Fréttablaðið - 31.12.2008, Blaðsíða 20

SÍMA NÚM ER MARKAÐARINS: 512 5000, fax: 512 5301, rit stjorn@markadurinn.is DREIFING: dreifing@posthusid.is Aug lýs ingadeild: auglys ing ar@markadurinn.is Veffang: visir.is
V I Ð Á R A M Ó T
ÚT GÁFU FÉ LAG: 365 miðlar ehf. RIT STJÓRAR: Björn Ingi Hrafnsson og Óli Kr. Ármannsson RITSTJÓRN: Ingimar
Karl Helgason, Jón Aðalsteinn Bergsveinsson AUGLÝSINGASTJÓRI: Jón Laufdal RIT STJÓRN OG AUGLÝSING AR:
Skaftahlíð 24, 105 Reykja vík AÐ AL SÍMI: 512 5000 SÍMBRÉF: 512 5301 NETFÖNG: rit stjorn@markadurinn.is og
aug lys ing ar@markadurinn.is VEFFANG: visir.is UM BROT: 365 miðlar ehf. PRENT VINNSLA: Ísa fold arprent smiðja
ehf. DREIFING: Pósthúsið ehf. dreifing@posthusid.is Markaðinum er dreift ókeyp is með Fréttablaðinu á heim ili á
höf uðborg ar svæð inu, Suðurnesjum og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á lands byggðinni.
Markaðurinn áskil ur sér rétt til að birta allt efni blaðs ins í staf rænu formi og í gagna bönk um án end ur gjalds.
FLUGELDAR UM ÁRAMÓT Ýmissa grasa kennir í áramótaútgáfu Markaðarins að þessu
sinni. Farið er yfir viðskiptafréttir ársins, jafnt á innlendum sem erlendum vettvangi, auk
þess sem upplýst er um val á viðskiptum og kaupsýslumanni ársins. MARKAÐURINN/ANTON
Þegar umbrotaárið 2008 verður gert upp síðar meir er hætt
við að stór orð og mikil verði látin um það falla. Ár íslenska
efnahagshrunsins. Bankakreppan mikla. Afhroð stjórnkerfis-
ins. Skipbrot íslensku útrásarinnar eru örugglega dæmi um
þau einkunnarorð sem nota mætti um þá ótrúlegu atburði
sem hafa orðið í okkar litla og friðsæla landi á árinu sem
er að líða og munu hafa gífurleg áhrif á okkur öll um langa
framtíð.
Fyrir viðskiptablað eins og Markaðinn hefur þetta vita-
skuld verið viðburðaríkur tími. Fréttnæmir viðburðir á sviði
viðskiptalífsins hafa eflaust aldrei verið fleiri, allt of marg-
ir myndu eflaust margir segja. Fyrri hluta ársins virtist sem
lífróður íslenska efnahagslífsins í skugga alþjóðlegrar láns-
fjárkrísu myndi bera árangur, en síðari hlutann kom í ljós,
sem margir töldu sig raunar lengi hafa vitað, að ekkert virki
er sterkara en undirstöðurnar og þegar þær reynast feysknar
og fúnar þegar aldan skellur á, er aldrei við góðu að búast.
Það er sá napri lærdómur sem við okkur Íslendingum blas-
ir nú þegar hrun bankanna er staðreynd og nýtt ár blasir við.
Dæmisagan kenndi okkur að það er skynsamlegra að reisa
húsið á kletti en sandi og ef við yfirfærum þá rökræðu yfir
á peningamálastjórn nútímans, er ljóst að íslenska krónan
reyndist efnahagslífinu hér sandurinn einn þegar á reyndi og
fæstir geta því í alvöru lagt til með skynsamlegum rökum að
endurreisnin verði ekki reist á styrkari stoðum og traustari.
Hvernig skýrir maður efnahagslegt hrun heillar þjóð-
ar? Svarið er örugglega ekki jafn spennandi og margir
halda og það er örugglega ekki að-
eins fólgið í því að tilgreina nöfn
einhverra örfárra einstaklinga,
hvort sem þeir eru af vettvangi
stjórnmálanna eða úr viðskipta-
lífinu. Jafnljóst er að ekki bera
allir jafna ábyrgð á því hvernig
komið er. Skýringin felst miklu
frekar í einstaklega óhagstæðum
ytri aðstæðum mestu efnahags-
kreppu heims síðan 1929, ófull-
komnu regluverki sem ekki tókst
nægilega á við hina miklu nánd
sem einkennir viðskiptalíf svo fá-
menns samfélags, allt of veik-
um gjaldmiðli og Seðlabanka
sem enginn reyndist bakhjarlinn
þegar á reyndi og svo græðgi og
glópsku þeirra sem tóku allt of
mikla áhættu fyrir sína hönd og
annarra.
Í þessum efnum verða auðvit-
að öll kurl sem fyrst að komast
til grafar. Óþolandi er fyrir hlut-
aðeigandi að dylgjur um glæp-
samlegt athæfi séu á sveimi um
samfélagið, án þess að botn fáist
í málin. Þeir sem gerst hafa brot-
legir við lög verða að horfast í
augu við gjörðir sínar. Gleym-
um hins vegar ekki þeim grund-
velli réttarríkisins að allir menn
eru saklausir uns sekt þeirra sannast og þeirri staðreynd að
starfsfólk í íslensku viðskiptalífi, hvort heldur var í bönkum
eða öðrum fyrirtækjum, var upp til hópa samviskusamt, heið-
arlegt og duglegt fólk sem ekkert hefur til saka unnið. Reiðin
er vondur förunautur segir einhvers staðar og hollt er fyrir
okkur að muna að djörfung og það þor, sem einkennt hefur ís-
lenska þjóð um aldir, er einmitt það veganesti sem við þörfn-
umst mest við þá uppbyggingu sem framundan er og þarf að
hefjast sem allra fyrst.
Sú uppbygging verður einkennandi fyrir allt það ár sem
senn gengur í garð. Eins og jafnan eftir stóráföll er allt eins
líklegt að ástandið eigi fyrst eftir að versna nokkuð enn,
áður en það batnar að einhverju ráði. Það er fyrst og fremst
undir okkur sjálfum komið hversu fljótt við komumst í fasa
uppbyggingar og endurreisnar. Þar þarf vitaskuld margt að
koma til, en við getum þó margt lært af frændum okkar á
hinum Norðurlöndunum í þessum efnum. Þar tókust menn
á við bankakreppur af raunsæi og sanngirni; gerðu málin
hreinskilnislega upp, en flýttu líka fyrir batanum með því
að bjarga verðmætum og hjálpa góðum fyrirtækjum með já-
kvæða framlegð að komast fram úr vandanum; afskrifa og
færa niður skuldir þar sem það átti við hjá einstaklingum
og lögaðilum og sameina síðan krafta samfélagsins og einka-
framtaksins til að koma hjólum efnahagslífsins í gang á nýjan
leik, almenningi öllum til hagsbóta.
Markaðurinn óskar lesendum sínum nær og fjær gleðilegs
nýs árs!
Árið sem allt breyttist í íslensku viðskiptalífi.
Ótrúlegt umbrotaár
Björn Ingi Hrafnsson
6.318,02 3.004,62 678,40 347,47Gildi úrvalsvísitölunnar í upphafi árs 3. janúar 2008. Lokagildi úrvalsvísitölunnar í lok viðskiptadags 8. okt-óber 2008. Kauphöllinni
var lokað daginn eftir.
Lokagildi úrvals vísi töl unn ar þegar
opnað var fyrir viðskipti með hluta-
bréf á ný 14. október. Viðskipti
voru stöðvuð með bréf í Glitni,
Kaupþingi og Landsbankanum,
Existu, Straumi og Spron.
Lokagildi úrvalsvísitöl unn ar á
Þorláksmessu.
P
L
Á
N
E
T
A
N
Þeir sem gerst hafa
brotlegir við lög
verða að horfast
í augu við gjörðir
sínar. Gleymum hins
vegar ekki þeim
grundvelli réttarríkis-
ins að allir menn eru
saklausir uns sekt
þeirra sannast og
þeirri staðreynd að
starfsfólk í íslensku
viðskiptalífi, hvort
heldur var í bönkum
eða öðrum fyrirtækj-
um, var upp til hópa
samviskusamt, heið-
arlegt og duglegt fólk
sem ekkert hefur til
saka unnið.
A
u
g
lý
si
n
g
a
sí
m
i
– Mest lesið