Tíminn - 06.01.1979, Qupperneq 6

ó
Laugardagur 6. janúar 1979
r
v.
(Jtgefandi Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þóararinsson og Jón Sigurðsson. Augiýsinga-
stjóri: Steingrimur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur,
framkvæmdastjórn og auglýsingar Siðumúla 15. Sfmi
86300. — Kvöldslmar blaðamanna: 86562, 86495. Eftir kl.
20.00: 86387. Verö I lausasölu kr. 125.00. Askriftargjald kr.
2.500.00 á mánuði. Blaöaprent

J
Erlent yfirlit
Otti við atvinnuleysi
er vaxandi í Noregi
Stefnan er
fundin
Einn af helztu greinahöfundum Morgunblaðsins,
Sigurgeir Sigurðsson, komst svo að orði i áramóta-
hugleiðingu i blaðinu i fyrradag, að árið 1978 hafi
m.a. einkennzt af þvi, að „Sjálfstæðsflokkurinn hóf
leit að stefnu,” en litið hafi farið fyrir stefnu hans
siðan Gieir Hallgrimsson kom þar til valda. Að von-
um var það ein heitasta nýársósk Sigurgeirs Sjálf-
stæðisflokknum til handa, að Sjálfstæðisflokkurinn
finni stefnuna.
Sigurgeir Sigurðsson getur nú fagnað þvi, að hon-
um hefur þegar orðið að ósk sinni. Forustugreinar
Morgunblaðsins i gær báru þess áugljósan vott, að
Geir Hallgrimsson er búinn að finna stefnuna,
a.m.k. meðan flokkurinn er i^stjórnarandstöðu.
Forustugreinar Morgunblaðsins i gær fjalla báð- -
ar um fiskverðið og eru að efni til eins og teknar upp
úr Þjóðviljanum fyrir ári, þegar fiskverðið var til
umræðu um áramótin þá. Morgunblaðið bölsótast
yfir þvi, að fiskverðið hafi verið ákveðið alltof lágt
og hafi fulltrúar sjómanna hér alveg brugðizt hlut-
verki sinu. Samtimis heldur blaðið þvi svo fram, að
nýja fiskverðið leggi alltof þungar byrðar á fiskiðn-
aðinn, þannig heimtar Morgunblaðið bæði hækkun
fiskverðsins og lækkun þess i sömu andránni.alveg
eins og Þjóðviljinn gerði i fyrra. Lúðvik Jósepsson
lék þá mikinn vin sjómanna, en hann gætti þess
jafnframt að vera vinur fiskiðnaðarins.
Stefnan, sem Geir Hallgrimsson hefur fundið, er
þvi ekki ýkja frumleg. En Geir Hallgrimsson hugs-
ar sem svo, að fyrst Alþýðubandalaginu gafst þessi
stefna vel i fyrra, geti hún þá ekki gefizt Sjálf- .
stæðisflokknum vel nú? Meðan Sjálfstæðisflokkur-
inn finnur ekki aðra betri stefnu, sé a.m.k. ekki
annar kostur skárri en að fara i slóð Lúðviks.
Ef til vill verður Sigurgeir Sigurðsson ánægður
með þennan árangur af leit Geirs Hallgrimssonar,
en verða óbreyttir liðsmenn Sjálfstæðisflokksins
það eða óháðir kjósendur, sem gera vaxandi kröfur
til flokkanna? Sætta þeir sig við það, að Sjálf-
stæðisflokkurinn segi annað i ár en i fyrra? Sætta
þeir sig við, að Sjálfstæðisflokkurinn reyni að temja
sér áróðursbrögð Alþýðubandalagsins, sem að visu
hafa heppnazt stundum, en brugðizt oftar? Gera
þeir ekki meiri kröfur til ábyrgrar stefnu forustu-
manna Sjálfstæðisflokksins en að þeir heimta sam-
timis hækkun fiskverðs og lækkun þess og reyni
þannig að koma sér i mjúkinn bæði hjá sjómönnum
og hraðfrystihúsaeigendum? Eða er Sjálfstæðis-
flokkurinn ef til vill að fitla við það, að hækkun fisk-
verðsins hefði átt að verða meiri og bæta siðan
hraðfrystihúsunum það með riflegri gengisfell-
ingu? Areiðanlega munu margir óbreyttir liðsmenn
Sjálfstæðisflokksins vilja fá svar við þessari spurn-
ingu.
En staðreyndin er sú, að Sjálfstæðisflokkurinn er
búinn að finna stefnu, ef stefnu skyldi kalla. Hún er
fólgin i þvi, að láta Morgunblaðið og fylgiblöð þess
endurbirta forustugreinar Þjóðviljans litið breyttar
meðan Alþýðubandalagið var i stjórnarandstöðu,
þannig er ógilt næstum allt það, sem Sjálfstæðis-
flokkurinn hélt fram um efnahagsmál og beitti sér
fyrir á þeim vettvangi fyrir réttu ári.
Eru Sjálfstæðismenn ekki stoltir af foringjum sin-
um og árangrinum af stefnuleitun þeirra?
íhaldsflokkurinn virðist hagnast á ástandinu
Ólafur Noregskonungur
NÝARSRÆÐUR Ólafs
Noregskonungs og Nordlis for-
sætisráöherra báru þess merki.
að Norömenn búa við verulega
efnahagslega erfiöleika og
viröast ekki sjá fýrir endalok
þeirra aö sinni. Þó hefur olíu-
veröhækkunin sem OPEC-rikin
boðuöu fyrir jólin oröiö þeim
nokkur huggun, en hún mun
bæta stööu olíuvinnslunnar sem
haföi ekki reynzt eins arövænleg
og horfur þóttu á um skeið. AU-
ur stofnkqstnaöur hefur oröiö
umfangsmeiri og dýrari en sér-
fræöingar höföu áætlaö.
Ólafur konungur lét svo um-
mælt f nýársræöu sinni, aö áriö
1978 hefði reynzt Norömönnum
erfitt ár og þýöingarmiklar og
rótgrónar atvinnugreinar ættu
erfiða tima framundan meöan
þær væru aö samlaga sig
breyttum aöstæðum.
Þær atvinnugreinar sem
konungur átti hér viöi munu
fyrst og fremst hafa verið ýms-
ar greinar útflutningsfram-
leiöslunnar, ásamt siglingun-
um. Oddvar Nordli forsætis-
ráöherra vék nánar ab þessu i
nýársræðusinni. Hann sagöi aö
Norðmenn heföu orðiö þess
meira varir á árinu 1978 en áöur,
aö alþjóðleg viöskipti heföu
fariö úr skorðum og heföi þetta
bitnað á útflutningsfram-
leiöslunni. Norskar vörur eru
oftast góöar vörur, sagöi hann,
en þaö dregur úr sölu þeirra ef
þær verða dýrari en vörur
keppinautanna. Þá veröur at-
vinnuörygginuhætt og geta okk-
ar minnkar til aö greiöa þaö
sem við neytum. I þessu er
vandi okkar fólginn og viö
veröum aö leysa hann á annan
hátt en þann aö gera tugi þús-
unda manna atvinnulausa.
Nordli sagöist ekki krefjast
neinna stórra fórna til að af-
stýra miklu atvinnuleysi. Norö-
mennheföu valdiö stærra verk-
efni en aö stööva kauphækkanir
og verðhækkanir um sinn til
þess að draga úr framleiöslu-
kostnaðinum og auka út-
flutn ingsmöguleikana.
NORDLI forsætisráöherra
átti hér viö stöövun kauphækk-
ana og verðhækkana sem
stjórnin ákvaö meö bráöa-
birgöalögum I september
siðastliönum og Stórþingiö
hefur nú samþykkt meö at-
kvæöum allra flokka, þegar
Sósíaliski vinstri flokkurinn er
undanskilinn.en hann hefur aö-
eins tvo menn á þingi. Sam-
kvæmt þessum lögum má kaup
ekki hækka neitt til ársloka 1979
og verðlag ekki heldur, aö und-
anskildum veröhækkunum á út-
lendum vörum. Reiknaö er meö,
aö þær hækkanir geti svarað til
4% kjaraskeröingar. Ekki aö-
eins stjórnarandstööuflokkarn-
ir, aö einum undanskildum, féll-
ust á þessa róttæku aögerð,
heldur einnig verkalýös-
hreyfingin, þótt gildandi
samningar væru þannig felldir
úr gildi meö lagasetningu og
kjörin skert. Forvigismenn
hennar geröu sér ljóst, aö annað
hvort var um slika ráöstöfun aö
velja eöa stórfellt atvinnuleysi.
Þeir höfnuöu eindregið slöari
kostinum.
Þótt kaup- og veröbindingin
komi aö verulegu gagni á þessu
ári, eru margir farnir aö óttast
þaö ástand, sem getur skapazt,
þegar bindingunni lýkur. Þá
hafi safnaztsaman ýmsar kröf-
ur. Kjarasamningarnir sem
koma til sögu 1980, geta þvi
orðiö mjög erfiöir. Arbeider-
bladet, sem er málgagn rikis-
stjórnarinnar og Verkamanna-
flokksins, birti nýlega viötal viö
einn af bankastjórum Norges
Bank, Hermond Skáland, þar
sem hann vlkur aö þessu. Hann
varar eindregiö viö öllum
kjarabótum á árinu 1980og telur
vafasamt að um raunhæfar
kjarabætur geti oröiö aö ræöa
fram til 1985. Samkeppnisstaða
útflutningsatvinnuveganna mun
ekki leyfa þaö.
Iblöðum stjórnarandstæöinga
er bent á,að þetta sé gjaldið.sem
þjóöin veröi að greiöa fyrir þaö,
aö hún hafi lifaö um efni fram
undanfarin ár og hafi stjórnar-
stefna Verkamannaflokksins átt
sinn þátt i því. 1 nýársræöu sinni
viðurkenndi Nordli forsætis-
ráöherra, aö rikisstjórnin kynni
aðhafa metiö efnahagsástandiö
rangt og tæki hún á sig ábyrgö á
þvl. Annars skipti nú annaö
meira máli endeilur um mistök
eöa sigra á liðnum árum.
HVORT sem þaö stafar af
umræddum efnahagsaögeröum
eöa ekki, benda skoöana-
kannanir I Noregi til þess, aö
Ihaldsflokkurinn auki stööugt
fylgi sitt. Hann gerir þaö aö
vissu leyti á kostnaö miöflokk-
anna, en þó mest á kostnað
Verkamannaflokksins. Meira
en helmingurinn af fylgisaukn-
ingu hans kemur frá Verka-
mannaflokknum. Samkvæmt
siöustu skoöanakönnun nýtur
Ihaldsflokkurinn nú stuönings
31,7% kjósenda en hann fékk
ekki nema 16% greiddra at-
kvæöa I þingkosningunum 1973
og 24,7% f þingkosningunum
1977. 1 haust eiga aö fara fram
sveitar- og bæjárstjórna-
kosningar I Noregi og verður
fróðlegt aösjáhvort niöurstööur
skoöanakannanna reyriast þá
réttar. þ.Þ.
Þ.Þ.
Nordli aö flytja nýársræöuna.