Tíminn - 21.03.1979, Side 3
Miðvikudagur 21. mars 1979.
3
Álagning aðstöðugjalda kærð:
m
'h
Búast má við langri göngu áöur en vistunarmál aldraöra
komast i viöunandi horf, aö sögn landlæknis.
vegar er ókannaö mál hvernig á
þessu stendur og meöan ekkert
opinbert vistunarmat liggur
fyrir, leikur grunur á, aö
heimilin séu ekki nægilega vel
nýtt: Fólk komiinná þau þegar
það þarf ekki á stofnanavist að
halda og fari hreinlega ekki út
af þeim aftur, enda þótt endur-
hæfing sé i mörgum tilfellum
möguleg”.
Ólafur sagði, að hinn langi
biölisti ætti sér fleiri orsakir og
ekki væri nóg að breyta lögum
um dvalarheimili aldraðra.
Einnig þyrfti að breyta reglu-
gerð um heimilisþjónustu fyrir
aldraða nr. 114 frá 1971 á þann
veg, að sveitarstjórnum bæri
skylda til að koma á fót og starf-
rækja heimilisþjónustu fyrir
aldraða i heimahúsum sem að
vísu væri viða gert. Við værum
á eftir öðrum nágrannaþjóðum i
þessu efni og bætt heimilisþjón-
usta við aldraða myndi tvl-
mælalaust seinka því að þeir
þyrftu á stofnunum að halda.
„Hér á landi höfum við sér-
stöðu i ellimálum, þvl aö rlki og
bær, hafa ekki haft forgöngu um
byggingu dvalarheimila fyrir
aldraða. Grund og DAS hafa
leyst vanda, sem I öðrum ná-
lægum löndum er i rikara mæli
á valdi opinberra aðila og ber aö
þakka það. Elliheimilin eru i
upphafi fyrst og fremst ætluð
rólfæru fólki, en siðan veikist
fólkið og heimilin sitja uppi með
hjúkrunardeildir.
En hvernig er aöbúnaöurinn á
hjúkrunardeildunum?
— Yfirleitt hefur aðbúnaður
að hjúkrunardeildum hérlendis
verið mun lakari en á öðrum
deildum, en það er verið að
reyna að lagfæra þetta og bæta.
Það eru til hjúkrunardeildir,
sem eru til fyrirmyndar og vil
ég þá nefna hjúkrunardeild
heilsuverndarstöðvarinnar og
Hátún 10. DAS og Grund eru
ekki byggð eftir þeim kröfum,
sem við gerum I dag, sérstak-
lega með tilliti til endurhæfing-
ar.
Ólafur sagöi að lokum, að ein
af mörgum ástæðum fyrir hin-
um langa biðlista að elliheimil-
um væri sú að fólk hefði trúlega
ekki tima til að sinna öldruðum
ættingjum sem skyldi vegna
hins gifurlega langa vinnutíma,
sem tíökaðist á Islandi. „Við
biðjum um fleiri stofnanir fyrir
aldraða og fleiri dagvistunar-
stofnanir fyrir börn, þvi að
gamalmennum og börnum höf-
um við ekki tíma til að sinna.
Þetta er m.a. félagslegt vanda-
mál”.
En væri það ráð aö elliheimil-
in heyrðu alfariö undir hiö opin-
bera?
— Við megum ekki gleyma
þvi að hið opinbera hefur staöið
sig mjög vel I spitalabyggingum
og gert stórátak i heilsugæslu-
málum og þvi skyldi þá ekki
vera hægt að leysa vanda gam-
als- fólks sömuleiöis.
— En ef hið opinbera tekur
ekki að sér að ganga frá þessum
málum verður að styðja enn
betur við bakið á sjálfseignar-
stofnunum, svo að þær geti rek-
ið hjúkrunardeildir sómasam-
lega.
Hroðaleg mismunun”
— segir Guðni Þórðarson forstjóri Sunnu sem þarf að
greiða um 25 millj. kr. hærri aðstöðugjöld en
flugfélög með sambærilegan rekstur
| ESE — ,,Viö teljum aö hér sé um
alveg hroöalega mismunun aö
ræöa og þvi höfum viö kært þetta
fyrir skattstjóranum i Reykjavik.
Máliö hefur reyndar farið bæöi
fyrir rikisskattstjóra og rikis-
skattanefnd og viö munum reka
þetta mál allt til alþjóðlegra
mannréttindastofnana, ef þörf
krefur”, sagöi Guöni Þóröarson,
forstjóri feröaskrifstofunnar
Sunnu, i viötali viö Tímann I gær,
en Sunna hefur kært álagningu
aöstööugjalda sem lögö hafa
veriö á fyrirtækiö á undanförnum
árum, á þeim forsendum aö
álagningin sé allt aö fjórum sinn-
um hærri, en öörum fýrirtækjum
meö sambærilegan rekstur sé
gert aö greiða.
Aö sögn Guðna Þórðarsonar þá
á mál þetta sér nokkuö langan að-
draganda, enálagningin var fyrst
kærð fyrir rúmum tveim árum, er
I ljós kom að Sunna hafði um
nokkurra ára skeið greitt mun
hærri aöstööugjöld en aörar
ferðaskrifstofur og flugfélög með
sambærilegan rekstur.
Taldi Guöni aö þá muni hafa
veriö fariö aö leggja sambærileg
aðstöSugjöld á hinar feröaskrif-
stofurnar, en hins vegar væri enn
um stórfellda mismunum að
ræöa, varðandi álagningu að-
stööugjaldanna, þar sem að inn-
lend og erlend flugfélög, sem
selja hópferðir héðan til útlanda á
nákvæmlega sama hátt og Sunna,
þyrftu ekki að greiða nema brot
Mismunurinn stafar
— af þvi að ferðaskrifstofurnar eru
ekki með flugrekstur
ESE —Tfminn haföi i gær sam-
band viö Ingimund Magnússon,
sem sér um útreikninga á aö-
stöðugjöldum hjá Skattstofunni
i Reykjavlk, og var hann spurö-
ur aö þvl hvernig stæöi á þeim
mikla mun sem væri á álagn-
ingu aöstööugjalda á annars
vegar á starfsemi feröaskrif-
stofa og hins vegar feröaskrif-
stofustarfsemi flugfélaga.
Ingimundur sagöi, að aö-
stöðugjöld væru lögö á flugfé-
lögin samkvæmt 0.33% gjald-
flokki.þar sem aöþau værimeð
flugrekstur, en hins vegar varu
engin sérstök ákvæöi um ferða-
skrifstofur I reglunum, þannig
aö aöstöðugjöldin væru reiknuö
úteftir þvisem nefndist „annar
rekstur”, en álagningin sam-
kvæmt þvi væri 1.3%.
Ávfsanareikningar i Samvinnubankanum:
Starfsmenn hlíta
sömu reglum og aðrir
Vegna umræöu i fjölmiölum aö
undanförnu um ávlsanareikninga
bankastarfsmanna vill SAM-
VINNUBANKINN taka fram
eftirfarandi:
Um ávisanareikninga starfs-
I manna Samvinnubankans gilda
að öllu leyti sömu reglur og um
reikninga annarra viöskipta-
manna.
Komi þaö fyrir að einhver mis-
notkun eigi sér stað fara tékkarn-
ir á vanskilalista og verða starfs-
menn bankans að greiða sektar-
vexti og annan innheimtukostnað
á sama hátt og aörir.
Sömu vaxtakjör (3%) gilda um
innstæður á ávfsanareikningum
starfsmanna einsog af öllum öðr-
um ávlsanareikningum.
af þeim aðstööugjöldum sem
Sunna þyrfti aö greiöa.
Sagðist Guöni geta nefnt það
sem dæmi að Sunna þyrfti að
greiða um fjórum sinnum hærri
gjöld af ákveðnum feröum, en
SAS og þó væri um nákvæmlega
eins feröir að ræöa. Þaö sem um
væri aö ræöa I þessu tilfelli væri
það, aö samkvæmt einhverjum
stórfurðulegum reglum þá þyrfti
flugfélagið ekki aö greiða að-
stöðugjald nema eftir 0.33%
gjaldflokki þar sem um flugrekst-
ur væri að ræða aö mati opin-
berra aöila, en Sunna þyrfti að
greiða eftir 1.33% gjaldflokki, þó
Framhald á bls 19
Sinfóníu-
hljómsveit
á Sæluviku
Gó-Sauðárkróki. Sæluvika Skag-
firðinga hefst á Sauðárkróki
laugardaginn 24. mars. Skemmti-
atriði verða mjög fjölbreytt að
vanda. Tvö leikrit veröa flutt.
Leikfélag Sauðárkróks flytur
Kjarnorku og kvenhylli eftir
Agnar Þórðarson. Leikstjóri er
Haukur Þorsteinsson og Leikfé-
lag Skagfirðinga flytur Kardi-
mommubæinn. Leikstjóri er Sól-
hildur Lynge.
A laugardaginn leikur Sinfóniu-
hljómsveit tslands og Samkór
Sauðárkróks syngur og Karlakór-
inn Stefnir úr Mosfellssveit
heldur hljómleika.
A mánudag og þriöjudag verða
kirkjukvöld. Þá syngur Kirkjukór
Sauöárkróks. Stjórnandi er Jón
Björnsson, Broddi Jóhannesson
flytur erindi, nemendur frá Tón-
listarskóla Akureyrar leika á
orgel og horn. Kvikmyndasýning-
ar veröa alla daga vikunnar og
dansleikir öll kvöld nema á mið-
vikudagskvöld. Hljómsveit Vig-
fúsar Andréssonar leikur fyrir
dansinum.
af þessu”
iði 180 tonn af þeim
irða rannsakaði sl. ár
annars sýndust hafa tlma til að
elta uppi hvers konar hégóma.
Þvi afleitara væri það, að loks
þegar á stofnunina væri minnst i
blaði, væri sagt meira og minna
rangt og ósanngjarnlega frá.
Bera engan hagnað frá
borði
„Við höfum engar minnstu
tekjur af þessum fiski” sagði
Sveinn. „Við vinnum hér langan
vinnudag, oft til kl. 2 á nóttunni
og tökum sýni af bilunum,
venjulega einn kassa af hverj-
um bfl, og má nærri geta hvort
við veljum stóru fiskana, eins og
haft er eftir verkstjóranum I
blaöinu. Nú er afar litlu landað
lausu, allt er komið I kassa, og
sjálfsagt er það lausa ekki
meira en 10% þess sem hér fer
um. En þótt viö tækjum stærstu
fiskana, sem við ekki gerum, þá
hefðum við ekki neinn ábata at
þvi.
Sveinn Pétursson og Asgeir Þorvarðarson halda ná-
kvæma skýrslu um þyngd, stærð og ástand fiskjarins. Þeir
eru viðbúnir að taka viö sýnum til kl. 2 á nóttunni
150 tonn í fyrra frá öllum
aðilum
„Stundum fáum við sýnin
þannig, að t.d. Bæjarútgeröin
sendir okkur fisk sem kassaður
er um borð í bátunum einhvern
tiltekinn dag, og eru sýnin tekin
meö okkar hliðsjón, en þó af
Bæjarútgerðinni, svo varla
reynum við að slægjast eftir
þeim stóru þar.
Eins og ég sagöi erum viö til
staðar til kl. 2 á nóttunni, en eft-
ir það sér hann Sigurþór Þor-
steinsson um að taka sýnin og
ganga frá þeim undir matiö,
þegar viö mætum á morgnana.
Sigurþór er ekki á okkar vegum,
heldur er hann á samningi við
Framleiðslueftirlit sjávaraf-
urða og fiskframleiðendur um
að fá að kaupa þennan fisk á
10% lægra verði en Landssam-
bandsverðinu nemur. Hann
verkar svo fiskinn i þessu hús-
næði sem viö höfum hér, en
hann greiöir af þvl allan kostn-
að, svo sem rafmagn og annaö.
Hann saltar fiskinn og hefur
þannig einhverjar tekjur af
1%
£ * ■
"'mtz
„Oftar erum við ásakaðir fyrir að taka versta fiskinn, en
ekki þann besta”, segir Ásgeir Þorvarðarson, fiskmats-
maður
þessu, sem laun fyrir að standa
klárá að taka sýnin allar nætur.
Magnið ætti að vera á hreinu,
þvi viö vegum nákvæmlega upp
úr hverjum kassa, um leið og
stærðar og gæðamatið fer fram.
Ég lifi af þessu
— „Miklar tekjur? Ja, ég lifi
af þessu”, segir Sigurþór Þor-
steinsson. „Ég hef verið við
þetta i 10 eöa 11 ár og hef alltaf
einn mann til þess að vinna aö
þessu með mér. Jú, þetta er
mikil vinna, oft er það allur
sólarhringurinn, held ég mig
geta sagt, þegar mest er um að
vera á vertiðinni. Ég geri ráð
fyrir að ég hafi saltað f fyrra
um 180 tonn og er þá miöaö viö
innveginn fisk. Þennan fisk geri
ég svo upp við húsin i lok hvers
verölagstimabils”.
Taldir taka heldur verri
fiskinn
„Við höfum oftar verið sakað-
Framhald á bls 19