa nótina. Þessi óhemju-
stóru köst eru þvi kannski ekki
það æskilegasta vegna þeirrar
hættu sem fylgir þeim, þ.e. aö þaö
mistakist. aö ná þeim um borö.
Þaö má geta þess aö hiö mikla
aflaskip Sigurður liggur nú I
Reykjavikurhöfn, þar sem veriö
er aö lagfæra rifna nót þess, eftir
eitt risakast.
Litlu breytt?
— þótt neyslukönnun hefði verið gerð
Kás—Nú stendur fyrir dyrum
endurskoöun á grundvelli vlsi-
tölu framfærslukostnaöar. Þaö
ieiöir m.a. hugann aö þvi,
hvernig til hef&i tekist, ef
neysiukönnun hef&i fariö fram
á neysiu landbúnaöarvara, viö
skulum segja fyrir svona 2-4
árum.
Aö þvi er fróöir menn telja, er
ekkert hægt að fullyröa um þaö
aö sá grundvöllur, sem þá heföi
fengist, væri llkari neyslu al-
mennings á landbúnaöarvörum
i dag, heldur en sá grundvöllur
sem ákvarðaöist viö neyslu-
könnunina sem gerö var á ár-
unum 1964-65.
Þvi veldur hve geysilega
mikil breyting hefur oröið á
matarvenjum fólks, slöustu
árin, sérstaklega aö þvi er
varöar landbúnaðarafuröir.
Spilar þar inn I bæöi áróöur
fyrir breyttu mataræöi, svo og
miklar sveiflur sem oröiö hafa á
veröi landbúnaöarvara og leitt
hafa til sveiflukenndrar og oft
minnkandi sölu á þeim.
Aö visu mætti búast viö aö
neyslukönnun, sem gerö heföi
veriö fyrir 2-4 árum væri I ein-
staka liöum réttari en sú frá
árunum 1964-65, þótt ekkert sé
hægt aö fullyröa um þaö.
t heildina viröist hins vegar
litlu máli hafa skipt hvort þvi
um lik könnun hefði fariö fram
fyrir nokkrum árum.

\r 1 |MI
t dag mun þessi myndarlegi flokkur tibetskra þjóödansara sýna iist sina isienskum áhorfendum i Þjóö-
leikhúsinu, en listafólkiö kom hingaö til lands á sunnudag. Þessa mynd tók Róbert af þeim, þegar þau
voru á leiö til móttöku I sendirá&i Kinverja hér.
Framkvæmdastofnun
undir smásjá
— starfshópur settur á laggirnar, sem
kanna á starfshætti og skipulag hennar
Kás—Á næstu dögum
er von á þvi, að settur
verði á fót starfshópur,
sem kanna á skipulag
og starfshætti Fram-
kvæmdastofnunar, og
þá sérstaklega þau
fjárfestingarmál sem
að henni lúta.
,,Ég get ekki sagt hverjir i
þessum hóp veröa”, sagöi
Ólafur Jóhannesson, forsætis-
ráöherra, .! viötali viö Timann I
gær. Sagðist Ólafur þó búast viö
þvi, aö þrir menn kæmu til meö
aö skipa hann, þ.e. einn fra
hverjum stjórnarflokkanna.
Ekki væri hægt aö birta nöfn
starfshópsmanna aö svo stöddu,
þar sem enn heföi annar meö-
stjórnarflokkur Framsóknar-
flokksins i rikisstjórninni ekki
tilnefnt sinn fulltrúa.
Myndun þessa starfshóps er
I samræmi viö stefnu rfkis-
stjórnarinnar sem mörkuö er I
samstarfsyfirlýsingu stjórnar-
flokkanna, þar sem m.a. er rætt
um framkvæmd áframhaldandi
byggöarstefnu.