Tíminn - 17.02.1980, Síða 7

■
Sunnudagur 17. febrúar 1980.
7
ráð. Reynslan er einskis metin.
Það er okkar tragedia”.
Islendingar gera lltið fyrir mik-
ið, en ekki mikið fyrir lltið.”
Hvað meinarðu með þessu
siðasta?
Daggjöldin, sem við fáum eru
þau lægstu á landinu. Litla-
Grund er byggð án þeirra. Ég er
oft spurður að þvi af útlending-
um hvernig þetta sé hægt og
svara þvl þá til, að þetta sé
vinna, skipulag og langt starf,
byggt á reynslu. Ég hef fariö til
allra heilbrigðisráðherra nýrra
og boðiö fram hjálp mlna. „Ef
ég get eitthvað hjálpað ykk-
ur...” Þeir hafa veriö afar kurt-
eisir allir, en þeir kunna allt og
þurfa enga hjálp. Nú hefur á-
hugi á öldruðum aukist, enda er
allt komiö I „kaos”. Fólki yfir
áttrætt f jölgar svo mikið miðað
við aöra aldursflokka. Þá fer
heilsan að bila og hver á að taka
viö heilsubiluöu gömlu fólki?
Ég hef alltaf lagt þann skilning I
þessi mál, að á hjúkrunarheim-
ili eigi að vera fólk, sem sé
sæmilega sjálfbjarga.
Sjúklingar eigi hins vegar að
vera á langlegudeildum við
sjúkrahús. Við getum ekki veitt
þá þjónustu, sem sjúkrahús eiga
að veita.
„Þegar við fækkum
eykst neyðin”
Það hefur einmitt verið hart
deilt á hjúkrunardeildir Grund-
ar og Hrafnistu og ungir
hjúkrunarfræðingar hafa sagt
við mig, að þeir kviðu þvf að
koma þangað inn.
Ég verð bara að bjóða þeim
að koma og sjá. Sjón er sögu
rlkari. Við höfum ekki starfs-
menn á hverjum fingri og ég
viðurkenni, að á hjúkrunar-
deildunum er allt of þröngt, — af
þvl að hinir hafa ekki gert neitt.
Við höfum fækkað um 60 á
Grund, frá þvi að mest var og ég
mun fækka um 20 pláss á þessu
ári. Við þær aögeröir eykst
neyðin og þá er ekki gaman
fyrir mig að vera ákontórnum.
Við höfum að mannúðarástæð-
um oröið að fara langt út yfir
það hlutverk, sem við ætluðum
okkur I fyrstu, vegna þess hve
rlki og bær hafa trassað að
koma upp langlegudeildum. Ég
ætla einmitt að rita grein um
þessi mál I næsta „Heimilis-
póst”.
Litlu-Grund er
ætlað stórt
hlutverk
Byrjaö var á byggingum við
Hringbraut 50 árin 1928-1929 og
stofnunin Grund vex hröðum
skrefum. „Faðir minn og
félagar hófu þetta starf árið
1922, segir GIsli. Þá var aösetur
Grundar við Kaplaskjólsveg og
vistmenn 26 að tölu”. Stofnunin
telur nú Grund, Minni-Grund, As
Asbyrgi og Litlu-Grund, sem nú
er fokheld. Vistmenn eru 520 og
á Litlu-Grund verður pláss fyrir
21 mann.
Eins og vænta mátti er Litlu -
Grund ætlað stórt hlutverk og
GIsli bindur miklar vonir við
starfsemina, sem þar á að fara
fram.
Litla-Grund er á fjórum hæö-
um og er ætlað að vera þjónustu
miðstöð, föndur- og félagsmið-
stöð fyrir aldraða I Vesturbæn-
um. Tvær fyrstu hæðirnar verða
undir þá starfsemi. A tveimur
efri hæðunum eru svo Ibúðir og
einbýli fyrir fólk, sem hefur
sæmilega heilsu. Forgöngu
hefur starfsfólk, sem var starf-
andi við stofnunina fyrir fjölda
mörgum árum, en þó ekki
skemur en 10 ár I starfi. Her-
bergjaskipan á efri hæðum er
nánar tiltekið þannig: Tvær 50
fermetra Ibúðir fyrir fjóra, tvær
80 fermetra Ibúöir fyrir fjóra, 9
einbýli og tvö tvlbýli.
Húsið allt er 370 fermetrar að
stærð, hver hæð. Það er mjög
laglegt að utan og fellur vel inn I
umhverfi sitt. Þakskeggið er lit-
rikt, gult og rautt og allir
gluggakarmar bláir að lit. Yfir
dyrum á suöurhlið, aðaldyrum,
mun koma langt og mikiö
skyggni, sem setur nýtiskuleg-
an svip á húsið. A bakhlið er
veggskreyting, sem táknar
geisla kvöldsólarinnar og á að
minna á sólrlkt ævikvöld. Inn-
réttingarnar verða úr léttum
gipsplötum, sem felldar eru á
stálgrind, þannig að hægt verð-
ur að breyta notkun hússins að
vilcL Arkitekt Litlu-Grundar er
Þórir Baldvinsson, en Verk-
fræðistofa Gunnars Torfasonar
hefur umsjón með verkinu.
„Fólk sá að sér
og hætti að
kjósa þá”
Gisli á nú alla húsaröðina við
Brávallagötu beggja vegna
Litlu-Grundar, — hvað annaö?
Hann stóð I löngu streði við
borgaryfirvöld um það að fá að
byggja á þessum stað, enda þótt
þarna væri byggingarlóð skv.
skipulaginu og aðra baráttu
háði hann við bygginganefnd,
sem ekki vildi samþykkja
teikningarnar af húsinu. „Sag-
an af Litlu-Grund er sorgaraga,
saga um skilningsleysi borgar-
yfirvalda”, segir GIsli. „En fólk
sá að sér og hætti að kjósa þá”,
bætir hann síðan við með kímni.
GIsli hefur áður haft á oröi, að
það sem Sjálfstæðismenn þyldu
allra sist, væru sjálfstæðir
menn... Skyldi nú aldrei vera?
„Lóðina undir Litlu-Grund gaf
Reykjavikurborg og ber að
þakka það. Er Brávallagatan
okkar megin þar meö úr sög-
unni og heitir allt Hringbraut 50
nú. Við ætlum að gera snyrti-
legt þarna I kring og munum
lækka götuna. Með þvi móti fá-
um við jarðhæð, en ekki kjall-
ara. Gamalt fólk á ekki að vera
neðanjarðar með slna skemmti-
starfsemi. Það á að vera virðu-
legt I kringum það alla tlð.”
Markmið
ellihjálparinnar
margþætt
Blaðamaður og ljósmyndari
gengu nú um húsakynnin. Þar
var unnið af fullum krafti.
Sementsrykið er enn I algleymi,
svo að forstjórinn beið okkar
úti, — hann hefur nenfilega of-
næmi fyrir þessu ryki. Nafni
hans Sigurðsson, starfsmaður á
Grund slóst I för með okkur og
visaði okkur á helstu staðina:
Texti: FI
Litla Grund er fokheld. Þar
Innréttingar verða léttar, svo að auðvelt verður að breyta notkun hússins, ef út I það fer. Hér sést
Magnús verkfræðingurinn á staönum.
Sérstaka snyrtideild, þar sem
verður rakari og hárgreiðslu-
kona. Einnig fótsnyrting.
Sérstakt baðherbbergi fyrir
aldrað fólk úr Vesturbæ, en
margir þora ekki að baða sig
einir á efri árum og þurfa nauð-
synlega á aðstoð að halda við
það. Þeir veröa á grænni grein,
eftir að þjónustumiöstöðin verð-
ur komin upp.
Stóran föndursal ætlaðan
fyrir vistmenn Grundar og
gesti. Að sjálfsögðu er slík að-
staða fyrir hendi á Grund fyrir
þá, sem eru svo lasburöa að þeir
komast ekki milli húsa.
I þjónustumiðstöðinni verður
einnig aðsetur svokallaðrar elli-
hjálpar. Það er ný starfsemi og
dugir nú ekki minna en útskýr-
ingar Glsla á Grund: „Mark-
miðið með ellihjálpina er aö
hjálpa fólki til sjálfsbjargar. Til
ellihjálparinnar á fólk að geta
leitað með ýmis mál, félagsleg-
og tæknileg. Við skulum taka
sem dæmi leiðbeiningar um við-
hald á húsum. Við ætlum I þeim
efnum að reyna að gera mikið
fyrir litið. Fólk trassar oft að
gera nauðsynlegar endurnýjan-
ir eöa viðgerðir á húsum sinum
og verða þau þar með verðlaus.
Þetta er hægt að koma I veg
fyrir með smáhjálp.
Annað dæmi: Kona á Ný-
lendugötunni vill komast i minni
Ibúö. Þá gætum við hjálpað
henni. Við gætum einnig gefið
ráðleggingar I peningamálum.
„Fögnum því, ef
áhugasamt fólk
hefði samband
við okkur”
1 áætlun okkar er langur kafli
um félagsmál. Það er mikiö at-
riði fyrir manninn að þurfa ekki
að vera einn. Einveran drepur
flesta. Nokkur herbergi eru ætl-
uö fyrir klúbbstarfsemi og
fundastarfsemi Hvers konar.
Það væri t.d. gaman að stofna
klúbb, þar sem saman gætu
komið fyrrverandi alþingis-
menn og aðrir heiðursmenn.
Þar væri hægt að rabba saman I
rólegheitum yfir kaffibolla og
meölæti. Allt selt ódýrt. Ég er á
móti ölmusu, þú skilur.
Þessi fallegu herbergi gætu
ýmsir nýtt sér. Nú eru t.d. ein-
hverjar gamlar konur, sem
vilja halda bridge kvöld við og
við. Þær gætu þá komið hingaö
án mikillar fyrirhafnar og spil-
að og fengiö sér kaffi I leiðinni.
Allt stendur þetta og fellur
með skipulagningunni. Ég er
einmitt um þessar mundir aö
leita að duglegu fólki til að
byggja upp þessa starfsemi.
Þetta er ekkert einkamál okkar
og við fögnum þvi, ef áhuga-
samt fólk hefði samband við
okkur til þess að flýta fyrir
skipulagningu og ef til vill koma
fram meö nýjar hugmyndir. Við
erum opin fyrir sliku. Blaða-
manni þakka ég fyrir komuna.
Hún er sú fyrsta, sem spyr
fregna af Litlu-Grund I marga
mánuöi og ég býð henni hér með
að koma til K' erageröis og
skoða sig um I bækistöðvum
okkar þar”. Þetta boð verður að
sjálfsögöu þegið, sem fyrst.
Myndir: GE
veröur auk þjónustumiðstöðvarinar aðsetur fyrir 21 mann, gamalt starfsfólk Grundar.