Fréttablaðið - 28.12.2008, Blaðsíða 14

14 28. desember 2008 SUNNUDAGUR
➜ VERSTU BÓKATITLARNIR 2008
B
ækur skipa veigamikinn sess í
jólahaldi landsmanna. Frétta-
blaðið efndi til samkvæmis-
leiks nú á aðventu. Leitaði til 23
álitsgjafa með það fyrir augum
að finna besta og versta bóka-
titil ársins 2008. Valið hefur ekkert með efni
eða innihald bókanna að gera heldur það eitt
hvort titillinn hitti í mark að mati sérfræð-
inga blaðsins: „Ég er villuráfandi miðaldra
sauður á Þorláksmessu sem þarf að kaupa tíu
jólagjafir á klukkutíma milli heimsókna á
öldurhús bæjarins til að drekkja kreppuá-
hyggjum sínum,“ sagði einn álitsgjafinn.
„Þar að auki er það bjargföst trú mín að
alþýða manna lesi ekki bækur. Þær eru
gefnar til jóla og enda uppi í hillu. Þess vegna
skiptir góður titill og sannfærandi kápa öllu
máli.“
Álitsgjafarnir eiga það sammerkt að vera
smekkvísir og bókelskir. Einkennandi var
hversu mjög atkvæðin dreifðust sem sannar
hið forkveðna að smekkur manna er misjafn
– á þessu sviði sem öðrum. Álitsgjafarnir
voru beðnir um að nefna þrjá bestu titlana og
þrjá þá verstu, því ekkert er ljós án skugga,
og fengu titlarnir svo stig samkvæmt for-
gangsröðun: Sú sem var nefnd efst hlaut
fimm stig, sú í öðru sætinu þrjú og sú sem
var nefnd þriðja í röðinni hlaut eitt stig.
Sem sagt hávísindaleg könnun – eða þannig.
Niðurstaðan kemur á óvart.
Rökkurbýsnir besti bókatitillinn
í ár – 10 ráð sá langversti
Rithöfundar eiga margir andvökunætur þegar þeir standa frammi fyrir því mikilvæga vali að finna titla á bækur sínar. Enda
þarf góður bókatitill að fela ýmislegt í sér: Vera forvitnilegur, meitlaður, söluhvetjandi auk þess að lýsa umfjöllunarefni bókar-
innar. Jakob Bjarnar Grétarsson og Sigríður Björg Tómasdóttir leituðu álits 23 einstaklinga.
1. 10 ráð til að hætta að
drepa fólk og fara að vaska
upp eftir Hallgrím Helgason
38 stig – tíu tilnefningar
Orðaleikjasnillingurinn Hallgrímur
Helgason „sigrar” með yfirburðum með
10 ráð til að hætta að drepa fólk og
byrja að vaska upp sem álitsgjöfum
þykir langur og þvælinn titill og ekkert
fyndinn.
„Á að vera sniðugt en kemur út eins
og asnalegt grín í menntaskólablaði. Hallgrímur á
suma bestu bókartitla í íslenskum samtíma, eins og Rokland og
Þetta er allt að koma, en þetta er bara gelgjulegt og halló.” Einn
var á því að titillinn væri skemmtilegur í fyrstu en þreyttist fljótt.
„Veldur því að fólk annaðhvort nennir ekki að bera titilinn fram
eða fer vitlaust með hann.” Og: „Hér er Hallgrímur mjög óhittinn.
Það er eins og 14 ára unglingur sé að reyna að vera sniðugur í
nafni á vorprófsritgerð.” Annar sagði: „Ææææ…! Voðalega mikið
verið að reyna að gera eitthvað sniðugt, en því miður titillinn
skýtur sig í fótinn og nær aldrei að byrja að vaska upp!” Álitsgjafar
tala um klisjukenndan og kauðalegan titil og sjálfshjálparbók-
adjókið sé svolítið 2005. “
AÐRIR VONDIR TITLAR
2. Saga af forseta eftir
Guðjón Friðriksson
18 stig – sex tilnefningar
„Mér skilst að þetta hafi ekki
verið fyrsti titillinn á bókinni – og velti því
fyrir mér hversu vondir hinir hafi verið. Þetta er vinnu-
titill, ekki titill á útgefna bók,” segir einn álitsgjafa um titilinn
sem lendir í öðru sæti yfir vonda bókatitla þetta árið. „Þetta er
ekki titill. Á Arnaldur þá að skíra næstu bók sína Spennusaga?”
spyr annar álitsgjafa og er nánast móðgaður. „Verður ekki meira
óspennandi. Þessi titlill gæti ekki vakið áhuga eða forvitni nema
í besta falli ef bókin væri um Clinton og Monica Lewinsky væri
nakin á kápunni.”
3. Sjöundi sonurinn eftir
Árna Þórarinsson
16 stig og fjórar tilnefningar
Árni er ekki að hitta í mark með Sjöunda
soninn. „Núll fyrir frumleika,” segir einn
álitsgjafa. Annar segir þetta skelfilegan titil
á krimma. „Ætti betur heima á bók eftir
Bodil Forsberg. Er reyndar með ofnæmi
fyrir bókartitlum sem innihalda raðtölur!
Hér er svo hausinn bitinn af skömminni
með stuðluninni.” Og: „Adam átti syni sjö
– hversu leiðinlegt er það?” Og einn álitsgjaf-
inn klykkir út með: „Hljómar eins og blanda
af hjartaskreyttri bensínstöðvarbók og finnskri
þjóðsögu.”
4. Bara gaman eftir
Guðrúnu Helgadóttur
10 stig og 2 tilnefningar
Guðrún Helgadóttir þykir ekki með góðan titil þetta árið. „Ófrjótt
og brjálæðislega óspennandi. Of léttvægur titill fyrir Guðrúnu
Helgadóttur. Hér er pínulítið reynt of mikið.” Og hinn sem var
alls ekki að kaupa þennan titil sagði einfaldlega: „1. Bara gaman
– Bara asnalegt.”
5. Af mér er það helst að frétta
eftir Gunnar Gunnarsson
9 stig og þrjár tilnefningar
Fréttamaðurinn og frumkvöll í
íslenskum krimmaskrifum hittir ekki
í mark með titli sínum. „Þessi titill
hljómar eins og sagnaþættir af látnum
útvarpsmönnum,” segir einn álitsgjafa.
Og annar: „Ódýr lausn á nafni á annars
skemmtilegum reyfara. Bókin fjallar vissu-
lega um fréttamann í meiri háttar klandri
en þetta er einum of.” Sá þriðji segir: „Það
þyrfti að finna upp einhvers konar tól til að
tortíma klisjukenndum titlum – að minnsta
kosti banna þá börnum, svo þeir smiti ekki út frá sér.”
Þeir titlar sem voru við það að komast á topp
fimm listann yfir vonda bókatitla árið 2008
með tvær tilnefningar voru Hljómagangur sem
þykir ekki segja mikið og vera kauðskur: „Hér
er um ævisögu sjálfs Gunna Þórðar að ræða en
með hreinum ólíkindum að ekki hafi mátt finna
eitthvað betra. Til dæmis hefði mátt leika sér
með vísanir með sígildar línur úr um 10 þúsund
dægurlögum meistarans. Bara svona til dæmis.”
Lárus Pálsson – leikari eftir Þorvald Kristins-
son þótti frekar vondur. „Þurrasti, en sjálfsagt
heiðarlegasti bókartitill fyrir þessi jól. Fer ekki
milli mála um hvað þessi bók er. Það grípur
um sig ákveðinn tómleiki við að sjá þennan
titil. Sandur er sandur og möl er möl og þessi
bók fjallar um Lárus Pálsson leikara.” Og annar
spyr: „Var í alvörunni ekki hægt að segja neitt
meira um þennan mæta mann eða lífshlaup
hans?”
Dimmar rósir Ólafs Gunnarssonar þótti
tilgerðarlegur og … „Eitthvað sem gengur ekki
upp um að rósir geti orðið dimmar. Eins er
hugmyndasnautt að kalla bók eftir lagatitli.”
Og Þráinn er með umdeildan titil því meðan
sumum þótti hann góður eru aðrir á því að
þetta sé hæverskugrobb. „Höfundurinn þarf
nú ekki alveg að afsaka sig svona svakalega. Ég
meina, ha?” Og: „Ofnotaður orðaleikur sem er
ekkert fyndinn lengur.”
Daggardropar eftir Kleópötru Kristbjörgu
þótti tveimur álitsgjöfumóbærilega væminn og
flatur. „Svona bók grýtir maður frá sér ef hún
skyldi lenda í höndum manns – og þvær sér á
eftir.”
Vetrarsól Auðar Jónsdóttur er svo sagður
óskiljanlegur.
Dreifing atkvæða var einnig mikil hvað varð-
ar þá titla sem álitsgjafar sögðu vonda og voru
rúmir þrjátíu aðrir titlar nefndir. Og smekkur
manna er misjafn Rökkurbýsnir voru nefndar
sem vondur titill („Hér hefur skáldið misstigið
sig á lyklaborðinu því í stað B á greinilega að
vera F. Um leið breytist viðhorf kaupandans
og með seyrusvip hvíslar hann að afgreiðslu-
manninum að hann vilji gjarna fá eitt eintak af
Rökkufýsnum.”) sem þykir besti titillinn sem og
Segðu mömmu að mér líði vel eftir Guðmund
Andra Thorsson: „Þetta er óttalegur langintes.
Hvað er spennandi við vellíðan og samband
við mömmu? Segðu höfundinum að ég viti það
ekki.”