Tíminn - 19.07.1981, Blaðsíða 31

Sunnudagur 19. júli 1981
31
■ Löngum hefur þvi veriö haldih fram aö eitthvaö meira en lftiö dularfullt hafi veriö á seyöi er fimm
Avenger-sprengjuflugvélar Bandarikjamanna hurfu sporlaust i desember 1945. Hafa veriö lifsseigar
kenningar um aö Fljúgandi furöuhlutir eöa álika fyrirbæri hafi „rænt” flugvélunum og má nefna aö
kvikmynd Spielbergs, „Close Encounters”, hófst á þvl aö þessar fiugvélar fundust skyndilega aftur.
Þessi mynd er af Mustang orrustuflugvél sem var svipuö Avenger-vélunum en öllu minni.
fiskimanna á svæöi bendi ekkert
til þess aö vélarnar hafi þá veriö
komnar af réttri stefnu. Þaö mun
hafa verið um þaö sem vélarnar
sneru í noröur sem allt for lir-
skeiðis. Um klukkan 3.40 heyröi
Cox liösforingi sem hringsólaði
kringum flugvöllin i Fort Lauder-
dale talstöövarsamtal þar sem
einhvern sem kallaöur var
Powers hver kompásastefnan
væri.
„Ég veit ekki hvar viö erum”,
svaraöi Powers. „Viö hljótum aö
hafa villst eftir siöustu beygj-
una.”
Cox hafði samband viö flug-
turninn og sagði frá samtalinu og
flugturninn hóf að kalla upp þann
sem kallaöist Powers. Powers
var reyndar einn flugmannanna i
sveit Taylors og það var Taylor
sem svaraði.
„Flugturn þetta er Flug 19”,
svaraði hann. „Báðir áttavitarnir
minir eru ónýtir. Ég er að reyna
að finna Fort Lauderdale. Ég er
yfir eyjaklasa. Ég er viss um að
ég er yfir Keðjunni en veit dcki
hversu langt i suðri ég er og ég
veit ekki hvemig á að komast til
Fort Lauderdale.”
Taylor var villtur. Hann hélt sig
vera yfir eyjaklasanum sem
gengur suður af Flóridaskagan-
um en hann heitir Keðjan. Þar
varTaylorkunnugur en I rauninni
mun hann hafa verið yfir Great
Sale Cay á norðurhluta Bahama
en þar svipar eyjum mjög til
Keðjunnar. Hann var þvi á rétt-
um stað en áleit að einhvern veg-
inn heföi hann villst mjög af leið.
Flugturninn kallaði nii upp
Flug 19 og gaf honum leiðbeining-
ar um hvernig komast ætti til
Fort Lauderdale samkvæmt þvi
að hann væri staddur yfir Keðj-
unni. Þá bauðst Cox til að fljUga
suður til móts við flugsveitina.
Taylor svaraði: „Þetta er Ft-28”
— flugnUmer vélar Taylors —
„ég veit nUna hvar ég er. Ég er i
2300 feta hæð. Ekki koma á eftir
okkur.” Hann minntist ekkert á
skrimsl utan Ur geimnum.
Nokkrum minUtum siöar kall-
aði Taylor flugturninn upp aftur.
NU kvaöst hann vera yfir auðum
sjó og var orðinn órólegur. Hann
bað um staðarákvörðun Ur landi,
þar sem hann var „ekki viss um
að áttavitarnir minir séu i lagi”.
Taylor var beðinn um að kveikja
á svokölluðum IFF-UtbUnaöi sem
hefði gert það að verkum að vél
hans væri greinilegri á ratsjá en
það gerði hann ekki, einhverra
hluta vegna. Þögn var I talstöö-
inni um skeið.
Einn vOl í
norður, annar í
vestur, þriðji
í austur
Er Taylor lét næst i sér heyra
hafðihann kveiktá IFF-tæki sinu
og fjöldi ratsjár- og fjarskipta-
stöðva i landi reyndi að ná flug-
sveitinni inn á tæki sin. Fjarskipti
frá KUbu trufluðu hins vegar allar
sendingar i bili. Þá stakk flug-
turninn upp á aö einhver önnur
flugvél i' sveitinni tæki við stjórn-
inni af Taylor þar sem kompásar
hansvoru ónytirog Taylor féllst á
þessa uppástungu en hélt samt
sem áður áfram aö fara meö
stjórn. Skömmu siðar stakk einn
flugmannanna iFlugi 19 upp á að
sveitin tæki 270 gráða stefnu en
Taylor tók ekki tillit til þess.
Hann tilkynnti klukkan 4.15 að
hann hefði fyrirskipað 30 gráðu
stefnu i'45minUturen siöan ætlaði
hann að fljUga i norður. Taylor
áleitnUað hann væri yfir Mexikó-
flóa eftir að hann hefði farið yfir
Keðjuna. Cox var á hinn bóginn
viss um aö Flug 19 væri alls ekki
þar en hann fékk ekki leyfi til að
leita á þeim slóðum þar sem
sveitin átti iraun og veru að vera.
Flugturninn baö nU Taylor um að
skipta um bylgjulengd til að forö-
ast fjarskipti frá KUbu og byrja
að senda Ut á neyðarsendi en
hann neitaöi þvi þar sem þá væri
hætta á aö flugvélarnar dreifðust
um víðáttumikið svæði. í flug-
turninum gátu menn fylgst með
samtölum milli vélanna i Flugi 19
og þar voru skoðanir mjög skipt-
ar. Einn vildi f ara i norður, annar
vestur, hinn þriðji austur. Klukk-
an 5.15 hafði Taylor samband við
flugturn: „Við ætlum aö taka
stefnu 270 gráður þar til við náum
við lands eöa veröum eldsneytis-
iausir. ” Það voru góöar fréttir þó
fæstir geröu sér grein fyrir þvi.
Ef hann héldi þessari stefnu
myndi hann á endanum fljilga inn
yfir Flórida-skagann. Næstu 45
mínUtur náðist samband við Flug
19 aðeins stöku sinnum. Veöur fór
mjög versnandi, sérstaklega yf-
ir Bahamaeyjum Taylor breytti
um stefnu enn einu sinni.
Meðan allt þetta gerðist höföu
fjarskiptastöðvar við Mexfkó-flóa
og á Florida veriö önnum kafnar
við að miða flugsveitina Ut. Er
allarhöfðu loks látið frá sér heyra
komust menn að þeirri niöurstöðu
að um klukkan sex væri flugsveit-
in einhvers staðar innan stórs
hrings noröur af Bahamaeyjum
og austur af Flórida-skaganum.
Þessi niðurstaða var send nokkr-
um strandstöðvum en þótt ótrU-
legt megi virðast hafði enginn vit
á þvi að senda niðurstöðuna til
Taylors og manna hans.
Um klukkan 6.20 hóf risastór
flugbátur sig upp frá Miami og
hóf leit að flugsveitinni. Bilun
varö i' tækjabUnaöi og báturinn
varð að snUa til baka. Um svipað
leyti heyrðust siðustu sending-
araar frá Flugi 19. Taylor var að
bUa sig undir aö nauðlenda á
sjónum og hann gaf mönnum sin-
um skipanir: „Allar vélarnar i
röö... Þegar sU fyrsta á ekki nema
lOgallon af eldsneyti eftir þá för-
um við niöur... Allir saman.”
Þetta var þaö siöasta sem heyrð-
ist til Flugs 19.
Flugbáturinn
hverfur sporlaust
Klukkan 7.27 fór annar flugbát-
ur af stað til leitar. Klukkustund
siðar þegar i ljós hafði komið að
flugbáturinn hafði ekki sent frá
sér staðarákvörðun var reynt að
hafa samband við hann en tókst
ekki. Hann var horfinn.
NU hófst gffurlega umfangs-
mikil leit sem var ekki hætt fyrr
en eftir fimm daga þegar mjög
slæmt veður gerði alla leit
óhugsandi. Engin merki fundust
nokkru sinni um Flug 19 en þaö er
óþarfi að kenna BermUdaþri-
hvrningnum um þaö. 1 fyrsta lagi
var hvarf flugbátsins auðskýran-
legt, og kom hvarfi Flugs 19 1
rauninni ekki við. Um klukkan
7.50 tilkynnti oliuskipið Gaines
Mills sem var um 45 milur frá
ströndinni aö sést hefði sprenging
iloftinu. Oli'uskipið nam staðar og
leitaði á svæðinu og sást þá oliu-
brák og ýmislegt brak, en mjög
slæmt veður gerði ókleift að að-
hafast nokkuð. Enginn vafi leikur
á um að þarna var flugbáturinn á
feröinni enda var vitað að þessi
tegund fiugbáta var mjög viö-
kvæm og haföi oft verið kölluð
„fljUgandi gastankar”. Ekki
þurfti mikiðtilað kviknaöi i. Þess
voru mörg dæmi.
Margir þættir munu aftur á
móti hafa lagst á eitt við aö fyrir-
koma Flugi 19. Taylor hafði
aldrei flogið leiðina sem farin var
þennan dag. Hann þekkti mjög
vel til á Keöjunni en vissi ekki að
staðhættir á Great Sale Cay eru
mjög ámóta. Er hann sá Great
Sale Cay fyrir neðan sjg komst
hann aö þeirri niðurstöðu aö nem-
arnir hans hefðu flogið af leiö og
tók sjálfur við stjórninni en hann
gat ekki ákveðið hvort hann væri
fyrir austan eða vestan Flórida-
skagann. En Taylor vissi ekki
hvar hann var og hann vissi ekki
hvaö timanum leið. Þaö var fariö
aö dimma og veörið versnaöi.
Taylor var ákveöinn i að halda
flugsveitinni saman og þvi neitaði
hann að skipta um bylgjulengd.
Það er umeilanleg ákvörðun en
skiljanleg. Flug 19 flaug þvi fram
og aftur yfir Bahamaeyjum þar
til eldsneytið rann Ut og vélarnar
reyndu neuðlendingu á sjónum.
Hvers vegna
skipti Taylor
ekki um skoðun?
Það er alrangt sem haldið hefur
verið fram aö Avenger-flugvélar
hafi oft á tiðum haldist á floti i
sjónum I tæpan hálftima, raunar
eru engin dæmi um að þær hafi
flotið lengur en á aö giska 20
sekUndur. Þvi er mjög vafasamt
að áhöfninni hafigefist timi til aö
komast Ut Ur vélinni. Einnig er
óliklegt að flekar flugmannanna
hafi blásist upp að fullu og óvist
að þó svo hefði veriö hefðu þeir
haldist lengi á floti. Leitin hófst
heldur ekki fyrr en i dögun morg-
uninn eftir. I rauninni voru lik-
urnar á þvi að finna Flug 19 harla
litlar sem engar.
Ýmsum spurningum er þrátt
fyrir allt ösvarað. Hvers vegna
vildi Taylor ekki fara i loftið
þennan dag? Og hvers vegna rig-
hélthann i þá skoðun slna að hann
heföi verið yfir Keöjunni þegar
honum heföi átt að vera fullljóst
nokkru siðar að svo heföi alls ekki
getað verið? Það er alrangt að
hann hafi oröið skelfingu lostinn
eða farið á taugum. Þvert á móti
hélthann ró sinni allan timann og
gerði sitt besta til að leiða flug-
nemana sina heim heila á hUfi...
Og öll þau samtöl, öll sU frásögn
sem birtist i BermUda-þrihyrn-
ingsbókum: það er bara lýgi.
— Þýttog endursagt.
Sykursnautt
Spur