Fréttablaðið - 31.12.2008, Blaðsíða 6

MARKAÐURINN
H A U S
30. DESEMBER 2008 ÞRIÐJUDAGUR6
V I Ð Á R A M Ó T
G
uð blessi Ísland.“
Þannig lauk Geir H.
Haarde, forsætisrá-
herra, óvæntu sjón-
varpsávarpi sínu sem
hann flutti klukkan fjögur, síð-
degis 6. október. Þá var sýnt að
íslensku bankarnir myndu ekki
lifa. Neyðarlögin svonefndu
voru sett á Alþingi þá um kvöld-
ið.
Aðdragandinn að hruninu
var langur. Segja má að hann
hafi í raun hafist á síðasta ári,
með alþjóðlegu lausafjárkrís-
unni. Sumir rekja hrunið ýmist
lengra aftur í tímann, eða annað,
til hugarfars og hugmyndafræði
þar á meðal. Hér verður stiklað
á stóru í íslensku viðskiptalífi
árið 2008 þar sem málefni bank-
anna og stærstu eigenda þeirra
yfirskyggðu flest annað.
JANÚAR
„Forstjórinn metur það hverju
sinni hvað honum finnst eðli-
legt og í þessu tilfelli heimilaði
hann starfsfólkinu að taka við
þessu,” sagði Íris Björk Hreins-
dóttir, talsmaður Fjármálaeftir-
litsins, um vínflöskur og súkku-
laði, sem Kaupþing gaf starfs-
fólki eftirlitsins í jólagjöf.
Fjármögnun bankanna fékk
mikla athygli þegar á fyrstu
dögum ársins. Rætt var um
600 milljarða endurfjármögn-
unarþörf. Henni átti að hluta
að mæta með innlánum. „Við
getum rekið bankann í 360 daga
og vel það,“ sagði Guðni Níels
Aðalsteinsson, þáverandi fram-
kvæmdastjóri fjárstýringar
Kaupþings.
Bankinn vildi skrá hluta-
fé í evrum. Það varð ekki. Þá
hætti Kaupþing við yfirtöku á
sér stærri hollenskum banka,
NIBC.
Hannes Smárason hætti hjá
FL og Kristinn Björnsson neit-
aði því opinberlega að Gnúpur
væri á hausnum. Bjössi í World
Class lýsti því yfir að hann vildi
skrá félagið í Kauphöll og grein-
ingardeildir spáðu lækkun stýri-
vaxta Seðlabankans.
En upp úr miðjum janúar var
íslensku hagkerfi spáð hrakför-
um. Fréttblaðið sagði á forsíðu
frá hættu á verulegu gengis-
falli og harðri lendingu. „Útlitið
er ekkert slæmt,” sagði Geir H.
Haarde. Moody‘s taldi krónuna
of litla fyrir bankana og ríkið
myndi eiga í erfiðleikum með að
styðja við.
Fyrstu fréttir birtust af veru-
legri kólnun á fasteignamarkaði
og uppsögnum hundruða í fisk-
vinnslunni.
FEBRÚAR
„Afkoma bankanna á síðasta ári
verður að teljast vel viðunandi
með hliðsjón af því umróti sem
verið hefur á alþjóðlegum fjár-
málamörkuðum og lækkunum
á hlutabréfamörkuðum,” sagði
Jónas Fr. Jónsson, forstjóri Fjár-
málaeftirlitsins.
Sameiginlegur hagnaður stóru
viðskiptabankanna þriggja,
Kaupþings, Glitnis og Lands-
bankans, auk Straums, á árinu
2007, nam yfir 150 milljörðum
króna.
Þá skorti ekki lausafé og upp-
lýst var að Lárus Welding hefði
fengið 300 milljónir króna fyrir
að hefja störf hjá Glitni. Hann
raunar helmingaði launin sín
skömmu síðar.
Eimskip tapaði næstum millj-
arði, uppgjör Bakkavarar var
undir væntingum en Exista
hagnaðist um 50 milljarða.
Skipti, móðurfélag Símans,
skiluðu hagnaði. Til stóð að skrá
félagið á markað. Það frestaðist
vegna kaupa á slóvenska sím-
anum, sem ekki gengu eftir, og
skráningin á markað varð síðan
frekar misheppnuð og hvarf fé-
lagið þaðan aftur skömmu síðar.
FL group tapaði miklu og lagði
einkaþotunni.
Krónan var byrjuð að síga og
góðæristimburmennirnir nálg-
uðust kaupsýslumenn. „Vandinn
er að fjármálakerfið og hið op-
inbera hefur verið á fylleríi,”
sagði Tryggvi Þór Herbertsson
í pallborði á viðskiptaþingi. Þá
kallaði Geir H. Haarde utan úr
sal, að ráðið væri að hætta að
drekka.
Hátt álag var á skuldatrygg-
ingum íslensku bankanna. Það
vakti áhyggjur margra. „Að-
gerðir til að treysta starfsum-
hverfi bankanna á borð við
styrkingu gjaldeyrisforðans eru
alger nauðsyn við þessar að-
stæður. Með slíkum aðgerðum
eru send skilaboð til umheims-
ins sem mark er tekið á,“ sagði
Ólafur Ísleifsson, kennari við
Háskólann í Reykjavík. Hann
átti eftir að endurtaka þetta.
Forystumenn ríkisstjórnar og
bankanna ræddu saman um að-
gerðir. Enginn sagði neitt upp-
hátt um það, en síðar á árinu var
haldið í ímyndarherferð til New
York og Kaupmannahafnar.
Umræða um einhliða upp-
töku evru hélt áfram. Okkur
sótti heim einn bankastjóra Evr-
ópska Seðlabankans. „Við kunn-
um ekki við það að lönd reyni að
taka evruna upp bakdyrameg-
in,” segir Jürgen Stark og Percy
Westerlund, sendiherra Evrópu-
sambandsins gagnvart Íslandi,
sagði að einhliða upptaka Ís-
lendinga á evru félli í grýttan
jarðveg. Umræðan stendur enn.
MARS
„Ef Seðlabanki Bandaríkjanna
og Seðlabanki Bretlands telja að
við þær aðstæður sem nú ríki
beri að víkja verðbólgumark-
miði til hliðar til að tryggja
gangverkið í fjármálakerfinu,
þá er þeim mun ríkari ástæða til
að gera það hér á landi,“ sagði
Ragnar Árnason hagfræðipróf-
essor. Hann spurði um peninga-
málastefnuna og sagði að upp-
haflegum verðbólguvanda í
tengslum við stóriðjuþenslu í
raun hafa verið „sópað undir
teppið með hækkun á gengi
krónunnar“.
Gengið tók væna dýfu niður
á við fyrir mánaðamótin, lok
fyrsta fjórðungs ársins.
Tilkynnt var um endurskoðun
á peningamálastefnunni.
„Það bendir til þess að botn-
inum í þessum efnum séð náð.”
Þetta sagði Geir H. Haarde for-
sætisráðherra, á alþingi, en þá
hafði krónan styrkst og hluta-
bréfin voru aðeins á uppleið. Til
álita kom um þessar mundir að
gera „alþjóðlega opinbera rann-
sókn á slíku tilræði við heilbrigð
fjármálakerfi”. Svo mælti Davíð
Oddsson, seðlabankastjóri á árs-
fundi Seðlabankans nokkrum
dögum fyrr. Fjármálaeftirlitið
hóf rannsókn.
Daily Telegraph sagði að
veislunni hér væri lokið.
APRÍL
„Ég vil undirstrika að íslenskir
bankar eru ekki á leið í ógöng-
ur,“ sagði Pétur H. Blöndal,
formaður efnahags- og skatta-
nefndar Alþingis.
Inbgibjörg Sólrún Gísladótt-
ir, formaður Samfylkingarinn-
ar, lýsti því yfir að bankarnir
ættu stuðning ríkisstjórnarinn-
ar vísan.
„Þetta tekur lengri tíma en við
gerðum ráð fyrir,” sagði Geir
H. Haarde forsætisráðherra um
vinnu til að styrkja gjaldeyris-
forðann.
„Þjóðarbúið er mjög ber-
skjaldað,“ sagði Daníel Svavars-
son, hagfræðingur í Seðlabanka,
í Peningamálum bankans. Þar
kom raunar fram að væri miðað
við markaðsvirði, væri þjóðar-
búið ekki nema um 27 prósent
af landsframleiðslu í hreinum
mínus, á meðan mínusinn væri
120 prósent miðað við bókfært
virði.
„Fari hins vegar svo, að ein-
hver [bankanna] lenti í vandræð-
um og þyrfti að auka eigið fé, er
umhugsunarvert hvort fjárfest-
ingarfélög, sem eru stærstu eig-
endur þeirra, og hafa bæði veð-
sett eignir sínar vegna fjárfest-
inga, og fengið mikið lánað hjá
þeim, geti tekið þátt í því,“ sagði
Eiríkur Guðnason Seðlabanka-
stjóri.
„Höfuðáhættan fyrir Ísland
liggur í því að erlendar eign-
ir bankanna, sem voru keypt-
ar með mikilli skuldsetningu,
kunni að falla í verði niður fyrir
það sem þeir borguðu fyrir þær.
Færi svo ykist erlend skulda-
byrði landsins enn frekar og ís-
lenzk stjórnvöld yrðu væntan-
lega að gera það sem í þeirra
valdi stæði til að forða bönkun-
um frá lausafjárþurrð. Þar sem
þetta myndi augsýnilega vera
ríkissjóði og Seðlabanka Íslands
fjárhagslega um megn væri
bezta lausnin á þessu yfirvof-
andi vandamáli að selja bank-
ana.” Þetta sagði Daniel Gros,
forstöðumaður rannsókna- og
ráðgjafarstofnunarinnar Cent-
re for European Policy Studies
í apríl. Þessu mótmæltu grein-
ingardeildir.
Björgólfur Thor Björgólfs-
son, sagði að lánardrottnar réðu
meiru í fyrirtækjum en hluthaf-
ar og lýsti yfir kreppu. „Þetta
hefur verið gott partí. En nú er
kominn mánudagur og búið að
loka fram að næstu helgi,” sagði
hann. Á sama tíma var skipulagt
partí á frönsku rívíerunni fyrir
nokkra starfsmenn Glitnis.
Jónas Fr. Jónsson, forstjóri
Fjármálaeftirlitsins, benti á að
lausafjárerfiðleikar gætu komið
fjármálafyrirtækjum í opna
skjöldu, og lagði meðal ann-
ars til að „fjármálafyrirtæki og
eigendur þeirra hugi ekki ein-
göngu að krosseignartengslum
heldur einnig að krossstjórnar-
setu í fyrirtækjum í fjármála-
þjónustu.”
Invik, félag Milestone, til-
kynnti um þátttöku í sænsku
kauphöllinni. „Stefnan hefur
mjög ákveðið verið tekin á
skráningu innan tveggja ára,“
sagði Karl Wernersson.
FL Group tilkynnti um 44
milljarða króna tap á fyrsta
fjórðungi ársins og afskráningu.
Exista sagðist hafa tapað fimm
milljörðum.
Gengi DeCode náði sögulegu
lágmarki.
MAÍ
„Við þolum ekki svona ástand
mjög lengi,” segir Jón Steindór
Valdimarsson, framkvæmda-
stjóri Samtaka iðnaðarins,
í byrjun maí, um þann mikla
skort á lánsfé sem varað hafði
mánuðum saman.
Enda þótt lítið væri um lán,
sýndu bankarnir mikinn hagnað
á fyrsta fjórðungi ársins.
„Gengisáhrif-
in hafa augljós-
lega áhrif,” sagði
Lárus Welding,
forstjóri Glitnis.
Hrein gjald-
eyriseign Glitn-
is, Landsbank-
ans og Kaup-
þings í lok mars
nam um 743
milljörðum
króna.
Á sama
tíma tap-
aði 365,
eigandi
Frétta-
blaðs-
ins, næst-
um millj-
arði á genginu.
Heimilin öllu
meira.
Forsætis-
ráðherra upp-
lýsti á Alþingi
að unnið væri
á fullu að lán-
töku erlend-
is og Seðlabankinn gaf fjár-
málakerfinu heilbrigðisvottorð.
„Á heildina litið er niðurstaða
Seðlabankans enn sú að fjár-
málakerfið sé í meginatriðum
traust,” sagði Davíð Oddsson.
Glitnir sagði upp 90 starfs-
mönnum.
Fitch Ratings sagði að eft-
irlitsstofnanir fjármála hefðu
mátt huga betur að uppbygg-
ingu bankanna, hraða útrásar og
leiðum þeirra í fjármögnun.
Seðlabankinn gerði gjald-
miðlaskiptasaming við nor-
ræna seðlabanka, sem ekki átti
að draga á nema í ítrustu neyð,
sagði forsætisráðherra síðar á
árinu.
Alþingi samþykkti heimild
til 500 milljarða króna lántöku.
„Þetta tengist hagsmunum bank-
anna að verulegu leyti,” sagði
Friðrik Már Baldursson, próf-
essor við Háskólann í Reykjavík
og lagði til að bankarnir tækju
þátt í lántökukostnaði ríkisins.
„Um þetta eru engar fyrirætl-
anir,” sagði Árni Mathiesen fjár-
málaráðherra. Enginn vilji var
fyrir því hjá bönkum.
Þingið samþykkti líka frum-
varp um skattfrelsi söluhagnað-
ar af hlutabréfum.
JÚNÍ
„Ég hef ekki trú á því að sveifl-
an niður á við verði svona djúp,“
sagði Björgvin G. Sigurðsson,
viðskiptaráðherra, um skýrslu
OECD þar sem dökk mynd var
dregin upp af íslenskum efna-
hagsmálum.
Seðlabankinn breytti reglum
til að reyna að örva viðskipti
með krónur. Sá markaður hafði
dottið verulega niður.
Markaðurinn upplýsti að
heildarskuldir Nýsis, væru um
fimmtíu milljarðar og stór hluti
þeirra án veða. Landsbankinn
vann að lausn mála og Kaupþing
kom að málum síðar. „Við erum
fórnarlömb lausafjárkreppunn-
ar,” sagði Höskuldur Ásgeirs-
son, forstjóri Nýsis.
Jón Ásgeir Jóhannesson var
dæmdur í Baugsmáli ásamt
fleirum.
Landsbankinn keypti eigna-
stýringarfélag á Írlandi.
Fjármálaeftirlitið hvatti bank-
ana á sama tíma til að gera við-
bragðsáætlanir um lausafjár-
erfiðleika.
„Það er mikilvægasta verk-
efni ríkisstjórnarinnar um þess-
ar mundir að tryggja nýtt jafn-
vægi í efnahagslífinu,“ sagði
forsætisráðherra í þjóðhátíðar-
ræðu. Daginn eftir varð gengi
krónunnar hið lægsta í sjö ár.
Gengið hrundi svo enn í lok
júní. „Stjórnvöld hljóta fyrir
sitt leyti að grennslast fyrir um
rætur þessarar veikingar krón-
unnar,“ sagði Ólafur Ísleifsson.
„Við ættum að gera eins og
breska ríkisstjórnin gerði á
sínum tíma og yfirtaka bank-
ana,” sagði Atli Gíslason, þing-
maður Vinstri grænna.
„Grunnurinn að góðri efna-
hagsstjórn síðustu tveggja ára-
tuga er frelsi í viðskiptum,
einkavæðing og skattalækkan-
ir,” sagði Geir H. Haarde í ræðu
á alþjóðlegu þingi fjárfesta í
Lundúnum í gær.
JÚLÍ
„Brýnasta verkefnið er enn sem
fyrr að ná tökum á verðbólgu,”
sagði Davíð Oddsson Seðla-
bankastjóri þegar hann tilkynnti
um óbreytta 15,5 prósenta stýri-
vexti.
„Það stefnir ekki í neinar
fjöldauppsagnir vegna samein-
ingarinnar,” sagði Guðmundur
Hauksson. forstjóri SPRON í til-
efni sameiningar við Kaupþing
í byrjun júlí. Hún var ófrágeng-
inn þegar Kaupþing féll.
Ákveðið var að 365 færi af
markaði.
„Það er einfaldlega erfitt að
gera sér grein fyrir stöðu hlut-
hafanna,“ sagði Petya Koeva,
formaður sendinefndar Alþjóða-
gjaldeyrissjóðsins hér á landi,
þegar hún var spurð um stöðu
íslensku bank-
anna.
„Dráttarvextir
gætu í einhverj-
um tilvikum
verið ódýrasta
fjármögnun sem
menn eiga völ á,
ekki síst við nú-
verandi aðstæð-
ur,” sagði Sigurð-
ur Arnar Jóns-
son, forstjóri
Intrum á Ís-
landi.
Mikl-
um af-
skriftum
banka
var spáð
og veðköll
í voru hátt
í þúsund í
júlí.
„Það
fara 44
nýir Land
Cruiser
200-jeppar
úr landi í
næstu viku,” sagði Úlfar Stein-
dórsson, forstjóri Toyota á Ís-
landi.
„Óskhyggja og fögur orð
stjórnvalda duga skammt í bar-
áttunni við núverandi efnahags-
aðstæður. Aðgerða er þörf ef
ekki á illa að fara,” sagði Ri-
chard Thomas, greinandi Merrill
Lynch-fjárfestingarbankans,
um stöðu íslensku bankanna.
Í skýrslu hans sagði hugsan-
lega stefndi í þjóðnýtingu bank-
anna eða gjaldþrot. „Svona um-
mæli dæma sig sjálf,” segir Þor-
gerður Katrín Gunnarsdóttir,
menntamálaráðherra og starf-
andi forsætisráðherra.
ÁGÚST
„Gengisþróun krónunnar var
óhagstæð,” sagði Brynjólfur
Bjarnason forstjóri Skipta sem
tilkynnti um hátt í 400 milljóna
króna tap á öðrum fjórðungi árs-
ins. Teymi tapaði 600 milljónum.
Bankarnir sögðu frá hagnaði og
Financial Times sagði fá merki
um yfirvöfandi bankakreppu.
Sparisjóðum gekk hins vegar
ekki eins vel.
Vanskil fyrirtækja og ein-
staklinga tvöfölduðust á öðrum
fjórðungi frá hinum fyrsta og
aldrei hafði hærri upphæð verið
í vanskilum.
„Bankarnir hljóta að skoða
allar leiðir til að flytja starf-
semi sína úr landi,“ sagði Edda
Rós Karlsdóttir, forstöðumaður
greiningardeildar Landsbanka
Íslands. „Við höfum ekki skoðað
slíkt sérstaklega,“ sagði Lárus
Welding, sem þó spurði sig um
rekstarskilyrði bankanna hér-
lendis.
„Þetta er sennilega Íslands-
met,” sagði Pálmi Haraldsson,
um hagnað af sölu á hlut Fons
í Iceland. Fyrir hlutinn eignað-
ist Fons Northern Travel Hold-
ing að öllu leyti, en Steling varð
gjaldþrota fáum vikum síðar.
„Við töldum að slíkt myndi
auka trúverðugleika íslenska
fjármálakerfisins,” sagði Jónas
Fr. Jónsson, forstjóri Fjármála-
eftirlitins sem birti niðurstöðu
álagsprófa sem ekki mældu það
sem varð bönkum að falli.
Jón Steinsson, hagfræðingur
sagði mjög langt í að allt færi
„til fjandans“.
SEPTEMBER
Forsætisráðherra tilkynnti
um 300 milljóna evra lán til að
styrkja gjaldeyrisforðann. Það
nam þá innan við 40 milljörðum
króna. Upplýst var að nettóstaða
þjóðarbúsins væri neikvæð um
tvö þúsund milljarða króna.
Skortsala var bönnuð í Banda-
ríkjunum og Bretlandi og
skömmu síðar fylgdi Fjármála-
eftirlitið fordæminu. Norður-
lönd, önnur en Ísland, gerðu
gjaldeyrisskiptasaming við
bandaríska seðlabankann. „Að-
alatriðið er að þetta er ekki það
sem við höfum verið að sækjast
eftir,” sagði Tryggvi Þór Her-
bertsson, þá efnahagsráðgjafi
forsætisráðherra.
„Svo framarlega sem ekki eru
fleiri ísjakar marandi rétt undir
STJÓRNVÖLDUM MÓTMÆLT Fjölmargir fundir hafa verið haldnir til að mótmæla ástandinu og þess krafist að stjórnvöld víki. Á suma fundina hafa mætt þúsundir manna.
MARKAÐURINN/ANTON
„Bankarnir eru nánast lokað-
ir fyrir lánum til íbúðakaupa,”
sagði Ingibjörg Þórðardóttir,
formaður Félags fasteigna-
sala snemma á árinu.
Horfur í lánshæfi ríkisins
versnuðu. Stýrivextir voru í
mars einir þeir hæstu í vest-
rænu ríki og verðbólgan að
vaxa. Það hafði þá þegar mikil
áhrif á almenning. „Þetta er að
detta inn, því miður, að lánin
séu orðin jafn há og mark-
aðsverð eignarinnar,“ sagði
Guðbergur Guðbergsson, lög-
giltur fasteignasali. Nokkur
dæmi væru um þetta og hann
óttaðist að þeim ætti eftir að
fjölga.
Bílasala náði lágmarki í
apríl. Það var rakið til gengis-
lækkunar. Og enn komu vond-
ar fréttir. Seðlabankinn spáði
hruni á fasteignamarkaði, um
miðjan april.
„Þetta er algjörlega úr takti
við það sem greiningardeildir
bankanna hafa verið að spá,“
sagði Grétar Jónasson, fram-
kvæmdastjóri Félags fast-
eignasala í apríl. „Bankarnir
hafa skrúfað fyrir lán, nánast
að fullu, og það hefur vitan-
lega mikil áhrif á eftirspurn-
ina á markaðnum,” sagði Gylfi
Magnússon, dósent við Há-
skólann.
„Ömurleg tíðindi,“ sagði
Hreiðar Már Sigurðsson,
bankastjóri Kaupþings, í bréfi
um rýmkun á lánum Íbúða-
lánasjóðs til að blása lífi í and-
vana fasteignamarkað í júní.
„Það er ákaflega athyglisvert
að bjargvætturinn núna verði
Íbúðalánasjóður, sem bank-
arnir og margir í stjórnarlið-
inu hafa viljað feigan,“ sagði
Steingrímur J. Sigfússon,
formaður Vinstri-grænna.
Ákvörðun ríkisstjórnar um
þetta kom forstjóra Íbúðalána-
sjóðs á óvart, en félagsmála-
ráðherra sagði að tillögurnar
hefðu verið unnar í samráði
við hann.
Þegar í ágúst var fólk sem
hafði keypt húsnæði án þess
að hafa selt hið eldra byrj-
að að óska eftir frystingu á
lánum. „Þetta er nokkuð al-
gengt,” sagði Gylfi Örn Guð-
mundsson hjá Íbúðalánasjóði.
Fréttir voru einnig um að
lóðum í nýjum íbúðahverfum
á höfuðborgarsvæðinu væri
skilað í stórum stíl. Sama
gerðu fjölmargir fasteignasal-
ar við starfsleyfið.
Fasteignamarkaður
í frosti
FULLBÚIÐ HVERFI EN FÁTT UM HÚS
Fjölmörgum lóðum hafði verið skilað
til sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu
þegar í sumar. Fasteignamarkaður hrundi
og fasteignaverð var á niðurleið allt árið.
MARKAÐURINN/PJETUR
Allt árið var þess beðið að skilanefnd Eignar-haldsfélagsins Sam-
vinnutrygginga lyki störf-
um og þeir sem þar áttu rétt
fengju hluti í fjárfestingafé-
laginu Gift.
Um fimmtíu þúsund manns
og fjölmörg fyrirtæki áttu
von á hlut.
Ekki varð af því. Eignir fé-
lagsins hurfu með lækkandi
hlutabréfaverði og hruni bank-
anna og eru skuldir félagsins
talsvert umfram eignir.
Samband íslenskra sam-
vinnufélaga hefur óskað eftir
rannsókn á málefnum félags-
ins. Sama hefur fulltrúaráð
Eignarhaldsfélagsins gert.
Upplýst var í tengslum
við aðalfund SÍS að Þórólfur
Gíslason, fyrrverandi stjórn-
arformaður Giftar, skuldbatt
félagið gagnvart Kaupþingi,
svo bankinn hafði mikið um
eignir félagsins að segja.
Mikið var fjallað um mál-
efni Giftar á árinu og upplýst-
ist meðal annars að Finnur
Ingólfsson, athafnamaður og
stjórnarformaður Samvinnu-
sjóðsins - sjóðs hinna dauðu
- átti enn umtalsverða hluti í
Icelandair, enda þótt margir
héldu hið gagnstæða.
Samvinnutryggingar
FRÁ FUNDI SAMVINNUTRYGGINGAMANNA Finnur Ingólfsson athafnamaður,
fyrrverandi seðlabankastjóri og ráðherra lítur í átt til ljósmyndara. MARKAÐURINN/GVA
Íslenska ríkið og Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn urðu óvænt mest ráðandi um íslenskt viðskipta- og athafnalíf á árinu
2008. Allt árið lækkaði gengi krónunnar og endaði í hruni og svo í höftum. Úrvalsvísitala Kauphallarinnar fór meira
en áratug aftur í tímann. Bankarnir og stór fjárfestingarfélög fóru í þrot. Ekki sér fyrir endann á óförunum. Ingimar
Karl Helgason stiklaði á stóru á viðskiptaárinu 2008.
Alþjóðagjalde Árið sem
Árið var vægast sagt arfa-slæmt í Kauphöllinni. Úrvalsvísitalan var
enn á niðurleið eftir að hafa
rekið sig í háaloft um miðj-
an júlí árið á undan þegar
hún toppaði í 9.016 stigum. Við
áramótin stóð hún í 6.318 stig-
um og hafði þá fallið um þriðj-
ung á hálfu ári.
Eftir því sem árið leið draf-
aði hún niður stigann hægt
og bítandi og stóð í 4.312 stig-
um þegar hún hentist fram
af bjargbrúninni í bankahrun-
inu, sem hófst í enda septemb-
er. Á Þorláksmessu hvarf hún
svo undir 350 stigin og hafði
ekki verið lægri síðan um mitt
sumar 1994.
Á leiðinni að þessu dram-
atíska augnabliki í íslensku
efnahagslífi kvöddu nokk-
ur fyrirtæki (nöfn þeirra er
í töflu hér til hliðar). Þegar
bankarnir hurfu bar Úrvals-
vísitalan, OMXI15, ekki leng-
ur nafn með rentu.
Ný vísitalan verður kynnt á
nýju ári og mun endurspegla
þróunina. Heiti hennar verður
í samræmi við það: OMXI6.
Og þá voru eftir sex...
SÉRFRÆÐINGAR AÐ STÖRFUM Á MARKAÐNUM Þrettán fyrirtæki ýmist yfir-
gáfu Kauphöllina og leituðu fyrir sér sem óskráð félag eða voru yfirtekin af hinu
opinbera í efnahagshruninu í október. MARKAÐURINN/VALLI
Þ A U K V Ö D D U Á Á R I N U
Nafn Gengisbreyting frá áramótum*
365 -45%
Atorka -93%
Exista -98%
FL Group (nú Stoðir) -55%
Glitnir -100%
Icelandic Group -61%
Kaupþing -100%
Landsbankinn -100%
Skipti (dvaldi stutt við) -
Spron (enn í salti) -79%
Teymi -76%
TM (yfirtekið ári fyrr)
Vinnslustöðin 0%
* Eða á síðasta skráningardegi. Þá er gert
ráð fyrir að hlutabréf bankanna séu verðlaus.