Tíminn - 24.10.1978, Blaðsíða 6

6
Þriðjudagur 24. oktdber 1978
'Otgefandi Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson og Jón Sigurösson. Auglýsinga-
stjóri: Steingrimur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur,
framkvæmdastjórn og* auglýsingar Siöumúla 15. Sfmi
86300.
Kvöldsfmar blaöamanna: 86562, 86495. Eftir kl. 20.00:
86387. Verö ilausasölu kr. 110.00. Áskriftargjald kr. 2.200 á'
mánuöi. Blaöaprent h.f.
V_____________________________________________________________)
Erlent yfirlit
Stjórn Ullstens mun
lækka tekjuskattinn
Misheppnuö leiksýning
Það mátti glöggt heyra á ýmsum leiðtogum
Sjálfstæðisflokksins fyrst eftir myndun núverandi
rikisstjórnar, að þeir ætluðu ekki að haga sér á lik-
an hátt og stjórnarandstæðingar væru vanir að
gera. Þeir ætluðu að vera prúðu leikararnir. Þjóð-
in skyldi fá að sjá, hvernig ábyrg stjórnarandstaða
rækti hlutverk sitt.
Nú hafa þessir nýju prúðu leikarar haft fyrstu
sýningu sina. Það gerðist við útvarpsumræður frá
Alþingi um stefnuræðu forsætisráðherra. Aðal-
kempum flokksins, Geir Hallgrimssyni og Gunn-
ari Thoroddsen, var teflt fram til að leika hlutverk
prúðu leikaranna. Betri fulltrúum hafði Sjálfstæð-
isflokkurinn ekki heldur á að skipa. Þvi miður
mistókst þeim báðum.
Geir Hallgrimsson og Gunnar Thoroddsen fóru
báðir i hina hefðbundnu slóð stjórnarandstæðinga.
Þeir komu ekki auga á neitt, sem rikisstjórnin
hafði gert sæmilegt. Allt hafði snúizt á verri veg
siðan þeir fóru úr rikisstjóminni. Alveg sérstak-
lega væru fordæmanlegar þær ráðstafanir rikis-
stjórnarinnar, sem voru raunar ekki annað en
endurtekning á þvi, sem fyrrverandi rikisstjórn
hafði iðulega gripið til, eins og t.d. auknar niður-
borganir og hækkun skatta. í sannleika sagt voru
það engir prúðu leikarar, sem túlkuðu afstöðu
Sjálfstæðisflokksins i þessum umræðum, heldur
útþvældir stjórnmálamenn, sem fylgdu þeirri
hefðbundnu venju að fordæma ráðstafanir, sem
fyrri reynsla bendir til að þeir hefðu fúslega léð
fylgi sitt, ef hér hefði verið nýsköpunarstjórn i stað
vinstri stjórnar.
Einna átakanlegast varð þetta sjónarspil, þegar
talsmenn Sjálfstæðisflokksins fóru að lofa sam-
drætti i rikisútgjöldum og skattalækkunum. Ráð-
herra úr Sjálfstæðisflokknum hefur farið með
stjórn rikisbúsins undanfarin fjögur ár. Hvað
gerðist á þeim tima? útgjöldin hækkuðu stöðugt,
þótt heldur drægi úr verklegum framkvæmdum,
vegna þess að báknið þandist út á alla vegu. í
framhaldi af þvi hækkuðu skattarnir, t.d. bæði
söluskattur og launaskattur. Sjálfstæðismenn geta
ekki kennt samstarfsmönnum sínum i rikisstjórn-
inni um þesa öfugþróun, þvi að útgjaldaaukningin
varð hvað mest hjá þeim ráðuneytum, sem Sjálf-
stæðismenn veittu forstöðu.
Þeim Geir Hallgrimssyni og Gunnari
Thoroddsen ætti að vera það manna bezt ljóst, að
það er ekkert auðvelt verkefni að glíma við verð-
bólguna. Þrátt fyrir góðan vilja þeirra og annarra
ráðherra i siðustu rikisstjórn, mistókst henni að
ráða við það verkefni, þótt hún gerði margt vel á
öðrum sviðum. Geir Hallgrimsson og Gunnar
Thoroddsen ættu þvi, ef þeir vilja I reynd vera
prúðir leikarar, að stuðla að þvi frekar en hið
gagnstæða, að núverandi rikisstjóm fengi nokkurn
vinnufrið til að reyna að ná árangri i baráttunni
við verðbólguna, enda er það ekki mál stjórnar-
innar einnar, heldur allrar þjóðarinnar. En hér
tókst þeim báðum hrapallega sem prúðum leikur-
um.
Mestallt mál þeirra hné mjög að þvi að reyna að
ýta undir óánægju og andspymu gegn öllum að-
haldsaðgerðum. Þjóðin mun ekki lita á þá né aðra
leiðtoga Sjálfstæðisflokksins sem prúðu leikarana,
ef slikum vinnubrögðum verður haldið uppi af
Sjálfstæðisflokknum. Þjóðin krefst ekki siður
ábyrgðar af stjórnarandstöðunni en rikisstjórn-
inni, þegar efnahagsástandið er slikt, að það getur
varðað fjárhagslegt sjálfstæði hennar, hvernig til
Þannig hyggst hann örva viðskipti og atvinnu
Þannig kemur Ullsten skopteiknara Dagens Nyheter fýrir
sjónir.
Forustugreiii Dagens
Nyheter siöastl. fimmtudag
heföi senniiega oröiö á talsvert
annan veg, ef Ola Ullsten heföi
fjallaö um efni hennar, likt og
hann geröi meöan hann var einn
af höfundum forustugreina
blaösins. 1 greininni er komizt
aö þeirri niöurstööu, aö ráö-
herralisti hans, sem var birtur
daginn áöur, heföi valdiö von-
brigöum. 1 raun og veru væri
hér um B-liö en ekki A-liö aö
ræöa. Innan Þjóöarflokksins
væri aö finna menn, sem heföu
a.m.k. fylit sum ráöherrasætin
betur.
Alls eru 19 ráöherrar i hinni
nýju stjórn Ullstens, sem er
minnihlutastjórn Þjóðarflokks-
ins eins. Af þeim eru sex konur,
en búizt haföi veriö viö því, aö
þær yröu fleiri. Flestir eru ráö-
herrarnir litiö þekktir. Sumir
fréttaskýrendur telja þetta
stafa af klókindum Ullstens.
Væntanlegum stuöningsflokk-
um hans, Miðflokknum og flokki
sóslaldemókrata, komi betur að
stjórnin sé ekki sérlega litrik.
Eftir aö Ullsten flutti stefnuyfir-
lýsingu stjórnarinnar i sænska
þinginu siöastl. miövikudag,
lýsti Falldin yfir þvi, að Miö-
flokkurinn liti ekki á sig sem
stjórnarandstööuflokk og myndi
hann styðja stjórnina til allra
góöra verka. Palme komst ekki
ólikt aö orði og lýsti yfir þvi, aö
hann væri einkum ánægöur yfir
þeirriyfirlýsingu stjórnarinnar,
aö hún ætlaði aö leita sem viö-
tækasts samkomulagsum máll-
in. Hér mun Palme hafa átt viö
þaö aö samflot borgaralegu
flokkanna þriggja væri raun-
verulega úr sögunni, og rikis-
stjórn Ullstens myndi engu
siöur leita samkomulags viö
' sósialdemókrata en Miöflokks-
menn og ihaldsmenn.
1 RÆÐU Gösta Bohmans,
formanns íhaldsflokksins, kom
lika fram dulin óánægja. Þaö
var vilji hans og raunar
Fálldins lika, aö Frjálslyndi
flokkurinn og Ihaldsflokkurinn
mynduöu minnihlutast jórn,
saman eftir aö Miöflokkurinn
fór úr stjórn þessara þriggja
flokka vegna ágreinings um
kjarnorkuverin. Þannig hugðust
þeir útiloka áhrif sósialdemó-
krata. Ullsten hafnaöi hins veg-
ar aö íhaldsflokkurinn yröi meö
i stjórninni og hiaut aö launum
óbeinan stuöning sósialdemó-
krata viö stjórn sina. Forustu-
menn Miöflokksins og Ihalds-
flokksins óttast aö þetta geti
þýtt þaö, aö Ullsten geti ekki
siöur hugsaö sér aö vinna meö
sósialdemókrötum en borgara-
legu flokkunum eftir næstu
kosningar, ef sósialdemókratar
fá þá ekki meirihluta á þingi.
Ýmsir fréttaskýrendur telja
þaö einnig merki um þetta, aö
fyrsta stjórnarráöstöfun
Ullstens var aö snúa sér til laun-
þegasamtakanna og óska eftir
samráöi viö þau um tekju-
skattalækkun, sem rikisstjórnin
fyrirhugaöi, en henni er m.a.
ætlað aö auka einkaneyzluna
um 2,5% á næsta ári. Tvennt
vakir fyrir stjórninni með
þessu. Annaö er aö koma i veg
fyrir kauphækkanir, sem út-
flutningsatvinnuvegirnir
myndu ekki þola, en hitt er að
aukaeftirspurn, sem gæti örvaö
atvinnulifiðog dregiö Ur hættu á
atvinnuleysi. Stjórnin hyggst
einnig hafa atvinnurekendur
meö I ráöum, en megináherzlu
leggur hún á samráö viö laun-
þegasamtökin.
STEFNUYFIRLÝSINGIN,
sem Ullsten flutti i þinginu á
miövikudaginn, er stutt og mjög
almennt oröuö. Þar segir I upp-
hafi, aö gott sé fyrir flesta aö
búa i Sviþjóö og óviöa eöa
hvergi I heiminum hafi einstakl-
ingurinn meiri möguleika til aö
njóta hæfileika sinna en þar.
Hitt veröi samt aö viöurkenna,
aö sænskt atvinnulif glimi viö
ýmsa erfiðleika og eigi i haröri
samkeppni viö erlenda keppi-
nauta. Vissir þjóöfélagshópar
seu enn útundan, einsog börn og
gamalmenni, og sérstaka
áherslu beri aö leggja á aö rétta
hlutþeirra. Konurnjóti ekki enn
fulls jafnréttis og Ur þvi veröi aö
bæta. Þing og rikisstjóm geti
ekki bætt úr þessu öllu, en geti
lagt grundvöll aö þvl, aö þaö
veröi gert. Þá þurfi aö hugsa um
hag innflytjenda, en þeir gegni
mikilvægu hlutverki i Sviþjóö,
sem skylt sé aö viöurkenna.
1 yfirlýsingunni segir, aö ut-
anrficisstefnan veröi óbreytt.
Hlutleysisstefnan og baráttan
fyrir frelsi og réttlæti, veröi aö
haldast i hendur. Aðstoðin viö
þróunarlöndin veröi aukin.
Orkumálum er aö sjálfsögöu .
helgaöur allitarlegur kafli i
stefnuyfirlýsingunni, en stjórn
borgaralegu fiokkanna rofiiaði
vegna andstööu Miðflokksins
gegnbyggingu fleiri kjarnorku-
vera. Sósialdemókratar, Þjóö-
arflokkurinn og Ihaldsftokkur-
inn telja nauösynlegt aö fjölga
þeim til þess, aðSviar veröi sem
Öiáöastir öörum á þessusviöi. I
yfirlýsingunni segir, aö Sviar
veröi aö stefna aö þvi að full-
nægja sem bezt orkuþörf sinni
eftir öllum tiltækum ráöum, en
höfuöáherzlu beri aö leggja á
siauknar öryggisráöstafanir t.d.
i sambandi viö kjarnorkuverin.
Stjórnin muni stefna aö þvi aö
ná sem viötækastri samstööu I
þinginu um þessi mál.
Niöurlag yfirlýsingarinnar
fjallar um nauösyn þess aö
styrkja atvinnulifiö meö öllum
ráöum og tryggja samkeppnis-
stööu sænskra atvinnuvega.
Mikil áherzla er lögö á þaö, aö
samkomulag náist um ábyrga
afgreiðslu næstu fjárlaga. Yfir-
lýsingunni lýkur meö þeim orö-
um, aö rikisstjórnin vilji stuöla
aö sem viötækustu samstarfi
um allt þaö, sem landi og þjóö
megi aö gagni verða. Þ.Þ.
tekst.
Þ.Þ.
Ullsten i hópi ráöherra sinna.