Tíminn - 10.03.1982, Blaðsíða 8

8
Miðvikudagur 10. mars 1982
utgefandi: Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Jóhann H. Jónsson. Auglýsingastjóri: Steingrimur
Gislason. Skrifstofustjóri: Jóhanna B. Jóhannsdóttir. Afgreiðslustjori: Sig-
urður Brynjólfsson. Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson, Elias Snæland Jóns-
son. Ritstjórnarfulltrúi: Oddur V. ólafsson. Fréttastjóri: Páll Magnússon.
Umsjónarmaður Helgar-Timans: lllugi Jökulsson. Blaðamenn: Agnes
Bragadóttir, Bjarghildur Stefánsdóttir, Egill Helgason, Friðrik Indriðason,
Heiður Helgadóttir, Jónas Guðmundsson, Kristinn Hallgrimsson, Kristin
Leifsdóttir, Ragnar Orn Pétursson (iþróttir), Skafti Jónsson. útlitsteiknun:
Gunnar Trausti Guðbjörnsson. Ljósmyndir: Guðjón Einarsson, Guðjón
Róbert Ágústsson, Elin Ellertsdóttir. Myndasafn: Eygló Stefánsdóttir. Próf-
arkir: Flosi Kristjánsson, Kristin Þorbjarnardóttir, Maria Anna Þorsteins-
dóttir.
Ritstjórc, skrifstofur og auglýsingar: Siðumula 15, Reykjavik. Simi-
8Í300. Auglýsingasimi: 1.8300. Kvöldsimar: 86387, 86392. — Verö i lausasölu
6.00. Askriftargjald á mánuði: kr. 100.00— Prentun: Blaðaprent hf.
á vettvangi dagsins
Leiðréttar
rangfærslur um
Blönduvirkjun
— eftir Ingvar Þorleifsson, Sólheimum
Þegar gáf urnar
bregdast Jónasi
■ Jónas Kristjánsson ritstjóri Dagblaðsins og
Visis er óneitanlega greindur maður og laglega
pennafær. Það sannast hins vegar á honum, að
ekki fara alltaf saman gæfa og gjörvuleiki. Jónas
verður undantekningarlaust ótrúlega seinhepp-
inn, þegar hann minnist á landbúnaðinn og
bændastéttina. Þá er eins og lokum sé skotið
fyrir flest skilningarvit hans.
Að verulegu leyti kann að mega afsaka þetta
með þvi, að hann fylgist ekki nægilega með störf-
um bændastéttarinnar og samtaka hennar. Hann
hefur t.d. haft það fyrir iðju að skammast yfir
smjörfjalli og ostafjalli sem dæmi um offram-
leiðslu hjá bændastéttinni. Hann fylgist ekki með
þvi, að þessi fjöll eru horfin að mestu vegna þess
að bændur hafa dregið úr framleiðslunni með
margháttuðum ráðstöfunum.
Þetta sér Jónas ekki, heldur finnst honum, að
hann sé áfram að klifra og hrapa i smjörfjallinu
og fylgja þvi hinar verstu draumfarir, eins og oft
má sjá i Dagblaðinu og Visi.
Þá finnst Jónasi, að heldur en ekki betur hafi
rekið á fjörur hans, þar sem er hrun kjöt-
markaðarins i Noregi. Vegna þess að Norðmenn
hafa lagt kapp á að vera sjálfum sér nógir og
treysta ekki á innflutning undir öllum kringum-
stæðum, hefur stöðugt verið að draga úr út-
flutningi héðan til Noregs á lambakjöti, en þó
aldrei meira en nú. Landbúnaðurinn verður hér
fyrir miklu áfalli, sem ekki var fyrirsjáanlegt að
kæmi svo skyndilega.
Ef Jónas hefði komið á Búnaðarþing, hefði
hann mátt heyra að bændur gera sér þennan
vanda vel ljósan og að hann geti leitt til þess að
þeir verði að draga úr framleiðslunni. Umræður
eru þegar hafnar um, hvernig það verði gert á
hyggilegastan hátt og án þess að þvi fylgi óheppi-
leg byggðaröskun.
Niðurgreiðslur á afurðaverði fara óskaplega i
taugarnar á Jónasi. Það er vegna þess, að hann
skilur ekki hvernig þær eru til orðnar. Hann
heldur að þær séu styrkir til landbúnaðarins.
Jónasi dylst alveg sú staðreynd, að tilgangur
niðurgreiðslnanna er fyrst og fremst sá, að hafa
áhrif á framíærsluvisitöluna og draga þannig úr
kauphækkunum. Ef niðurgreiðslurnar féllu
niður, myndi kaupið hækka tilsvarandi og nýr
baggi leggjast þannig á atvinnuvegina. Meira að
segja yrði Dagblaðið og Visir þá að greiða starfs-
fóiki sinu tilsvarandi hærra kaup. Það má þvi
með réttu segja, að Dagblaðið og Visir njóti að
þessu leyti óbeins rikisstyrks.
Dæmið um niðurgreiðslurnar sýnir best, að
Jónas Kristjánsson byggir skrif sin um land-
búnaðinn og bændastéttina á sandi — á vanþekk-
ingu og öfgum. Það er hörmulegt að fylgjast með
þvi hvernig góðar gáfur og pennaleikni misnotast
á þennan hátt. Jónasi er i mestu vinsemd ráðlagt
að kynna sér málin betur og stilla sig betur áður
en hann skrifar næstu grein um landbúnaðinn.
Fyrir alla muni þarf hann að forðast að smitast
meira af Svarthöfða. . _
■ Um fátt hefur veriö meira rætt
manna á meöal hér i Húnaþingi
seinustu mánuði en fyrirhugaða
Blönduvirkjun. Skoðanir manna
eru óneitanlega skiptar, sem ekki
getur talist undarlegt, það sem
um svo stórt mál sem virkjun
Blöndu er að ræða. Blaðaskrif
hafa og verið töluverö um málið
og tel ég þau oft hafa verið til hins
verra og torveldaö að samstaða
næðist. f greinum virkjunarand-
stæðinga hefur oft gætt óná-
kvæmni eða vanþekkingar, en þó
keyrir um þverbak i grein sem
Björn á Löngumýri ritar i Tim-
ann 18. feb. sl.
Þar ægir saman allskyns fjar-
stæðum og kemur fram dæma-
laus vanþekking á gangi mála.
Ætla ég hér á eftir að leiðrétta
nokkrar rangfærslur hans þvi að
af nógu er að taka.
1. f grein Björns stendur:
„Flatarmál heiðarinnar er ná-
lægt 500 ferkm. Verði af virkjun
fari 10% af flatarmáli heiðarinn-
ar undir vatn og sennilega 1/3 af
graslendi”. Sfðan bætir hann viö.
„Beitarþol heiðarinnar mun
minnka um allt að 2/5.”
Hér er farið á kostum og stað-
reyndir látnar lönd og leið. Ekki
veit ég hvar Björn hefur þessar
tölur, sennilega hefur hann reikn-
að þetta út i rúmi sinu eftir minni.
Birti ég hér töflu sem Rann-
sóknarstofnun landbúnaðarins lét
gera, Birni og öðrum til upp-
lýsingar sem fræðast vilja um
þetta mál. 1 töflunni kemur fram
að heildarstærð afréttarins er
TAFLA I
Heildarstærð/ gróið land/ gróðurlaust land, ár og vötn, vestan Blöndu, í ha
Heildar- Land með Umreiknað GróðurlaustÁrog % af af-
Auðkúlu- stærð gróðri ialgróið land land vötn rétti algróið
heiði 53.901,3 30.347,4 26.621,4 21.673,1 1.880,7 49,4
Hálsaland 12.755,2 11.855,2 11.482,2 205,9 693,8 90,0
Kvíslaland, (3/4) 12.515,3 9.748,8 8.635,2 2.591,8 174,7 69,0
Heild 79.171,8 51.951,7 46.738,2 24.470,8 2.749,2 59,0
TAFLA2
Hlutfallslegt (%) tap á landi, gróðurlendi og beitargildi vegna virkjunar, vestan
Blöndu
Hæð Heildar- Land með Algróið Gróðurlaust Fjöldi
vatnsborðs stærð, gróðri land land ærgilda
475m 5,9 7,0 7,6 1,5 8,2
480 m 8,3 10,1 11,0 2,8 10,9
Mism 480-475 m 2,4 3,1 3,4 1,3 2,7
Heggur sá er
hlífa skyldi
— eftir Árna Gíslason, Eyhildarholti
Heggur sá er hlífa skyldi
• 1 hádegisfréttum útvarps i
dag, þriðjudaginn 23. febr. var
lesin upp fréttatilkynning frá
fundi, er upprekstrarfélag fram-
hluta Seyluhrepps stóð fyrir og
haldinn var i Varmahliðarskóla i
gærkveldi.
Ef ég man rétt, var greint frá
þvi, að samþykkt hafi verið að
beina þvi til hreppsnefndar
Seyluhrepps, að ganga nú þegar
til samninga um virkjunartilhög-
un I viö Blöndu, á grundvelli þess
samningsuppkasts, er nú lægi
fyrir, að þvitilskyldu að Böndu-
virkjun yrði næsta stórvirkjun.
Sagt var aö tillaga þar aö hítandi
hefði verið samþykkt með 17 at-
kvæðum gegn 6.
Gjarnan hefðu þeir er hér áttu
hlut að máli mátt tiunda örlitið
nánar frá fundinum, enþeir hafa
sennilega ekkert kært sig um að
fleira kæmi fram. Vinnubrögð,
slik sem þessi, hljóta að kalla
fram nokkrar athugasemdir.
Ekki veit ég hver boðaði til
þessa fundar, trúlegt að það hafi
verið fjallskilastjóri. Ekki vorum
við bændur i Eyhildarholti boðað-
ir á f undinn, a f honu m f rét tum við
eftirnokkrum krókaleiðum, hefur
þó Eyhildarholt átt upprekstrar-
rétt á Eyvindarstaðaheiði. i rösk-
lega 80 ár, og á um framtið sam-
kvæmtsamningigerðum þarum.
Fjallskilastjóri setti fund,
flutti langa ræðu og kom viða við.
Kvað hann virkjunartilhögun I
lang hagstæöasta kostinn hrepp-
unum austan Blöndu. Gekk það
sem rauöur þráður gegnum alla
ræðu hans, og kom raunar fram
hjá fleirum, — að færum við
þokkalega útúr þessum
virkjunarmálum, varðaöi okkur
ekkert um Svinvetninga, þeir
fengju allar tekjur af virkjuninni
og gætu fórnaö landi fyrir. Hvort
sökkt yrði 56 ferkm. af grónu
landi eða 31 ferkm. skipti vist
ekki miklu. Eg lit aftur á móti svo
á, að vemda beri allt gróðurlendi
svo sem kostur er — og skiptir i
minum augum ekki öllu máli
hvort landið er austan Blöndu eða
vestan.
Þegar kom að atkvæðagreiðslu
um framangreinda tillögu óskaði
fundarstjóri eftir nafnakalli um
tillöguna. Það skal tekið fram, að
áfundinum voru 6bændurerekki