Tíminn - 18.08.1982, Blaðsíða 8

8
MIÐVIKUDAGUR 18. ÁGÚST 1982
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Gisli Sigurðsson. Auglýsingastjóri: Steíngrímur Gislason.
Skrifstofustjóri: Jóhanna B. Jóhannsdóttir. Afgreiðslustjóri: Sigurður Brynjólfsson
Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson, Elias Snæland Jónsson. Ritstjórnarfulltrúi:
Oddur V. Ólafsson. Fréttastjóri: Kristinn Hallgrimsson. Umsjónarmaður Helgar-
Timans: lllugi Jökulsson. Blaðamenn: Agnes Bragadóttir, Atli Magnússon,
Bjarghildur Stefánsdóttir, Friðrik Indriðason, Heiður Helgadóttir,lngólfur Hannes-
son (iþróttir), Jónas Guðmundsson, Kristin Leifsdóttir, Sigurjón Valdimarsson,
Skafti Jónsson, Svala Jónsdóttir. Útlitsteiknun: Gunnar Trausti Guðbjörnsson.
Ljósmyndir: Guðjón Einarsson, Guðjón Róbert Ágústsson, Elín Ellertsdóttir. Ari
Jóhannesson. Myndasafn: Eygló Stefánsdóttir. Prófarkir: Flosi Kristjánsson,
Kristin Þorbjarnardóttir, María Anna Þorsteinsdóttir.
Ritstjórn, skrifstofur og auglýsingar: Siðumúla 15, Reykjavik. Simi: 86300.
Auglýsingasími: 18300. Kvöldsimar: 86387 og 86392.
Verð i lausasölu 8.00, en 10.00 um helgar. Áskrift á mánuði: kr. 120.00.
Setning: Tæknideild Tímans. Prentun: Blaðaprent hf.
19. þing SUF
■ Samband ungra Framsóknarmanna heldur nítjánda
þing sitt að Húnavöllum í byrjun næsta mánaðar.
I viðtali við Guðna Ágústsson formann SUF, sem birtist
hér í blaðinu í gær, ræðir hann um fyrirhugað starf þingsins
á þessa leið:
„Við tökum fjóra málaflokka að þessu sinni. Við ræðum
að sjálfsögðu skipulagsmál SUF og Framsóknarflokksins.
Við finnum það nú að ungir Framsóknarmenn vilja efla
yngri manna félög og hafa á því skilning hversu þau eru
mikill styrkur fyrir flokkinn. Áuk þess er mjög margt ungt
fólk, sem nú stendur utan við pólitískts starf, en hefur
löngun til að taka þátt í þessu starfi. Ungt fólk er pólitískt
og flokkarnir verða að sinna þeirri lýðræðisskyldu, sem
þeim ber í okkar lýðræðisríki, þ.e. að kynna stefnu sína
og störf og gefa fólki aðgang að upplýsingum um slíkt og
leyfa því, og raunar krefja það um, þátttöku í
stefnumótum.
Sérstaklega verður fjallað og ályktað um húsnæðis- og
byggingamál. Slíkt brennur heitt á unga fólkinu í dag eins
og oft áður. Enginn vafi er á, að stjórnvöld verða að gera
ungu fólki það auðveldara að skapa sér framtíðarheimili
heldur en nú er. Þarna hefur orðið gífurleg breyting til
hins verra á síðustu árum.
Þriðja málið, sem við munum fjalla og álykta um, er
fíkniefnavandamálið. Það voru um það skiptar skoðanir,
hvort þetta mál skyldi ræða á þinginu. En niðurstaðan
varð sú og undrar það mig ekki, því þetta mál er öllum
öðrum vandamálum stærra og erfiðara. Verðbólga,
atvinnuleysi og sjúkdómar eru smámunir hjá þeirri
fíkniefnaöldu, sem nú er runnin upp.
Við, sem þetta þing sækjum, erum kynslóðin, sem mun
eiga börnin okkar á unglingsaldri innan skamms tíma. Við
hljótum að krefjast aðgerða bæði af okkar hálfu sjálfra
og stjórnvalda. Hér þarf til að koma fræðsla og hollara
líferni og ekki sízt að börnin leiti á unga aldri inn á þær
brautir, sem skapa heilbrigða sál í hraustum líkama. Þarna
er um margvísleg æskulýðsstörf að ræða.
Einnig þarf að stórherða viðurlög við sölu á
eiturlyfjum, að um sé að ræða þungar fjársektir og
frelsissviptingu um langt skeið, því þessir náungar eru
sölumenn dauða og þjáninga. Það, sem kannski sýnir bezt,
hversu vímuefnavandamálið er stórt, er t.d. að stærsti
aldurshópurinn, sem leitað hefur hjálpar hjá áhugamanna-
félögum um áfengisvandamálið, er á aldrinum 17-23 ára.“
Þá verður að sjálfsögðu rætt um stjórnmálaviðhorfið.
Um það fórust Guðna þannig orð:
„Þjóðarbúið hefur orðið fyrir margvíslegum áföllum,
markaðshruni og aflabrestur hefur dunið yfir. Samt sem
áður skortir hinar raunhæfu aðgerðir, ekki sízt þær, sem
gætu stuðlað að þjóðarátaki gegn vandanum. En þrátt
fyrir þetta verðbólguvandamál, megum við heldur ekki
gleyma hinu, að enn hafa flestir Islendingar það gott,
ef heilsan er í lagi. Okkar vandamál er því sízt stærra en
hjá mörgum öðrum þjóðum. Samt sem áður er nú aðgerða
þörf, því verðbólguhugsunin rekur á dyr dýrmætt hugarfar
og skapar hér eilífa Sturlungaöld. Ég tel, að SUF-þing
þurfi að reka hornin í forystu flokksins og ýta henni til
raunhæfra aðgerða gegn efnahagsvandanum. Og þá með
það fyrst og fremst í huga, að áætlanir verði gerðar um
að ná verðbólgunni niður á lengri tíma en rætt hefur verið
um upp á síðkastið, við getum nefnt 5-7 ár. Ríkisstjórnin
hefur enn ekki misst af lestinni og staðan er ekki töpuð,
þótt dauðir leikir hafi verið hafði í frammi.“
Þ.Þ.
á vettvangi dagsins
,tÞú svafst þig
ei til dauða”
— eftir Friðrik Þorvaldsson
■ Um nokkurra ára skeið hefi ég úr
eðiilegri fjarlægð fylgst með baráttu
Lófótbúa fyrir bættum samgöngum,
bæði bréflega og með afspurn. Þar með
öðlaðist ég það álit að verkfræðingarnir
í „en uanselig“ bragga á Kleppstad í
Noregi væru afbragð annarra manna.
Eins og kunnugt er hafa þéttbýlismenn
í nánd við Ölvusárós haft áhuga á brú
þar, en lítið orðið ágengt. Það vakti því
furðu mína, þegar loks var látið undan
þrýstingi fólksins, þá leitaði Fram-
kvæmdastofnun og vegayfirvöld til
Noregs um aðstoð - ekki verkfræðilega
hcldur um kenningar og línurit, eða eins
og í fréttum sagði: „Norska fyrirtækinu
Transportökonomisk Institutt, sem hef-
ir mikla reynslu í rannsóknum félags-
legra áhrifa samgöngumannvirkja hefir
verið falið að framkvæma slíka könnun
vegna væntanlegrar byggingar brúar yfir
ós Ölvusár."
Niðurstaða þessarar könnunar liggur
nú fyrir í mjög fróðlegu riti (126 bls),
sem ekki virðist vera verk TÖI. Samt
gaf stofnunin skv. beiðni álit sitt á bók
þessari af mikilli kurteisi, en lætur þó
ekki hjá líða þann dóm að hún sé
„kyrrstæð í tíma eðam eö öðrum orðum
taki oflítið tillit til þcirra möguleika, sem
hægt er að hugsa sér að brúin opni.“
Gísli Sigurbjörnsson, forstj., hefir af
mikilli framsýni ritað um þessa brú og
skáldið, nafni hans Brynjúlfsson, kvað:
„Ef hugarburðir hverfa heimur tómur er.
- - því allt úr veröld yndi fer, - -
cr ímyndanin þver.“
Þrátt fyrir gífurlegt starf við þessa
skýrslu er viðskilnaðurinn ærið loð-
mullulcgur og vant að sjá aðra
niðurstöðu en að brúin muni litlu breyta
og raunar virðist vcra óráð að gera hana
frá arðsemisjónarmiði.
Vegagerðin hefir sem sé komist yfir
það kontórverk Alþjóðabankans, sem
hcitir OUANTIFICATION OF ROAD
USER SAVINGS. Mun ég síðar víkja
að þessu.
Vissulega er vorkunn þó menn, sem
hafa verið „kyrrsettir" í tíma lappi upp
á vanmetin með kveri þessa stóra nafns,
þegar jafnhæfur maður og Helgi Hall-
grímsson, forstj., lætur sig hafa það í
útvarpsviðtali að vitna í Hvalfj.skýrsl-
una, sem í upphafi - og reynslan hefir
sýnt að var markleysa. Gagnar lítt þó
þeir gömlu útreikningar komi til að
vegfarendum, án’ annarra sjónarmiða,
sparist 5 millj. kr. með malbikun á hvern
km. Það yrði quantification, sem um
munaði ef þeim gróða yrði varið til að
breyta bcinum línum í stóra hlykki til
að spara nýjar milljónirl!
Árið 1871 ferðaðist William Morris
um Mýrarsýslu og skrifaði þá: „Keldurn-
ar reyndust ekkert hræðilegar því það
liggur góður vegur yfir þær.“ Samt var
nýr vegur lagður þar í mínu ungdæmi,
og má vel vera að ef þá hefði verið spáð
í afkastavextina hefði þótt lítil fyrir-
hyggja að afleggja þá slóð, sem jafnvel
Morris taldi góða.
Og sem brúarmál Sunnlendinga virtist
aftur fallið í væran blund þykjustunnar
gerðist það að vaskur þingm. Austur-
lands, Sverrir Hermannsson, hafði ekki
skapferli til að horfa ofan á þessa eymd
lengur. Ásamt samþingmanni sínum,
Eggerti Haukdal, gerði hann þakkarvert
tilboð.
Nú vill svo til að samg.ráðherra er
víðsýnn og vcl menntaður verkfræðing-
ur, sem þekkir afrek amer.verkfræð-
inga. Mér er það því ráðgáta að hann
virðist taka snerpu þessara manna með
fálæti.
Þjóðin hefir að vísu vanist því að þeir
mætu mcnn, sem hér fást við vegagerð,
hafa orðið að hipast niður vcgna
peningasveltis, og ekki hefi ég hlífst við
að andhyggna þeirri heimóttarstefnu,
sem hefir ríkt í okkar vegakerfi. En ég
hefi líka sagt að það sé furðugott miðað
við þá skömmtun að mikilhæfir menn
hafa verið skikkaðir í áraraðir til að
maka skít ofan á skít og kalla vegi.
Ég trúi að einlæg og sanngjörn
bersögli sé til góðs, og líklega er okkar
smámunasemi hvergi smærri né auðsærri
en við Ölvusárós. Ég trúi einnig að
hvarvetna, þar sem hægt er að láta menn
bregða blundi, komi tækifærin. Einar
Benediktsson snart þjóðarsálina hvasst
fyrir meir en 80 árum. Hann kvað:
„Sofið ei til fárs og fremstu nauða.
Flý þó ei. Þú svafst þig ei til dauða."
1 geisla þessa brags ætti að vera gott
að gá til átta.
Undir áhrifum hinna norsku yfirburða
get ég ekki orðalaust látið sem ekkert sé
þegar þrem mikilvirkum framleiðslu-
kauptúnum og víðlendu, ríkmannlegu
landbúnaðarhéraði er gefið í skyn að
þeim geti staðið til boða einstíg brú í
þéttbýli sitt. Þar með tel ég að mælirinn
hafi fyllst og landsmerin megi ekki láta
bjóða sér hvaða afturúrstang sem er.
Mér er minnisstætt er forystumenn í
Borgarfirði tóku samgöngumál sín í
eigin hendur 1932, og nú loks er komið
að mér að rekja fram dæmi um forgöngu
afsíðismanna í Noregi.
Eins og Sverrir Hermannsson voru
þeir orðnir þreyttir á þruglinu, sem þar
kallast „om og men“. Gunnar Rörtveit
lýsir vel er Lófótbúar hristu af sér
afræksluna með því að stofna hlutafélag-
ið Lofotbroene, sem gerðist kröftug
heild 1968, en hr. Rörtveit er formaður
hlutafélagsins nú.
Hann segir ennfremur 13. nóv. s.L:
„Ég er viss um að ef félagið hefði ekki
verið stofnað væri Gimseyjarbrú ekki
hér nú,“ en hún var vígð tveim dögum
síðar - hin sjöunda í brúarröðinni á
stuttum tíma. Þar með hafi sannast gildi
þess „at trekke sammen“.
Ég held það skerpi vitund okkar að
segja meira um þessa brú, em er hlekkur
í þeirri viðleitni Lófótbúa að skapa
„fergefrit Lofoten og en fergefri fast-
ferdamál
Skin og skúrir í ferðamálum
— Byrjar SAS áætlunarflug til íslands 1983?
■ Er maður flettir erlendum blöðum
um ferðamál, blasir samdráttur og
verðstríðið við, svo að segja á hverri
síðu. Ferðaiðnaöurinn gengur nú gegn-
um niikla kreppu; eru fyrirtæki annað
hvort að verða gjaldþrota, eða eru orðin
það og verðstríðið heldur áfram.
Bardagar eru háðir á láði og legi,
alveg eins og í heimsstyrjöld. En
millisteftin, sem hcldur uppi stærstum
hluta ferðaiðnaðarins er fátæk um
þessar mundir.
Air Florida
Air Florida er nokkuð þekkt flugfélag
hér á landi. Það bolaði Flugleiðum, eða
dótturfyrirtæki þess Int. Air Bahamas út
af rútunni milli Luxemborgar og
Bahamaeyja, og nú virðist félagið,
sem býður lág fargjöld, vera að færa út
kvíarnar, svo um munar. Og nú bjóða
þeir Evrópubúum sérstaka Liberty-far-
miða, og kostar flug frá Amsterdam,
Brússel, Shannon (írlandi) og London
til Miami: Farið kostar frá Amsterdam
Ikr. 1220, frá Brússel 1163 Ikr. frá
London Ikr. 1195 en þetta er fargjald
aðra leiðina.
Síðar munu Liberty-miðar verða á
boðstólum í Osló, Kaupmannahöfn og
Stokkhólmi, en Air Florida mun hefja
ferðir til Norðurlanda 1. október n.k.
Flugfélagið Air Florida ver nú miklum
fjármunum til að kynna starfsemi sína
og leiðakerfi, að Maiami sé ekki
endastöð, heldur tljúgi félagið til 28
staða í Mið-Ameríku og við Karabíska
hafið.
Þeir bjóða nýja ferðamannastaði á
Costa Rica, Haiti, Honduras og Belize.
Hollendingar hafa sýnt þessu áhuga
og líka Belgar, sem þá ferðast til
frönskumælandi svæða í þessum heims-
hluta.
Þetta er veruleg lækkun á fargjöldum
og kann að hafa áhrif á afkomu
Flugleiða og stóru flugfélaganna í þeim
Evrópulöndum, sem Air Florida flýgur
nú til.
Sem dæmi um verðlækkunina, þá
kostaði með Air Florida til Costa Rica,
fram og til baka Ikr. 11.525.00 en kostar
eftirlækkunin Ikr. 8.492.00 ogverðlækk-
unin frá Brússel er úr 36.920 Bfr. í
32.109, eða um liðlega 13%.
Hótelverð í Grikklandi
Ferðaskrifstofumenn, eða sfóru ferða-
skrifstofurnar í Evrópu hafa varað
Grikki við, að fyrirhugaðar verðhækkan-
ir á grískum hótelum, kunni að skaða
verulega ferðamannastrauminn til lands-
ins.
Allmörg grísk hótel, hafa tilkynnt
ferðaskrifstofunum að á næsta ári muni
verðið hækka um allt að 35%. Viðbrögð-
in munu verða sú, að fleiri ferðamenn
muni hætta við Grikklandsför en fara
þess í stað til Norður-Afríku, Spánar,
Tyrklands og Júgóslavíu.
Grísk stjórnvöld hafa leitað úrræða til
að forðast hækkanir og til mála kom að
stóru hótelin miðuðu verð sitt við
erlendan gjaldeyri og tilkostnað á
öðrum ferðamannastöðum. En víst
þykir, að Grikkir verða að bregðast
Ojótt við, ef þeir eiga ekki að missa
stóran hluta af erlendum ferðamönnum
á næsta ári.
Danskur ferðaskrifstofumaður, lét
hafa það eftir sér, að dapurlega liti út
með Grikklandsferðir frá Danmörku, ef
hótelin hækka um 35% eins og boðað
hefur verið.
Ein stærsta ferðaskrifstofa Þýska-
lands, hefur greint frá því, að sala á
Grikklandsferðum hafi dregist saman
um 16% fram til þessa, eða ferðir til
Rhodes, Krítar og Corfu.
Svissneskir ferðaskrifstofumenn taka
í sama streng og segjast hafa varað
Grikki við hækkunum. Sömu sögu er að
segja frá öðrum löndum, og danska
ferðaskrifstofan Spies Rejser, telur
áhöld um það, hvort það svari kostnaði
að vera með Grikklandsferðir árið 1983.
Hollendingar segja að Grikklands-
ferðir hafi selst vel, en komi til
áðurgreindra verðhækkana, muni verða
örðugt að fá ferðamenn til að fara til
Grikklands.
Afkoma flugfélaga og fl.
ítalska ríkisflugfélagið ALITALIA
gerir nú ráð fyrr rekstrartapi á þessu ári,
en félagið var einnig rekið með miklu
tapi á seinasta ári, þrátt fyrr að það seldi
talsvert af stórum þotum B 747.
Talsmenn flugfélagsins sögðu að slæm
sætanýting á Atlantshafsflugleiðinni ætti
verulega sök á tapinu. ALITALIA